OCR Text |
Show PROLEGOMENA fermonum condimentum judicaverunt. Ad fummam,ne agamde fine gulis, Plautum ipfam Suade medullam veriflimédixeris. Didio namque Plautina , tora quanta quanta eft, eft ipfa Latinitas, Nonhie obfcuritas verborum dominatur,non batbaries pugnat , non voces abfonz , & inconditz; fed puritas' vincit fermonis , vetba mira fuas vitate yeluti in cratere Philotefio concordant, Atticif{mi gloriosé triumphant, Quod fi au@oritatibus fingula firmanda, & afferenda mihi fucrint, teftem adducamvirum maximarum rerum peritiflimum Agellium, qui Plautum non dubitavic nominare ipfum lingua atqué elegantie Latina principem , verborumgue Latinorum elegantiffimum artificem : & Macrobium fummum in omni genere Authorem, Ani- madverto 5 inquit , duos , guos elegantiffimos antiqua atas tulit, Comicum Plautum, & Oratorem Tulliam 5 eos ambos etiam ad jocorum wenuftatem caterts praftitif[e. Plautus quidenr ea reclarus furtsut poft mortem eqs, Comedie , que incerta ferebantur, Plautina tamen effesde jocorum copia nofcerentur. Eft & M. Vatro Togatorumdodtiffimus,qui yel folus Plauti Oforibus afininam poflit pellem detrahere. Hic enim é fententia Alii Stilonis tamquam ab ipfo Appolline admonitus , palam edixit. Jpfé , inquit, Afufe fi Latine lagui voluiffent » 1pfo Plautine Senere ufe fuifent. Quod Varronis Oraculumin numeros fic redaumi eft. Si Mufe vellent uti fermone Latino, Eligerent numeros,Plaute, falefque tuos. Iftis & hac Docorum preconia confonant: quod Plautus fit ipfe Mufa decima : Romane linguz lex quedam : Mufarum & gratiarum hortus : optimus loquendi Magifter: omnium Poetarum ingeniofif- fimus , politiflimus, feftiviflimus:Latina Siren: Audtor elegantix;patet focorum, rifuum, facetiz : quodque inter omnes Lating elegantia {criptores familiam jure ducat meritiflimo. 1 Faceffant proinde longe ab hinc, & ad Morboniam migrent, quicumque Accianamleétionem aliis fuperciliofo admodum aufu difluadere fatagunr. Moveatillos potius graviflimorum yvirorum exemplum, quitantum Poéram, in magno femper honore habuerunt. Quid enim cenfemus judicaffe olim M. Vatronem, L, £liumStilonem, Aurelium >Q. Fabium, Macrobium , Agellium , Servium , Papiril Boéthi fratrem L. Sifennam, Afperum, Aruntium, Celfum, Scau rum , Flavium, Caprum, aliofque quos' paffim commentariis {uis. illuftcaffe Comicum noftrum, magnifque in deliciis femper habere folitos , legimus? Nec verd hoc graviffimorum hominum de Plauto judicium. obfcurari ullo modo poteft : quin potius confentiente doGiffimorumvirorumcalculo magis ac magis confirmatur. Imptlmis omni laude digniflima eft yox illa Hermolai barbari, qui litteras humaniores ab opica barbaria primitus liberavit. Plawrus , ait ille's eminentiflimus PLAUTINA. eminentifimus Potta, & gui rot feculis in Jupremo fPerit , nec in com= parationem venit ; nec in ordinem fe cogt atitur. Et tamen in ordinem redigere conatus eft Volcatius Sedigitus > qui de Latinis Poétis hane tribunitiam tulit Sententiam. Multos incertos certare hanc rem vidimus 5 Palmam Poeté Comsco quoi deferant. Eum meo judicio errorem diffoluam tibs 3 Ut contra fi guisfentiat , nilfenttat. Cecilie Palmani Statio de Comico: Plautusfecundus facile exuperat cateros. Hic quaimvis non primas , {ecundas tamen Plauto inter fabularum{eriptores honorificé tribuere non dubitayit. Jam minimé admittendos puto illos , qui contentione inftituta{ id quod Afranium , itemque Afulanum guendam, aliofque fadtitaffe legimus ) Comicum Afrum Sarfinati noftro,judicio ne{cio quo longé pretulerunt. Qui fi jufta prius trutina omnia exaniinaflent , tubam cum tibia fe comparafle » ipfimet facilé animadvertiffent. Nam qui- dem certé Terentium Afrum huic noftro longé effe inferiorem,inde manifeftum ef, quod. elegantias fuas, fi non omnes , plerafque falteth non fibi ipfi peperit , fed ita mutuatus eft, ut alterius quafi plumis fefe cohoneftarit. Atque hine eft quod Lavinius, Poéta non ignobilis, Terentium furem Plautum hon dubiravit appellate ; tefte adeo ipfo Terentio Prologo Eubuchi. Reé&é nam ut tur- fum, alius quidam noninfulsé iudicet, Plautus , ex potifima parte tdntum quantus eff , fecit Terentinm. Placuit omnino judicium do-= iflimi Hieronimi Gebuvileri , qui fabulas aliquot Plautinas cum Commentatiis Pyladis Brixiani in Jucem edidit Argentine , anno M 1cxiil, Ita enim f{cribit : Terentis Comadias non rejicio , verim quam Phebus cateris aftris luminé, tam Plautus Terentinm onge precellit Latinitate. LQuidquid enim Scommatum & falium illic repevas » 1d toum ex Plautina depromptum eft officina. Qiocirca non te- mere cognomentuin Plautine Simia Terentins meruit i idemfane Cafar de Terentio fenfit his verbis : Lénibus , atque utinam feripto adjuntta foret vis 3 Comica wt equato virtus polleret honore, Cum Gracis, neque in hac defpettus parte jaceres Unum hoc maceror & doleo tibi Deeffe , Terenti. Quidhic defiderarur? non hac deftituitur varietate Plautits sfed abun2 dat , fed pregnans quafi eft. Modo namque affurgit , modo fubmittie: nunc protrita , nunc grandiora dicit:proponit vitia & caftigat ; locos communes virtutum & yitiorum admifcet , tanquam aliud agens quando hoc ipfumunice agit ; omnia denique tanquamfale venuftif. b |