| OCR Text |
Show 546 EPISTOLi-E ET ter fint feptem. Qetnadmodum itaque nos ab hoc univerfo , ejuf- ,AD EAS RESPONSIONES. 547 lem contineant, inde conficit Deo ingratum efle non poll'e qualia- que legibus , fecundum quas ortus , & interitus rerum fiunt, non poflimus aliquid diverfum concipere , fed quicquid hu iuf- cunque facra alioquin homines ampleötantur : loquitur autem modi a nobis tingipollit, id ipfum fe fubvertere : Sic docet Naturam divini intellectus, totiufque univerli , earumque legum, fecundum quas natura procedit, non magis fuo intelleCtu ullas res nunc funt, diverfas, quam iieri diverfæ. Coniicit itaque, quod ita comparatam elle , ut Deus intelligere potuerit ab his, quae pollit, ut res nuncii feiplislint quemadmodum Deus nunc ea efficere non poteft , quæ ipfa fe lubvertunt , ita Deum naturas ab his , quæ nunc funt , diverfas nec fingere, nec cognofcere pofle, quia tam earum naturarum comprehenfio & intellectio impollibilis efi, (quia repugnantia ponit ex fenfu Auctoris) quam nunc efi impoliibilis productio rerum ab iis , qua: nunc funt , diverfarum: quia onmes illæ naturæ , li concipiantur ab his , quæ nunc funt, diverfa: , necefl'ario etiam cum iis, quænunc funt,effent pugnantes : quia cum naturae rerum hoc univerfo comprehenfarum (ex Auätorisfententia) funt necellariæ , non poffunt il- lam neceflitatem habere ex fe, fed ex natura Dei , a qua necelïariö emanant. Non vult enim cum Cartefio, cuius tamen doctrinam videri vult adoptaffe, onmium rerum naturas, quemadmodum a Dei natura & elicntiä funt diverfæ , ita earum ideas liberi: in mente divina elle. ' Hifce, de quibusiam eli habitus fermo , Auctor libi munivit Viam ad ea, quae in Hnelibri tradit, & quo omnia, quæ in prae- cedentibus capitibus docentur, collimant. Vult nempe mentem Magiftratüs , omniumque hominum informare hoc axiomate: Magifiratui competere jus conftituendi cultus divini , qui publice in Reipublica obtinere debeat. Deinde Magiftratui fas elle , civibus fuis permittere,. ut de religione fentiant, &loquantur, quem- admodum mens ammufque iis diötat, eamque libertatem, etiam quantum ad aätus cultus externi, eo ufque fubditis concedendam. Qmad ftudium virtutum moralium, live ut pietas farra teeta ma- QCfC poflit, cum enim de iis virtutibus nulla controverlia elle poflit , & reliquarum rerum cognitio , & ufus nullam Virtutem moralem Auctor de iis [acris , quæ Virtutem moralem non conitituunt , nec in eamimpingunt, quæque virtuti nec adverfa funt, neque ab ea aliena; fed quæ homines fulcipiunt atque profitentur, tanquam adminicula virtutum verarum, ut ita Deo per ftudium earum vir- tutum accepti& grati efle pollint, quia Deus non offenditur earum fiudio & exercitatione, quæ indifferentes cum funt, neque quidquam faciunt ad virtutes aut vitia, eas tamen homines ad u- fum pietatis referunt , iifque tanquam prælidiis ad virtutis cultum utuntur. Auötor autem, ut hominum animos apparet ad hæc paradoxa ampleäenda , flatuit primo , totum cultum a Deo inftitutum , & ]udæis, hoc eft, civibus Reipublicae lfraeliticæ , traditum, tau- tum ad id comparatum effe, ut feliciter in fua Republica aetatem agerent ; Cæterum ]udæos autem præ cæteris gentibus Deo charos & gratos non fuifle: idque Deum per Prophetas Iud-xis pallim fuilie teftatum , quando iis exprobrabat ipforum imperitiam & etrorem, quod in cultuillo inftituto, & a Deoipfis imperato (anetimoniam , & pietatem collocarent, cum ea tantum ponenda erat in ftudio virtutum moralium, nempe in amore Dei , & Charitate proximi. Et cum Deus omnium gentium animumint'orniiritprincipiis, & quafi feminibus virtutum ; ita ut fua fponte line ulla ferme inftitutione de difctimine boni&mali judicent, inde conficit, Deum reliquas gentes non habuille expertes earum rerum , quibus vera beatitudo parari poteft; fedle onmibus hominibus neque beneficum præbuilie. lmo ut in omnibus , quæ ad ali'equcndam veram felicitatem aliqua ratione prælidio & ufui elle poflunt, gentes ]udxis pares faciat , liatuit gentes veris vatibus non earuill'e , idqne exemplis probate infiituit. lmo inlinuat Deum per angelos bonos, quos, ex confuetudine in V. Teliamento ulitati, Deos vocat, imperio rexille reliquas gentes. Et ideo lacta reliquarum gentium Deo non difplicuille, quamdiu per hominum fuperüitionem ita non corrumpeZ 2 z ..* rentur , |
