OCR Text |
Show H 1 c E s SCHOLIUM Pani. D I. . ndi , nihil. abfo. lute in re-' Qipiiiaaii his luce meridi ana clarius ofte icare jani paucis bus dari , propter quod contingentes dicantur, expl s, quid volo, quid nobis per contingens erit intelligendum , fed priu vel per nec ii'arium , & impoflibile. Res aliqua neccflaria dicitur, ratione fua: eiientia: , vel ratione caufa'. Rei enim alicujus exiPtentc tia vel ex ipfius eflentiä , & den-uitione, vel ex datä caula eflicien necef'iario fequitur. Deinde his etiam de caulis res aliqua impofl'ibilis dicitur; nimirum quia vel ipfius clienti-a, feu definitio contradictionem involvit, vel quia nulla caufa externa datur, ad talem rcm producendam determinata. At res aliqua nulla alia de caufa contingens dicitur, nifi refpeätu defeä'tus noftræ cognitionis. Res enim, cujus effeiitiam contradictionem involvere ignoramus, vel de qua probe fcimus, eandem nullam contradiäionem involvere; & tamen de ipfius exiftentia nihil certo aHirmarc poflumus, propterea quod ordo caufarum nos latet , ea nunquam , nec ut mediaria, nec ut impoflibilis videri nobis poteft , ideoque eandem vel con- tingentem , vel pofiibilem vocamus. S c H 0 L I U M II. Ex præcedentibus clare fequitur , res fumma perfectione a Deo. E D E 3! 0. qualem jam Deo tribuunt, non tantiim, ut nugatoriam- fed ut magnum fcientias obftaculum , plane rejiciant. Nec opus eft ut,ea qua: in Scholio Propofitionis I 7. di€ta funt, hic repetam. Aitameti in eorum gratiam adhuc oltendam, quod, quamvis conceditur voluntatem ad Dei eflentiani pertinere , ex ejus perfectione nihilo-, minus fequatur , res nullo alio potuifle modo , neque ordine a Deo creari; quod facile erit oftendere, fi priiis confideremus id uod ipfnnet concedunt, videlicet ex folo Dei decreto, & volucilitate pend-ere, ut unaquæque res id, quod efl, fit. Nam alias Deus omnium rerum caufa non efiet. Deinde quod omnia Dei dCCi'Ct'l abaeterno ab-ipfo Deo fancita fuerunt. Nam alias imperfeötionis ; & inconftantiæ argueretur. At cum in æterno non detur quando, ante , necpif : hinc, ex folii fcilicet Dei perfeciione fequitur , Deum aliud decernere nunquam pofle , nec unquam potuifle - fi: ve Deum ante fua decreta non fuifle , nec fine ipfis efle pofl'e. ) At dicunt , quod , quamvis fupponeretur, quod Deus aliam rerum naturam fecifiet, vel quod ab æterno aliud denarurd ejufque ordine decreviflet, nulla inde in Deo fequeretur imperfectio Verum» fa hoc dicant, concedent fimul , Deum pofle fua mutare decreta. Nam fi Deus de natura, ejufque ordine aliud quamdecrevit, decreviffet , hoc eft, ut aliud de natura voluifï'ei & con- marc productas: quandoquidem ex data perfeötiflimänaturäne- cepiilet, alium necefiario, quam jam habet intelleätum ,öc aliam cellario fecut-æ funt. Neque hoc Deum ullius arguit imperfeötiouis, ipfius enim perfectio hoc nos affirmare coegit. Imo ex hujus contrario clare iequeretur, (ut modo oftendi.) Deum non effe lumine perfectum; nimirum quia, fi res alio modo fuifleiit pro-, quam jam habet, voluntatem habuillet. Et fi Deo aliuin intelle: (tuin, aliamque voluntatem tribuere licet, abfque ulla ejus ef"feiitiic , «ejufque perfectionis mutatione; quid caufa eft , cur jam ductæ, Deo alia natura eflet tribuenda, diverfa ab eä, quam ex non pollitfuade rebus creatis decreta mutare; & nihilominus æ- que perfectus manere? Ejus enim intellectus , & voluntas circa confideratione Entis perfeätifiimi coaöti fumus ei tribuere. Verum non dubito , quin multi hanc fententiam, ut abfurdam, explo- dionis, perinde eft quomodocunque concipiatur. dant, nec animum ad eandem perpendendam inftituere velint; nes, *quOs vidi, Philolophi concedunt , nullum in Deo dari in- idque nulla alid de caufa , quam quia Deo aliam libertatem afl'ueti fiint tribuere, longe diverfam ab illfi, quæanobis (De/ïn. 6.) tra- [euertunt potentii, fed tantuni actu ; cum autem & ejus intellectus , o( eius voluntas ab ejufdcm eileiitiii non difiinguantur, dita eft; videlicet, abfolutam voluntatem. Verum neque etiam uteriainozniïes concedunt, fequitur ergo hinc etiam, quod, fi res creatas, & earum ordinem in refpcctu fum eileiitice, & perfe- Deinde om- dubito, fi rem met itarivellent, noftrarunique denionftrationuin Deus.nunnnnellccmh tctuhabuiflet, ötaliimvoluntatdn; eius lerit-in rette &"le perpendere , quin taiidem talem libertatem, etiam eilentia alia necetiario exiet ; ac prouide, (ut a principio qualem con-- |