OCR Text |
Show 350 TRACTATUSPOLITIC! taliafcilicct imperii fundamenta iaciendo, quibus fiat, ut plerique, non quidem fapienter vivere liudeant , (nam hocimpoflibile di,) fed ut iis ducantur affectibus , ex quibus Reip. major iit utilitas. Atque adeo huic rei maxime ftudendum, ut divites fi non parci, avari tamen fint. Nam non dubium efl , quin , fi hic avaritiæ affectus, qui univerfalis ell , & conftans , gloria: cupidine foveatur , plerique rei fuæ fine ignominia augendae fummum ponant ftudium , quo honores adipifcantur, & fummum dedecus vitent. Si itaque C A r 0 I X. De Arijorratz'zt. 351 reliquis præferantur. Denique, ut alia taceam, hoc certum efi,quöd aequalitas , qua femel exuta communis libertas necefiario perit , confervari nullo modo poffit , ümulatque alicui Viro virtute claro iingulares honores jure publico decernuntur. 5. IX. His politis , Videamus iam, an hujusmodi imperia cul- pabili aliqua caufa pofIint deftrui. Verum , fi quod imperium æternum effe poteft , illud neceflariö erit, cujus femel reete inftituta jura ad fundamenta utriufque imperii Arifiocratici , quæ prrtccd. duo- inviolata manent. Anima enim imperii jura funt. His igitur fervatis fervatur neceffariö imperi um. At jura invidia effe nequeunt,nifi bus Capp. explicui, attendamus , hoc ipfum ex iisdem fcqui vidcbimus. Numerus enim regentium in utroque adeo magnus eft , ut licet folo rationis auxilio nituntur , invalidæ fane funt, facileque divitum maximæ parti aditus ad regimen pateat, & ad imperii ho- vincuntur. cum itaque utriufque imperii Ariftocratici jura funda- nores adipifcendos. Qod fi præterea (uti diximus Art.47.Cap. 8 .) & ratione , & communi hominum affeätu defendantur , alias fi fci- mentalia cum ratione , & communi hominum affeötu convenire fiatuatur, ut Patricii, qui plus debent , quam funt folvendo , ordine oftenderimus , poffumus ergo affirmare , fi quce ulla imperia , haec Patriciodeturbentur, & qui bona fua infortunio perdiderunt, ut necefiario æterna fore , vcl nulla culpabili caufä , fed fato tantum- in integrum reftituantur , non dubium efi , quin onmes , quantum poterunt, conabuntur bona fua confervare. Peregrinos præterea habitus nunquam concupifcent , nec patrios fafiidient , fi lege conftituatur, ut Patricii, & qui honores ambiunt lingulari vefie dignofcantur : de quo vide Art.z 5 . & 47. Cap. 8. Et præter haec alia in quocunque imperio cum natura loci , & gentis ingenio confenta- nea excogitari pofiunt, & in eo apprime vigilari, ut fubditi magis fponte , quam lege coacti (uum officium faciant. 5. VIII. Nam imperium,quodnihilaliudprofpicir modo aliquo inevitabili poffe defirui. 5. X. At objici nobis adhuc poteft, quod , quamvis imperii jura in præced. ofienfa ratione , & communi hominum affectu defendantur , pofiint nihilominus aliquando vinci. Nam nullus affectus efi , qui aliquando et fortiori , & contrario affeftu non vincatur; timorem namque mortis a cupidine rei alienae fæpe vinci Videmus. ui hoftem metu territi fugiunt , nullo alterius rei metu detineri poffunt; fed fefe in fiumina pr æcipitant, vel in ignemxruunt , ut ho- Iiium ferrum fugiant. , quam ut lio- mines metu ducantur, magis fine vitiis erit, quam cu homines ita ducendi funt , ut non duci, fed ex fuo in virtute. Sed, in genio , & libero fuo decreto vivere fibi videantur , atque adeo ut folo liber tatis amo- ' rc, &reiaugendæ fiudio, fpeque imperii hono res adipifcendi retineantur. Caeterum imagines, triumphi, & alia virtutis incitamenta magrsfervitutis , quam libertatis funt ligna . Servis enim non liberis Vil'tlltlePl'ælnIa dece rnuntur. Fateor quidem homines his ftim ulis maxume incitari; fed ut hæcin initio viris magn is, ita poftea cre(CCIHCXIHVIClILi ignavis , & opum magn itudine tumidis decernuntur, magna omnium bonorum indignatione . Deinde qui parentum triumphos, & imag ines ofïcntant, injuriam fibi fieri cred unt, lli reliquis uantumvis igitur civitas reete ordinata , & jura optime inftituta fuit, in maximis tamen imperii angufhis, quando onmes , ut Et , terrore quodani panico capiuntur , tum onmes id folum , quod præfens metus fundet , null-.i futuri , neque legum habitä ratione , probant , omnium ora in Virum victoriis clarum vcrtuntur , eundemque legibus folvunt , atque ipfi imperium (peflimo exemplo) continuant , totamque Rempublicam ipfius fidei cornmittunt, quae res fane Romani imperii exitii fuit caufa. .SedAut huic Objec'tioni rcfpondeam,dico primo,quod in recte confhtutainccpu- blicä fimilis terror non oritur , nifi ex jufla caufä ; atque adeo is^terror , & confufio ex eo orta nulli caufæ , quae prudentia humana vr- tari poterat, adfcribi poteft. Deinde notandum, quod in RCPlïl; qua |