OCR Text |
Show <pn 242> DE BELLO CIVILI XXX, neutrum horum transiri poterat, necessarioque omnes his angustiis continebantur, neque civitates, quæ ad Cæsaris amicitiam accesserant, frumentum supportare; neque ii, qui pabulatum longius progressi erant, interclusi fluminibus, reverti; neque maximi comitatus, qui ex Italia <N=5>Galliaque veniebant, in castra pervenire poterant. Tempus autem erat anni difficillimum, quo neque frumenta in herbis erant, neque mul- tum a maturitate aberant: ac civitates exinanitæ, quod Afranius pe- ne omne frumentum ante Cæsaris adventum Ilerdam convexerat; reli- qui si quid fuerat, Cæsar superioribus diebus consumpserat: pecora, <N=10>quod secundum poterat esse inopiæ subsidium, propter bellum finitimæ civitates longius removerant: qui erant pabulandi aut frumentandi caussa progressi, hos levis armaturæ Lusitani, peritique earum regionum cetrati citerioris Hispaniæ consectabantur, quibus erat proclive transnare flumen; quod consuetudo eorum omnium est, 1 vt sine vtribus ad exercitum non <N=XLIX.>eant. At exercitus Afranii omnium rerum abundabat copia. Multum erat frumentum provisum & convectum superioribus temporibus: mul- tum ex omni provincia comportabatur: magna copia pabuli suppetebat. Harum rerum omnium facultates sine vllo periculo pons Ilerdæ præbe- bat, & loca trans flumen integra, quo omnino Cæsar adire non poterat. <N=L.>Eæ permanserunt aquæ dies complures. Conatus est Cæsar reficere pon- tes. Sed nec magnitudo fluminis permittebat; neque ad ripam dispositæ cohortes adversariorum perfici patiebantur: quod illis prohibere erat fa- cile, tum ipsius fluminis natura, atque aquæ magnitudine, tum quod ex totis ripis in vnum atque angustum locum tela jaciebantur: atque <N=25>erat difficile, eodem tempore rapidissimo flumine opera perficere, & tela <N=LI.>vitare. Nuntiatur Afranio, magnos comitatus, qui iter habebant ad Cæsarem, ad flumen constitisse. Venerant eo sagittarii ex Ruthenis; equites ex Gallia cum multis carris magnisque impedimentis, vt fert Gal- lica consuetudo. Erant præterea cujusque generis hominum millia circi- <N=30>ter VI, cum servis liberisque. Sed nullus ordo, nullum imperium cer- tum, quum suo quisque consilio vteretur, 2 atque omnes sine timore iter facerent, vsi superiorum temporum atque itinerum licentia. Erant complures honesti adolescentes, senatorum filii, & equestris ordinis: erant legationes civitatum; erant legati Cæsaris. Hos omnes flumina con- <N=35>tinebant. Ad hos opprimendos cum omni equitatu, tribusque legioni- bus, Afranius de nocte proficicitur, imprudentesque antemissis equiti- bus |