OCR Text |
Show <pn 160> DE BELLO GALLICO <N=XLII.>summo studio militum ante ortum solis in castra pervenit. Dum hæc ad Gergoviam geruntur, Ædui primis nuntiis a Litavico acceptis, nul- lum sibi ad cognoscendum spatium relinquunt. Impellit alios avaritia, alios iracundia & temeritas, quæ maxime illi hominum generi est inna- <N=5>ta, 1 vt levem auditionem habeat pro re comperta: bona civium Ro- manorum diripiunt, cædes faciunt, in servitutem abstrahunt. Adju- vat rem proclinatam Convictolitanis, plebemque ad furorem impellit, vt facinore admisso, ad sanitatem reverti pudeat. 2 M. Aristium tribunum mil. iter ad legionem facientem, fide data, ex oppido 3 Cabillono edu- <N=10>cunt: idem facere cogunt eos, qui negotiandi caussa ibi constiterant. Hos continuo in itinere adorti, omnibus impedimentis exuunt: repugnantes diem noctemque obsident: multis vtrimque interfectis, majorem multi- <N=XLIII.>tudinem ad arma concitant. Interim nuntio allato, omnes eorum mi- lites in potestate Cæsaris teneri, concurrunt ad Aristium: nihil publico <N=15>factum consilio demonstrant: 4 quæstionem de bonis direptis decernunt: Litavici fratrumque bona publicant: legatos ad Cæsarem, sui purgandi gratia, mittunt. Hæc faciunt recuperandorum suorum caussa. Sed con- taminati facinore, & capti compendio ex direptis bonis, quod ea res ad multos pertinebat, & timore pœnæ exterriti, consilia clam de bello inire <N=20>incipiunt, civitatesque reliquas legationibus sollicitant, quæ tametsi Cæ- sar intelligebat, tamen, quam mitissime potest, legatos appellat: nihil se propter inscientiam levitatemque vulgi, gravius de civitate judicare, neque de sua in Æduos benevolentia deminuere. 5 Ipse majorem Galliæ motum exspectans, ne ab omnibus civitatibus circumsisteretur, consilia <N=25>inibat, quemadmodum a Gergovia discederet, ac rursus omnem exerci- tum contraheret, ne profectio nata a timore defectionis, similis fugæ vi- <N=XLIV.>deretur. Hæc cogitanti accidere visa est facultas bene rei gerendæ. Nam quum minora in castra, operis perspiciendi caussa, venisset, animadvertit collem qui ab hostibus tenebatur, nudatum hominibus, qui superioribus <N=30>diebus vix præ multitudine cerni poterat. Admiratus, quærit ex perfugis caussam, quorum magnus ad eum quotidie numerus confluebat. Consta- bat inter omnes, quod jam ipse Cæsar per exploratores cognoverat, dor- sum esse ejus jugi prope æquum, sed silvestre & angustum, qua esset adi- tus ad alteram partem oppidi: vehementer huic illos loco timere, nec <N=35>jam aliter sentire, vno colle ab Romanis occupato, si alterum amisissent, quin |