OCR Text |
Show 7I0 ~ E s fiftant elles eontiennent fix a huit femenees orbiculaires. Ccttc plante cro'it en Europe, dans les pres humides , lcs lieu:x couvetts & les haies. 7P. ( v. v. ) Elle forme un bon fourragP. p:tur les befliaux, 8: rn6rire d'etre cultivce pour cet obj et. ~4: GEssz fauvage ou des bois, LatlLyrus fyl· 11ejins. L. LaLILyrus pedunculis mvltiflorn, cirr!Jis 'dtphyllis , foliolis erififormibus, internodiis numbranaccis, Lin. Pollich. l>aJ. n•l, 68o. Lat!zyrus jylvrjl1'is major. Ba.uh. Pin. 344• T~urnet. 39)· Lathyrus fylvr.ftris Dodoruri. CluC H1fi. z. p. ~29. Lathyrus latiore folio. Lob. Ic. ~. p.68. Lathyrus angujlijolius alter. Mo.:. Hifi. z. F· 5 I • Sec. ~. t. 2, f. 4· Lachyrus fylvaticus. Riv. t. 39· Lathyrus. Hall, Helv. n°. 434· Les tiges de cette belle Geffe font lor.gues de trois ou quaere pieds, a1Iees, rameufes , tra1nantes, ou grimpantes lorfqu'elles rencontrent des corps fluxquels ellcs pcuvent s 'accrocher. Ses fl;!uilles ont deux foliole.~ Iongucs, enfiformcs, trcs-poin. tues , glabres & un pcu nerveufes. Leur 1)edole ~ommun !i~ terminc en une vdlle trifide. Les ~ipu~e$ font for~ ctroi tes , lineaires-lanccolees' a1gues 1 & Ont a feur ba(c un appendice etroit & pointu. Les fleurs font affez grandcs, fort bel~es, de couleur de rofe ~u purpurine , & difpofees en grappes, qu:are a fix en!cmble , fur de longs pedonculcs axil! aires. On trouve cette plante en Europe , dans le:-; bois , les lieux couverts & les haies. ~. ( v. v. ) Obferv. La figure que nous citons de Lobel cfi: e~t~erement Ia m~me que celle de Clufius, noanmoms G, Bauhin & Tournefort l'indiqt~ent comme fynonyme de l'efpece f~iv~nte ; le Latlzyrus fyl· 'P~Jlris de Do?one,c ( Pempt. P·3• ) , ne rend pas b1en cette efpecc a caufe de fes pedoncule~ biflores; enfin, le Lath.rrus figure dan~ G:1ridel ( t. 108.) nops paroh plutot appartenir a cctte efpece 9u'a la fuivapte ' a caufe de la form!') de fes folioles. ~ . !l.). GESS3' a fe~Iilles IarJSeS, Lathyru~ latifiJ· lzus. Lr Lat!~yrus pedunculzs multifloris, cirrhis Jip!tyllis : foliolis oYatis fubobtufis rzen:ofis·, internodiis membranaceis. N, Lat!Lyrus latifolius. Bauh. Pin . .344· Tournef. 395· Lathyrus major lat;folius, flore majore purpureo , fpecio.fior. 1. B. 2. p. 304. Lathyrus. Hall. Helv. n°. 43 ;. 1\'lill. Dia. nos. 13 & I4. Cette G ~ffe , qui cfr la plus belle de toutes celles qu'on connoh 3. caufe de fcs fuperbes grappes de fleurs , n'efr peu,·erre, malgrc c;:ela qu'une varictc de Ia prcced~n~; & dans cc vas : cette belle yariet6 aqra fans doute 6t6 produire pil-rla culture. En c1tet, dans l'ctlJ.t 01) npus voyons ceue plantc dans les jardias , ellc differe confide· rablcment de celle gui precede par la forme qe fes feuilles & par Je grand nombJ<e de fes fleurs · ~ais nous doutons fort qu'elle ait c;:es caraclcre; dans (on lieu nata1 i auffi lcs flgures <JUe 1•on y G E S' rapporte rendent-elles plus la prccedente que cclle dont nous parlons ici, Ses ~iges font longues de trois a cinq picds ~ glabres , rameufes , fortement aUees aux encrenreuds par deux membranes couranrcs. Ses fcuilles font compofees de deux folioles ovales , obcufcs, fur-tout les inferieures, larg~s, tres-nerveufes, glabrcs, & un peu roidcs ou coriaces. Plufieura fcuilles ont m~me leurs foliol es elliptiques &: echancrees a leur fommet avec une petite pointe. Les fiipules font ovales-lanceolcca , ncrveules, & ont un appendice 3. leur bafe de meme forme, mais plus petit. Lcs fleurs font purpurines , grandes ' fort belles' difpofees au nombre de huit a douze fur des gmppes axillaircs , portces fur de longs pedoncules , & qui ont un alpea trcs-agr6ablc. Les gouffes font tongues de deux pouces & demi , glabres' mcdiocrement comprimees ' mucroneos, contiennent huit ou neuf (emences. Cette plantc efi: cultivce dans les jardins pour l'orne .. mcnt: c ;1 pretend qu'elle crolt naturellement dan& les J:lrovinces meridionales de Ia France, dans les haies, les vignes, & lcs pres couverts. 7P. (v. v.) ~6. ~BSSE heterophylle , La1h.rrus heterophyl· lus. Lm. Lathyrus pedunculi.~ multifloris , cirrhi$ diplLyllis tetraplLyllt[quc , foliolis lanaolatis, imcrrwdiis membranaceis. Lin. Mill. Diet. n°. 1~. Lathyrus major Narbonmfis anguflifolius. ], B. 2. p. 304. Tournef. 395· Raj. Hifl:. 894. Lathyrus. Hall. l!clv. no. 43'1· Elle a beaucoup de rapports avec Ia Gc.ffe fauvagc, mais on la difringue en cc que plufieurs de fes fcuilles ont quatre foliolcs, Ses tiges font Jon. &ues d'un pied & demi 3. deux . pieds, glabres, anguleufes , tr cs-ailces aux cmre-na:uds par deux membranes courantes. 'es feuilles font compo. f~es lcs uncs de deux & les autres dequatrc folioles lanceol ~es, glabrcs , trinerves; ce font Ies feuilles fupcrieurcs qui ont €J:Uatre folioles, & Ja premiere aniculation de leur petiole commun eft trcs-allce , tan dis que 1 a feconde ne l'efl: prc{que pas. Les vrilles font trifides ; Jes fripules font Ianceo lees·' plus grandcs & plus larges que dans ll\ Gaffe 1~uvage , & ont de meme un appendice i , let1r bale. Les pcdoncules font longs , axillaires, portent quatre a fix flcurs ro~ges moins grandes <iue dans l'efpece qlli precede. Cette plante c.roie dans Ia Suiffe, le Dauphine & les Provinces me· ridionalos de la France, dans les haies & parmi les vignes: '7j:.. ( v, f. ) ~7. GF.su: des marais, LqtlLy~s palujlris. L, Latlzyr/J.s pedunculis multijloris 2 cirrhi~ po~yphyl· lis , flipuFr lanceolatisl' Lin. Pollich. Pal. n°. 68r • weber. ~pic. 20, n°. 70. Fl. Dan. 399· Clymerzum Parijienfe, .flnre ccrruleo. TQurncf~ 3<;6. Vaill~ PariC p. 39, Cicercula fylv~flris. Ta.,. bern. Ic. 500. Lath.rrus viciczformis f, vicia lat~yro'ides nojlras. Raj. Hifr, 899· & Synopt 3· p,32Q. Pluk. Aim. 387. t, 7I. f. 2. Lathyrus paluJfris, GES fl~re orobi ntmfJrmjis verni. Rupp.Jen. ~IO. t, I. Lathyrus. Hall.Hclv. n~· ,43I· . Sa tige efl: un peu a1lce , glabre , fotble ~ a peine rameufe , & s'cleve a la ha~~eur d'u_n p1ed & dcmi · fes teuilles font compofees de cmq ou fix folioies oblongnes ' lanceolees ' mucronees par un filet court, feffiles , vertes, ~Jabres, l~ngues d'un pouce & demi, & portees ~ur un peuo!e commun qui le termine en une vnlle rameule. 'Les flipules font femi-fltgit toos ; les pMonculcs font axillaires , longs de deux ou trois pouccs , & charges de trois , quatre & cinq flcurs bleu~ncs, qui rcffemblent a celles des Orobes ~ar }cur calice. Les goufles font glabres , compnmces , longues d'un pouce & dcrni , contiennent fix ou fept femenccs. On trouve cette plance dans les pres humidcs & marccageux de 1' Europe. '7j:.. ( v. v . ) Lc Cl.rmenum figure Jans Tournefort a la Table 21 8 , paroit devoir fe rapporter au La· thyru.s articulatus ' & non a cette efpece fous laquelle Haller le cite. 2H. GESSE pififorme, Lathyrus pififormis. L. Lat/Lyrus pedurzculis mu!tijloris, cirr!tis polyp~yl· lis , Jlipulis ovatis foliolo latioribus. Lin, Dec. 39· t. ~0. Buc'hoz, fub nomine Ajlragali Clzinenfis. Dec. 2. t. S· Cent. ro. Lathyrus pedunculis multifloris, cirrlLis ILeterophyllis , foliolis ovatis.' ftipulis m.aximi~ •. G~c~. Sib. 4· p. 7. t, I. VlCia peduncults multtflorls , foliis ovatis , flipulis maximis. Hall. Hort. Goett, "9 5· Cette plante a plus le pore d 'une Vefce que d'une G·jfe , & a de lar~es frip ules femblablea a 'c1les des Pois : elle efi glabre en routes fes parties, & s'<.ilcve a Ia hauteur d'un pied & demi fur pluficurs tiges foibles' anguleufes' & mcmc legerement a I ICes. Ses feuilles font cornpofees de trois & fouvent quatre paires de folioles ovales, un peu obrufcs, vertcs en deffus , pales en dcffous , ayant huit ou neuf lignes de largeur , fur une longueur de pres d'un pouce & demi. Leur petiole c0mmun fe tcrmine en une vrille ranteufe ou trifid e. Les fripulcs 1ont grandes, fouvent plus larr;es que les folioles, ovales , munies d'une oreillette a leur bafe' laquelle eft quelquefois un peu anguleufe. Les pedoncules communs font axillait·"~ , oppofcs aux feuilles, longs de deux ou trois pouc: es' foutiennent chacnn dix a douze fleurs purpu· rines , un peu pedicellees, & difpofces en grappe prefque com me dans le V icia cracca. Leur calice eft un pcu teint de violet, & a fes dents fuperieurcs fort courtes. Les gouffes font glabres , droites ' Jcgcrcmcnt comprirnees ' & mucronces par le fl:yle, qui cO: parfifrant & velu longirudi- · nalemcnt vers lc fl: igmate. Cette plante croh dans ')a Siberie, 1' Allemagne, & efr cultivce au Jardin 'du Roi, 7P. ( v. v. ) Obftrv. Lc Lath.rrus amphicarpos de Linne fera decrit dans ce Diaionnaire parmi les V efces , {ous le nom de Vicia amphicarpos. Cette plante, done GET 7tt nous porfedons des individus envoycs rccemment de Provence pat M.. Gerard , ne paro1t pas avoir ete connue de Linnf ; car illl!li atrribue des feuilles a deux foliolcs' & elle en a fi'X & quelquefois h uir. Lcs longs fil£ts blanc.s gui par tent du collet de 1a racine ' & donnent nai!fance a des fleurs comtne impa&tites , fans calic.e ni corolle , lefquclles n(anmoins produi!Cnt fous la terre oil clles font cachces , des gouffes beaucoup plus courtes que cclles r.JUi naiflent vers le fommet des tigcs, caraaeri!ent iingul.terement cette plante. Voyer VESCE. ... GETHILIDE, GBTIIYLIS; genre de plantc unilobee , de la faltlille des Narcifles, qui femble fe rapprocher du Safran par quelques rapports, & CJUi comprend des herbcs CXOtifJUC.S a feuilles radica)es ' enveloppces a leur bafe par une ga~ne cornnl\lne , & i f!eur aufTi radicale , {oliraire • tubuleufe ' reffembJant par fon afpe8: a celle de la Colehique. Obferv; Les Gulzilides font encore tres - peu connues des Boranifies. Linne pere n'a parlc que , d'une feule de ces plantes , lui a attribue douze ott dix-huit etamines' un frigmate trifide' & u• fruit a trois loges ; Linne fils , dans fon Supplement, a fait mention, d'apres M. Thunberg, de quatre efpeces de Gethilides. , auxquelles il attri· hue fix etamines felilernent' un fl:igmate fimple • un fruit uniloculaire. Comme nou3 ne connoiffons aucune de ces plantes , nous allons rapporter leur caraacre gcnerique ' & la citation des quaere efpeces fans en donner de defcription. C A R A c T Z R E G £ N E R I Q U E. L:~: fleur n'a point de calice; elle offre I 0 • une corolle monopctale, a tube rz.dical, cylindrique, & a limbe ouvert ' partage en fix dccoupures ; 2°. fix etamines' dont les filamens infcrc~ a l'onfice du tube, & le plus fouvent divifes , portent des anththes en fpirale ; 3°. un ovaire inferieur , cl1arge d 'un fiyle fimple, a .fiigmate en maffue. Le fruit.efi une baie radicale, en maffue, uniloculaire, & qui comient des femences globu· leufes , nichces dans une pulpe. E s p E c E s. I. Get':Jlis ( vi!lofa) foliis filiformibus fpirali· bus villojlS, limbi laciniis O!Jato-oblongis. L. F. Suppl. 198. Papiria villofa. Thunb. in Aa. Lund. P· 1. P· III. ~. Gnhylis ( ciliaris) foliis linearibus fpirali~ bus ciliatis , limbi lacirziis ovato-oblon!is. L, F. Suppl. 198. Popiria ciliaris. Thunb, in ACt, Lund. p. :;:. P· III. 3· Gethylis .<fp _irali! ~ _foliiJ· linearihu~ fpiralibus glabris , lmzbz lacznm oblongts. L. F. Suppl. 198. Get~ylis afra. Lin. Papyria fpiralis. Thunb. in Aa. Lund. p. I. p. II r. 4· Gethylis ( lancefil(jta ) folii1 /QMfiOlatil |