OCR Text |
Show 6oS GAR GAR ( velus felon Linne ftls) ' & feuillc~, dans toute leur longueur. Les feuillcs :~nt oppo{ees' ov1~e~: Pointucs ou bl'lccolees, enucres' glabresLou fl g l ues & a petioles tres-courts. es eurs rement ve ) d uatre a fix font folitaires , feflllcs ' l?ngues ~ q, ndent . lcment hCrilfc ' & i cinq dents. Le t,ube, de Ia corolle c!t plus long CJUe dans le Gardenr. ala~e fleur no. I' plus filiforme' & couvert ~;{l~o~~ tres-fins. On trouve c-ette eCpece d:ns } Ceylan. Il decoule des crevaffes de fon ecorce t to uces' bt cralcs & tcrmmales, repa . ~ de tes fcl.lilles une gommc-re!ine fort femblab ndant la nuit une odeur fuave qut ur-\tout peh f~ de celled~ l'C£illet. Leur ca1ice.efr qliC que C 0 • • · fid a dc-bu\ eux vclu ' court ' fenu-qumque e ' ~~upures droitcs & en alene; leu.r coro~e a un.tu~~ nHe velu verdatre ' le ternuna fonrut nl olu~gn b' e gq ut.n q•u c• fid ' ouvert en etoile' blanc 1 e' . ~ , . - & ~ divifions ovales-potntues. 1nreneuremcnt , "' a . {' f[il Les anthcres font au nombre de cmq' be ~ esl' b.l & infcrees a }'orifice du tu e e a 0 ·o\nlf!,UC~~ fiigmatc efi a deux lobes ouverts.' Le co10 e. , d' fr · s biloculatre , fruit efi une baie ovate' a tx ne ~ d'f ofces & qui contient des femences applattes 'o t p par ran gees dou bl es d ans c h.a que lo,g e, .d ' n t1r ouMve cct arbriffeau dans l'Amenque men wna e~ . J acqu.m l'a .o bfervc aux enviro:ls de Carthagene' ~oms Glcs b~ts. T:>de• MadagafC:tr' Gardenia Madll- 5 ARDtNE . .. · ·n- .' . ,r; Gardenia in(l'mts ,folas m'atts ut~t gafcanenJ~s. fl b 'llaribus fi, fTiltbus foltta-ue labrts on us axt J'JJ' N q .. fo ge tubulofis externe tomentojts. • rase 0~2 arbriffeau paroh fe rapprocher beaucoup e, , ar divers rapports ' & fur-tout par ~u pr{~c~~n~l~is toutes fes feuilles font ovales & on a pe ' & (es fleurs font -axillaires' & ~nt tu~~a.r8~~~ de leurlimbe plus 6troites ~ obtu!es. esSetsv~ameaux font ligneux ' gris:itres' gla~res • feui!lcs term .m cs par u~ pet·i t,b .o urgeon pomtu. 1 Les feuill~~ font opp~\c.es ' ~c~w;;e~, c~~:c:ss'; n eu pOtntues' enuues ' g a r . ~lie; font tongues d'environ trois pouces' fur un & d . deux pouccs de largeur. Les Poucc emt ou fl {i . s fo t relc ue lan"colces ; les curs ont fbpul~. ~oli~air;s feffiles ou prefque fe!files ' axtllattJ:!S ' o~ ues 'de trois pouces ou till peu t,ubuleufes' } g n dehors d'un duvet cotonneux t1 & couvertes c r us' urt. Leur calice efi: tn~s-.court ' pre que ~:~r~o & le crement divif¢ en ct~1q dents obtu-gfe s . 1a ' coro llge "•; up long tub. e. d. rfio tt ou bml ontane' ter~ine par un limbe i cinq d1VI t~ns o on~u;s_, obtuar.e s & peu ouvertes.' les anthe,r e·s fontd ltneabt - res & em' t:e rme' e s dans Ia partie fupcne' }.lre u btu IIe de la corollc. Commerfon a trouve cettc ~ e ef ecc dans l'Ifle de M~dagafcar. 'f?. ( v. f.) p6 , GARDENJZ l!urnmifcre, Gar~enta gunzrlllfe;a, G ·J . . mp,t.s fioliis qblongts obtufis l11rtzs , aru'en.La mer ' · · · b . flipulis f~bulptis' laciniis ;alycmfs ovatts re- ,ilfimis tuba ere8o. L. F. Suppl.. 164· · 'JIGard;rzia ( gurrzrrzifera ) inu~us ' corollts obtu-fi s , fa l yce 1t.'t rt o , fioliis oblonf!tZ' S obwjis. Thunb. :gi(r de Gard. nu. 4· t. 2 • , I' r. S.l L"nne fils cetre plante reifemble a. e- ~c: ~~. ; par 1~ gratldcur & la figure du ltmbe ~e fa co roll e. Ses feuillcs font oblo~gues' obtufe~' f\criifres de pQils. Le yalice efi tres-court, panHl· i la omme-elcmi. . gGARD!l:NR campanulc' Gar·denza. rothm~r:r.- ,7· G d -. . ·s fioliis oblung1s actltls , rua. ar enza tn ermt. ' . l cam anu-floribus folitariis axtllar£bus' corolts p latis. N. · · fi liis ob!Oit- Gardenia ( rothmannia ). t?.ermts ': ~ . ulatis gis , jlipulis ji~bul~tis ' la~tnt::b~al~J:~1;~ J;~pliato ceretibus longttudtne tubt 'R h 0 · Capenfi•· brevi. L. F. Suppl. 165. ot manmat Thunb. Aa. Stockholm. I77?· P· 65·. · 2 · 'd la C'efi "" arbre ou un arbnifea~ <.[Ul ;x~cde r d le bots efi 10tt ur, hauteur d'un hom me' ont & comme articules & qui a fes rameaux noueux_ {" oblon- s £; 'lies {ont oppo ccs' inferieurement. cs ~~~ ont en fe n)treciffant gucs, pointues' enttcres 'v . . r litai- ver.s 1e ur. b alre.,. Les fleurs font axtllca tre·1s1 ' o blan (' ITil plus courtes que les lCUt cs,, - r~s' e ~ :: 'andent une odeur agreable' lur-t?ut cp enesd a' nt 1a Pn ut. t. L eur corolle cfi ca.m panuleLe ' g labre . a cinq dccoupures ovalcs-potnt~es. [: .~s ctamin~s au nombre de cinq ' ne font po~nt at - lames ho~s de Ia fleur. Cette p}ante crolt natu-rel~ em~~;o~~ ::~P~~~~~~~;: E2::·;~,~~~ f~o;zdof1l a. • . 1: z·· ti acummatts' fa- Gardenia inerrrus 'J o liS ova s l .. N ribus . 1 ,r; calycefiu tifero. · parucu ato-cymo115 ' 8 Raj Hifr Belilla. Rheed. Mal. 2. P· ~Z;· ti-Jj{l: .. J.Dendr: 1493· MujJ.rrzda ~rb?r flldtca. I· Am b. . .I II. p.l'l6. Folium pruzctpi.lfcr_. Rumph: bro~ fruHu t < r Mu'"cend{z Zcylatztca ' Jlo1 e ru r ' • 1 • P • · fl t!lyr{o prooblongo poly(permo, folw e6 o;um6 M~j[crnda deunte albo. liurm. Zeyl. 1 ~· • .7 · . M ( frondofa) panicula foliis coloraus. Ltn. ant. 338. 'fl. Zeyl. p. 3'i· c • Cette lante confiituc un arbri!feau ~~rt cuneux par la lll;gu\iere faculte qu'ont le~ calices ~7 res fleurs ' de produire de l'cpanout.trement ~ne de leurs divifiqns' une belle feutlle. colorec ' pe, u. o 1L' , C , & fort rem<\r-n~ uable. Vratfemb·tl ab1e1- ment Linne n'avoit pas vu Ja plante. ~ car t P,ar e de cette feuille calicinale comme n ctant. q!t d~.ne fimple braClce; mais nous po!fedons quannt~ J~ndividus dQ cette pl~nte qui pro~vent que les fle es fcuilles colorcesquel'on trouve fur gJufiGU~S a~Ur5 d 1:1. anicule font de veritab}es pro Ll 10';_9 e1. : P\ s corr:ITte Rumphc J'a fort bien obferve. Ca 1~111:1 C ) . • ' b 'ff011 a II arolt ue cet arbrifl'eau ~o'cleve e~ ut . la h.Ktteur ~e fix i ncufpic.ds, ~ur pluftcut·s ttg~: . i' un peu tortueulcs' a rameaux rcmp 1 amen C/0 , ~· c ·ameaux de moclle ' comme dans le .... ureat~. e~ I 1 fon t c lindriques' & 1cs plus po:tts (?nt vc us fur-to,;t vers leur lomiTtct. Lcs fetplles font. oppoftes petiolees ' ova\cs' pointues ou _acum~;le~s' enr'l· ~res vcrtes en dcl1'us ave.:: de pettts po• s ort ' rares ~ GAR rares, un peu plus abondamment velues en deJrous avec des veines rameufcs ou n~ticulces entre les nervures. Ces fe1lilles font tongues de trois pouces ou un pcu plus, fur un pouce & demi de largeur. Les fleurs viennent au {ommet des rameaux en c?me branchue, paniculee, garnic de quelqu~s belles feuilles colon~es trcs- particulieres. Ces fleurs ont un calice fupcrieur ;J court , 3 cinq dccoupures etroites & en al~ne ; ces decoupures font velucs ' longues de trois a cinq !ignes , & fouvent l'une d'elles s'accro1t & fe change en uno grande fcuillc particuliere , pctiolce • ovalo, acuminee, blanche ou jaunatre, avec des veines longitudinales un peu rameufes. L:t corolle efi: infundibuliforme, longue d'un pouce a un pouce & demi, a tube grcle ' communement rouge' plus ou moins velu exterieurement' & a limbe petit ' ouvert en etoile' quinqueficle, jaune & velu a !on orifice. Les anthcres font lineaires & enfcrmees dans Ia partie fitpcrieure du tube de Ia corolle. Le fruit eft uno baie oblonguc ou pyriforme, couronnce ou ombiliquee , quadrilocuJaire & polyfperme. Cet arbriffeau crolt naturcllement aux Indes orientales, & nous a etc commllniqu6 par M. Sonnerat. l). ( v.j:) Ses il'ipules font en aldnc ; les belles feuilles colorees que produifent fcs calices font un peu velues, principalement dans leur jeuneifc~ & ont, ace qu'on pretend , une odeur aromatiquc fort agreable. Obferv. Nous ne voyons pas de raifon fuffifante pour forme,. avec cette plante & celle qui {uit un genre a part difiingue de celui dont nous traitons ; tandis qu'on en !cpare le Mu./ftrnda fornzofa (Gardene n9 . 4·) qui leur efi cependant tn!s-congenere par fes caraCleres effentiels. 9· GARDENE a quatre cpines , Gardenia Utra• camha. Gardtnia fpinis quaternis fubulatis , foliis ovatis utrinque acutis [ubnudis, Jloribus aggrgeatis fe.!Jilibus & terminalibus. N. Muj['anda (fpino{a) jpino,{a, Jloribusfe.f!ilibus ag{lregtJtis. Jocq. Amer. 70. t. 49· & Pia. 39· t. 71. Lin. Mant. 4~· Arbriffeau d'environ dix pieds , d'unc forme peu eiegante, & dont le tronc , divi(e des fa bafe en un petit nombre de branches principales, acquiert rarement plus de trois pouces de diamctre. Ses ramcaux font cylindriques , glabres , ligneux ~ flexiblcs , & les plus longs fe foutieRnent en s'appuyant fi1r les arbres voifim. Les derniers rameaux font garnis pt·es de leur fommet de <JUatre cpines aigucs, demi-ouvertes , & difpofees en croix; on en trouve auffi fouver:t de femhlables aux articulations, fur de plut vieux rameaux. !~es feuillcs font oppofees, un pen pctiolees , ovalcs, pointucs aux deux bouts, cnticres , verres , & prefque glabres. Les fleurs font feffiles & ramaffees ou fafciculces environ quaere enfemhle au {ommet des rameaux : cJies font blanches , longues d'un demi·pouce :i un poucc & demi, s'cpanoui!fent filcccffivcmenr' & rcpa.ndent une BolanitjiU. 1'1mu II. G A It 6o9 odeur tres~agrcab1e. Leur tube efi gr~le , beauc. oup plus long ~ue. le c~li.ce, & tcrminc par un 1tmbe o~vert, a c.m~ .dtvtlion~ ovales-pointucs. Les anthcre.~ font lmeatres , potntues, fe!Iiles & attal;]H~es i Ja panic fuperieure du tube de la ~orolle. Cette plantc ct·o1t a Ia Martinique & aux environs de Carrhagcne , dans Jes bois. N ous en avons vu des ramea ux !implement munis de: fcuille& dans l'Herbicr de M. de Jullieu. b. ( v. f) Obj'erv. Lc Gardenia JPinofa. L. F. Suppl. efr melltionnc dans ce Ditlionnaire a !'article CANTL couronne : ce n'cfr certainement point un Gardenia. Quant au Gardenia micranthus de M. Thunberg, nous foup9onnons que c'efl: Ia variete s de notre Canti a petites fleurs. Enfin 1e Gardmia .fcandens de M. Thunberg parolt encore n'ctrP. pas de ce genre ; en eflet , nou:; avons unc plante affez femblable, dont on .rrouvera Ia dcfcription parmi 1es efpcccs de Randia ( voye{ GRATGAL), oi) nous croyons qu'elle doit ctre rapponcc , & fjtti efi: peut-&tt·e Ja m~m~ que celle de M. ThlUlberg. GARIDELLE nigelline, Fl. Fr. GARIDELr:A. nigellaftrum, L. Garide!la. Hort. Cliff. 170. Mill. Dia:. - Nig~lla Cretica , folio fceniculi. Bauh. Pin. 146. Morif. Hifr. 3· p. p6. Sec. 12. t. 18. f. 6. Melanchium peregrinum. Pon. Bald. Ital. p. 46. Nigellnjlrum raris & fceni 1:ulaceis foliis. MagJJ. Hort. p. 143· cum Ic. Garidella foliis tenuiffime dil,ifis. Tournef. 65 S· Garid, Prov. 203. t. 39· C'cfr une plante deJa famille des Renoncules, & qui efi trrs-voifine des Nigelles par fcs rapports ; mais que l'on en diflingue en ce que ra fleur n'a qu 'enviwn dix etamines, & feulement troi~ ovaires. Sa racine, qui efi: oblongue & fibrcufe, poulfe une tig~ haute d'un 3 deux pieds, droite , herbaccc , grele, anguleufc , divilee en cpwlques rameaux effilcs, & prcfque nue dans fa partie fuperieure . .':ies feuilles radicales !Ont pctiolces, oblongues ' bipinnces, a dccoupures menues comme celles du F enouille ou de certaines efptkcs de Sefeli. Celles de Ia tige font plus counes, peu nombreufes , ecarrees' compofees de trois ou cinq decoupures Jineaires. Les fleurs font rcrites , terminales, {o!itaires, blanch<itre.s ou legeremcnt teintes de pourpre. Chaque flcur otfre I 0 • un Galice de cinq folioles ovales-pointucs' & egales; 2°. cinq petalcs plus grands que le calice, !abies, i levre inrerieure fort courte' & a lCvre extcrieure alongce, partagce en deux dccoupures lineaires ; 3°. environ dix etamines beaucoup plus courtes que 1es pctalcs; 4°. deux ou trois ovaires fupcrieurs, droits, acumines , rcunis par leur cote intcrieur ' fe terminant en fryles trCs·courts, a fl:igmates fimpJes, I.e frnit confiHe en deux ou trois capfules oblonguc.- s, pointues , c<>mprimces fur les c~res, Hh h a |