OCR Text |
Show ~7o FUM une plante annuelle dont les t,iges ont des angles aigus, & dont les filiques font lincaires & tetra ·v;6nes. Cetre Fumetare ne nous efi point connue • & nous ne trouvons dans les Auteurs auc.un indice evident de l'exifience de cctte plante annuelle. Les racines de notre l'umeterre jaune font vivaces' nombreufes' fibreufes ' un pcu cpailfcs ' & blanchatres; elles pouffent quantitc de tigcshautes Je huit i dix pouces, rameules , feuillces, & dil'pofces en unc belle touffe bien garnie. Ces tige• font liffes, fort tendrcs, fucculentes, d'une couleur pale un peu rougd.trc , tctrag6nes infJricurement, & ont quatrc angtc.5 aigus, dot1t deux plus relevcs, font pre ft]U{: tranchans. Les feui!les font p6tiolces, un peu am pies, bipinnees , prefque furcompofl'cs, & leurs ramifi.::ations lont terminces par des folioles ela rgics' incdces en quelques lobes arrondis ou obtus. Ccs folioles font glabres, mollcs, vcrtes en delfus, & d'une couleur glauque en delfous. Lcs fl curs font jaunes antt:':ricm·ement, blanchatres ou d'un blanc jaun:hre en leur partie poficrieure, viennent au fommet d,cs tiges en gr:'lppes courtes, un peu Hchcs, fouvent unilatcrales. Ces fleurs font p6dice1J6cs , Jongues de fix 011 fept !ignes' ontt.n cperon court' obtus' courbc vers le pedoncule prop1·e, & deux foliolcs calicinalcs, ovales, acuminces, dentelces, blanch At res & tranfparentes. Les bratlees font patitcs , rncmbraneufes, blanchatres, lanccolces, acuminees ' & dentces d'unc maniere remarquable ' fur-tout les fuperieures. Les deux filamens des etamines font termincs chacun par trois petites anrheres tellement rapprochces & confondues a }eljr bale ' qu'il ne raroit au lommct de chaque ·:filament qu'une feule amhere irrcgulicrc & fort courte. Le fiigmate efi en tete. Les filiques font longues de quatre !ignes, cylindriqucs-comprimces ' un peu pointues aux deux bouts' & portces fur des pedoncules un peu plus longs qu'elles. Ces filiques contiennent fix femences arrondies, tJrois d'un cote & trois de ]'autre' attachees i chaque future. Cettep1anrecro1t naturellement dans l'lta' lie, Ia Mauritanie, la Dalmatie, le Carniole , Ia SuHre & le Languedoc , aux lieux montagneux & pierreux : on Ia cultive depuis long-temps au Jardin du Roi, ot) e11e forme de belles toutfes, c.onferve fa verdure pendant prefque toute 11annee, & efi prefque continuellement garnie de fleurs. 'JP · (v.v.) I::.. FuME'rERRI bulbeufe, Fl. Ft·. Fumaria bulbofa. L Fum.uia catde fimplici, braaeis longitu-dine Jlorum. Linn. . a. Fumaria bulbofa maJor, braEieis oblongis fubinugerrimis. Fuma,;a bulbofa , radice cava major. Bauh. Pin l4J· Tournef. 41~. Garid. t, 38. Fumaria bulbof'a , radice cav~, ~ore purpurafctnte & alba. J. B. 3· p. 'l04· RaJ. Hill. p. 97S· n". 4• Radix cava lurbariorum. Lob. lc. 759· Radix cava major. Cluf. Hift. 'l7I. Ariflolochia. Fuchs. Uift. 91. Radix cava. Dod. Pempt. 317,.Fumaria. FUM Hall. Helv. n°. 348. Fumaria bulbofa tnajor. Leers. Herborn. 1\0 • 5 48. Fl. Dan. t. 605. Blackw. t. 134· ~ . Fumaria bulbofa minor, bra8ds cuneatis incijo-criflatis fubdtgitatis. Fumaria bulboj'a, radice non cava , minor. Bauh. Pin. I 44· Tournef. 4'l'l, Fumaria bulbofa, radice folida , calcari fl j'oliocrijlato. J. H. 3· p. ~os. Raj.Hifr. 975· Radix cava Tllinor. Dod. Pcmpt. 317. Fabacea ra.dice capnos alw·a. Lob. Ic. 759· Fumaria. Hall. Helv. n°. 349· J!ollich. Pal. n'~. 66~. Fumaria bulbof4 mif!or. Leers. Herborn. n°. S49· 'Y· Eadem flare virwte f. f!avefcente. Radix cava flore viridi. Lob. Ic. 760. Les bratlees, par leur grandeur, difiinguent cette efpcce de toutes les autres au premier afpetl. Sa racine efi bulbeulc, arrondie, & garnie de fibres menucs; cllc efi fouvenc creufe en deffous dans Ia pi ante a., & plus petite & folide 011 p1eine dans la plante R> , qu'Hallcr alfure etre confiamment difiincl:c. Cctte racine poufle une tige fimple , droite ' tendre , tres-glabre;, a peine anguleufe ' & haute de fix a fept pouces. Les feuilles font petiolces, dccompofces, prefque triangulaires dans leur circonfcription; leur petiole fe divife d'abord en trois parties principales, lefquelles fe fous-divifent en deux 011 trois autres parties qui foutiennent des folioles clarr;ies' plus ou moins incifees en lobes ovales ou oblongs & obtus. Ccs folioles font molles , glabres , & d'un verd un peu glauque. Les fleurs font afff:z grandes, blanchitres avec une teinte pourpre mlllce de violet, ont un afpea agreable' & font difpofees en cpi tache' terminal. garni de bratlees remarquables. Ces fleurs n'on't point de calice) & fe terminent ro!h~rieurement par un cperon un peu montant , legerement courbe , & aufli long y u'elles. Les braCl:ees font vertes ,· oblongues ou cune.iformes' entieres' qu~lquefois dentces & m~me incifees, aufli longues ou prefqu'aufli tongues que les fleurs, & toujours plus grandes que dans les autres cfpcces de ce ge~tre. Les filiques font longues de quatre ou cinq I ignes, un peu ren flees , a pointe un peu en crochet; elles contiennent deux a quam~ femences noires' lui· fantes, arrondies, & en forme de rein. Cette plante croh en Europe, dans les bois , les lieux ~ouverts & les haies; on la cultive au Jardin dll Roi, oil ellc fleurit vers Ja fin de Mars. 7P. (v. v.) On Ia regarde comme vulneraire & febrifuge. I:l.. FUMiiTI<RRE a grandes fe uilles ' Fumaritl. nobilis. L. Fumaria caulibus jimplicibus , braaei$ flare brevioribus indivijis. Linn. F &maria caule ramofo, foliis pinnatis , folioli9 extremis lobatis , 'apfulis ova tis pendulis. Gmel. Sib, 4· p. 66. t. 34· Jacq. Hort. t. u6. Elle relfcmble i Ia Fumeterre bulbeufe ; mats elle efi beaucoup plus grande' plus belle' a cpi plus denfe' mieux garni ' & a bratl:ces plus petites , moins largcs & moins remarquables. Ses tigei fo.Rt hautes d'un pied a un pied & demi .11 :FUM ~roites ' fimples ' feuilfces ' un rcu 6paiffcs ' fort tendres, & caffantes. Lcs feuilles radicales font grandes, pcriolces, bipin~ees, haut.cs d'env_lron dix pouccs ' & ont des fohules clargtcs ' lobees ' incifees , glabres , & d'un verd glauque ; les feuilles de Ja tige font moins granJcs , icffiles , fur-tout les fupcrieurcs' ailees' a folioles incifo.!es & pinnatifides. Les fleurs font grandes, blat1ch:1- tres' a lev res jaunes &' entieres ' & a !'om met du mufle noid.tre; elles viennent en cpi terminal' denfe, obtus, & tres -fimple. Ces fl.eurs ont un calice de deux foJioles petites , un pcu dcntccs , & tellement tranfparentes, qu'on a de Ia peine a les apperccvoir. Les braaees font ovales-lance(Jlees' entieres' a peine aufli longues que les pedoncules propres. Les filiques font o;yales, mucronces, pcnchces 0~1 pendantes ' & contiennent aumoins quatre femcnces. Catte belle plante croft naturellement dans la Siberie, & efi cultivee depuis quelques annees dans Ie jardin de M. Cels. 7P. (v. v.) Gmelin reprefente I'C:fi de fleurs plus lache, rameux & com me paniculC a fa bale; fa plante efi vraifemblablement une varict6 de celle que nous venom> de decrire, * ~ Eperon double ou ,i deux lobes. 13· FUMn'ERRE a grolfes fleurs' Fumaria fpectabilis. L. Fumaria Jloribus pojlice bilobis , caule foliofv. Lin. Amren. Acad. 7. t. 7. Gmel. Sib. 4· p. 68. n°. 90. C'efi une trch-belle plante , ayant des flcurs fort grandes, & d'un afpea trcs-agrcable: elle reffemble, dit Linne, ala Fume terre bulbeufe par fon port; mai.s ellc efi plus grande dans toutcs fes parties. Sa tige efi droite, haute d'un pied & demi, garnie de quelques rameaux rarcs & axillaires. Ses feuilles font pctiolces, compofees, & ont des feliolcs tres-clargies , divifces & incifees en lobes pointus. Les fleurs lont d'un pourpre agrcable, & difpofces en grappe droite, longue , terminale , depourvues de bratl:ees. Leur corolle efi longue d'un pouce; elle efi fort large & comme ventrue inferieurement , & fa bale eft divi{ee en deux gros lobes arrondis , courts & egamc. Ces deux lobes font formes par deux petales extcrieurs \ fort large, s , concaves & ventrus inferieurement , & terll) incs chacun par une languette etroite & rcfMcbie. Les deux petales interieurs font droits , t!itroits , longs & faillans. Les fix etamines, quaique partagees en deux corps , ont leurs filamens difiintls dans prefque toute leur longueur. Ces fila mens rap proeMs trois enfemble i chaque corps, -ont un nreud au tiers fuperieur de leur longueur , adherent enfemble a ce nreud , redcviennent enfuite dillinas, & portent chacun une ant here. La fleur n'a point de calice. Cette plante crolt naturellement a la Chine , & ( felon Linne ) dans la Siberie ; nous en avons vu un exemplaire envoye ~e -l;o Chine~ M. de Juffieu par le P. d'Incarville; F U M ~7r Gmelin 1'indique aum comme venant do Chine. ( v. f. in h. luff. ) 14. FUM£TERRE 3. capuchons, F11maria cucullaria. Li~ . . Fumaria [capo ?udo. Lin. Mam, 437. Hort. Chff. 3SI· Gron, V1rg. 2.. p. 103. Mill. Di8:. n°, 9· Fumaria tuberofa injipida. Corn. Canad. T27, t. l'l6. fig. Mala & incompleta. Raj. Hill:. 976. Mo:if. Hifi. ~. p. ~6o. n~. J· Fumariafi'liquufa, radtce grumofa , Jlore bccorporeo ad labia conjunc1o , Vtrginiana. }J)uk. Aim. I6l, t, 90. f.-3. Raj. Suppl. 475· Bicucullata Canadenfis, radice tuberofa [qu.1mata. March. Act, Parif. T733· p. 284- t. 'lO. Capnoforchis Americana. Boerh. Lugdb. I. p. 309. Cctte Fumeurre efi petite, remarquabfe par fa tige nue, ce qui n'a point lieu dans Jes autres efpeces que l'on connolt , & plus remarquable encore par la ferme fingulierc de les fleurs , qui font fourchues & bilobees ou bicornes 3. leur bale. Sa racine efl: un petit bulbe arrondi , garni ds fibres a fa bale, & en partie cache ou recouv er·t par des tuberculcs ecailleux qui l'accompagnent & Je couronnent. Elle pouffe deux ou trois feuilles dont Jes petioles font longs de qu:ttrc qu cinq pouces, menus, tendres, caffans & rougeitres. Ces petioles ie panagcnt a leur fommet en trois parties allees, portant des foJioles incifees profondcment en d.5coupures menues & lincaires. Apres le dcveloppement des feuilles ~ Ia racine pouffe unc hampe nue, grdle , de Ia longueur dea petioles, rougeatre, lilfe , prefque rran!'po~renre , & qui {e termine par une grJppe de q uaere ou cinq flcurs pcdicellccs & pendantes. Ces fleurs font petites, longues fimlement de cinq ou fix lignes, bilobces & fourchues i lcut· bafe , qui regarde en haut, & ou fe trouve leur plus gr.mde hrg.cur; elles font blanches a leur bafe' jaun ir r~s 3 leur mufle' qui cfi ctroit & bilabic ' & ont un calice de deux petites folioles ovales, pointues & blanch: itres. Les deux petales cxterieurs lont oppofcs , creufcs chacun i leur ba:fe en capuchon ou en cornet faillant ~ & rapprochcs vers leur fommet, ou elles forment deux petites levres ouvertes & jann~ tres. Les deux petales interieurs font un peu !'aillans, connivens a leur fommet' & ferment !'orifice de Ia fleur. Cette pl:uue croh naturel!ement dans la Virginie, le Canada, & nous a ere communiquee par M. de J uffieu. 7P. ( v. f.) Elle fleuri ten Mai , & paro1t fort delicate. Quoique tnh-difiinguee de l'efpcce qui prec de, Ia firutlure de fa fleurctant evidcmment Ia m~me, on pourroit en fc1rmer un genre a part' comro!e ' quant a prcfent , de deux efpeces. FUSAIN, EVONY,lf.US; genre de plante l fleurs polypctalces, de Ia fa mille des N erpruns , . qui a beaucoup de rapports avec les Ca(fines & les Celafires, & qui comprend des arbres & de$ arbrilfeaux a feuilles fimples' communement oppo. c c c c ij |