OCR Text |
Show FOU ]inc , & a ct6 cultiv6 au Jardin du Roi il y a quclCJUCS annccs i M. Ccls en a maintcnant une fort b::llc touftc dans fon j.1rJin. Scs feuilles rerfcmbl cnt un pcu ~ cellcs de l'Aune , ou mieux i c ellcs de l'Hamameli~. L. mais cllcs font plus petites. b· ( v. v.) FOUC:ERES, FIUCES; famillo de plantes crypro9amcs , l'unc dt: ~ quatrc ScClions qui diviicnt norrc dcrn icrc Cl:\lll: commc d tls lc l'yil~mc de Lmn6 , paroi f1'ant {(~ . t·approcher des Mouffcs par plufi urs r:~pporrs, &. <[ui comprcnd un gram! nombre de plan res muni es'de racines & de fcuilles, )a plupart rcmarqu:1bles par leur filliaif(m , & Curtout par 1:1 manicre dont leur frutli:icati Jn dl: difpole c. Les plantes decette famille 011-t ccla de commun avec lcs a.nr s '-ryptog:tmes, crue leur .mCliti(;ation, quoiqu':Jpparentc, dl: tellcment indiftinClc, c1ue Ia narnrc cil: cncuro fort imp.trf.titcmcnt connue. Dans un g rand nom!;)['(:: de ces plantcs , les parties CjUC l'on d iltinguc commc appnrwnant i leur fwClification, font prifcs lhdem G..{H pour l'orgaone m:ile par Ia plupart d ~s RotauiJtes; & il en refultc.: CjliC lc femollcrcl1c encore ?!dCcouvrir. Cet crgane ma l.:- rrctendu efl: confrituc par des vcificules fphcriques ou alongces, feffil~:s , fou vcnt cn~ources d'un ann can ou cordon en chapc.:let, unilocul l tres , qui s'ouvrent en travers & avec ~laHicite en fe dechirant ' & qui lai!fc.:nt cchappcr de leur cavit6 des globules nombreux qui re!lemblcnt a une poufliere , mais Jont Ia nature n'efl: pas encore bien connuc. Plufieurs Boranifi-cs rcgat·dent les veficulcs {(~ fliles dom nous venons de parler , commc des anthcres; & ils r•·ennent les globules pulvcriforme' qu'cltcscontiennent, pour uno pou{: ficrc fcwndante. II nous parolt plus convenable de prefumer que les veficule~ en queltion renfermcnt lcs deux organcs fexuels' le mal<! & le fcmcllc, & de foup~onner que lcs globules pulvcriformcs que repandcnt les v6ficules enrr'ouvertcs' font des femences plurot qu'une pou.!Ticre fecondante. M. Duhamel, crui a fait des recherches fort curicufcs fur cct objet, n'eroit pas d'un !cnti in cnt fort diffe rent du notre :en elfet, a pres a voir obfcrvc & dccrit avec foin dans fa P hyfiquc des arb res ( p. 289 & 290) diverlcs v6ficu les de Foughes, il dit : << Comme dans l'examen de co:urcs ces plantes ca pi ll aires, j'ai a_pper~u , outre les parties que jc vicns de dccrirc , d'autres corps donr il n 'eft gu( re5 pofTiblc de donner une id ee jufi-e , on pourroit foup9onner que ces capfulcs contiendro=.;nr, ainfi que les Figucs, lcs organes des deux fcxcs , & que la fecondation fe fcroit clandcl1incmenc. Une obfervation dcM. Marchand pourroit faire pcnfcr que les grains dontnous avons parlc ' font de vc ritablcs CemeHCOS i ca r cet Acadcn. licicn ayant rapponc de h campagnP- diftercnrcs efpcccs de Fougf.res, il lcs d ~p·, la fi.1r uno fen~trc d'un appartemelJt au rez-de-chau!lcc de fa FOU maifon : ellcs y furent oubliccs ; mais dans l'ann.ee {i.1ivamc, lc bas de cctte fcnC:trrc te trouva abon. damment fourni de Fougt\re qui avoit levc entre les pa,·es. Au reilc , lcs ve!iculcs de Fougere que nous avons mentionncs , font remarquables par leur forme, leur nombrc, & fur-tout leur dil'po!ition; & cotnme tol te.o, l os plantes crue nous rapponons i cctte fa mille n'en ont pas tout-:'t -fait de m~me nature, no us diil:inguons ces plantcs, comm~:: dans notre :Flore, en Fougeres vraics ou proprcment dircs, & en Fougeres f,wffcs. Les FouJJeres vraies IC di1bnguent d'abord en ce que leurs teuilles en fortant de terre , c'cfl:-i-dirc avant leur d6veloppemcnt, font roulces en dedani en crofle ou en fpirale , & cnluite en ce que leur fruClitication coniliruee par les vciicules feHiles mcnrionncs ci-deffus , eft portae fur lc dos des fe uilles , 01! on la trouve fituce de divedes manieres & fous diffcrcnrcs formes, pref(mtant rantot ces pac1ucts ou des rubercules ~trrondis, tantot des !ignes fort divedifie<:s dans leur fituation, felon les ' genres & le:. cfpcces. PlL)!ieurs de ccs planrcs n'ont pas toutes leurs feuilles chargccs de fruBificarion; el lcs n'en ont fouvcnt qu'une feule ( ou q ue quclqucs-unes), cncort> nc l'c!l:-ellc quclqucfois ([UC dans {a parric fi1p cricurc , & ~tlot·s 1 abondance des fruClification.s dcfonnc prdqu'enticremem cctte fcuil'e ou cettc portion de tcuillc-, h fait paroitrc co .. nne murilee, & lui donne I'afpea d 'une e1'pcce de grappc; mais il cfl: tou~ jours faci le de s'appcrCeVOJr CjUe c'efr unC Veritable fe~ille ( lO Ye{ OsMONDE ). En general, les Fouget'es n'ont ~' 0111t de tigc veritable & bien difl: tn7 guee des peti oles d es fcuilles; & leurs feuilles font fort peu fucculcntcs, quoiquc leur dlfqueou celui de leurs folioles {oit affez mou & membraneux. Les Fougl.res fauffes n'ont point leu r fL·uClification difpolce fur Ic dos des feuilles; mais ou ellc efr fituee dan!! Ie voi!in:tge de leur racine, ou elle forme {oit un cpi, foit une efpcke de grappe qui trrmine unc veritable tige tout-a-fait diftcrento des fetoil!cs, mdme en naiffant. Il efl: moins commun dans les pl .mtes de cette fetlion , de voir les jeunes feuillcs roulees en croffe ou en fpirale , commc dans les vcritablcs F11ugeres. Voici les principaux genres qu'on ra pporte i cette fa mille. FoUGERES VRATES OU PROPREMENT DITES. * FruaifictJtion fur le dos ou au bord d~s fi:uillts.' AcRoSTTQUE. Fruclification couvrant enticre~ ment le dos ou le difque infcrieur des fcuilles. Les capfulcs font nombreufes, ferrccs les unes contrEl les autrcs , & nc ga rdcnt aucun orpre pal'ti~ulierJ PoLYI'ODF.. FrudificJtion difpofec par pointsoq p;tquets arrondis ' fcparcs ' & cpars fur Je difquo de Ja fitrface inferieure des fcuilles. F 0 U . DoR~DILIE, FruCl:ification di!pofee par petites ltgncs epar(es fur le dilque de la furface infericure des fe uilles. F 0 U 5'2 ~. <?rgafle femclle place. :\ la bafe dt•s feuilles exte-neures , formant une capfulc enchAffie·e d i. bfl: d 1 c · . <~ ans 1a u an.cc e a 'eutlle' bJioculaire & pol r !f~r.~IO_N_ITE •. Frua_ification di _fpofce_par lignes qut fc croi!ent iur lc d1fquc de la furfacc infericure des feuilles. AzouE. FruClification cnco1·e inconfur~~~~: ganc, ~ale · efr peut-~t:c confiituc par les points pul venformes de la furfacc des feuilles. & 1 femelle efl: peut-~tre place dans les veficules 'm~me~ q,u,e ]es feuilles paroiffe~t former. II pa,roit que Bu,GNE., FruCl:ificat}on difpofcc fur deux !ignes }'aralJcles & rapprochees de la cote des feuilles. Lo_NC H.ITE. FruCl!ficarion difpofce par !ignes :~rq.uces ou en cro1ffant , fituees aux {inus des !ctullCf>. . l.JTERID~- F~uCl_ificati.on difpofee en lignes margmales , c efr-a-d1re qUJ bordem le limbe ou di{: c1ue d,es fcuilles. ~~TANTE. ~ruClification difpofE~e fous lc bor·d replte des feutllts, qu elle forme de elpcccs de taches terminalcs. TRJCOMANE. FruCl:ification fttuce au bor-d des fet~illes, & ~onfl:ituce par des capfidcs turbin ces , qu•. fe :crmment chacune par un fiyle ou filet partJculwr. *"' Fru8ification en ipi ou en grappe. OsMONDE. Fru~ification difpoice fur un 6 i rameux, & confbruce par des capfules ou veWculcs _globuJeufes, qui s 'ouvrent en deux p:trtics ( honzont~lemenc _felon Linne ). ON<JCL_u_. FruCltfication difpofce fur un cpi raweux , ddhq~c, ~ con_fritucc par des cap!ulcs globuleufcs , a tro1s ou cmq valves. 0PHI?GLOs,s~. F~-u~tfication difpofcc fut un ou fur p!ufi,e urs epts ltneatres & arriculcs: cllc e!l: co~ft~tuec par deux. rangs de cap!ules globuleufcs <Jlii s ouvrent tran!verfalemellt. FouGERES FAuss.:s, ou Plantes qui onc des rapP? r~s avec les Fougercs , mais qui en font (:hfl:1nguees par Ia nature de l eur fruClification. * Fru8ification .fituee pres de Ia ractne ou a !a baf~ des jeuill~s. ~ILULAIRE. Frutlificarion difpofce pres de Ja racm~, & c~nfhtuce par des globules pififormes, <JUadnloculaircs , renfermam les deux organes !cxucls. J ujf. MA n.s I_lF, _FruClification confhtu6c par des capfulcs pedrculces' ovalcs' multiloculaires' a loges conrenant les deux foxes difpofcsconfufcmcm fur lc me me r l-ccptaclc. luj]. , SALVINIF. FruClification monoi'que : organe male confiitue par des verrues £e!Tiics & nombrcu{ cs, fi tuccs aux ncrvure~ _des feuillcs, ponant chac~ne quatrcfile_ts tors en fp1rale. Organe femelle forme par de$ capfules globuletdes) unilocnlaires polyfpet·mcs , placces chacune entre chaquc faif: ceau des racines. ls?n:. Fruclific~tion m?no'ique & placce ala ~a~c mterne des feutlks qut font routes radicales, fe_fT~lc;s,, & en ~aif~eau : organe mile lirue (felon ~111~c ) ala baf~ d~s fe uilles intcrieures, & con{:. ·tttL:Icc par unc ccatlle en coour & monandrique. c cf'r le Mufcus fquamofus aquaticus cleganttJli· mus. Few. Bra£: Obi. 1. p. •U· t. 35• * * Fru8ificatiorz en /pi ou en corze terminal. 'PRE LE •• FruClifica_tion difjJOfcc fur un cpi en cone :crmtna 1 1_, & confliuu•c par des capfules appla[)es , or,)J(;ttlct·s, p6diccllce verticillccs ou ~n anneaux, & CJUI s'~ttvn:nt par'deflous en plu ~ ~rcu~s valves ~ ces cap!ulcs contiennent des filets. elafbcrucs qu• ad~.crem a de·; "rain ~> ptdvcrifor-mcs ' · 0 , qu on rcgaroL: commc lliK' pouilicrc fccon-dante. c~~As. Palmi_er-f~uger:c i fru8ification dio!quc_. 1 organe n~~_le YJent lur un gros chaton ov:llccot~ tque' fl:rob~IJforrne, embriquc d'ccai1Jcs fpatulees' tm~cmn~·cs ' chargces en deffous d 'un grand nombre. d a~th~res. Le femelle efl: con!liru6 par d~s o~zJr~s iefid_cs' folitaircs :~ firucs fur lesbords d ~n JJ:adtx enfitormc' & auxquels fucccdenr des no1x hgneufes & monofpermes. 1' ZAMli . Pa•lmicr-fougerc af ruCl:ification d" .. • 1 . wtque. o_q~ane ma c VJ_enc _ru~ _un. chaton ovale-cono·:dc' mediOcn~ ' t;mbnq~tc d ec:ulles pdtccs ' veloutce.<> ~ obtules a leur 1om met' & garnies en deffous d.anthcrcs_n_omLrculcs. Lc femelle confifl:e en un cone fl:ro~II1forme, terminal , & dont les ccaiilcs au{fi pelt\?es, om deux pi!l:ils fous chacune d' 11 1 I. 1 1. h . e es , e que s e c angent en ~oix monolpermes. Objerv. Ces deux dcrnwrs genres paroi!fent fe ra,Pproc~e-r davant~ge d~~ P_almiers que des Foug~ res, f~r-tout par la conf!deration de leurs fruit!; nean~OIOS la 11<ltUre de leurs fleurs males n'a pre!: q~c nen de 7onu~un avec celle des flcurs de Palmter, li ce n efl: 1 exi!l:cnce des amhercs parfaites. 11 c~ en outre remarc1uablc que les chatons & les fpadt:r_ '· dans ces genres;, nc font point cnfermes ~11 naJflant da,u~ des lp:1thes, comme Je font lcs fleur: & les. reg1mcs que les Palmiers produifent. Leo~> Fougeres proprcment dites, font en g eneral d~s pi antes. tre~-pcu. fitcculcmcs' dCpourvues d'act et: ', mucJ!agmeufes, & d 'une filVcur douc·eatre ou , le. g. crem.e nt. {.a mere. [a plupart {ont r e~ :pme, es apcrltlves, •net tves, peCtorales, & un pcu afrrin· gentes_ : elles .offi·em des remedes propres atpc mala~1e~ chron1ques qui atfcBcnt les vifccres de I a pottrtne & du bas-venr rc. La racine de la Fougere male ( polypo{i.ium filix mas. L. ) c.fi celebre par fa f.'\culte de fa ire nwurir lever folirairc (tania) auquel l 'homme cfl: fi1jer. Haller, d'aprcs que)~ q~es Auteurs, arr_nbue cette proprictc a la Fou· gtre femelle ( Pterzs aquilina. L. ) ; peut-etre en etfet que cette faculte efi commune a _plufieurs |