OCR Text |
Show Jus l~rzt;'·us. Herm. Lugdb. 396. Cara~izbu. Rhecd. Mal, 'l, p. 91· t. 49· Raj. Hil1. IpO. n°. I. iO. Lfjinladt ·a non pappo(il !l!lmtilis Madern_(pat~ n , ,fif!IIJioJii lutei j'oliis no~ crenLJti.f , fruClu cury•,phyllo'ide pan•o. Pluk. Alm, ~36. Tab. l03· £ S· ,. c~tte erpcce' que nous lpolfcdons en her bier ' ain!i que Ia varlccc ,j, cfl- remarquable par res fruits COlltts, qui ~galent ~ peine lcs clous de Giro(]~ 1 ~'ci1-~-Jirc les jeunes ft·uits du Giroflicr, auxquels ih re!femblcnr par lc.:ur arpeCl:, & dont 1a longueur n'dr que de fix ou f~pr lignt.si Lino6 ccp<'mi.I;H ntpponc la fynonymie de notre plaorc ~ fon )t~ffi'ce,.l .fi'.JJ'nuicofa ( voyt { ./r1!fie n°. 6,), <JUi cfi v~·lu, &: j qui il atcribue d s capCules loti· gues de deux pouc<.;s, caradcres-qu'on ne retrouve nulkment dans norrc dpcce. Elle e!1 glabre, & s'clcvc: Ia hauteur d'un pied ou un pc.u plus, fur une tige herba~cc, fenillec, 3ngulculc !'up.:ricurcment, & lc pips louven~ un peu r·:.un eulc. Ses fcu illcs ionc altc;rqes, J· n.j;COlccs, p~ tiolces, Cl lticrcs, ghbrc~ des deux Cotes. Lcll capfttlc:; lo:1t pctiws, pr..fque 11i:.!Tiks, vonc en ~'cpar(Jlfl'ant un ptu vc-rs !cut· !ommet ·, & 'tbnt Collronncc r ar un pcrit C<lli·e de r(ua tre folioles. Cerre .Tuf{ic ~ro it n:tturc llcment d.ms l'Indo;;, · ux ]ieux {a lonneux 8.- humidt;s' & n IUS J Cte commu niqurc par M. Sonncra • ( v. /) La varietC3 a f' S ft• Uil!cs !111 peu moit·s along,.;cs, moins t'ali.CITOI'Incs, & (': s frnits 3 pcmc longs de quatrc ou cinq ligncs. (v.J.,) 9· JusSTE a feuille.~ de Perficaire) ],~(flcra Util,J. L J ~~Uia>a f'r: a,l g!Jbra , fuliis lan ce.,faris , Jlurlbus Utmpetalis , C:1pji1lis furj'um fubatunuatfs feJ!iltbus. N. On,rgra Perfc zriafoliis nmplioribus, pnrt•o jlure luteo. PI urn. Cat. p. 7. M!f. Vol. ..j. t. r 44- Tourn. p. ) O'l. lt~/fiaa. Burm. A mer. t. 175. f. 'l. JajirziTIUITI Catalon :cum, ftore lutetl. Scb. Thefhur. r. 1'· 4~- t. 26. f. 3· .T4J.'~tl llfWf{r.z. Mill. DiB:. nO. 4· lr~!fu.a ereaa. G:vrrn. de Frt a. p. 159. r. 31. • .O'ap:·cs !11 llgurc !iue M. Grertner vient de donn er dtl fruit de cettc planrc, Jur un e.xentplaire communique par M. BJncs 1 on voir cruc la cap fu le va en s'amincifT:mt }l.!&erefltem vcrs fon fommet; ce qui ell pr cif.mcnt le contrairc de cl! qLJi a lieu dars l'efFHke pr.•c6d cnte. Sa racine, felon Plumi r , efi longue, un pcu cplilfc , n.1piformc : cllc pounc une tibe haute d'cnvi•·on trois pied~ 1 un pcu moins epailfc <1ue le petit doigr, ram<'ufc, angttleuf'c, & d'un vert rouge ~rre. Ses fcuillcs font alrcencs , lanccolrcs de Ja forme & de Ia grandeur d<' cell,p de !a .Per~ Jic tire ( Poiyg.,num Ptrficari,z. L. ) , Vl rrcs des deux COLVS , & rorrccs :lJl' de, prtiolcs ro •g-'arrcs. [ es flcms font pecircs, jaunr.!~, axi•JIJircs fe fiil cs OU prdquc: fefTiJc~ , '· OIH <fU3' re peta}c~ il pe-u prE's de la longueur de k·ur c:tl icc. Lu capfules, quoiquc be.tucoup plus counes que lcs JUS fcuilles, ont un pouce de lCJnguettr. Cette pTants· crolt dans lc>s Antilles & dans 1' Amerique mcridional. c, pres de Canhag€:ne, aux lieuxhumides. 0· 10. JUS S 1 E 3 huit nerfs, Ju/]it~n o8onerv,.a: luj{icra g!.~ bra , foliis angufto·l~nc_eolatis , pctalis qunruor emarginatis caly:e maJunbus. N. Orwgra foli is Per.ficuriCP an[!ufhoribus , flcremagno luuo. Plum. Cat. p. 7· Mil'. Vol. 4· t. I4)• Tourner. p. 302.. <H.norhera. Durm. Amrr. t. 175· f. I. @.nothern oaovalvis. Jacq. Amcr. 101. t. 70. & Pitl.'·~'l . 'l'. 105. Lin. Spec. Pl. A Olr r~ m e nt ccrce planre ne do ic pas ~rre d'urt genre diJF~ rcnt de celle qui precede; elle lui reff'cmble a to us eg;lrCls, & n'en ditfere que com me efretc. 11 efi \ rai que fes calices rombent lorlque les fruits font prers 3 s'ouvrir; m'ais ils pcrfiftenc fur ll:!"s jeunes capfules apres Ia chiltc des pctalC's , & lcs couronn{!nt pendant quelguc temps com me c\aos les autres c!peces. QllatH au nom CJLr'elle d.&it porn:r, i,l j,mporte <.Iu'il h'expofe potnr ii l'c-rrenr, & en cbnfcquence il ne faut pas lui crt amgner 1111 qtti lui artribue des fruits a lltlit vaJ,·es l car ils n'en onr CJ ile ~Liatrc commc ceux des :tutres lu(fie.~j mais ils onr huic ncrfs, dc>ux l'ur ch1que valve, & en s'ou vranr , _le parenchyme interFolc enrre les nerfs des va I ves fe clefs( he.: , tom be pall parcclles ou prefqu'en pouffiere, & laific les huit ned~ en partie 111 s. Cet!e plaore s'elrve un peu plus CjUC ra pt·ec6- denrc. Ses fcuillcs {or.t alternes ', 1~lab t·es, lan~eolces' un peu erro'itcs 'longu~·~ · faliciform s. les fleurS f.mt jauncs, un peu g~tnUes, & om tjUatre pctaJes Jcgct·cment ~cb:mcr6s en C(2Ur 1 rJ~-: ~ grands q uc lc cal ice. Les capfi.rles lonr longucs d'un po uce & demi, un pcu Fcdonculees, & courunnt"•es par un cal icc de- quatre foliolcs ov:lles - point ues , qui tombent lorfque le fruit dclfechc efl: ptcr ~ ~ ·ouvri 1·. Cetcc pi ante croit natureli emenc aux Anrillcs, ( v. f.) 1 r. Jussu: du Pcrou, .Tuj[icra P~ruviann. L luffiacz rrcfla, floribus pen tJpetalis , pcdunculis foliofs. Lin. Onagra laurifo 1ia, flore amrlo pentapetalo. Few. Pcruw. '2. p. 716. r. 9 .Selon le P. Feuill6e' c'l n un arbrilfcau CJ!li s'cl evc i Ia hauteur de dctJx roifes. Sa t ig t eft droite cyl indrique' fi!l:uleufe, rrmrltc de Jn t.cl lc, & a em iron deux pouces d'epai!leur :\ ton .... ul'er. S ·~s feui les lone alterncs, fclliks , lane!' l t•es ou o v al e ~-l J nc eol ces, d'un vert fon-cc en tieffus , & d'unc couleur plus cl ~ ire en deflou~. Lt~ moyc-n ucs ont Ct1viron c1uatre pouces de longueur, Jur unc larr;cur de quinze llgnes vns leur tllllit·Lt. l c~ <l cw-s fOtH grandl S l j auncs, a xi lbircs 1 (ol itai r c~ , rorICCS fi.lt· des pcdon.: ules rlus lor.g~ que lcurov airc ., & !;arn i ~ de ~j trelyu cs bracr{es. Ccs flt•ttr:; 'tlt un poucc · d<' mi de diam c tt<C: clles nr uncal icc de cinq foliolcs ovalcs-poimucs ~en etoile j & cinq IXI petale! arrondis , un peu en creur , p_Ius grands que lc cal ice. lllcur fucccdc une capiule pcntagonH, amincie vers fa bafc, longue d'un poucc , divifce inr~rieuremcnr en cinq loges. Cctre plance cro1t au l1ct·ou , fitr le b rd des ruiffcaux. · Scs fLuilles pile<'s & appliqu6cs en forme de cataplafill(:' iunt retolutives, cmollicntcs & adoucillances. * lu.!fia'f/. ( pul efcrns ) er~aa villofa, floribus pentnpecalis decnndris fef!i!ibu .r. Lin. Mill. Dift. n°, ~- Locfl. It. p. 363. n°. 20). Lrfrmachia lutea erdla non pappoja maior , fo!tis l!irfutis, &·c. Sloan. Jam. 85. Raj. HilL 3· p. p6. JXIE, IxrA ; genre de plamc unilobCc, de !a famille des Iris, (JUi a des rapports avec les Mor es & les Gbyculs, & C"(Ui comprend des herbes Ia plupart cxor iques , j feuilks !imples, 1in6ai· res ou cnfiformes, cngain6cs infcricuremcnt, & il fleut s tedninales, foit foliraircs, foit en 6pi ou en grappe, & d1un af'pect rres-agrt!able. le caraat'.re cflcntiel de: ce g ·nrc cfi d'avoir ~ une corolle tubulcufe , d limbe campanultl, rlgulier 1 & f(:xjiJe; ttois itamines, & trois fligmates fimrlrs. C A R A C 'f t R E G :£ N E It I Q lJ l!, Les !pathcs font ~ivalves, tmiflores, & attach ees !ous l'ovairc qu'ellcs enveloppcnt avec une panic du tube de Ia corolle. C!urque flwr eft incomplete, & offrc I 0 • unc -~orollc monopccale , tubulcuf'e , fup6rieure, i limbe campanule, r{gulier, panage en fix dccoupures ovales oblongues. ~0 • Trois era mines, done l<'S filamens libres, plus courts que Ia corolle, & infcres en fon tube pres de lon orifice, portent des amhercs oblongues ou linea ires. , 3"· Un 01· ~ire infcrieur, _ov,alc, trigane 1 cha'rgc dun il-yle filtforme , tcrnllnc par trois fl:igma res fimp1es. Le.fruit eft une capfule ovalc, trigDne, triloculairc, trivalve, & 11ui conrient dans cluque loge pluficun Jcmences arrondies. Olfervntions. Les l Ties font difHnguces des :1 rls par leurs ftigm atcs; dus Murc~ es, rar Je tube de leur cor? llc; des Gbyculs, par b rcgul:trite de le u,· 1unbc; enfin des Dern.udicnncs. Jes Ga' axi t:s & des Fcrrares, par leurs ~ ramines lib res : neanmoins les ·lim_ircs qui l c ~ lcpa1·enr des Gl .tyeuls !om peu tranchccs, & fouvcnr tn~s - iwparfaircs. Ces planccs onr prctcrue tCJlices Ia racine bul beure: ellcs flcuriffent lcs unes au r rinwmps ~ les auues en automnc' & cru<:Iques a u . r c ~ pr c f~u·~ u eomrnencement de l'hiver. La bcautc dl:s coulcurs I X I 333 de leurs tleurs) i ointc ala r6gularitc afl"cz gencrale de leur corollc, leur donne beaucoup d',nrcr6r, & les fonr rcchc.rchcr des l!matcurs de culture. E s p E c E s. * l'ige 6· ramcau:c c!uzrgis de feuilles dijl:qua. I. Ixa: ligneufe, I ria frutico_(.'l. lria c.1ulefruti~ co[Q ramofo ,fdiis tmearibus JiftiL'he imbricu.us. N'. l.ria (frucico_{a) cull.le fmrh;ofo ranwjo. L. F. Su~pl. 9J.lxiaj'ruticoj'a. Thunb. Dill'. de lx. p. 5· n". I. Tab. I. 1 Cette pi ante rdfemble au Witftnia de M. Thunberg par la dilf"lOfition de fcs feuilles, mais clle eil: pc tire 1 & rrcs -glabre en tomes les parr1e.>. Sa rige efl ligncufe, longue decinrt a fix fOUCCS' rameute , raborcule & tuberculeuf'-' en !'es parties nues, par les cicatrices dei feuilles tom bees , & les retl-es ou vcfiigcs des anciens ramcaux , Scs xamcaux font courrs, ~·agucs ou alrcrnes 1 f(Uelques- uns tout :\. fait coU\•ercs de feuillcs, & lcs autrcs nus;\ leur bafe avec des ci atriccs rranrvcrfcs, & feuill cs dans leur partie Jupcrieur,·. f.es feuilles font lineaires, difl:i<Jues, ferrces & crnbriquees de ch aquc core~ fiuc:TtCnt flriccs) d'un vert un pnz gl auque , & longue d'un pouce 3 un pouce & demi Jur lllte ligne de l3rgeur. Lcs fleurs fon t blcues, tel'lninales, fCfliies, folitaircs, ont un tube fiJiforme & jaunarre' long de cinrz a fept lignes. Cctte plamc emit au Cap de Bonr:e-EfFe- , 1·ance., & nous a 6t0 communiquce par M. Sonnerat1 ainfi cpte routes les el'pt·ces dn m~mc pays que nous allons decrirc fur le Cec, ( v. f ) ~- Ixu diClique, Ixia d'fl'cia. lxi.1 cnu c ramoju, ji1liis c njJformi~ur djhhe imbricatis, corollan m limbo ere8o tc-men rof o. N. A ,lltlwlyra ( mmm1) flori(;us infundibuliformibus crtus t0 '1tcntu{s. Lin. Mant. 17). Wit(enia maura. Thunb. Nov. (;en. p. 33· 34· cum. Lone. Witfe rzi 1. Juff. Ccn. p. 59· . Sa rige cfi pref(JUC frutefccnre, haute de deux picds , r.ti!IClllC, Ul1 rcu comprim~c Oll uian~'"u~ !~i re_, g h bt·e , fc ui ll~e f':Jpcrieuremenr ainfi gue fur !cs ra .n c:a<~ x , & nuc dans fa panic iRfcrienre avec des ci t..au i1.t:S & d<'s re: tl-c:s des ancic.nn·.:s feui l lcs cpti 1:1 fvn t pa rol. rc comme ani ulcc. Scs fcu illcs font cnf iformcs , un peu ctroircs, planes' alternes , di (b cpt c ~, comr,le cmbriqul3es ou fort raprroch ces lcs un<•sdcsautrcs, fincm cnt flri ~c s , g!Jbrt ~, d r.IJ i t e~ ... ~ l.mgucs_ de cinq i fi!pt poucc•. l,es flL ur; font td Ttles, t t.rmm:ll es, raltlafi'(cs( 1 uel< ptes-unl cnfi.mble ' a lpathc bivalve ' & a:.:compagn \>e ~ l :t t ~ ra l emcnt de !ept a hLir braClces ou cca ilks f'p .tthact.!l·s, embriquecs' diftictu cs. pl us courr c ~ CJU <:' ll's fp3t hes. [cs corol!es fonr l o ngue~, rul.itJI ufcs, <t lir.IDC rcgul ier, droit 1 b L'.lllWllp plus l.oun Cj tr<.' lc tube, d'un noir bleu:lrre inft.iricurcrnc. nr' jaunatrc j fen fo.:nm<:t' & r;JrtJgo |