OCR Text |
Show ~98 I R I 15· IniS nainc I Iris ru ·rda. IriJ corollis barbacts , caule unijloro joltts breviore , tubo e:xfrrto. N. lris humilis mirzot', Jlore purpureo. Tourn. 361. Ciuznuriris m;rwr, flore purpureo. Bauh. Pio. 33· Iris hurrulis larifol i,z mtnor. J. B. 'l. p. 724. Iris minor. J)Qd. Pe•npt. 'l44 · Iris violac",z parva. Lob. lc. 63. Cka ma:iris lacif'o lta minor. Cluf. HiO:. 1. p. 'l'l5. Iris pumtla. Lin. Jacq. Aufh. t. 1. Mill. DiCl. n°. 7. (:J. lri.1 humilis Jlore Jaturrl/e viola ceo. Tournef. 361. Cham,-r iris flore jawro violacro. !huh. Pin. 33· Clwm!Ziris larifulill. major'l Clu( Hi!l:. J, P· ~::. 5 · i ' . Iris lr •tmilis minor· , Jlure purpuro·cC1!ruleo. Tourncf. 361. Chauuriris minor, j lore purpuroC! Zruleo . Jhuh. Pin. 33· .l . Iris Ill rwlis, flore rubella. Tournef. 361. C/zamairts minor, Jlore rub ~ llu. Hauh. llin. 33· Cham,riris lacif ulia , flore ru bella. Lob. lc. 6'. ~ . Iris humilis, flore pallido &- albo. Tourne f. 361. Chamairisflurep z!lido 6· albo.llauh. Pin. 33· Cl! aauriris ltwfolia minor4. Clu( Hill. I. p. 22.6 . (:;. Eadem ? cmtlc brcvijjimo. iris hwru lis j{!Xatilis galltca. ihuh . Pin. 34· Iris papujilla fax atilis lanfuht.I, aca•tlts f erme. Lob. I c . 64. To~.;r ~~ ,ccs Ins r.1e paroiffcm appartcnir a Ia n1~mc el p e ~:e, dont e lks font de lct=, i res vari ~ t es: elks ont toures con11ammcnt Ia rigc un peu plus courtc C[UC les feuill cs; ain!i M. Thunberg (Dill: de lrid. p. 9· no. 13 ) , a tort de dire , avec Linne (jliC ce: re c:f~ CCC' ~arie a hampe plHS longue CjU~ les feutll<:s; 1e nat rrouv6 aucuRe variation a cet egard. Vn a utre caraB:cre biro:n fcnfiblc qui diftinguc wures ccs vari l-t cs de I' Irts jaunarre cide! l'us 1 c'dt (1 ue lc rube de Ia corolle e!t grt!lc & bien f".!ill;mr hors de lJ. rrathe. Ses fcuilles radical es font cAfiformes, droite>, &labres , vcrres .' larges de qnatre a cin<"] \ign es , fur qu:ltrc ou Cin£1 pouces de h:wtcur. La tige eft une h:unpe haute d'envi ton trois pouces, enveloppce par quelques feui lles courres , alt <·rnes & vaginal cs. Llle lburient une bc.lle fleur a!lcz grand e , ordinairemf:'nt d'un poU!·pre violet ou bl emltrc ' v a r i ~ll l t nr .anrnoins d :ms fa co uleur felon les vat it· t Cl> citees, & dont lc n •he 1 lo r g d'un pouce ou J avant age, fort deb f'p ~· he, &.. clive !.1 fleur 3 h h· utcur des fr uill cs. Cure ef'p E>ce cro~c dans les li eux ft c rile ~ & montli<.::IIX des Provinces m.Sri · dion ales de la fra nc e , da ns l'Aut richc Ia H on~ ic , &c. & efr culriv 'c au Ja •·din du 'Roi. EHe eft prC.cocc, & fl e urit en Avril. 7p. ( v. v.) 16. !Rrs flu ctte, Iris minura. Iris barbata fo/u'.s l'll jlformibiJ ,. glabr ;s, r~:af'n ur1i(lr.; ro , p!Culi; ob'on{ii.i n( ur i,f. Th.u 1.b. Diff. de Tr. p. 8. n°. ~. I n s r• inura. [.F. S11p"l. t:' . 9»-. ·a r a~ ine 1H un bu:bc o va lc , r ', icu lc , de Ia grandeur d '1111 g ro ~ Puis. La h:•mpe efl: droite, i~ lurle , uniflurc ~ haute c!e troi ~ pouccs , munie I R I de feuilles vaginales. Les feuilles font en!iformes, un peu arqu ees en faulx, gl<~brcs, de la hauteur de Ia hampe; ellcs iont au nombre de quatre ou environ , engalnees alternativemcnr , & h:s l'upcrieures font lcnlib lemcnt plus courtcs. La corolle ell jaune; l es pctaks font oblongs, poinrus , & lcs plus petits font lanccolcs. Cett..: rlante cro1t au Cap de: Honnc- Elperance , fur les penres des moncagncs. 17. Ints cilice, Iris ciliata. Tris barb,zta ;foliis erzj1jvrmibus ciliatis. Thunb. Dill'. de Irid. p. ~. no. I. Iris ciliata. L. F. Suppl. p. 9~!. Son hulbe ell ovale I fibreux' reticule' de Ia grandeur d'une Noi!'t:nc; il poull'c plufi eurs h:tm• pes cachccs par les gaines des tcuilles, & dont une feule fleurit. Celle ci eH {imple , droite , foible, couvertc de fcuill cs vaginal cs, comprirn ce, gl:lbre, blanche , uniflorc , & ha\, tC de trois pouces. Les fcuill es radi calcs, au nombre de fix ou environ & roul ces en dedans a leur bale, s'engalnent :tltcrnacivcmcnt en cnvcloppant b hampe jufgu'a fon f(,mmet; clles font en!iforn es, acuminees, glabrcs, cilices iur les borJs, :l pcu pres de Ia hauteur de Ia hampc, & l e~ int cri e urcs 1~nt !Cnfiblemcnt plus courtes 8.: plu ~ ro ulecs en leurs bards. La coro lle eft j:tunc; lt!s Flu s petits pet ales font ovo'ides. Cerrc plante croit au Cap de Bonne· I::lpcrance. B. Feuilles liru'aires. 18. IRis tripctale, Iris tripctala. Iris barfata, fol iu linwri longi01i ,[ct~po ufll {loro, petalis alcerllis ji1hulatis. Thunb. Diff. de hid. p. lj. n". 14. I ris crip etala. L. F. S uppl. 97· a ra cine cO: un bulbe gl o bulc.ux; elle poull'e une f'eule feuillc linea ire , c:lll aliculce , gbbre , er:1gatncc inferi euremem, unc fois p~u~ longue <lu.e la hampe , \ache , & pendante. La hampc efr droite , Inure d 'un pied, cylindrigue, articul ee, glabre, & ordinairemcnt uni!lore. Se~ articulations fbnr g :unics rie braClres amplexicaulcs qui rcfle rnblcnt aux fparhes. La fleur efl t crminale, tolitaire , cachec dam Ia 1'parn'e qui lift b;valve: elle dl blclJe , rae\. ' e d 'un peu de j a11 ne ; 1cs trois plus grands pc t ales ont leu r l:lme ovale fOintue , & ronr barbur, fur )u r onglet ; res pc ralcs les plus pctitsonr ltms onglcts tr cs-c t r oit:;, & le ur l'lmc linea ire fubulce. Cette Iris crolt au Cap de BonneECpJran.:: e. I9· IRis :'l trois pointes , 1 ri.r tricufpi.s. Tris barbnra , folto !111' ,,.; ln m{i 'l r ~ , {i:.1 po ( ub · flo ro , paalts alternis trtfi Ji s. Thunb. Di!f. de Ir. p. 14. n°. r ). Iris tricu(pi data L. F. Su p\. 98. Sa r:1cinc efr un bt:lbc de h gro!feur d'une Noi lcrtc. T a haml c e fl: dro it r , fi ml' le , gcnicul ce, 'Ylindrique, unif1ore ou biflorc, haulc d'un pied I R I & demi. II nah de Ia racine une feule fcuillc lincatre' nerveule' droitc' a fommct pend:mt' plus longue que Ia hampe, & qui a deux ri eds de lougueur. Lcs fleurs lont >aric<'sdc blanc & de jaune avec des points bruns; l e ur~ pttales les plu~ grands one leur lame cnttcre, anol1llt c ave~ une pc.tite pointe ; le~ aurres pc t alcs 1i>nt beaucoup plus courts, plus petits , &: on t k1 r lam<J tri fi de , a decourures lanctolees. ( ctre I 1s cr oh au Cap de Bonne Erpcr:Lnce : di e ofl re rlllft curs vo. ri crcs parmi lef~ucllcs il :;'c.n trouv c <j lli ont la flem ra~.h c!c de bl t u avec 1111 cn cle violet, & d'autrrs onr Ia co rolle pourpre, ou jaune, ou blanc.he ou de couleuf violette. ~o. IRrs plumaire, Iris pltmt rlria. Iris ~arl>ata, foli ts ltn eonbus, fc,rr o muir fl. 1 0 , fl p nt1til•us Jtta rto·mulrijidt.\. Thunb. Di fl'. d<. 1 r. r· I 5. 11°. r 6 l'r!ort.z ( lrtV}'<Lala) Jolus {; I <Ill"' 'IS, pe·al1s tribus majoribu .~ l•orbaw. L. F. ~llf'l• l. p. lCO. MortFn j unaa. Lin . Mill. Diet. n°. 2,. e. Mura:a vrgrra . L in. Sa racine eft bt1lbe ufe ; ell c pouffc qu elques feuill es ltmaires' crroi res , ouvcrru, I' t.t'.: hies, un pcu moin~ lo nguc5 que la ti ~,;c . I J tigc en Jon· gue de ttuarrc £1 t\.pr puuccs, flt chie c. n zig za~, le plus t(wvcnt rameu le 3 1(>11 r mmct' & g .t rnic de braB:ccs. Les f'r athes fo nt bt val vcs 1 uni fl o res ou bi ' orEs. I es fl cur~ font hlam: h~tr e s d ans une varie tc , & blLu:i rrcs d a n~ unc autre. L<. urs trois rim grands pcrales onr ve•·s l ~ ur bale unc tache J3Un:irre 5 troi~ denrs, K une double raie barbue. Les rrois amres pctJlcs lonr un peu plus ctroits & plus cnu1ts. Les fli ~ ma te s 1ont courts, bilabi Ls , multilidcs, a dC ouptrcs !(·tacccs Cettc plante croh au Cap de Donne-Efpcrance. 7,p. • * Tous les petales mts, & fans barbe ou fans raie vdue. A: Fwilltts plants , mjiforma ou lineaires. ~I. IRis des marais, lri.f pfeudn-acorus. L. Iris imbubis ,foliis er!frformibus, petailS interioribus jligmatc minoribus. N. Iris palujlris, [uua. Tabern. Ic. 643. Tourn. 360. Acarus adulte rinus. Hauh. Pin. 3+ Theatr. 634. Blackw. t. 261 . Iri.< palujlris /urt:a f acarus adulwinus. ]. R. '1 . p. 73 2.. Morit: Hi!l:. '2.. p. 353· Sec. 4· t. 6. f. 11. P(e udo-iris. Dod. Pempt. 24d. Acorus rw f!ras palujlris. Lob. I c. 5B. A corns officina rum. F uchs. Hift. p. l'l. Acorumjal(um. Cam. epit. p. 1'1. I ris pnl ujlris 1 lut f a. Raj. Hill. 1186. & Synop( 3· p. 374· Iris. Hall-.. H elv. n°. t26o. Iris pji·udo - acorus. Mill. Diet. no. I. Pollich. Pal. , p.0 • J). Scop. C ar n. 'l. n°. 49· Fl. Oan. t. 494· Kn1ph . Orig. Cent. 3· n°. 49· Kn orr. Del , Hort. 1 . Tab. I. 8. Lud £B:. t. 1 OI. All inn . Fl. Pcd. n°. 31'2.. TLunb. D ilf. n°.18. Vulg:1.i reu ent /e fcrux Acore, IQ Plumb, bacurde, le G!a;cul cies marais. I R I 199 Cctte Iris, des plus communes en Europ<' , ell reman1uable par Ia flcur rouc·a Lit jaunc, & par Ia petite!fc de fcs p c r . d e~ droit~ ou tnt cri ct•rs. ~a ra<..ine c!r tubLrc u·e, chJrnue , o blung'ue, horizontale, garnic de hbrcs, c .Je po ul1c des feuitlls en!ifo rmcs , long .es, plan <-s, v• rres, firic .. S, plus CtrOiteS & tnU . IlS ro td l S CJ IIC cc.l t: ' de 1' Ins Gc rmaniqu e , & { g tla nt tJt di uair u.e1 t Ia. tige en lo ngueur. La ttbe efl: droi tc, ha •. te de deux a troi~ p i ed~, pre rq ue C yl indriq •le , feu t lee, un pru flcchic en zig-:t.ag v<.. r ton tommLt, & ch . rg6e de que lc!nes ilcur .. ( truis ou qu::ttrc ) qui ~· c p a nonifle nt altemari ·, e.ncnt . Ces fl eu rs font d'un beau jaune; leurs trois plus grJ n,.s pcral011 lont ovales-f'p:nulcs , ent iers, ouver.S Oll rc fl echi~, & longs de d ~: ux pou cs; le ~ Lrois autr s pctal es font tort petits' ~Iu s CO LI rt~ &. plus r troi ts CjUC lcs fl:igmar cs. Ces f1i g mates liJnt j <l ll ·es, obtus' leg ctcment cchanci'C!>' dcn c! ~I & unt au moins un pouce de longueur. lo rube de 1.1 corolle ell forr court. On rr uve cctte pl:lnte ur le burd des e•angs & des fofl i.. s aquat CjUeS; e\le fh:urit en Juin. 7;:: ( ,,, v.) Sa racine ell aHringcnte, 3cre, puq:~arive ~on lui a :H • ri buc la prorric ce de gucri r Ia d \ flcn tcrie, lei flu:.ions, &: tourc e!f'ece d hr mon h tgie ; mais 0!1 ~·~..n li.rt t.l!'Cill ent en medecinc. Se:s flcurs peu· vent tt..indrc en jaune. 'l~. IRlS fctide, Fl. Fr. Iris {rrtida. Iris irr·htr· l·i., , caule ufJ iarr guiMo ful.is jubaltiore, petalis minunbus patu 'is N. lriJ .fatidiUima I :r.rris. Tournef. 360. Gladio• Ius fa!ti Jus. Hauh. Pin. 30 . .Sputulaja>ticJ rz rlr r i(qu.< .r.yris. }. B. 'l. p. 7 ! I. Spatula (crtrdn. Dod. l'empt. '147· Fuchs. Hill. p. 7)4· X_yris vel Iris agrw j:Zttdn. Morif'. Hill 'l. p. 349· Sec. 4 t. ). f. 'l. X.rr sf,· irts agna Th.enphrajlt. Lob. Ic. 70. Xyris. Haj . Hill. 1190. Iris .(yl t•rflris qua//! :ryrint vucant. R aj.Synopf'. 3· p. 375. n°. 3· Ins jy lvrjfris. }1\ackw. t. 15~.lris. Mill. Dia. n°.19. lrrJjmtda. Thunb. Dill'. de Ir. no. 19. Vulgairc ru. lc Glnyeul puar!l. Elle s'clcve un peu mains que Ia prcccdcnre, a lacptellc clle retTcmble par !on pore; mai ~ elle en eO: bien difiinguc.: par 1es tleurs, & par lon feuil· !age d'un vert plus foncc. Sa racine eft un peu tubcrcufe, garnie de fibres longues & nombreufes : clle poull'c des fcuii les enfiformes' un pcu ctroitcs, glabrcs • fhi(\:s, d'un vert foncc ou noinirre, dr0ires, &: lorg Les d'un pied & demi; ellls rcndent unc maLvaife odeur lorfqu'on les froil1e ou qu'on les cerate er tre les doigts , odenr qu'on a comparee a!Tez imrroprement 3 celle d'un gigot roti. La ti ge cfr impar· faitement cylindi'ique, munie lat c:ral emcnr d'un angle cmouflc' ch:trgce de fe uil lcs alterncs' dont les fup cri e ures font counes, vaginale ~ & fr arha· c ees; cettc r ige s'clr vc J. environ deL.x pLds de hautcu r & porte i fC:1n iommet qu ekp1 es fkurs , p p ij |