OCR Text |
Show ) 3~~4- I X I .en iix dccoupnrrs oblongucs, obtules, C()tonneufcs en dehors. Lcs troi:; drcoupurcs interieurcs du l tlllbe , oblcrvces fur le vivant, font un peu connivemcs. Le fiigrnate cfr lcg~remcnt, mais dccidcment trifidc. Cetti plante crolr au Cap de BonneJ~ Ipcrancc , fur les pentcs ou lcs c6tcs des manta- • gncs. M. Bruguicre, qui l'a obferv6e <lans le pays, en a rlpponc des exemplaircs que nous avons vus dans I'Hcr bicr de M. de Juffieu. Elle efr fort belle, trcs-rcmar'l uable par fon porr, & n lcs plus grands rapports avccccl!c C.JUi precede, dont clle ne difrcre .que commc cfpccc du m ~ me genre. b. ( v. f) Obftrvawm . Linn6 avoit cu tort de rap porter . cettc pl:lntc au genre de I' Antlw~yra, puir<jue fa j::Ol"Ollc efl: regulicrc, & il nous fcmblc CJUC M. Thunberg J'a eu parcillcmcnt an Ia regardanr, a'une part, COmmc un genre diftinCt 1 & e JJ d6criV311~ , de Pautrc , la pn! ccdente parmi les Ixit:s, ~es deux plantes c tant cvidemment congcneres. A la verite' on e(\t pu le$ rcparer routes deux des /.xi~s 1 par Ia con!ideration des 6 ~;ai11cs fparhac6es &: des tcuilles ram cales' embriquccs & diftiques; ,mais cct;c confidrrarion efi de valeur mediocre Llans lc cas done il s'agir. M. Thunberg dit que fon Wit{enia difrere des l .riu par le fiig:na ~ cchancr6 ; or' nous pouvons ;1!furcr que ce fl:igmare e!l: trifide, quoiquc legeremenr. II s'dr , outre cela, gli!f~ dans fan caractcrc glncricjlle une fautc de plus grande importance; n dl'ct, il y eft dit que cett~ plante a l'o vaire l'uperi eur ( Gcrmcrz fup erum) ; rna is no us s,:royons que c'efi une faute d'imprcJ1ion, c1u 'on a public de conige t·. 3. Ix1 E pyramidale, ],.ia pyramidalis. Ixia 1aul( fld-ntmojo , foliis lin(aribus jlriati.s dijlichis patentiflimi s : fltptrioribus latioribus fwfim bre-vioribus jpathaceis. N, Turr;o cia. Commerf. Herb. & Ic. Wacfonia. )u!l: Gen. p. 58. - Les feui llcs & les bra aces fpa rhac.e.es font en' ore difpofces dans cette plantc commc dans les deux (jlli precedent, & fes fleurs ant auffi un tube fort along6; m3is dans cellc-c i , lc limbe des cor ollcs a Lli1C 16gcrc irregularitc qui femble lui donner l(uclqucs rapForrs avec les Glayeuls, Son bulbe eCl: ovate, tronquc a fa bafe, a bard Jnfcrieur commc dcnce. Sa tigt> efi droite, haute de fix on Jcpt pouccs, quelqucfois beaucoup moins (.levee, fcuillcc, hcrb:1cee, un pcu r:1meurc, & prc!cntc avec !on fcnillage une forme pyramidale. ~; 'S fcuiJJes ront difl:iques, glabres, tOUtes fort rapprochccs les unes des autres ; les inferieures font linbtircs, ncrvcuf.cs , fl:rices, longues & trcsp uvertcs. Les :llJtres fcuilles font plus larges , pltJs ,Jnurtcs, membr:mcufcs , fp:uhacces, plices en de'irx , complimces fi.1r Irs c~ tc s, prelqu'embrifJuce s, & n~l:?tdii: remcnt diCl:iques. Les f1eurs fonr alterncs , <ltlpofces en gr·2.ppe tet·minale; leu r co ·ollc a un t,UG'J fort long, filifornu", !atllant prefque I X I d'un poucc & demi hors de la fpatlu~, & un Hmbet court , violet ou de pourpre bleuitre, panage en fix d6coupurcs ovales, un peu pointues, concaves, cgalcs, rnais dont unc reHc plus dmitc Oll s'ouvre moins que les aut res. Le fiyle ell: termine par trois Higmates gr~!cs & bifides. Cene plante a cte trouvee a l'Hlc de .France, par Conuncdon. ( -v. f.) J'en pofsede une varicte rapponee du Cap de BonneEfperance par M. Vaillant; elle ne difrcre de cell~t de Commerfon , que parce que fa tige s'eleve ~ peinc a Ia hauteur de trois pouces. ( 'V, f.) * * Tige fimple ou munie de rameau.r: rws , f;· plUI courte que les feuillt:l. 4· IXTF. antholyze, Ixia anth.oly{aformis. I:ria foliis t:n.fiformibus dif!ichis caale longioribus ,Jlo4 ribus racemojis , petalis tribus longioribus & paten• ttoribas. N. Elle cfr fingulicre en ce qu'elle a le feuillage d'unc Iris , qu'elle feroit une Antholyze, comma l'indiquent ies rapports' fi fes tleurs etoient mains rcguliercs' & qtt't>llc efi prerque Ja fcule de ce genre done Ia corolle ait, comme les Iris, trois divi!ions droites , & trois aurres ouvenes horizonralemcnr. Scs feuilles font enfiformes, diHiques, cquitantes, droires) verres ' plus longue~ _.que Ia tigc. Lcs fleurs {bnt d'un beau rouge, droi-tes, dilpofces en grappe droite, que fouti enc une~ tige qui n'a sue quelques pouces de hauteur. La corolle obtufe & ul\opeu tubuleufe, ell: partagee en fix decouptlrcs eblongues au lineaire~ , dont trois font courtcs & encicrement droires ; & lcs trois autres font plus longucs & ouvertes com me dans les Iris. Les etamines & le fl:ylc font faillans hors de la corolle, & n'ofrrenr rien d'irrcgu lier; le fiigmate eCl: a rois divifions !imples. Certe plante croh dans !'Afrique aufrrale, & a e tc cul4 tiv ec en 1783 dansleJardinde M.l'AbbeNollin; cUe fleurit a l'entrce du printcmps. ~· Ixn de Magellan, Ixia Magellanica. Isria caulibus fofciculato-cejpitojis brcvijfimis unifloris 1 foliis difiiche imbricati$ ,jlorc.fubfe!fili. N. Tapeinia, Commerf: & Jufl: Gen. Pl. p. 59· Ixia ? ( pumila) caule fimplici unijloro , folii9 fubulatis comprrf!is dijlichis. Fad[. de Pl. Magell, Comment. p- II. , C'eCl: une mkpetite plante CJUi a quelque chafe de celles qui precedent dans Ia difpofirion de fes feuilles & de fes fleurs, mais qui forme des touffes a!f~z denres & rres-baf\e s, & qui , en outre , ale tube de fcs fleurs fort court. Scs racines font fibreufcs : elles pou!fent d~J tigcs haures d'un pouce & demi ~ deux pouccs, fimples, uniflores, Fouverres de feuilles, fa!ciculces & rama£rees: <>n petit gazon epa is. Ses feuill es font lin6aires-fubulces , lcgeremenr arquees, diftiqucs' ferrcc~ & cmbriquccs de chacple cote ' com me d~ns l 'c fp c~e n~, 3 , frriccs , t;I~bres, I X I d'un vert glauque' & longucs de fix a huit ligncs' fm pres d'une dc·mi. Jigne de largeur. Les fleurs font pctirts, folit aires, terminates, fcflil es ou prcfque fcflilcs , nailfent entre les feuilles, parmi Jef'Jtt cllcs lcs deux fupcricurcs leur tiennent lieu de lpathe. Ccs flcurs ont Ia corolle divifce profondement en fix dccoupurcs oblongucs & rcgulieres; leurs 6tamines font au nombre de trois i le trigmate cfr trifide. Commer!on a tt·ouvl! cette plance au Magellan; ellc croit fur les rochcrs pcu 6canes d? )a mer, ( v. f. ) 6. Jxu: naine, Ixia mirwta. Th. l:ria fcapis uni{loris ,foliis la-vibus. Thunb. Difi: de Ix. no. 2 • Tab. I. lxia mirwta. L. F. Suppl. p. 9'l• . C'efl:, ace qu·il paroit, Ia plus petite des efpcces connues de ce genre. Sa racine efl un bulbe globuleux , de Ia grofleur d'un pois; cllc pou!fc ordinaircment rluficurs ham pes (deux a quatrc) 1implcs, tmiflores, longues d'u11 pouce enve~ loppces infcrieurem ent par une galne qui 'nalt de la racine , & garnies au-delfus de leur partie moyenne de deux bracr.Ses ( ce font lcs folioles d~ Jafpathe) oppofees, linca ircs-fili for!Jlcs, droites. a r einc longucs d'une ligne. Lesfeuillcslontlincaires, concaves en defltu;, convexcs en delfous droites , glabrcs, de la longueur des ham pes, un~ pour chacune d'elles , & enveloppees inferieurement par la ga1ne de Ia racine, Le:s fleurs font petites, blancl1es, av ec des Jignes pourprcs, Cette plantc croh au Cap de Bonne-Efpcrance. . 7· IxtE hulbocode , l xia hulhocodium. Ixia [capo ramofo , ramis unifloris, foltis- fltlcatis fiiiformibus. N. I xia bulbo_codium. Lin. Spec. Pl. 'l. p. p. & ejufo. Man r. p. 320. Thunb. Dilf. de Ix. 11°, 3. Rumulea Maratci ~ b1,lbocodium. MilL Jc. t. z.; o. tt. Crocus vern us anguflifolius , parvo flare. :Bauh . Pin. 67. r.o. '2.. Tournef. 3S'l· Crocus remus angufhfolius 3 · Clr~(lo, flare multo minore ctl'ruleo. J. fl •. !l, .P· 645. Crocus vern us nngujlifolws. '2., ~l~L H•fr. ~. p. '2.G7- quoad Ico~em, & angujiiJoltw. 3· Ib1d. p. 'loS. quoad dclcriptionem. Crocus J.ylveflns H1fpaniws, t;·, Lob. lc. I 4'2.. a. Crocus vernus anguft j'olius. Hauh . Pin. 67. 1\0 • I. & 2. Crocus vemus anguft.folius I. Clut: ~ifi. I. p. 7..0?· & Crocur vurws anguflifolius, ' 'tolar eo flore t:Jll[d. p. 208. Crocus Jjlv1jlris minor ):/.1jp nicus, tic. Lob. Ic. 141. ~ . B ulbocodium crocifolium, {lore magno albo, fimdr; luteo. Tournef. Cor. 50. Sifyrinchiu ,r. minus ongujhfvNum , flare majore variegato. Hauh. Pin. 41. ,\ tjyunchium anguflifolium altt:rum, Column. E.:ph~· · l . p. 5- t •. 7• f. · I. St.fjrinchium muj us an~ glljf,jolu/1~ , rc:dtce rojlrata, (lore majore t.~ariegaw. M')n f. Htft. 2. p. 34 5. Sec. 4· t. f. f. r. ~· Eaawlflere am;lo 11iolaceo, ~ Capit~ Bona ~;et~ I X I 137 Ses feuillcs mcnucs, fa lp:al1e diphylle, Hne & calyciforme ~ & fon ~igmate a fix divifions ' rendent cctre clpecc tres- diCl:inClc de toures les autrcs . Son ~u!bccfl a vale, glabrc, quclqucfo is commo tronqm: a ~a, b_afc ~ quelqu~ fois en pointe corn me dans la vanetc I' , & garnt en dcffcn.s de racincs fibreuf.cs. II pou tre des feuillcs ucs-e!rroit cs, lincaires - fihformes, glabres, vencs, wn p u planes , marquees de deu x 011ons, l?nguus d; cinq i.. tcpt pouccs, & en part Je courbccs ou reflcch ics. La hampe efr plus coune que les feuillcs , un pcu angulcufe , t·ameufe' a rameaux uniflon s . cllc paroi~ d'abord fimple, ne porrant qu'unefe~le fl eur; nuts fes rameaux fe dcveloppent ttnf'uirc au nom~ re de deux ou trois, & tes fl eurs s'6panouillrnt tucce!Ttvement. lcs ~; ·~rsquelquefois fortpct ires, co.mme dans Ia varwte a. , q tle~qu tf. is plufieurs foJS plus prandes f:ns rgale r Jama is 11L' anntOil19 celles du fafran, vancnt beaucoup dans hmr couleur. Lt!ur corollc a un tube court & unlirnbe divifc rr,ofondc~lent en fix dccoupurds oblongues. ffiUCI'Oil CeS, droHCS J & dont trois CXtCrieurCS font ve r?!lr;cs en d e l~ors. Tourcs ccs de..:ou pures font ordmatremcnt VJOiette.ll 1 au purpurilles intcricurement., fk o~t Jc~r bafe ou leur o~tglct ja una trc. Les trOIS c.:ammes font plus courres CJ UC Ia orolle & ont leurs ~n, heres d:oitc~ & obJongucs. L~ ~ylc eft rcrmrn,c par t rOIS fl:igm::ttcs uifi Jes. La fp~the ell: form cdedcux folioles incgl Jcs, ovalespo1~ 1tu 01>, concaves, paroirfanc oppofccs, un peu ~tams Jonguco,crue Ia corolle, & CJlti font lcrrecs fous Ia flcur (ru cUes ernbrafient comme un cal icc Cctte •fJ,a thc pcdlfte, forme uoc galue bivalv; dans la<Juelle lc trouve Ja capfule. Cette lxie croic naturellement dans le Langue· doc , !~Italic , l'Bfpagne , le .Portugal , la cocc de Harbane , & m~me au Cap de Boune·Efpcrancc d'OL) llOUS en po!fcdons une varietc a fle urs ~ran: des, d' un violet p:'ile. II s'y en trouvc auffi un grand nombro d'autres variercs qui different rant p~ar 1~ couleur CfUC par_Ja grandeur de leurs fleurs. E.n J~urope! elle fJe.unt de rrcs· bonne heurc; lcs flcurs, cruo1que ~etttes ~ ont un afpefl tres-agrea• ble; mats ellcs, font de p:u de durce. 7{:. ( v. [. & v. v. ) Ses. perales font finemcnc veincs par des nervures obltq ues , & ant en outre trois Ol! cinq nervures Jongirudinalcs. S. ~XI~ jau~dtrc, Ixia.fabluua. Ixiafoliis convol~ tts }etace_ts [capo unijloro longioribus ,fpatnlL tubt longuudme. Cctte Ixie eCl: au mains auffi petite & m~m"' plus petite que Ia pr6cedente · elle en cCl: bien difting ucc par fa f'pathe courre & membrane u(c & p~r 1 s f~ui ll cs. non a~platies. Sa r .tcine poulfc 'cnVH'O~ trOIS feuslles trf S-etroitCS 1 fcta ees 7 a bord'l roulcb t n dc~ans, d ilat re.s & \'aginalr.s inf6ricurcmcm • drones, & longu es J'environ crois pou~ ei. La harnpe cit fimple 1 gr~c, rnoins lon < |