OCR Text |
Show 672 And.MatthioliComm. intus amiinpium , ad urnu- nigri/lix; , muliebrium locorum dcjïuxioiics, ef primua cxpuiiionci. Qiiilaiu utique df: jicli'bui uulgum": l(fliä cni/ulura nullo pullo compote-rt poti-[ï , quod propria iii crmlut, cxulcrrct , U'luu tum per: nicicni adfmt , (: proindc jit mulis , (j" internis rufa-ribus iillmlcd . Cirta-um quidum inier c.: , quo 1,16 m,," ufum nit-litum umiuntDioi'roridis riiiimluris cf]? pofiiit , noii cquidcm ait/im darrncrrJEd poiius quodj'iniiouid" c(or , ui coiiicäuri; qilllilifilia'llnt'qllxï . quippe- quod Diofcoridcf Cinna/unu nullis nati: difcripjïvmmq; mmm! dif fuäiii: rc:,Htgui ffiliilimn cx leiitarum maim.! proueniat . S(d aiitcuqiiiiiii miliarium: vui uffmmquiliiis iE: fixirt inditur Dinfcoridis ciun.:[nifi-planus iio/luto: non iii/liiiii, Plinij finit/iiiu'cognofcäda c/f, qui lila. x ): x i n. ap. v 1 I. uftirmuic'frribit , nil .ili'ud ci]? rniiulurin, quuni draconisfuniciii, cli/i rlvplmntorummorientium þande: rc , peruii/lo utriim]; animali. . !Iglllili' : qun'dq; nullus .illiiS/it color , qui in pifluris proprii-[iugulummim: . quod ea ctiam .xntia'otismvdimiimiis jit utilifs'inu . Id quod p.:ritcr Wir/iut Iulius Solum; in iuri.: lii/longum 15, , (hone . A d lyxcifrirc coniiinit,ginnmi cilllifilJlll arboris in A plima n.:/"mitis itd nor drfirri, quod iilum hoc (tim/Gn. granis draconi; lurrymxm (wffi-[nr IiOCJlii,£0l0TC f.!!!glmili, pillucidum, liuga/rath minimi contumax . Hec nc; fii-ait: of/irinæ uulgä uo.-.in! Sanguc di dl'dgü in lagriiiit, alterius dlfït'i'cnilx, qui plui-ibin iiiipojluri's pujïim inuri]: In Lib. quintum Dioicoridis. : pormniiiii: u iii ciii/iubiris iii mcdicamcniif, qutjlimuiiiur iii (Oi'þm, oni/imo ll'llldllf, Cf ptrimcns (it; rn ni utiiitrr .:dnzfccri poi]? , quiz cxtcriui adhibentur , iiciiipcpifjïinciitis , qua: fiunt [m' , ubi e.:-tihi non profuerint fimi-dia, uiiguciiiis item uonnullis ad idcnzfxci ' culo: coaäus uenditur . Priorcm im], non ab rc lacrymam dppclluni , quddfcribut Aloi/ius Miijlu: piti-itius VIII:: tu: in fui: in A þliricdiil n.:uigaiionibu; , cx arliorc quidum lioc guimni collucryuurc, colore, UPtl'Il-tniiiJängu-q Ilmlli : inci'fo mmm .ib infelix prin: arbori: ro rticc , mfi/[liii iude iJ/luat . H oc ( ut idrmfubdit ) .x'li'cl! ruralium; piunt , (: igni rc./int modo decoquunt , quoiiiquc [CH/mdi , dl'i1(0Hle:lllgllllZi'lll , nefcio qua ratione diit'ii, ipjlim pellium-s : iii/i id (utnanquo'dþïr [fc u.: lingu: pimum, :! qui iir/luigdrumnim uppcllriit . 'Ex lusitani; notum: conicthrc licebit, gummi l.'0£ Dioj'ccridifxrilä rni/iubarin (106, quod primum non allundf, quam cx Aþlll'lcdii tur , ncc ind ( copiafum . qur'd itcm piüoribu: cxpitJtiir , ut init/ito uu: colore , purpura: , rubenti-si],- coni umbras , ubi prius piflurus rubro , ucl purpureo infiuunt . quod dci/xdc ab mutati-ni , etiam lioc triuporc ,quo qucntiu: in A pliri'ram mulgat/ir, iion iuli l(tncdl prrtio . quod deniq; ( ut Diofcoridc: ltiqllli)lllril7ui lia,-mitii: ., lo pcr omnia rc/þondmt . Nam , ut pcriculimifaciriitibux liquido paid-it , adfli'ingcndi iii pollet , c" !"lequ quim bz'llldilttf . quo fit , uifclicius co utantur mrdici ad muliebra, C] dyfentcritui/(iunctus, ad miriim mii;tiones , adfirmdiidvi commoto: dciii r:, ("7 roborandus gingiua; . His accidit, quid/i Dio/(cuiiis ætate non irin qui" Cinnalw'in o(]? drucomkfunguinrni minima;-eni, mirumþnä iionfutrit,]i' perplura ætatis prodixöluluif. opinio ad l:.i'c ufq; tcmpom ilii/aluit . At ipfe , iio/impliciti)" mcdiranifiorum dnäriiiamfrllamcs .':cr (turrim. rore , inanem corumfententium/ilciitio inuolucndum non duxit, qui ciiinabarm draronisþngui'nim Ji"[!rliali.?i,(1'1 inquit . Haäcnus inuenitur cinnabarigut uix ucr/icaloril'ut pi'ftori'i lineisfatiJ/Q[minimum (olori, nr: diluto !: dirum : quarc quidnnfaiiguincm rfj? druconis cxnlzmaucrunt. Ex lii: igitur cum coniviflurisuuni rationiluicc dum r[fe putautri'ni, ,)dllC l.:crymxni, colorepiigui'nciii prefi-firentechgiiimum ego Dtojï'oridi: ciii/mirium. (:: 67 fly,-iutm" rubi-fani . Id quodjicri rt ildtllï'd crcdidcri'm in ea, qux- liifilimirri'i, in t(i'rt iiifccribiix . Nui'lui iur-inn ' « vrumcntis , qux intus in corpuspmiuntm- , quodpcrniriujl-jint , cf umine/10 . lltiir turii-' [iilum v/f, Fuchiïi npin. '. .....niii'it 'r'uclg/i'unncdicus clari/inuia , iii Nico/ui Myrcp/ici ("Od/CI! in D (illi/l)? 'i .mii'doti) .ib lli-illo "No.-"" ' ill' cuiua/urn" . Sed iii liac alia phi/io & Fucli/w opinio iio/ira (jl . quippe qui, !! 'iuicm Nico/uu f imperito i linum. uclfuäiu i.i (inmum iutellcxi/fghi dc (.i :rborif licr, :,dc qui]. "lil/ill; Dii-liandumfimi-luxit: M. I"/.,.4U)',:i nobis/.zc'fum rii . N.:m uini [irnaua.-Klar: , Diojzoridi: ir/timonm', lmn. .: l.lpllli) piu-ci lu: ' un.: ,probdiicriti], is ll1'l!l.lïll£ aditi-nix difficult;tiiii,diibimidiinil£xnc' non rj? , quin con/lulio antiquorum ciii: muni: &! in anti/loio .iiididi'i'it Nini/Jm, qu.:ni [þccuiimad di] . iltutim, Cf./liliirl'liii'm uri/ir comiiicndxi . C:: pcd. , xd delciuiim G. '. tliu; , c: .iil cnntiinum ulte: ruminat-niu, quorum uim longum igitur prælium 7'L'Ci'li crc. Porrii cum dirui Dio/"condis l:.(lllitl: Minium Dio lcnndi quid il annuali-in nimio pandi-nt ([]? cxijiimant , cunti],- ctiamþilzitfcquriiri r.tpitc .irgcntuni uiuum cx mimo nobis. ïku/iu: cmn."- iri's dicitur, omnino milii perna iim uolui , nil aliud Dioj'cor'idi (ift nimii . quim fii/file liac, u: uni:.ibiriii , . "Jm liodie .lþpi'll-U'l, 4" quo arguit! uiui plurimi? rliciiint in Hydra uidi,/ii . A ii it- (£rcl opinio/irin ipj: Diojkoi'idcs, quippc qui afferat Minium in indutiis]?runguluiitcnt l:.xlituni fl'li'irl.(ri',0[! id.],- fii/: fari: uff & llbifJCiClll Oblii'lJïC , ut pcr illus iþtifh'lll , m'c TI/þll'dlidü noxium impari-m attrilunt . Qiiindoquidom xbiciinubsriiiii Hydra monte inditur ( ut ego uidi , 0" tc/lJri p lfum ) artifici: mm decoqucntcs fiäilibui quibus: d::n idid mahii: , c;" comiti-[o limul orc .irgillJ ci'rrumli'ti'; , u ic Jigt'iillilll uiuum cliruizt , mrc: , cf 05 [mitii :: jiuioli/lruunt ,nc noxio Ziiþm'l lii'icr pitcat adltlifï uo'dnonmoda' lium/"cc ll.:lllllSllDl'J,diilM'lG ijiiniqui ll.!l. imi , (id plrrunq, dente: uirium-fo: amittunt, piiichchiibui circumquq; gingiui; , ut qlildilll .ipcrti'jx'iriii' icjlintur , quiin-iio iui-iiim , cy" oris uelum-nia, ut metiri: llldCrClitliï/ui'llüïrs, ('.lt'l:ï1(ll pronun/ïzolijiini , continuo iri-mor: (munþ. Acrm'it liuc Vitruui/ t'llillm'lldf , ilii.cj'cntciiti.1mizo/l'r.im ni.:xiiniiui-tur. ijl' cumifcpimm uoluimur ui: difl'lfi'lllii'it' , ibi de Misii'o d it . [irgridm' lllllll/ r.ttionc: explicui-c . 1111qu 191? liphi/lorum (il/zum primum uniuntur (imbuit/104)?! , [i .': C)" ris, U r.:imþii'fniigim [71th admiratione: . Foiiiturjn gli-bi , (]!(L' ciim; di: rmir, antiquum tranIiOIHlJilS .:d nimium peruium , iii-ii.: uti tirro , m igi'fI/riilirii/il calore , lub.-i:; riri-.ifi- rid-runi puliicrcni. cum iiifäditur , cx pl,:gi: tirmncntorum cii-[ams cmittit I.icrynm .irg ,.. uiui , qur ii [diloriluuf ]llilm (Olllgii'liiiï. hxc Vni-uum . N :: iquiicni hoc idem uidiniii: Ul Hulrix monii: quidum : ubi plurimum L'lll'lll! , ut uull::TJUfl'l'f-lllli'lltlf imm , urgent uni uiuum lunii'culi injhr , in piu/imum dc/ïuir humum . ("rti-runi Plinio nimium di: riorum (jl gum-um, ut Icfnfupcriuf rugw [igitur , ubi L'lillfl'l eius gencra retulit his uci-liis . ltllltlllillï in .xrgi-ii: Plinii mo,, teruiiiiiidrtur luc in re mani/"iji! abi-frugi Plinius. qzundoquidi-m ctfi agi-ratis ci'nniäm'mnil till/(illa?, gium i:? 'iltli':.:lll$ ml'illml quoq,- , Cf iiiinciiiicr pigmcntq mugiit aiitl:m'it.xti5. Tlifoplirajtu: h'JdltlHilrlllilm iniiiiuiii (2 draconis/fracijïimx licuit:-[unguium , clijïe elcpluntoruiii morientium pondzrc;cuni t.niirii iler'Tlt nillun . rcpcriricolorcm , quiin piifliiris nugis ad uiuiimjïznguinem reddat , quiim cinnabarii ,].irili drpriliciiduurcvrr' Quippe ncccerium/unäfucrit, ut df liac lxi-ym.: omnino intellixerii,put1riii],,fulþif uulgari Jpþcllxtiaiulx : mam l:.iiic illum dracOiiistnguiiiein cf]?- , ab ili-plmntc ( ut rcfiruiit ) colli/ï . Nam cO/ifl'liixiifiiill minim: IililICllJ' * liuiufce bcllurjïiiigui: cxtrx uafi in terram diffujiis , puluer: (7 lapilli: cummi/lit: ,,lïiit U piiti'tiiiiu- obdutnu i:" '.tl nicnfc i'iiiiiofupri'anic aurum : pu];- cxcoqui .irciu riibciite in mcialli's urgenti : liic/uilli- erigi/imi cius . I.iptriri .n.:cui uni tum in Hlyilïallljs ,fcd durum ('j' arcuafum . Iirm apud Colrlm: in rupc quidum lll.XCL'CU.i, tx qu.: natiuitas drciitcrcnt : id ei]": idulicru m. Optimum ucru' [upra Ephrfum clllelllS agris. A riuum rom talorum lua iuri ,lLiliiI icri , dein lauurifii'innni, 0" quadjïibjidxi iti-rum lauari . Iulu minium rufi-i in ('.1?^nl.tlli.( ti'Jilii. llïl'llla : gum (; in Aethiopia . Sfd neutro ex loco inuehitur ad 7105 , nec firc' :xliumic , quiin rx lll/l*JtilJ. Sini .idulmuiur iuliii modus, uude priiifbcictdtt. Natique cfl .iltcrumgciius in omnibusfirä .irgrnturi/s , I[lel; plum/urit: invullintium-ti.- cxujlo lapide ueni; pcrmis'to , non L'X illo , cliiNS "0"!!er argentum illiim?!.iþþcllllllmllaji'd rit .:lns/ ml VFFCTNS . Sicrilcs cium piunibi'pio colore , nc: ni illlförilxcllmf rabula-tim, multi-],- tunduntur injuriiuni. ift ..!(RV/AlclllidJrlkm minium perquirit pauci: natum ,niultum mjratiatumlu illus .imus. Syiiccro iam nitur ci]?diim. Probatur auri modo . Auro caiidcntc/ucatum iiigrcfcit ,fyiiccrum colorum minit . Inuenio ('; r.:icc .idu . imri . AC/lmlli rutioncfärri candentis lamm;: ,H noii/it durum, drprclicndi illico. luch-nus dc minio Plinius. Hinc igitur iuliii: cjt antiquis minium Gfujïilc , Uf.:c'litium cxtitijfr . Nccþiiiä dubitxncrim , quin in ].hrliil/glflii'ït .ir: «peruii ip/i cinnabdri'mfaölitimi, qux pijïini m[cplu/iuriorum o/friiu: inuenitur . lil minium liodir .tþþl'llxll! plur: tabcfaäuiq; , uiuum, ac uerumfaiiguini: colorcm rcfirre poffit. quemadmodum nL'E illcfynccriim [iuguum iil prebet , qucm impojlorcsfuo arbiiriofïit'iituni , ex liircinnfxnguins, ïubïlcd sinopiu, iiclf.:/mh", tantu/ii ! Ufer-bis,:iiutius infolaiu, illius pro pof]? colorim, Ufubftantiam mutante;, qui ex falli/iJ/imul dmonibui ' pbunribut (5 Hinc" uera nummi ) cinaiiircfolct : quiq; ium longo tcmpore ad no: adu clii dcsift . 030 Pf)!(IP: Opinor , ut in eius defiäuf.:!!itiunifuppofucriiit impii/loris , (7 b.i'cfi-iiudem excogitaucrmi : ncqiiuli-i llolll' , quum modo' diximus, ipfum parant ;fcd iilum modi: alijs compluribus, rufinus, ïillïlif inf.:(lorir T.!ilii'S, ' llli; diroäum , tragacunil»: lucro/mam , rubrica; , (7 ali.! pcrmultd immifcentes, qui: ut longior/it fimi?) g' Obicöionis rie; ip/fi apo/Eui ,fï'lciitio duximui lllltolllclidd . Ver/im liic [67:402 illud qui[þiam naiii; Olili'lldi'l, qucd (! diluue. cafcrilial Diofcnri'dcs dc m:talliri: tantum,:ic hijs'iti/s ium cnloi'ilzus,tum mcdltdmcli[lS,COllfl'llldllüilm mimm: Hi!-tur, ut his inferucrii arborum lacrymas, quurum bi/ïorw, (ffuculiaics, diffuku; libro primo priuatiuum, id omnino crcdmdum/ii, cinnabarim föjïilc effe medicamentum . Hæc obijcienti ita TCBMHI/lm iioliiiriiis, gu. 4 ^' ' fj hoc loco rrcenfrut Diofcoride: , que ab colorum nitorem , iii pictorium ueniunt ujiim, nempe FCTlingll , (l.-r) . Armrnium, m'rulrum, Indicum , Ochramx: alia phi-aq,- , non mirum,!xec prætcr iii/lintium iniliijmr uiduin-, :i bi: ctium cinnabarim adiunxerit , quanquam arboris/uerit lucryma . Vidmm; enim mm- I,," Indicum qui-q; ' . fcoride connumerqium ei]-c , quod tamen iiaiii/311: , iiec metallicum efl ,Fd in India [puniit iii/lur, ix urundiu rundim germinatione (ponte prouenit :atq; (iiim arte quadmnfïi cx ifatide herba iii infitiari/s Ofþcltiif. Ex]. quc omni-bus palimfcri arbitror , quod communi: ufu: cinnabari: , quam Diofcoridis minui, quod infumum ( ' U/loreniijïnno , jl agrantijïimolï, colore [peftctur , effe mihifcmper pcr/lld]? , al: ca lange' diuerfini, dc (ili-1:41; nia/ler bic mentiontm fimi . 135 enim , utfupri di,-fiunt r/ï noftri ufm ciiinabariiäjïilis , vffm-1 : "a" lj!" . ' b"! » WFHIWM .' illa ucro' rara, nec multis cognita . Fojïilem ( ut proxima COmlilCiitiilDllC'lJiiiJ-S (liniun, frequenter nos in argenti uiuifädinis, Hydria monte, qui una tantiim dieta & Gorlill dl/l-llaflrm Sïnlmklz "' PB fii ?'"?me 44 rubedinem declinm , li.:m1titie lapidi .:mulus, non .(dnioduin dumi, impinsr iunii.-x gl.-m i. ")(/li Plff'mq; argento uiuo Pï'fZ'l-ïfwl perfofcmulla ignium ui guitatim exiluit . Fufium sciani loro ph. i qm [uratur ex argento uiuo vfulpliure ,]iäitibiu quibusdam conciri/ïs , c; fl.:gruntitïimo igni aimum) nitcpolmum etiam piiiorcy, quod uct.-m Grm Slildyccm uomuere , cx plumbo, autccriiilx ("MMM/WS W": infumum. de quo etiam uidetur i'iitcllciiiffe Pliniiir. Kivvolfbagi/i'c Grais, iii L.!illllS cium tumulari: .ippcl: [*"-' Ollïflilil. S::igue di drago lii Ligrmic : (tali:, ClllJbïO : Hllþdnl'f , Sangrc dc di'Jngl . T(Sfalgyugor. ARGENTVM VIVVM. CAP. LXX. AR (. E N T v M viuum iitcx minio ,qumlabufiuä cinnabaris dicitur, [minis li(tililius impoliij,!l-rrea concha cinnabarin continente, & Calicc cooperta, argilla Fupcrlim, urlmmlnu, iniucundum. Litidcm dcicriä fuligo, qua: cahci infida , refrigerata in argcnnim viuum (:()K. (QIXICIIJIH muui» u: mygc-im fodinaium tcbuslhilanm concretum . Alij pri-ibin leJillS iniicniriimilunt. S;; till 'nil-158, aut plumbeis ,autfmgncis, aut Jl'f *ntcis vaiis : liquidum .lli.)m imm-mm (inmum cul; c". &dailucniliiit. Porum vim pcmicialcm liabctühocnim pondurc internacxclt. lxciiictliuc . 1inultumihbind; ponim,L'-: vomitionibus rcicämm, aut vinum cuni abhnilnmaui .lIllj ilccniiuni, 3-- C'Wenhormmi, aui origaniimguthyffupnm cum vino. Auri limamfcobs,1d clt,1amcnium S-im lciiuilaimum cpotum mirabili cit auxilio . honum. |