OCR Text |
Show 288 Epift. Anat. Medica LI. Art.19. 20.2" 8: 22. Liber IV. De Morbis Chirurgicis , 6L Univerfalibus Virginis , fic & Mulierigz & Senis de quibus nonlmm, 8: Viri dc quo initio {ctme ( k )diaum ell , cnpitis vultaeti gangrzna acceflit ; locus huc forfan attinere: ex libro 1V. Epidemiorum ( l ): In .Aena 16. Ex his qua: lub fincm liujus hilloriz {Cri la funt, intelligis quare in extrema luperiore lullp otia adnotatum lit, lana in thoratc {uille omma . Qua; autcm interdum Vallalva noxas in theme £0~ ("Jim/([14? tapire vulncran‘ , howitzer/mt, Imaligni , 6" rum vidillet qui capite vulnerati decellc'r 3m; proxr. jury un‘ , omninu autem ca quam illic in Sepulchre. m2 quatuor‘ollendtnt Oblervationcs. to (' m ‘, habcs, Pigraei Obfervatio annum quendam confirmarc limul poterit qtzazdam cx ‘liarurn prim: "5. 91M? alns memoranris in qua capin'r omnibu: ru/nrribu: props (p) lctipli dc nervi {ub l'upercilio reflex: lzfignL jupervtnirbat gangrmrzz. Quzdam ccrte pravz aUtali- bus. Nam pro lrarum diverla vi, & conditione 1h menturum precedentes , au: aeris praclcntes , quan~ ves interdum , 8c in oculo lublillcntcs , gravjmm tumvis interdum {enlibus OCCul(a.°, cunltitutiones vi- autem aliquando, & latius dit‘iulxcnnvulliuntsorim tium communirer , aut morbum alium addunt morbis tur. Ad leves illas ex parte uliqua lortaflc altinet 1; co tempore contingentibus, ut laye a Medicis adno- quem alias memoravi . (ioacarum locus ( z; ), my" tatum ell, vulnenbus przferrim iere cunfiis gangrce- ob/cu'ruur in vulneribltr inwfi: in fupcrcilium 5 nam, velut anms luperioribus Lucctie l'arifiotum gauln altiw; ad gravilfimas autem, ut puto,1.)anci_ ( n ), itcmque in ca ipla de qua fermo ell , Urbe lu verba, alias ( r ) produfta, vulnera [is 1051': p. Bononienfi ( o ). ritulofiom falere accidere, eodemque ex parte lalteln 14. ADOLESCENS annum agens duodevigcfi- attinuilTe, ctcdiderim, u: convullinnem faciei in Vi. mum, gracilis, & lubnigri coloris, Jada lapide pet- ro cu1us vulnus ad lupercilium lupra (f) delcriptum cuflus ad altetum ollium lincipitis qUa ex iplo Tem- ell, ita & multo latius difiufas, vultemcntimmalqu. poralis oritur mulculus, biduum tranlegit line ullu; convulfiones qua: vulnus eidem infliclum loco in a; ii febrem excipias; quod aduotatione dignum efler, de quo protinus dicam, lunt conl'ecuta. lymprumate. l'ollea autem in S. Maria: dc Vita Nol7. JLIVLNIS annorum viginti (ex, lapidcab {ocomio decumbenti Vulnus die {exto lacxum ell lividum; inimico conjeéto, lauciatur ad dcxtcram lupcrcilii 1i. quod ex ea prodibat, vehementer fatidum; St le- nillri partem . lllico quidem cadit; lcd continuolurbrls acuta . His props ottavum lopurola acctllit all git, dc vegetus hollcm infcquitur . l'ollmodum er). feflio; ut intertogatus nemini relponderet.lnterdum dcrn animi vigor: ad S.Mari;e de Vita Nolocnmium lulpiriolas emittebat voces. Pacies mm new era! Iu~ fe confer! . Uln , pol'tquam dcbita applicita i‘c'mcdia fuemid: , 8t flava. Cum his omnibus ad undecimum rant , necclle luit quafi cogere ut remanerer , quippe qui pervenit diem, quo cum ingenti luperexpiratione in- eJulmodi vulnus parvi pendebat. lilo iplo die Quar, teriit. CADAVER univetlum itlcrici Videba- [.102 lebris intcrmirtentis, qua tum forte implicitus tur, Ex vulnere purulenta materia pluics fibi fece- erat, paroxyl'mus expet‘labatur: qui 8c alfiiit -. led rat vias inter cranium ,Szcutem: quametiam etolcrat . lLlDI'iS continua fafia ell cum pulfu magno, & vehi()5 autem a lapidis ifiu aliquid alpcritatis luperficie tenus menti, capitifque dolore non modico. Febri circa conttaxerat : nullarrquc- ab thi tore i‘acie lzlionem, quae dicm leptimum lc comitem addidit dclirium cum molub lenfum caderet, ollendit. Attamcn inter os ) w. tibus convullivis nonnullis. Propc uudteimum una, Duram meningem m hujus vafoi'um interlliriis mate- aut altcra febrilis accellio ingruir cum peculiarirignria cincrea .vnmadverfa ell, non multum puri denla- re. Cellat tandem delirium: &' homo {oputol'us ]l< [o ablimilis, ea dumtaxat part: qnx iétui l'ubjtéta cet, nifi quod convullivis moribus cuncutitur. lllll fueratt cademque dumtaxat parte cerebtum quuque nofiu animadvcrtiflc plurics fe, dicebant adllamcs , ad duorum digiturum tranlverlorum prol'unditatem elatq capire, 8; ambabus Conlll'lfiiis manibus , nilu livutem contraxcrat. Reliqua intra cranium omnia qualt incredibili e let‘to elevatum: quibus defintmi. lane crant. Sana quuqucin Thoraceomnia San- bus motibus, mortui inQar jaceret. Manus tamen guis autem erat maxime fluidus , li in dcxtero cordis ven- dextera per duos ante obitum dies paralytica lull, tritulo excipias polypolaz concretionisinclioamentum. quad ad motum atzinebat; nam quod ad lenlum, 15. ADOLESCLN: alter eadem aerate, languineo nun erat ho: prorlus dellituta; oéto autem pollhoris tempcramcuto, habitu autem {ubpingui praditus , dexter quoque pes debilius moveri coepit . Sed jam am: Kalcndis N0v<mbr. A 1688. in {uperiore frontis has dies laboriola fada rcfpiratione , tandem decimo partc ad lazvam {auciatus, continua cadit cum aliqua quarto cxeunte mortuus ell. VULNUS cxtb capitis perturbatiune . Inde ad S. Maria de Morte nus perlullrando, parvus ad latus ejus linillrum a‘ Nolbcomium adduétus, {elicem curationis caitum lcellus animadvertitur, cujus pars {aniei inter mnlculperare polle videbatur, cum line febrcnatutalia mu- los, 84 cutem aurcm verlus prorcplerat. Sed ns, vulnia fans obiret. Ecge autcm die undecimo. febris in- neri lubjeélum, fillum erat, eique relpundcus Dull giuit: qua‘ pollridie gravior lacla, lecandze itcrum meninx leviur lela: anterior autcm pars cranii a) vent caulam prr‘autt. Vuluus pro concoc‘lo pure , codem, id ell finillro, latcrc pure inter Duram: 1" fetol‘um 81 {anguinnlrntum emittcbat humorem: pars ‘t'iam meningcm tonclulo replebatur. Quod pus lullfrontis vulneri lubjefla intumelcebat: dolores autcm jcfta certbri fubllantia videbatur imbibillc 3 todeu (apltls, artuum, 6c durli accedtbant, qui fub deci- enim erat colore ; led luperficie tenus . Caerera lanasmll mi quinéti din-i linem in lpalmodicas alluftiones de- quad aliquantum {eri ad cerebri balim invenrumill generarunt. Eodemque tempore, cum illoineumc die Tlmracc aperto, in pulmonibus varia hic ‘ delxrarc ctrpill'ct adeo, ut vinculis coerceti debucl‘lt, tubercula rcperta lunt duriulctila: quorum nnnn . VI\'('hdl finem fccit. INTEGUMENTlS com- incila, linceram laniem eniiztebam; rcliqua, mug in munibus circa vulnus dillcftis, multa huic circunuc- {uppurata , glandulofi corporis firmitudinem rcl ("ta laninla matcria inventa ell, qua ubi frons intu- bant . mucrat, ad oculutn ul'que cxtcndcbatur. Os autcma 18. PUER annorum circiter tredecim ic'lu "Pm fauciantc ferro lupu‘licie [anus dnmtaxat lzlum fue- vulneratur in dcxtera lincipitis partc fupra mulculum mt. Hrec extcrlus Intra cranium autem inter Temporalcm. Cadit illicn cum lenluum inrvrnuw" (refrain, Tenucmque nweningem , qua parte hag: Vul- oblcuratione: & vomit . Dclcrtur in idem NONl ' ncti relpundebant, lamofs materiz copia reperta ell; mium: neque ad diem ulque decimum quartumY "‘ quamvis nullamin iis mcmbranis,nullam in toto cerebro brc corripitur. Ha'c accedente, per vulnus multum 1211 :mm .znimadvertcte licuerit , nili quod languifera faniei; per os purulente materia: alicuantum, lPl}"f‘.‘ Vala qua: lub pure latwant, a nigerrimo coagulate do, ejicit. Lirca diem vigelimum lupervenir ‘ll‘cq‘ langumc quali vancum inllar tnrgcbanti A U" ‘ Tho- rium; circa decimum quindum mars. racis vzlcera , qufe aliquando in cjulmudi morbis alfici N10 cute-m leparando, circa iplum, 8: pericramul‘" {elem , IllIL‘ld erant: pulypol'a tantum concretio in parvi fun: ablcelTus animadverli: qui nullnm , q" . nlucxtero cordis thalamo cunlpeéta ell. ml) {enlum quidem caderet, cum vulnere earns:J ta '- (r , Epu‘l. Amt. 18. n. 7. m nu. Ll;n.~,. 21. Vides , ut propriis Obl'ervatiombus addufius Valfalva lit ad fcribendum ( t ) , in capitis vulneri- bus alfici aliquando thoracis vilcera: quanquam adduci poterar 81 alicnis . Nicolaus enim Malla (it )con- {pexerat jam A. 1533. praelente Vic‘tore Trincavclla S. Maria? de Morte. Nulla crant fymptomata . Viginn circiter exaflis diebus , cum 1am multum libi in alimentis indullillet, febris acteflithorrilica , qua: pluries recurrendo . aegrum torqueba: . A qua etli li- laeratus ell 5 deteélo tamen in vulnerc olfi‘ nunquam quoad vixit , induci cicatrix potuit . Poll eas .febres tulfis ingruerat , qua: ficca diu fuit , dance biduo , aut triduo ante mortemfputa eduxit purulenta . Cangrana interim ex longo decubitu nates occupaverat: prerereaquc iIla qua: obitum przceflit , noéle, abl- cum aliis dofliflimis Viris, ea qua cum extare haud videam non modo hic in Sepulchreto, {ed neque'apud ullos, quod meminerim , qui de rebus ejul'modi age. runt, Scriptores; preflc hic tibi comma-mambo. Quidam ex vulnere infliflo dexterz capitis part1 propc Sagittalem futuram . cum meningum incifione,‘ mor- tuuscrat delirans, 8: paralyticus; quod ut plurimum? inquit , fieri foler ; e0 corporis latere quod vulneri opponebatur. In capite duo inventa lunt apollemata quorum pus erat laudabile, altcrum 1n fubllantia cercbri pmpe vulnus , altcrum in cerebello polleriore . In Thorace autcm {anies multa , & .mala deprelienla ell intra finillri pulmonis ulcus , cujus cavum maius erat dimidiato cortice ovi gallinacei . Fuit «St lames manifefla in finillrze cordis auriculae facie extenure , que tota erat exulcerara . Scd in ventriculo etiam cordis dextero in columna carnea apollema erat notabile, afcendens ulque ad unam ex valvulis , iplam quuque tumore notabili, fieapoflemofo tumentem. E: he forte credas, lwc thoracis apullemata ante vulnus jam furlle; tellatur Malia , notum libi fuifle homimm, ncque unquatn de ullo dolorc conquellum . neqne tulfi vcxatum vel pollquam vulneratus )accbat , ulla capitis aaionum Izlione , lecundo lupt-rato men- le, interiit. CADAVER 13: ab longo ejulmodi morbo, & a mora , quia non nifi poll aliquot a morte dies (ecare licuit, gravilfime olens, diligcnrer tamen dilleélum ell. Capitisintegumentis atmtis, ad l'uperius vulneris Iatus disjunfiio coulpefia all Sagittalis luturae: os autem fincipitis qua portione {empcr dtlefmm fuerat , illzlum; fed in cateris partibus hie illic carie erol'um , prxlbrtim vero prop: l'uturam Squamofam, ubitotam illius cralfitudincm caries per- loraverat . Dura tamen , ei olli {ubjeéta , meninx é‘x'c. Ad ham: addendre fun: Marchcrtl nullri Oblerinttfia fuit, nili quod ad {ublividum vcrgcbat colo- vationes ( x). qu cum multu notiores lint , atque rem , 56 qualdam ofTeas particulas fibi adhaarentes o« adeo in Sepulchrutum (y ) relate -, vidcrc ibi pure- llendebat; ab interiors autem facic {ub ipfo vulncris ris , quxm Lupe in capicis vulneribus erol'os pulmo- loco annexum libi abfcellum habebat , in excavata nes, 8t pleuram invencri: , dimidiumque rhoracis c3.- cerebri {ubflautin conditum , parvum tamen , vix u: vez pure refertum , arguatque cos qui non a capitis minorem avellanam continere potuillet; (x quo, duzn vulnerc hoc deducant . Iple cnim 0b pmvios colli ea meninx a cerebro divelleretur, pus crallum, & vi- tlolores partc prxlcrtirn pollica , & laterlli , mate. ridc prodiit. In cerebri dilleétionc ferum , led pau- rium purulentam ex vulnerc in cavum tliot'acis delccucum, in cranii bali animadverfuni ell. Thora- dere, no'i dubitabat. Quam tamen viam per Vallalte apcrt.) , pulmones inventi {unt parvis ablcellibus v.1: in juvcne ( {) Oblervatiouem vidilli ne ad dermultis, ac variis excavati: quorum nunnulli atubcr- 5 quidem ablceflum conlirmari t>otuifie . culi natura ad abfceflus conditionem vergentes, non. :2. Halies igitur alios preter Vallalvamqui in- cadum perfefiam continebant {anicm , {ed dumtaxat mu- pitis vulneribus pus interdum intra thoracem invene‘ tari in fluidam faniolam materiam incipiebant. Peri- tint. Sun: & qui in ventre, ut idem Marchertus (a), cardium multarn aquam; cor nullam polypolam con- qui lienis ctiam labcm deprehendit , & purulentagpu(rctloncm habebat. Inquirere tandem placuir , llulas; ut alii , quantum in Sepulchreto ( b) releri‘i num ad iugcns cavum ablcellus illius qui in dorln video, qui in vcntriculum qztoque , intellim, Ev meerat, ullus per mulculnrum luterllitia patcrct aditus, lEntcriuni trauslata ajunt apollcmata. Sed cum iidcm, per quem matetia a capite illuc defluere pottiiflet . 8: Marchettus , & Bohnius ( c) ) qui nruznil'cu: Verum hujus rei indicium nullum rcpcrtum ell, cum pleuram quoque, pulmones , licnsm mminxt , jecur interpofite panes, externee prazlcrtim , lanai efl'ent . non omittant; tum plerique alii vilcus hoe unum J'lulculi autem pallim in lmc cadavere pallidi, 8c qui memorant in quod ex [auciatocapite pus tnducntur . Abdominis vocantur, lividi erant. quue ex hilbriis omnibus , 81 Scholiis Cngn'rl‘ces qux 20a VIRO annos nato quinquaginra , biculo pars {ub Oblcrvatione XVI. in Sepulchreto ipfo proponunfincipitis liniflra DCI‘CUIlKLU‘, nullo vulnus Conlequen. tur. Ncque enim olllciet tibioperarum incuria (d) , tc lymptomate. Venic per {c ad Nofocomium : ubi Jpoflema in capirc . nut 711432252?qu Hepazz'r pro .4170a peritis Chirurgis nulla efle, nifi externa , lazfioccn- flema in bmrc , 8c vulneribm 64pm; {cribentium . lCtLlr: feliciterque ulque ad decimum quartum dicm, lllud Fortalle porius oificeret , nt lhllonium credercs n6 uno quidem {e prodente lymptomate, procedittu- quad (l6 ablcel‘v'u l'cripl‘tt in concava )ccinoris part5 ratio. Scd co ipfo die {abris invadit cum rigore , 8c oblervato _ id tanquamlibi ccrrum propoluille; quanfldlventrcm dolore . ltcm infequentibus dicbus relpi- do infpecla lllJ wide is locus acceptus ell, AppendiHtionis diflicultas accrdit cum lenlu ponderis, tum. ce ad libcllumde Cmivullionibus, non ea legunturquz 3‘ purulenta excreztione . Mars denique circa vigcli- in Scpulrhrcm (6), {(111149 id 4 plerzfnncClzirm‘gi: o!)mum lecundum diam. IN CAPITE cum pine- fl'rvarumr/ib, fcio; led hrc , .17; id fiat , crmiarquc, ter earn qua: exterius appatebat, Lelione'n , nulla in mftio, [L51 [amen a plerlfiuc C/iimrgfr id obfrrwmm of. Name, null; in cerebro, nifi quod paululum {eri in f: , cudz'w'. Std fi fiat. qua intrigue tantrum! . 0'" an hullu‘s dilleflione emanavit , ufquam dcprelicndi pn'fimi/e id fieripnffe , porn: grads/lion: (lighten/z Ni: . [Ulflet ; reclufus clt Thorax. Cujus utrumque S igitur , ne Ballotiium inter hujus apollema- Cayum pure plenum; pulmones autem , quamvis aco- tis ()blervamms poms , qui inter Expllcatorts pl)llls loluti , pluribus dillint'ci tuberculis inventi flint, nmdus all, ut contra a quodam nonintcrExplicato- quorum aliqua jam fuppurata , {aniem incila emitte- res, led inter Obfervatorcs rcl‘ercndi cranr nonnulli, ant . In pericardio vix aqua: vefligium . In cordis qui Obfervationis telles dumtaxat fuerunt Sed Moma‘rfm' dc 50d. @‘ Cull]; Marl). Tom. II. O o mul. \x (t ) rupu. n. u. in fin. ) ",3. ( r J n.16. apul Marine". (m 'Shl. a .6. CM. 6. ( n JMalo‘uin "lent. d: l'Acad. R. des Sc A , a:aw» ) Vu, Commuc._1.vmr. A. :7 35. Heba.aa).'" 3 §' pollen annis idem acculrt pin). l p ) Epifl. Amt. r, :r. til I.M rm 52am: Apud Maxwell. ) n. 3 ro major, in linil'tro autem minor. Ventre denique aperto , in ltcpatis parte dextera Crebra tubercula conlpeéta lunt, 8c in his nonnulla qus jam pervenerant ad {uppurationem. _ iaus, concidit. Per {e tamen in Nolocomium venit tefl'us in dorfo ingens el‘t animadverfus : qui per {c dilruptus magnam puris copiam elludit. ltaque, fine 289 ambobus vcntriculis polypofae concretiones, in dexte- cationem habebant . Sub vulnere autem os fractuml , argue deprell'um , _ar€le a‘dhzrebat ‘Dure meningi, cui 8t nonnullas lui acumtnatas particulas inhgebat . Laceratio [amen ejuldem meningis {ub {enlum uon venirbat , ut neque ulla cercbri lzfio , ii unam aut altcram feri unciam cxcipias , qua: , dum cerebrum cximebatur , per Infundibulum prodiir. Thora- ce reclulo; pulmones valde rubentes, parvique in his ablcell‘us Dure pleni regerti lunt. ~ . 19.]UVENIS in hncipitis latere linil‘zro lapide (z)lnr.va ('15- 4. ' n,;,. ( u ) lib. Introd. Amt. e. 12. ( n 1 Sclzol. m, (5 ) Obf. 5. c a ( v )OM. Marl Chi .5. I y ) Schnl l d. t c )De Renuncl 'Jnln. S. x. 6. a. 0M. 16. . & 3i |