OCR Text |
Show 260 Liber IV. Dc Morbis Chi rurgicis , 8i: Univerfalibus a:,_.. dcfimfii, nec vala chylifera ultimis gcncris premerc. IE: liabet qiiidcrn alibi Anatomicus ille Exerciratilfimus (g ) dillefiionem fcrmiiw [mm tribe extinfiaa , cujus vilccra omnia nihil inloliti exliibucrunr , nili quad glandnlie mofwtm‘i pmitm emu/46mm . écd cominuo hazc lubjicit , in ejulmodi liominibus , fl [Mia m'mia fin! rowfefii ( a quo longc ea dill a: {gamma ) 1m glandu/w fl non plane frirr/Joflc, z'v/igni- tcr tamm plcrumgue rumidc drpvrbmdmzmr . Cum vcro pcnitus cvauelcunt , an non lic quoquc clivli tradufiioni oliicitur , quam , li non alitcr , at 'il‘ luni l‘altem additzi lympha dilucndo , adiuvaliant > quibus imminutis , cum liazc iinminuatur , an mu liiric ctiam repetcrc caulam polliimus , cur lanes plerique macrvlcant ? Ut ur cit , cum ccrcum lit , plcrumque in l'cnibus eas decrelccrc glandulas -, fl in Sciic qucm propoluimus, non tam minute: erant , quam fcrc lolen: 3 veri cli limilius , proprcr carum obllructioncm id accidill‘c , coque diliicili lath cliyli trajcdionc , corpus maralmo lublcdill: . 20. [ll contra; ut ad aliud tranlram fcbrium gc. nus; cum lcbricitantium corpora quadantcnus collabi , optamus , copia videlicet ,aur turgcmia imminuta vitio~ loriim humorum. (god cum alias , ncquc iia raro , ab omnibus qui Hippocratis Apliorilmos (/2 ) non ncgligunr, tum prmlcrtim in Virgine quadam Bonnnicnfi a Medicxs quos lcétabar , optatum memini . Cum cnim ex acuta febri ludallist; cito quidcm acu- ties deliir, non febris, ut pofi dies plus centum at) ca pi'oi‘lus libcra fieri non pallet. Vci‘um tam longu ltl'npol'c u: lcbr'is non dilcelfir, lic nc parum quidcm lacics concidi‘c, led plena perliitit, nec unquam pallida. Itaque curn )am tandem febris abiille vidcre~ riir, Sc Virgo lurrexillet, ccce iterum febris, ii: illi cxpefiaverar‘t, {c prodidit, caque ncc levis, th {olebai antea, nec paucos ad dies, donec cum plcnitudine illa coxporis abiir, non reditura . Nolim vcro , ex liujllS caliis nari'atione, in quoillcludor minusiuville in ‘LillCIKlJ acutie, quam nocuill‘c in producen(la undiu lcbrc vidcri potcll; nnlim , inquam , ex iis me cllc, «grains, qui in aufiis febribus ludori Vcl rnagis adverlantur , quam paulo ante hanc me- niuriam dcjettionibus advu‘l‘arentur Medici illi qui Epitt. Anat. Medica XLIX.Art.22.23. 24. 5:25. Alias denique rcmcdiis qiie ludorc'n mowqi l "ill 4' a: inliipcr‘advcrlos lacit, quod prima ipli quidem inqiiiunr, al: Arabibus lilLi'pCTlllif '3‘" 3: urililfinius cm'ticis l'cruviani ulus 1'!) Am: id rams iniriiim cuspit, ucquc Arabuni Mcdicmum mm {mm miinia iniiirobanda. NC'C Arabrs CCI‘IC llll ; A Mctlici, ex qurlius Plinius tor luv Nacur, l-li'luiilaE lacis atccpit, qua: lcmiua, alrt ran L3, aut li_' 3) relvc alias client utiles ad ludorcm ci Liam, Arabs crat fiiidrormclius, ., lino 631111050 ridotum delcriplit qua: ctiam lLlfilClIanlllJ'lSdJr . Mil/[lililijllc' mowrc: fini'mi'm: ucquc Ol‘ill llILS Lbll iicquc Actius (p ), ncquc llaiilus ( (,7 J c\ Arum-i: lcd ex brim: :nhula Chtltcl'illit; Cal'lll'll tariicy, H m remedia cnmmcmorarc umilit) quiliiis (lever-um: cpotis ludorcs cieaiitur: qiiiii i'iui Ulnriii liru‘ii." dc Siidorilicis caput (UnlCl'lpltI‘C. N"c ‘Liollfig; m dico , quod putcm, iilikm ciuii‘ris \/"li :mn cg: ac milii, ellc imta; lcd Lit inn ' as , 'iimvo ‘ quzdam remcdia imprubandi liiidiu ill-1,." lj ‘ u: comm qua probe lFClIhiJSJ ou‘iri cli: v .imr. 21, lraquc in lbbiinm cpldemicis Cunl'titiim. i.) prudentis Mcdici cll nulli pra‘iudicataa upiniom nin- diciis athEI‘L'l‘C, led pL‘I' lc aruriitc finll"JiVL‘.iCl w vcrgat natura, ncquc cx una (JLlLlVJCl..nC) zuira curatione quid in cmtcris lic laciiiiuum, L. mare. Vidi ego fllllllL‘TE'III licbri lel'llll‘.' lnb‘l'lnlcfli; quam e bracliiu languinc cri'itllo, in quu Datum llil fiiille mcmini , illico multo gravinr (‘Ul‘llflui lLul'yiy inl'olitig liaficniis acceflionis ivllar. Lt line Vli; illi fuit intci‘miueiitis fcbris acceilio, quini l‘nfll‘l'ill‘! altcra cxccpit, 5c intra quartum diam inulin lc'r'c iiilutfl ell . Salulm's igitur cxtirit ring a prim.) ruin incullcrat, gravts illa accc‘n qiu lanjll‘u millionifonnnuo luccelfit -, liqiiislcni {bris axiomtinLia infla elt inrermirrcns , qua: cito , Bi licilc pcr {c abiit . Sad {ortiiita mutatia illa liziii Ex" vcl line ulla fanguinis cziiilfionc, Lit yum, adventura . Non clt opus cxcmpla alia , (m brius inter mcdendum obvm , addere , iu qu‘l milii velim , intelligas . Vcrum non in (vent: diimiaxat fcbrium, led & in prognollicis cvcnmi indiciis, quae l'nriuiro ab iis qixc nun fortuiro lumlicanr, lunt dilccrnenda. lntcr llfllc vulgus main poiiit, ac late al'picit piilluliis, & ulculcula , one: circa labia oboriuntur; l'orrall'e non pcrpcram, N11} Albertinus unquc ( 7‘) ill: {archatur (ch alum crilium, 41m: f9]! fwjmmtm- , z'ndicz‘a , 8: ml: , nfi lcmcl, aniiiiadverti, cvcntum lpci rclpondil quanquam in continua pellima l'cbi‘i fclclllfl‘c lpCl'llllC‘Si mcmini; tamiili per le, non 142/! tcri‘orrm , 8v dccinio quarto morbi die apparugrint, L'x' fir/s: ' mm i111‘714.:i'z' .i'i'rlo‘rc mitm‘cmr: quz 011‘ can hit notivcriin, facrlc inrelliges, li Commutii liiusii'» CCXTJ qumdam inlpexeris lac; (f), id ulculruli 1:765 liln'orum , piillulalquc liplfifll‘lEli]. D: lioc ligufi H" mm mm tot iplc habcu Olilcrvatimics , quot _v<:lcm . Scd aliud quad cal'u , lit lit , aiiimaJvif- {xpius :gros ejulcemriiodi a propinatis dcjcfionis aharmacis milerc liiblatos animadvel‘terant . ScilicC! nil‘lll proclivius ell liorninibus, quam, 11: ab extrcmo errorc aliqun refugiant, in alterurri cxtremum currere. Alia rcgioncs, alia anni tempera, aliaz (crates J aliaa vires, alia: corporum, 85 morborum, 8c caula- rum conditioncs aliud ferunt. Scd nullcn fcrmc vinlcnta {erunt fine pcriculo, multoque minus li matcria cruda ell , aut, fi coéla , non co ducitur iii/ama- zime mmra vergir, uc Hippocratis (i) vci'bis utar, per [om conferentix. Natura autcm neque {cmpcr . neque in omnibus COCle vcrgit; led alias alio , u: put: ad rencs, ad inrellina , ad cutcm . Ad qunni vergcre, C'x' per ludorcm moibos {mp5 gravillimm 10L Vere, & iii illis febres, etiamli dilcrtc antiquillinius ters cmpci‘am in uiiiiai'iim lllleifiil-Dllc , qua!" "5‘ ille Magillcr ( k ) non docuillcr, Medicorum tamen rillimc accidit u: lallcrc in pcrmagni numti'l neminem credebam poll: ignorarc . Vcrum cxtx-cuii Oblcrvatinnum . [0 mini atrciitius a lTlllU'l": unius luga co quoldam vcleruditillimos liomines astir, adnorai‘c pCl‘l'L‘Xl cx quo iii duos gi'aviu-n Mclllo' ut ne apud iplum quidcm Hippoci‘atcm, apud quem rum incidi lncos , qiios , all; quaiiiiiivivis dc ‘L , Malpighius (1 ) tot minus lelicm lecelfus exem- la , in 5Cpultlll'lll ham; 'ctliunCm l!) mahj' pla indicavcrat, criticorum liidorum cxcmpla iiivcrii- vidcbis , ‘lOllel'U , «Sc Gradii,‘ joubcrti , infilllllmi rc lc polle, ajant. Qibus latis a Cl. Hallero ( m ) quc ciiizn vcrln qux ibi, taiiquim SClln;l(lCrl i. 5" faftum ell. Alii Vcro, u: illud nun ajunr, ca "\an ltribuntur, liujus luur, led louhcrti ab i'plo ailclh ubjiciunt ludorcm excitarc conantibus , Liv; :imnrem laiidati Trafiatu dc Ai‘thriride litro T. cal" flaw. incutere polfinr Medico, qui naturam paulo quidcm n‘odo Sclincidcrus eral cinmlus; n0" ("y'dqléllh h lili. legniorem, led manifcllo ad curcm vergentem , op- tins, B: can alibi. in Scpulchi'cto (It) ubl portune, & caute, id ell: blande adjuvarc {tudear s parrcm maximamex Schciickio_(.\-) iii, , cululdam tribunnru." quali vcm non advcrlus catharfim, quam ipfi tanta\‘L‘l'balllil milverti, Joubcrto perc commendanr, non eadem fore pollent obiici . fill/[.147L‘lfi'l'c‘I-[IUIII-blu mm pamrr (7)1...U m V» * yam defunflfr) topic/c mm urim'mingi, laipfit, nul'[4 we] pmfcme , vc/ pmterim (tum nap/zritidc . Gra~ dius vero olim docuerat , arenas apparv‘re in declina- Iione fab-rim», 0' pa]! 11mg." fa'n‘cr : diltingui autem ab illis qu: lignilicaur calculus , quoniam fl frircnmr digiti'r romprimmdo , facile diflblvunmr . l'orro ego gun in febribus lolum , fivc elhnr vernz , aut zlhv2, livc autumnalcs ) aut liyuimlcs , live Intermittenmy, live continuJ: , live benigiin , livc maligna: vcl cum periculis Juncle, live inter illas medic, an: in. terdum lsvilfima', diuturnr, aut bruvcs, live in puefig, aut ad ilclccntibus , live in viris , liv: m _mulie,jbiis, Sc hls aliquandii €[lJm prrgnantibus, livc dc- musn ex l: 'qumtmribus caiilis on: . live intcrdum 5g fingulariaus, ur eV ingmiu erocicnte venom); nun lolum , inquam , in librxbus, vcrum etiam in non- nullis a'iis In rbis, a ll-bri lejuiictis , & nominatim in Capll's acubis d .luribus . 8: apoplcclicis quibul- dam all-hubris , nomunquam etiam lcnilibus , ani- madvcrti , quotiel‘cunque ills arcnuls apuaruei'iin: , lgpius quidcm lebrim , aut marbum {Ulllc aur liniuim, aut lini proximum , led luui ram tamcn cum val dECllna'C nccdum capillcr , vel , li cmpillc: , non iia man Fell) dcclinai'e pergercr , ut dubium adliuc thntuin "HE‘S quam vellcm , non rclmquerct . mamadeJum aurem in miirbi fine, aut in declinatione jam certs , (k in dies majori Fatta narurr victim-ism confirmarunt; lic ante inclinatiunis inituirn , aut in diibia a‘ihuc dcclimtione eandcm vitiariam u: plu. iimum pm-tcndcrun: ; na'nque aut morbus lelicitcr omnino dcliit, aut, li recidiva lccura ell, ealevmr , brevmrque fuit . Scmcl dumtaxu , quad ad tc alias (] ) lcripli , hydropi qui icon 11 cxccp_erat , l-)luto nmrbi alii graves , ncquc ita breves , lcd ii quiiquc ejulmodi, ut cx iis agar convalclccrul:7 luccullcruzit . At {emcl omnino xgi‘i intcritus cx auruinmli mali- gna febri, quem ago ne'meaute, ncc poll illurn unuin diem inVili, ut {:brilnc. an peccatum aliquid pollen aur ab iplo, aut ab a'fidcntibus, aut a Vlelicn occiderit. pm certo nelclam, ut nequc an arms: ill: (m to morbi rempore fulll'ent , an co primuiii die appa- ruillcnr. Nequc enim dc iis loqiior quae lcmpcr, led dc iis tantum qua: Vigore morbl ail dcclinationcm jam accedcntc , aut hgc lnChUBKB‘i le prodcrc incipiunt adbicmitrr fuperficiei , ut (xi‘adius ( {) ax: , urinalir ; non Minx, th in Scpulclircru ( a) dclcri- plum lcgcs , ubi nc liber quldern in qin lit: lcriplit, indicatur . Nempe lotium in prirclii'a liicc inlpiciens , animaiivcrtcs virrcx matulz lituribus arenulas tenues adhrrcntcs , nonnuuquam [amen li-iiul in urinaa luperficie natantcs, lubrulas ut plurimum , luhalbas pl‘l‘nl‘o , qualcs in luvcnc quodam cum lebris maligiu , 64 peticulis [lipau decliniret , Vidillc mtmini‘ . 21, Faflfa illius luvcnis mcntio ai mcmoriam redigit languinem, qui in mm morbi) quater, alias ex incila veiia mill'us , alias pcr cucurbitulas cductus , prazrerquam quad zqua lluidior, leii millinri crallamento lemper fuir, mbus cei'te pollrcinis livc milfinnihus , live edurlionibus hoc cil'cuml‘ulum law in buit quali a commrllo ctho albclcentc . Qiiod not] adnorallcm , li in bcnc pallo , u: alias , (V Cti‘h a luthis alimentis hora id vidilTem. \cd inlccuto mmle altcri quoquc Juveni languis millus tertiJ, & riirlus qumfla moi-bi die, utraque lcrurn albicans Miendlt , emgua quidem copia , imo ad mucus omnini) gums tertia illa die , cum elTet cralfiimentum du. rum , 8c crulla obduftirn mcdiocns ciu‘fitulinis , quad fuit quinfia mullius quam par {it , & thLF flum crulla non minus quam ipluin, cralla, ncc duta illa quidcm, led in tenaci , Sc l'ef'cioni relilicnte, lit cultro vix ac ne vix quidcm lcindi pqtucrit. Hi: Vtro alter Juvcnis febri laborabat , que ad malignia tatcm piitius vcrgebat , quam clle: mil na , multo Priors illa turn brevior, tiim leviar . 3.- lllK.‘ Dctlcll- lis . In aliis aurem malignis fibribus in quibus liv apparucrunt, neque alblCanS lcrum vidi , ncque mol- ( a ) P‘°P‘ml"i" "1 Did?"- J- 3- Hom(I: ) vid. 39. Aph. 520.1. l l ) IMP. .d Lunr. ( m ) m Bouh. Pmiea ad lnflu (i l Sea. i. Aph., "i ( k r ) SeflA- Ath- ‘5‘ . _ . . . W. x. . ) u: Cumlni. medium. 6:. laca i. _x a. .7 f; g Methi- Collefl- 1.8- m7. & dc Vm» SImpL ubi d: cai§.m‘.m'i.an.0 P( p )(Mll-dic. [Lemmisii i. mm. L Hllldiflnxla81>frmw will" D: R: Med. I. l. c, 48. ( r) in Opulc. dc Cort. Pemv. Tom, i. comment. dc Hanan, Sc. lnfiiri ) 5' ""- Hebd, 3:. a: a. my. Heb]. is. . 0i, l- on. & Schol. ( u ) 1, 3. Sect. 1;. in SLllDl. ad Obl. 1+ x ) Obl. M:dici l. 3, uh: d: .(cu. Symptom. Gift, ') ( 26x livfimum crallanicutuin, ima lioc interdum aqua durius. quin durilfimum in all luv ciii lolcbit alias cll'c mollius. l'rmcrca memini. cum luper lebrious quali pcllilcntilms , qua: pallim A. 1731. vcris tcmporc in ca part6 agrl Pataviui licvicbant qua: circum Monta- ncanam ell ( lic enim lunt qui nuncdicant; Monta< nianum l'ctrus Benibus ( ll ) die-bat) duo cx ho: Gymnaliu Medici , mandito Amplillimi Vanm'un} Migil'iratus conlulercmur, pruliruin nolyis 0ch , ctli initio xgiorum languls nimis ut plurimiiiii luluriis , tiinc autcin nimis mncrsrus apparerct, utmquc tamcn Conlliturinuls lllllh tempura isticulas lc pmdidil: , 81 vel tunc liqui Forte dill‘olutuin h‘lbcl'un' languinem , his quoque pmimlcuc nun laws 3: CQJICI'iS', ealdem provcnirc; ut proclivc cli‘ct inrcll ucrc, mallgnam quidcm illam vim, qua: in quampiuca , 6% renui' mareria conlillcrct. COmleniEatlt) mnb' per con- tagium oilendebat , illam, inquani , mm mm undenia que cwdcm loco , 8; rcmpnrc Conllitutialic »_unam eandcmqiic ellc; at languincm, u: in his, illilvc crai: alitcr dilpolitus, ira in aliis alirer vitiatum appirere: Atqiie ut aliud in aliis mmilL-llum languinis vitiiim turn alia , aut aliter in iliis quedam lympiomatamducerer, turn alia quiciiim, aut aliicr in aliis reme- dia piilcercr ; cllc tamcn 8; quccdam turn lymptoun' ta , [um remsciia umnibus commuma , qmnqudm 1113 his mllllO notmra: quis cnlm malignxillius viscommunitcr omiics ml-icrcntis pcculiarcm naturam , nifi CV iis qum communiter (l-Unlblh prol-icua , aut noxia. oblcrvara client, qllddalitCITlS inniiccre {epille , credcrcr? Neque enim ctli l'ebrcs has non omnino client pcmlcntcs , l‘llC CU‘ZJCBI‘C quis pollcr cum cclebri dc Re Vlcilica Scripture , le'nriim robur non maligna Vi , led 0)le lingiiinis obrui , quando prrccll'cran: caulx qle limc mleCl‘CnE patius , quam aiigercnt , (Q l'a'ifxiiinis inillionmi cxpcrimenta jam latis lupcrquc rcpctita olicndcrant pcrniCiolam. 23. ijungi igitui' cum maligna vi lolutivam , aur corgulativam languinis, in neutraquc llal'llin m1- lifi'iitatcm c >nlillcrc , crcdibile ell , przlcrtim curn altci'utrmn in to: iilsis, qui maligni non lunt , murbis Vidtamus. Atumcn um alterutm imgna lit , 6: aiiiunrta hnlicit lyinpmmara quilius malignitas lignilicctur , ut iii primis citam imximamque proliratio‘ ncm vu'ium; qLLIZ ncqiic in prcegrell‘as cvidcntcs caul‘ss, ncquc in niiniam relicipollit, obruencrmque lan- guinis cugum; ipla quoquc, ut qua: crclwcrrim: , Sc gi'ivia quilcui aJJciis lyuiptnmara , cum malignitate l'ulJ; conjunui, liznc quadammodo C0:npl'0l)abl[, vc. luL in multis, iii (‘thlc etiam qiiam cx Mcii-avia nollrr) liiluiciam , Uilcrvatinuc. :4, NlULlliR amiss nata ad qiiiiiquagiura , mali- gni cvrdcutillime lcbri currcpta , in Nolocmnium illata cli. Pullus dicbus lcx primis cxigui , Sc oblcu- ri, Vili quidciii pallfihLlllnl liint pillllil vividiorcs lieri . Sed ingrus pectoris in relpiraniln .iugullia , & cordis palpitatio ingriientcs , intra biJuuin iiiiilicrcm carilcccriiiit . rllOKACE propturca dummxat apz‘lto, languis rcpcrlus (It in linil'ti‘o cordis Vcntriculo lcniiconcrctus 3 in dcxtcro aurem non mode lic (ungacllus, ut iiiluin dill'cmlerct, [hi lotus in concre- [ion-gm pi)l}'g£){ll‘n alco cnnlltipitus, iit quimvis hrc carnca , cum al,iicci'cs, vidcrcrur; [U11 minus raincii, ubi inciilerc conai‘cris, culrm oblillcrcr , quam tenaci'riim qukvis crulla, languini infiiuis pluuriticorum. 2;. Sangiiiiii aiitcin concretionis , fivc , ut plurcs loquiin'iir, coagulatiunls num caiilqni afiemnt acida, u: iiilcm autumint , an ctfi quzdam alfcrunt acida , no}: omiiia tamen, ur. aliisvidttur, nut ilR-rmt, nu: alrerrc peigiiit, li forte at me mitris; liniul dicum, alias pi'mtir aciila clle polli: caulis undc languis COD- crclcit , limul qualiliim meats in millb c vcnis 22m» rum languinc attmtc, propiulque inl‘pcc'tando oblcrvatirmcs adiiciam . Er primum, cum egoj idquc non fennel , in lanauineni incidcrim, qui acidum unlllem odorem naulcoliim, atqiic, u: it: diczm , l§'lvcllrcm cxiia- (I ) Evin, 8‘ n. is, r z ) Prax. in Non. Almanlar. u. 3. c, ul P 1 Rrrum Vancur. Killer. L 9. & l. in. l a j in xiv" cit |