OCR Text |
Show Liber III. De Morbis Ventris 162. 11h men, I} craffior mucus ', & magna copla'fif , minuuntur quos calCuIi.crcant alperitatcs . i-Iinc duincremen cliximus, is quoque nephritic de ut Ioi'um, tum a diureticis , quod Sanc'iorius nollct przclaro {upwin- hreti infiepulc rclato , cxcmplo confirmavit Iem Seaioncm XXIII. ( I; ) ubi ( l )_ 8: illucl Do. nati Iegcs . Itaque in Confiliisi quz‘ipl'c lcgi , Val- {alva in veliczlapide demulccntia quiiiem ,_ emollien- tia, anodyna przrbcbat, & in fomentis , inlclfibus , modiciscllecribusadlaibebat , mulicribus autem ctiam in peHis ,i 8: injcfiionibus; fcd_, ut narcotica, quip. pe cxigua doli nihil adverlus ciufmudi dolorcs agentia, niaiori vero periculpfa, ita ctiam thermaliuni} an: aliarum aquarum ingurgitationcm , ab _ aIiis propofitam , cum Albertina Improbabat, rnuci ab- uibus de rebus cum alias , tum flerfipncm veritus, prmfcrtim memini audire arnbos in candcm Icntcntiam vcrba facitntes, cum Prazlcftus liquituna Nuccriiiam aquam quotidie manc'perputai'ct . Quin velica: ul- cere tenerctur , dubium crat I‘llent,‘ multoque minus Valfalvx qui nun {cmpcr ncccflai‘luni c'rcdc- bat , {anguinem in lane apparuifle , ut urinal-us in partibus ulcus elTE , pl‘onunciai‘ct. Illud in commverfia erat , an przter ulcus mallet vclicx calculus. (hind alii affirmabant ob dolorem qui Jam _iiiii in mifiionis fine percipiebatur. Scd afrcni'um i'ctiiicbant illi , non ignari , ut exulccratam inanum, lic c_.\'ul- ccratarn veficam contrahi nnn polls , Conllringiquc fine dolore , & hinc quoquc eflc, cur (iciui cxtcrarum cavarum partium quas mpdo dilacari ,_ mvodo conflringi necellc lit, ita 8c VCIICCB ulccra difficilius {anari queant . Nec tamcn abelTe calculum, conten- dcbant , quamvis zgcr autialtans, aut curru veaus iliius nulla experiretur indicia , neque 'donec aquam redderet , acerbum adco Iub_ mic‘Iionis l-incm per- ciperc: dolorcm y qualcm ubi dcinum quantum po- tavcrat , cxcrcviffet , {urfus percipcre Illclpzcba[.. Verurn etfi neutrum afiirmabant, aut_ncg_abant; nillii tamen Albertiuus quadantenus co inclinare Videbatur, ut calculum efTe, non credcrct, cum tam copiolo aqua: potlu mucus a calculo ‘aufcrri, ITIOICHKEque proptcrea 1n dies augcri debu‘ilIcnt', cpntra autem dum aqua ti‘anliret , mulccri liac polls llACLIS.' 8: dolores , concipiebat , ncque lios ‘anrca ad pnIIinam accrbitatem redirc, quam omni eicfta aqua , Scd nc urina prillinam acrimoniam recuperarct. _ talium Virorum, aut iplis fimiliuni in, vclicce calcu- lo aflirmando , au: negando lizelitatio til_)i nimia forte videatur ; fac legas qugdc fumma eius recite dignofcendi difhcultatc'cgrcgie inter cactei'os collegit, & perpendit HcIWichius _( m )_ : 'quanium aliorum qunrundam prazccps tcnicritas (lii'plicebit; tanium il- Iorum cautam prutlcntiarn laudabis . i7. (had alias huc dllTECIIOIICS‘nOD uddam curum - quibus iiric. cxtcrna caula lapis In1vciica CiinCrcvc tit , haud tibi ei'it mirum qui {cias '. mammam a me vita: partem in liac i'cgiune (I‘uétam cllc ,1 ei morbo, ut quzdam alts, in quiaus Scaphulima ( n ) , & Gottingenfis ( .0 J laudantur , guam ia- ril'fime obnoxia : quod hic alii Vl‘mS , alii aqms‘, aIii utrifque €ch ti'ilqucndum, CCPIWE- Et certc_ vi- na hic tartarea non lunt, ut Medici loquuntur, idclI lapidofis crulIis dulia‘ intus ~non obclucunc, quosl aliis in. quibufdam locis vicli , ulgi alba Vina laciunt, ut tra Iignrum dolium quali alrcrum incrcfcat'lapx. deum . Rubra autem liic Vina lunt quibus' utiiuur: qualia Vina Brunnerus (1p ) guidem ccnluit fumma 0' caput petc'rc pm albzc; wc1lfim_tamcn cius St» ccr W'cpferus ( q)? cuius {cutcntia arb Hrilliiianiio ( r )laudatur, guodmtcr Scaphiilianns iuos razi client calculoii , patijflmum eorumvmorulac-llo lalubri udlciibcbat. Quin ccrtis quibufdam locis rubra vizm pru- venire, quiz non imdu a calculo lcl'vcnt , led & OH. .1. §. 1:. )ufcc rcgionis aqua , cuius cum parze aut acquali, aut aliquanto, imu , ut impius, multo majori con. Icrvet mulium . & lic vina paranrur quibus hi; I}. re omncs ‘utuntur , minus (circa , ut ajunt ) {0L talfc continct , aut minus idoncae ex qua calculi gignantur . Sic autcm loquur propierca quja d5 uni. qunquc Iluvio plura & vuria attendcre , & m. minarc antca ncccfic all ,7 quam pro certo aliquid pronuncictur : quanquam lolct plcrumquc minus m. m: in lluvialibus aquis contincriquam in putealibug undc cfl quod plum in domclIicis ulibus pnefi"; illas Viticamus qua: bx non pollunt, aut non zquc ut puta in laponc diflblvcndu , & Icguminibus (a: quendis; 8c qund ail ialuln‘itatcm Ipcaarwumn imiverl'um aquas putct quae ad bibcndutn al) I)", iufu ()pr. Max. ublarz in fontibus, amnibulqug lunc , illis die {alubrinrcs quas primum liominu, IOngius a fluvxis , & {ontibus incolcntes, ncceiTm: adduéti , libi cf‘fulfis putcis paravcrunt? Quad (i {cntcntia quoquc Vimrum Dof'iiflimorum 3mm; cit; vidc quid (is putcox'um aquis l'eniiat Mn. dius ( t ), quid Plutncrus (11.): corum fans judi. cio , multiplici rations luflidto , {acile permotui, putcalcs Huvialibus , univcric loqucndo, nonlinbitabis lungs poliponcrc . De lingulis autcm li verba fiant; clt ubi' ccrtu {lumini optimum putcum , nun niodo aliud flumcn , anteponas. Nolii enim; ut cattcra prmicrcamus; certorum foniiuiii ex quibus dcniquc fluvii oriuntur , aquas cfl: qua: dufius {uos alias crafliffimis , dui'ilfimifque, aliz tenuibus , molhoribufquc lamiuis rcrreis incrullcnt. 0&3? hic attigimus , ut E'I'TOFI nccuricrcs cum vulgn cxifiimantium , omnes a vino, aut vini fimilibus potionibus €ch calculus , quafi in aqua ciiim homm matti'ii nun cffct , ncc qui nunguam vi- num pungent , calculos gcnuiflcnt. Certs plr din 72in [11.6 /i110 4.7m pom lijux film: is qui proximi Sediune XXIII. (' x ) Scpulchrcti mcnmratur; nus tamcn wjica lafzdc: rantinuil 32. Sad quit! in tominibus cius rci c-xcmpla quxrimus , cujus, NC rara , obvia fun: in iis qua: nunquam u1uniiirvinu , animantibus . Ut cnim l'pcciufiora omitlam aut ob pondus, ut bilibrcm l'ermc lapidcm quilt" cquce vclica Lcuicryus attulit ad Regum Scientiarum Academiaui l'arilicnlcin ( y ) , aut {:thle rem , ut lt-pum ufmvc quns ax vacci'iia veficamllai olim Vallulva ollcnclir parvulus , pilularum ‘7" ma , {uperiicic mini. imis quell granulis lube ra , xnco autem culurc , ut pm inc-tallicu c l quc liabci‘ct qui ell} lcves, iitlcircc, qucmaimo ll pro aurcis longc plurcs illas uuus inEL‘S; aut EV tra uurcn COIOI'C inl'cc‘tus, aiir {plcndcutrs 86 ml" Ius , umnes autcm parvus alii ( T ) in bubulltlji: i'iter vclicis invcnerunt ; ut igitur has. 6: Imam (a ) , alioluiic omittam , 8c in caiii‘uus dimmxat commcinorcin , {Sc pi'imiim a mc vilis, in ilzu quam pemdolclccns cxcrcitationis caula dillcculy 1 mode calculus Ll€}‘l'Clli*ndl in rcne iitroqucilz' Iioium dcxtci‘um nc tcrtiam quidcm partem I'Ctllltfi‘ [cm iublIantia: luau, cum inrcr calculns alba WV": lcnia inatcria clict . In altcra autcm «II-fl}? '1 \ctulani cchrimcmurum caula Fatavii inciuii culum intia altcruiii It'IIL‘lI) uII‘ciidi abnoriui,3\ prclla flf‘l 'a , durum, non parvum . 3}th vclicam radium; nitia cai is (' iOI'EC ‘cniin a H ut ".IHIIQHL 11.11 bcllix calculus nzcnmrav: quaium lingillatiin qli 411‘s :TIEIII‘LI rzTrni ltxus i" in gangi‘iunula vclica lii‘i‘li‘ll 'atudc. majnrcmi‘i‘ norcm , uvnli uirumqu: hgcia , ictl mlut Lilla Ill" ' dcpflm] imo aircra minoris facic nonniliil excavata qua majorcm excipicbat. ha canis undecxm anims naIh a Jpngo Jam tcmporc graveolcus rcddcbat lo. tium , line eiulatibus tamcn , crcdo ob lxvcm , goquc {altem non compungentcm , calculorum fuperficiem, dunec convullivis motibus acccdentibus exiinfia ell: . Qua mihi narravit , cium cos calculus recentes oi‘tenderct , illius herus Vii‘ Geiieroiilfimus ex hoc Sacro Philoinphorum Collcgio . Ab aliis :11th in to: canibus confpcfii Iunt calculi , ut nifi cos tantum {cligam qui aut nuincro, aut liru- c'tura, aut pondcre , aut fcdc digniurcs luut qui memoreniur , haud facile fincm inveiiiam . In cav iie qui diu flillicidio urinal: Iaboravcrat ( b J, harvulorum calculoi‘um aliquot mills in w/icz dulmta repu'ti funt . Altcrius ( t ) vclica unuin habuit qui , ob minorem intiis inclufum , :etitem referebat. pondo {efquilibraz . Sed tertii ( d ) , l'aspe tum doloribus , (S: veliemcnti cjulatu urinam rcddentis , calculum , qui vclica: incrat ai‘pcra ; non ltvigata , ut in Patavino; {uperficic . etfi elIct pau- lo infra pondus unciarum trium , mirabcris tamen magis quam lclquilibrcm; hic cnim canis liioprc gcncre crat insulin"; . Deniquc putius u: ledcsquam ut calculus, dcfcribatur , praatermittcudus non efi quem probus ~Iuvcnis auditor mcus annis luperioribus mihi narrabat, cum fe exercendi gratis, tanem pcrIecarct , deprelicndiife . Uretcres paulu lupia locum quo in vclicam inl'luunt , unum in canalem ambo convenicbant , alrcruti'o comm nun liiiurem: is raw cxemplo unus pro utroque inedum pcrfurabat ad inferiora velicz partem , in eamque lutium inl'crcbat . Ad hujus igitur caualis initium quu uretercs , ut diflum cit, cunliucbant , lirrcntem calculum iiivcnit , eumquc iinn ita duruin. Nun tanicn 1:ch , multoquc minus ca-tcra qua Donarus ( E ) calculorum congeliit , excmgia iipcrtnrum in jccinme quoque , aut cjus vclicula, tum ventriculo , 5c inteftinis brutarum animan. iium, omnia, ficuc ills fecit, Arillotcli {unt obji~ (ionia , punenti (f), null/1m animal , nil/i Immilift}, calmlo/um ficri puffc; id cnim continua lic cxPl‘mvll, ut dc urinarix dumtaxat velica: calculispm- claw appal‘cat ibi quidem clTa locumm; alio autcm 1W0 (g ) qucm Donatum fiigifre , niirur , dilcrtc icriplit, rent: in liulIiis fw/zcmlmc'ra calculi: , t)" pminii, U papuli: Wino: confpiCi , dry/w L'Ium jc- LM' (‘7 (63!. 18. Ex co autcm quud alibi ( b ) ti'atlidit Arillo- ‘elfiymmja/uh'z [Jami/rm; , jcd clicm find glacdam toncrmimtii in vclicam [tr/Mildew, m quill": m/cu~ [I ionfirianzu‘r , antiquile-a origo intclligitur lcn~ mm: eorum qui e rcnibus u'elabi inclioatos calculus vcficz omncs, in hilquc pi‘uptcrea pcculiarcm Icin- per nucleum in centre invcniri, tradidcrunt . (Lio- Ium utrumquc ctli iii multis veruni cllc, non infitiur; aliquantlo tamcn libcutius faciam cum HipDictate ( 1 ), qui ex diutius coliibita urina i‘és. N. mi. m. (mi 9. obi. 5. "' N!"l 4 J OH. 5 8c .; .7 Hum..." (I 3 A .l7 in I saw. .. cu. I". 3. u. .ic' id qui- l‘Em quod tcnuilIimum in ipla ell, cxccriii quad ve- i‘uii'a/flflimztm , ac tm‘bizlij/tmum c/z' , c. mri 0'" tiisii-ifcere , ducuit , a primiim quidcm 1. tm , (ltWic inn/Hi fim : dum mim volmmr ab iii-ma , 1,7111% fluid crajfiim comp.zfimn j'uzrit , ml ft ip/hm «farm1'31 argue fin Mgr/cert _U_ in 20mm comic/cum . Q01 citius quidcm pulls l'icri , Ublei‘vatio Olluldlt llannis Dulri (lg ) , qui c vclica cuiuldam Equitis ani materiam albam mucilaginolam icrimt m»; ‘0 .ib am: ca‘zcrno [n j'itbjfxwim; mic/dim; T131440}: . 51d vcl Iinc acris extcrni attaftu putx‘clccrc intus 'fmuraniem urinam pollc , (XpCFIanta munllraiit I'ffzcl. Brendclii ( l ), qui ex illa putrclccute cal- cllliiiun-i dcducit originem , cum Vidcat ( m ) & du‘35 Crullas, at mucuiam puliaCcamuue matcriam daMorgxgni rte Sca'. (J‘Cauf. Mar/1. Tom. 11. (m ) AR. N. (2. Turn. 9.. OH. 60 ( P ) uh, 3 VM. Ilalkr Opu'c. Pathol. Obi. 33. )Mcdit. Knuan. Tom. 4. I'. 1 S. 2. c. u. . 19. l! ) Hm. A. I700. Obi. Amt Mam. Stud. Med. 1'. 13. c. a. 2d An tartarum diflal dolium, fl hulLitterariu (f)c ; {luminumhu. 1, A 1.06239 (n ) Vid. EPIL N. c rm.am: cu. d ‘ , .. , a... .. ml I .i .. -. . u , vim aim ac a . a. in hn. ( z )Acl. N. c. Tan. 2;. 0m x. a. satin ( 1) Ibid § 4. ‘4': l: ) Expoi. M;chan. chn. T: Epifl- Anat. Medica XLII. Art. 18. 6c 19. inchoatum {olvant , quippe etiam ventia quo alia vina incruilaverin: indantur, ex Comnicrcio intclligcs _ Po‘rrn quod ad aquas attinet tunc magma ex parts per cutem prodcuntc, iiriim portions : qua: altcra mihi vidctur caufa , cur, ii optic) (lCCLII‘, calculi excilio ab autumno potius ad vc-i', quain a vcrc ad aucumnum diffemtur. bed printer inclmamentum calculi live in renibus , five in velica Iurmatum, accrelcit caderii matcria circuui i‘cs quoquc alias , cxtrinfccus iii veficam immillas. Cujulinodi cxcmpla cum a pluribus &: lcripta , & CollcCta (in: plum ; ego iis potiflimum LlL‘liTIIX‘IILllS qua: ipfc , aut Amici vidimus, nec taincn umnibus , imiuoi‘aboi' . 19. Nam illud quad mihi {e pi‘imum obtulit, jam ante hos tres , 51 quadraginta annas in Eplicmeridibus cditum cl} Czlarca- N. C. Academia: ( z] ) . (gin PLEICI‘ mcam illam , dclcriptiu altcra cxtat cjulticm iplius cafus , ab co qui meam editam n:- lcii‘ct , vulgata lcxdcciiii pol} annis in Adnotaiim iic quadam , Opcribus adjunfia Ccl. Vallilncrii ( r ) , qui mccuni Cliirurgo fecanti alIuCI‘at. D -. icriptioncs quidem amba? in rebus precipuis .' cunveniuut lntL‘I‘ lc : in nonnullis autem ll quid d. lcrcimnt 5 lic liabeto, inc mean-i ccrtc lcriptis mauclalIe tchm , Lit lolitus lum , lctiionis die. it calculus qui atlhuc cum acu cui circum accrcvcrat. apud nic' icrvaiur , ptofcéio non elk duriflimr: : ii ciuudl primum cjus magnitude cum pnndcrc cnliam Iigiiilicat . Cum cnim ex diiabus confict partibm quarum lingulz ad nvalcm iiguram accctiunt, mu)urquc intra quam acus mucro , - m- (um a.i_ n. m. 5c [crtia fci'mc‘ , ur proclivc elk ILILlICaI'C , pars latct , long: fit di~ gitos tranfvcrl'os tics, lata duos , alta unum Sc {cmis , minor autcm q'tl}: urcthrani limilitcr atqu; in alia Virginc (f) lcgcs , opplclm, aifcl‘l prini‘is partis calculi extrema lic cunriuuata , ut ad cjufdem latus cxtroriuni cmincat ad ulum rcftuni , magnitudiuc mquet chlII digiti a uluin tcrtium; utraquc tamcn iimul cum acu in a puiidus CR: iiumiui unius argentei pliilippci . Iiriabilcm aiitcm niagna cx part: cxtcmam liltem calculi c-fIc {ubltantiam, fpongiol'aniquc icxturam , inlpcftiu ipl'a conlirmat . Lainella: cnim (I‘LELIJIII tenucs nunnulIis ex locis pcr [c cxcidciiint, l'ubjcc‘tafquc c1vcrniilas patcfcccrunt , albus autcm, ut calculus cl‘t, pulvilculus , qualis cx cariofis lalignis baculis {0- let , c calculo uliru dcfiuit . Qucc ut nun Iicuit in rcccnti animadvcttcrc , lic tciiiporc intcrjcau obvia , nunc Vuliii ad deiuriptioncm illam adders. Ill} igitui‘ l1ic calculus iis curticilius inlIruéi-us, qui, Ii alii duriores lapidcs {until in vclica fuich-nt, liorumnccutlu non dillicilius putuilIsnt abrumpi, 81 in Iragmcnta diliilicndo , qua Iutiurn c it , cum liuc pro. dire, quaminlcncilln, dc quuc-x 'I ulpii Oblci'vazinm: in bepulchrcmw) rclarum cll. Nccmultu ciiiriuris X 2 natu- (4 J Dec. mi A. q. k in. out. no. (c) Ibid. in Append. tub n. 6. ad our. 2;. if) Sea. 10. mm. u. . g) De Pallib. ammu. l. 3. c. 4. ( I: ) Hill. Admui, l. 5. c. lj. Eaxund. Dec. 3. A. 5. k 5. Olaf. 150. P D: Aug. Aquis & cm. n. n. :3. ( k ) Eph. N, c. Dec. 3. A. a. Our. 64. (nima. ( i) I U: imp. ml. Ft Profit. d: Calculi velxcz 3: (mt. nataliu. n. 1. L m ) n , i. (1 1 Scrunch l v ) Tom. 3. I'. 3. 03', IL. Opufc. Pathul. Ohf 3a . i q ) Cent. 5. OH :5. I Sect. pmx. :4. mm m. ‘ 16; re, granisduriufculis dilIinEIam, qua: mox ipfa quo. quc durclcat . Elle autcm unnas qua: laciliiis , ac citius illa dcponant, minimc liiiuitat ('71 ) , ubi & duurum infantum incmimr altcl‘ius Vl.‘( duos nati , altcrius uéIo circitcr dies , qui calculus tum ant: inurtcm exclufcrant , tum mortui intus liabuerc . (Malian) autcm calculofam matcriam iii qiiinqucnnis pucri cadavers Mcadius ( o) viderit, & pcr qua; gradus in lapidcam duritiem tranfire, animadvcrtci'it, cognofccre cx iplo potcris : qucmadi: UCllIl‘J CX Ccl. Hallcro ( p ) qualia crcdat prima ellie in rcnibus calculorum initia . Sivc aurcm incliu s calculus, five calculi materia c i'cnibus in velicam dclccndat , aut in hac gignatur; ccrtc calculus inci'emcutum capit cx cadcm materia: iicc alitna a veto tradcrc vidcntur ii qui firmius inter {e aptatum iri marerim illius particulas , ajunt, tguo lcntius incrcmcntum ficts infirmius autcin , quo cc~ lcrius: 3c qui majus illud fore azllatc quam hycmc, quippc wllntc miilto minus diluta matcria ab aquca , |