OCR Text |
Show 232 Liber IV. De Morbis Chirui'gicis 8: Univerfalibus 19 lam vero quz ad alttrurn (le :apitibus dunbus proprilitis (p), id ell ad tumoresexulccratos, Began:irzrnas lpecranr , lulijiciamus. PHL‘IL‘I‘ cas qua ad rc aliaa mill}: iunt, Oblcrvationes, ad tumores illrs artinrntts. una hac lupei'cll, a Mediavia nnllro liaiiita txrruro Septcnibri A. I739. 20. IUVENI in alrtro ccrvicis larcre tumor crat cxulccratus . an in ulcer:- quidpiam mi illius pul\‘(ris 0pc qucm I'hilippus Malierius Corrolzvum Magillmltm appallare . & iplc l‘clicilfime, led cautilfimcqunque , adlnbzre conluevcrat , tumvilum elict Chiiurgo ablumen lum; 2x en 85 fibris, étdolm'capiris, qux an- rt: jam cmnt , auéla lunr adeo, ut ncquc repctita languinis mimnns . in quo crullizla polpra nnndccrat, ntqtze dilutntibus, cmmlqnc tum datis , tum adhibitis icmcdiis dtcrclcei'cnt. Nam ctli dolor in iplb ulccrc Ell imminutus; in Fronte tarncn, ubi aceibior crat, nuiiquam remilit. Iraquc dclirans, Bicenvullus :t'gcr tibiit. TUMOR lubjcftum multulum n6qmquam Lrlrrat. ls crat qucm Levamrcm Scapulaz \‘ncitant, illa \‘ldtlicct parrc qua communibus lube-ll: intogumentis. Glandular ejus latcris Iugularcs tumida: Epifi. Anat. Medica LV- Art. 25. lias gullavciim, non modo fiimmam acre pcrirn; l'ed lia'c Iinguac papilla: per fol. um mpf‘ dicm mordicavcrit. Vide qun ulque homincxn in).%:l lcrit lciendi , cxpmiendique cupiditas! (II-mag] gangi'muaz univcrlalis cxemplum habcs apud Tulvxfin (1'); led in lens cujus infi‘rmilfima: a 10:12:» limlmipore crane vircs. Habebis quoquc arud‘ Wam ‘ ‘ (f), led in fcbre fiava, pcllis grnerc. lntcina av gangrmnarum caula non femur in {Oldllulliorum conlillit . Illa: enim aliquando crura corripiunt (I Magus arreria ab lcirl'holo tumors in \‘(Rli'c crlm mitur (r): quo fpcflat ilia quam in Scélioneizic 1V, Scpulclircti (u) lcgcris ,_ Hildani Oblcttatio ; qugn. quam in ca non Aorta lolum, fed 85 proxima Una Cava prcmcbatur; facile enim in adeo proximis mmcis id el‘t. Nee tamen contra, quidquid potell venem aliquam l'atis comprimcre, idem ad proxrmam amriam aque comprimcndam valet,- qt Cal. Swicltmi (x) conjefiura quantum cum veri limiluudine, tan. tum cum rationc conlcntiar, ubi linillri pedis tunic. rtm . immincntcmque gangrmnam repetir ab Ilitcacjug lateris \‘ena, quam unam extrcmum Colon intellinum, (rant, & durm. Cercbri vaia omnialanguinedil- fiatibus perquam dillentum. prclfill'ct. Sanguinis :cnta: mdtillaris {ubllantia,ubicunqucincidercs, ian- auum in membra importatiq prohibetur, ant minui. mvincis punt‘iis dillli‘tta , 8c ipln qumtm longs mollior, tur ab iis quae arterireimpolita hanc pumunt ; Vll'llm qur-m :rquum ellct; curn corticalis lccundum natui‘am ab aliis infuper c‘aulis: quas inter perrara ell carnca {e liabcrer. In Lateralibus vcntriculis multa aqua limpida. tunic: artcria: iplius gangrzna, quamvislarm: lintcir. 21. I; ll caro (x ulccribus excrelcens quanropericu- cumjec‘ta' panes, ut in Cafu, Halaa edito Ample In in cxtremis corporis partibus remediistentcturcm- amputatione fomorz's mm u‘uenm: Minus tam (ll qua dcntibus, piazclare in primis ollcudit lidclis Scriptu- eundem in amputations parit eflcélum, tunirmumir. n's Bt'ncvnli Oblcrvatio (47); tame-n ‘Cl aliis in locis tcriae in ollcam naturam dcgcneratio qua: & ilicium ulus ad cundem fincm ejufcemodi remtdiorum non fi- Hexilitatem tollat, & viam languini coaratt. Itaque ne pcriculo ell, ubi dilpolitin prava lit, qucmadmo- Kulmus (y) cenlcbat , ab hac elIc caula, cur emu cum in propulito .Iuvcnc fume, indicabat febris jam prwfcrtim pi‘oreft'i nowunquam fpbacr/o palm 413/2311: 1'1‘lL‘nS. cum dolorc capitis conjunc'ta . Sod ab ul/a pmgrrffe caufiz [xterm [.2 ripiantm'. Certe auum line exulccrato Iumore ad cum morburn delcendamus, inde luit in Nobili lens, cujus liilioriam apud laudai qui Tumorts inter ab Rci (hirurgicm rcferrur Au- tum Swietcnium (z) relatam invenics. t'toribus . idcmqne cum niaxima corruption: juné‘tus 14. Form ell quoddam gangrmnm, imo {pliztclige(l‘t ad gaugrmiam vidtlicet, initium duccntfs a quia nus apud nollrates rarius occurrens, ut ncc Vaiizire buldam Vallali'm Oblervationibus. unquam Vil'um etiamtum cflct, cum adolelccnti milii 2:. ADOLEE>CEN8 annum agens duodcvigclimum, ex relations aliorum narrabat, exficcationem a red» mediocri Hanna, 6: liabitu , color-e pallu'n. &' lub- pollice incipientcm, 8c leniim ad femur ulqu; lnrodullavo, ex alto mdificio in peracutum lapidtm cadcns, Etam , u: pes ) & crus totum , velut in mania , uncluttiimul {cmru‘ia Ccrvicem fra 't, limul ibidem alapide re, ai'ida ell'ent,morrcm cuidam mulieri annis lupeuuri- vulneratur. Cum in S. Mano: de Mortc Nolocomio bus attulille . Vidit autem poltea , & ego cum iplo, cum ex nrre curarctur . non lulum de peé‘toris pondcre cum Bononia necdum dileelfiflem , in Nolocomio Inturabidillitulrate {pirandv quercbaiur , ctli nihil languinei lium. Quin criam inter cjns Conlilia unum legi pm C‘dputlnt , unlismquc habt-bat in extcl'ioribus tlioracis Monacho fcriptum ex morbo ciulccmocli laboramc. pal‘tibus , qua: {Lib lenlum Caderct, contufionem 5 ve- Era: is duos fupra quadrsginra annos natus, Oblf ium iniuptr quarto die dtlirarc capit , & de dolor: {us , humoribus ad lcorbuticam dyl'craliam \erztntivulucris qucri , & de quibultiam ad illampartcm mo- bus, impetigini , & podagra: anrea obnoxius. tum}? tibus cnnruilivis. Inlequcnti nuclc candcm partcmim- iam, idque a Iongo rempore, crebris digit? pollicls nanis invalit gangrmna , quce circa lim'am prnximi diei alterius pcdis luppurationibuS, unde fulcumlemperw: rlccimam quartam adm incrcvcrat, lit a fiuibus abdo‘ lm'em is digitus retinuerat, donec exficcationc'cgmpl n‘JI'LS «- rcgionc rulntris ad tntum pcdsm {e cxrcnde- inciperet, lentillime pcr totum dcnique cum dlgllym: Ict. licmoris cuticula multis Jocis, non lccus at fl pollen autcm per totum paritcr proximum dizvnim vrjimzoria adliibita client mcdicamrutai a l'tvrolo hu- propagata . Qui non lecus ac polch ; quem [rt-lira mmc allollebatur, qui & multis locis acredine l'ua amputaverant; ex quo prehcnfus hoe morbo {11ml ! illam erolcrat; ut magma aqua: crnanarct cnpiz. Sic aridus fempcr ficcul‘que permanlcrat, nili quod TIFF," agcr quinflo die interiit. CADAVEK totum circa extcnlorem ejus digiri tendinem aliquod incipaucis ab intcriru horis {zimmaniizrcdincinfeétum all, pientis puris indicium fuerataiiimadverluni. E! qt!" quali univcrlali gangrazna correptum: mox autcm adeo quam ut plurimum in mctatarlo oblcura quztlim "1' :ntumuit , ut triple cralfius vidcrctur. flammatio efTe vidcbatur; erat tamen hare line ""0 :3. Hillcriam hanc practermittrndam non cenlui , lublillcntis humoris velligio, mediocriautcni (unif(jute mulm peliimam liumorum difpnlitionem, 8: cc- lore. Febris quoque non {emelquidcm accellershflh‘ lerrimum gangrene prugrellum ollcndit; tamctli Val. vclpertinum prelcrtim tempusexacerbara; lc'd nulln'ufl{Alva cadavci'is dill'eaionem non addidit, credo, quia quam prcevio horrorc , nullo valde acuto comilanlc Ill"; inl'tituere nnn licuerir. Nequc enim, modo lictiillct , promate. (Ma: hic tibi volui diligenter dclcubcreill; omiiTurum f‘uilIc, indicant cum alia qua? in ejus Vita cum iis mox pollis qug spud Aué‘tores pollea leg1.€"'.Pr . narravi , tum iirct'lt-i‘tini id nuod nili ipfe huc adlcri~ pliflct, non cram facile crediturus. Serum quod gan- poiita mihi fuerant,exemplis compararefirebernmailman alibi,in quibuldam Galliae regionibus cxtiterclwiiuefgk grxnam lover, tam acre ell, inquit, u: Cum ilhid a- Iolum circa A.17Io. ficca il‘ta gangracna adnotata alts; circa A. 1676. ut in Hilloria Regine illius Scientiayum Academia (a) indicatur, im) 8: A. 1706. ut fulius ab Rudolpho Jacobo Camerario ([1) viderepo. tens cnmmemoratum , & rurlus A. 1747. Li: Com. mental-u verlans laudate AcademieU) rcpcrieS.Scm- per aurem ibi culpa rejeéta ell in vitiata lecalis gran3 , quippe in caritate annonaz a pauperibus , preeter quos neminem is cnxi-ipiebat morbus? in paranda farina cum integris probilque granis rel‘ié‘ta: quze alibi quoque , nimitum cum {ylvs hercmlaa incolas idem vexaret morbus, lunt apud Brunncrum (d) acculata. Ipla tamen fine certa corporum dilpofitione tantum potuille, non crediderim, tunc Ialtern, cum mares {olum, non faminas , li paucas excipias pucllulas , in iildem pagis eadem invaderet gangrcena. Cxterum plerumque alias utrum uc lexum infel‘tabat: Scalibi alio tempore aliquanto a.i[er, ut alias quoque occupare: anus, partclquc alias, ut plurimum autcm a digitis pedum incipcrcr: reliqua dilcrimina , libros, & Au- E'cores quos nominavi, inlpicicns.per tc vidcbis. Ego enim ad cos calus redco, in quibus ca gram acculari non poterant. Er Benivcnius quidcm (e) ubi de infelici cxitu loquitur gangrazmrum a digito pcdis , prelei‘tim in lenibus, incipicnri'um, aliquid h'uc actinens videtur indicare , cum irquerc cizrflcrn,ait,pau[atim m'gre rare, WI liwntcm fzerz‘: qum 0' m't‘dam interim argue ficmm. At ccnius, ac apemus Hildanus (f) in {cptuaginta annorumviro. podagraz obnoxio, gangraznam dclcriliir poll molcllum lrigoris fen- lum, 81 llupurem, a digitispcdis lurlum paulatim lcr- pentcm lic ut pes, & crus carbonis inllar nigra lic- rent, frigida, 8: Input modum licca & extenuata linc ullo unquam dulore, pull‘u autem vix nonnihil mutato, & appetitu vix dcpravato. Idem Smetii Oblervatiouem profcrr (g), pedis videlicet in mulicre , cjuldcznmudi lpliacclo corrtpti, u: aridus , nigerquc linguam bovillam rel‘errct fumo induratam. Hucqutc Bai‘bcttus (/2) de gangrasna traditlcorbutica, ex parre accedunt , niinirum quod a pollice {clear initium fumerc,in crullam Gccam degenerct, nullo firtorelir, & dolore aliquando nullo. Nunc qua: milll pcrlittcras delcripta lit, accipc, cum Matthxus 'l‘ornierius , {ptéltatus dum viverer, inter Vicetinos Medicus pro Comize Generolillimn mc conlulcrct extrema Februario menl'e A. 1720. 25. Is gracili habitu,egregio colore, alzcer, promptus, vegctui, robullus adhuc era: cum annum quartum lupra oflogclimum txegill'et, nullo unquam in tam long; Vita cm‘reptus morbo qui adnotatione div gnus elIec. Sub Alanuarii fluem inlolito {rigoris lenlu, poll triduum autem tanto {rigore prehenlus clt , u: leflum petcrc cogcretur, ibiquc nihilominus horas a. liquor frigeret, donec calidis Impius admuris linteis, corpus tandem rcliquum calelcetet 5 led pcdis linillri omnes digiti, 8: metatarlus {rigidillimi permancrcnt, nihil lentirenr, vixquc Flefientium mulculoruin vi , qluol'um vidclicet carnem in iplis digitis nonelle, no", nonnihil fleflercntur: 8: quud multo dc-tcrius crat, lividulus pollridie color jam 3 pollice in meta. tal'l‘um pergens animadvcrtebatur. Occurl'um ellintcr- 3 45' luetum pullus robur, Se appetitus vigorem rerinebat; ut vifluqui ad (crvandas vircs homini prrelertm hand in pauca cdcrc lulito,non tenui. rmir'coatu' . libentcr utcretur. Q? cum puricgillcm , n : (mm aliam rcliquam ellc. mtcl rem. nifi ur xgri (it: quoad cjus ficti pellet , diutiug producr- etur, ca continuo rclcripli , quae hic nccelle non tf‘r omnia commcmorarc. Fulc 6mm quid dc prailidiis tum quz adhihebantur, tum quzc addi pochn'. , m.lii vidcrerur , ingcnuc, ui. par clt. 8c Conl'uex'i facere,_ cxpolui. In hilcc .1]: ii; cum quccimprubarcm, aut lulpcéta baberem, lignificallcm; dilcrre inter cmtera laudavi cum Hildano (i) luccum lumbricorum [crreflrium ita , u: Wierus lolebat , paratum , cxtcrius , u: cxliccationis tardarctur pr cll'us, parti adhuc lame adhibcndum . Nee tamen 1 ticui, nil] anui tempus pratfrigido aeri :egrum pedem fxpius exponere pmhjbcret, perpendi illud etiam polls, utmm lmc in calu imitationc dignu ellet ratio qua: in eundcm fincm liaud infcliciter Cd'{crat Hageuli Medico Samucli Cabliau (k), qui pc~ dt'm, & crus lbrm: torum i'phacclo cmorruum grediente , adhwreret, licqu: Anum nonaginta duorum ferme annorum mcnles propcmodum lcx in rivis {CF vavit. Cum extera fat‘ta client qum prolnvcram, aut addidcram; auger, fi non tandiu quarnilla,atcertt' diutius vixit quam ii quiaderanr, lpcrarc lc,ollcnderant. Nam lul) Maii finem rurlus pcr litteras con{ultus lum, quibus narrabar Tornierius , ttiamtum alacrcm, ut antea, pull‘u non debili , luoquc propcmodurn rol'co naturali colore regrum efl‘c,appctitu vigcre, non fitire, locium iulla copia reddere, idque colore , & lubllantia lecundum naturam , dura aurcm alvi rc. crcmentu non nili quinfto , an: fexto quoquc dic , ur {anus conl'ucvcrat. Er morbum quidcm intra ens [1'15 mcnlcs progrellum cch; at paulatim adco , &' lcntc , ut quinquaginta circircr diestranlaé‘ti cllcnt priulquam digiti, & inctatarlus, 8: ad mallcolos ulquc tarl'tisni. gii , duri. it plane mumia: limilcslicrent. Deinde vero cum prope malleolos nigra, & dura cutis lc cxtuliflcr, l'ub ea forficibus abiata, uleus inter malleolos retcfhim fuifli‘: quod dict, cum lcribcret. menus latitudine, colore ad luperiorem ambitum \‘ividc rubro, ncc line dolorc cum medebantur, lcd mallculum exter- nnm, & tibix pattern nigricare; ad inferiorem autcm ulceris ambitum fracidam Elle. & putridam carncrn , 8; nonuihil fmcentem, qux ubi pJuIatim, licuti iiiciebant, adempta cllct, ut era: illa co loco quo tarli ariditas _, duriticlqu: delincbant , viluri crant , num putridi aliquid l‘ubcll‘cc, an quidquid mollisin tarluluu rat , rcvera in mummm , ut vidcbatur , ellcr comer. lam. (luod ad crus attineret, anterius quidL‘m lecundun) naturam propcmodumfiura verononnihilollt- lubtumidum: crure comprello, aliquam in ulcus exprimi puris guttsm, nunc albicantis, nunc rubro colore in- fefli; tamcn cjus cutcm na‘tui'alcm calorem , color-cm. quc lcrvarc. Ulccris puscflcvariegarumjlliulqu: parti nis, externilque remcdi‘is. Sed quanquam in metatar- qua putridum cllct, ca qua: putrcdini adverlantur , lo livor, & frigus nonnihil rcmirtcrc villi lunt; cir- imponi; qua autcm vividc rubrum , lumbricorum terca fincm tamen lj )i'uarii cxtrcmadigitorum, jam cu- reflrium luccum adliibcri, ut qucm ibi quoquc valdc te cram: nigra, lic:a, 8c mumix inllar dura , neque proficuum cxpcrircntur. (hind rcliquum cflct , lenin iplo metatarl'o initia deerant futuri mot-bi, Cute ram illam Rin‘iculam nunquam abiifle, imo aliquan. iam duobus locis in cjus dorlo nigricantc, imo in al- do ctiam intendi: noc‘tts aliquas inquiete traduci ob tcro eorum locorum jun dura. Dul'iul'culd quoque crat pruritum in corporis ambitu, nonnunquam ob motus ad tarl'um certo , ubi nigricabat , loco . Iple autcm lpafmodicos lani cruris , denique cute quantumtarl'us novilfime faftus crat nonmhil tumidus,&,lidi. vis ctiamtum molli 5 zgrum [amen ad extragiro prcmcres, velligium {CIVJII'U Scdolcns. Quin et- mam maciem efle redaf'tum . Cum alia , tum iam ful) plinta l'c extulerat parva albaque veficula,vix lioc prazlertim pofiremum vehementcr dilplicuit , pmxillulum aqua contincus. Ad malleolws idem fcr- u: quad vita: diutius protrahendx {pom valde mime qui 1n tarlo, tumir. Crus reliquum numihil P0- nucret . Attamen ne Seni Gentrofilflmo , 8: Me. tius extenuatum. Inter has: 2:.l'; etli {Chris , levis dict) Humanilfimo prorlus deechm , quorum uter- quidem, a morbi tamen die leptimo, quoprimum co:- que 9b ea qua: antca Inhaler-am, plus mihi quam Pfil'at, jugiter pcrllabat; prilh'uam alacritatem , con- iple agnolcerem , tribuebant; cum ad ccetqra rc- pom . 4- ( 4) 36- . ( , ) obi. Media. 1.3. e46. Id mg 65:. mar. Amman." vid ARE: Frud. Lipf. A. 1093. M Now, in Run. (Chimrgfiarbet. '3 Vid- "‘1‘" 5"( Addendu ) Io. - 2 » Comment in Eoevh. Aphar. an. ad B. (I ) Difput. dc Tend. Achill. difruyto kc. in info fine. 1; J Aomment. cit. §. 5314- pcni. rillu major-i, apu'mo tercbim/Jimc fajrz‘m imirzfta «ningcrc, we! qua/i pingcrt' cum impcraflct a/jizlu/Jf/ime ;con{ccutus ell, ut torridum, imu Mambo qua/i Egyptians inllar, parri adhuc incolumi, lpliacclo minime pro. Ba:rh.Meth.5iud.M :d':I ' In) A. I710. Bonnique . ( I ) Eph. N. C. Cent. 6. Obi. 8:. l c ) A. 1748. (d ) Eph. sit. Dec. 3. A- :. Obf. 3:9. (I De ab-litis nonnullis k5. morbor. caulk c. 7|. ( f) Cent. 4. Obl. Chit. 92.. C 1 dc Gangr. It Sphaeel. :. 7. in fin. Chirurg P. 2. l. I 6. H(n ) 1. mp" ad mu m. 5. is. ( I? ) Eyh. N. C. Dev. a. 11.1. k 6. 0M. 31:. 5.") |