OCR Text |
Show 38 Liber 111. De portione quae illi rel'pondebat , ut feces praater voluntatem redderct :hunc igitur, ad vita: extremum addufium, Morbis Ventris fic explicatur, quod in nixibus ad egerendum um lariis comprimmitm imguir flagnat arm-inf"; : ' z'mcflimz ,, adloquc mowtmi, two/u: rctzzrdatur in 5419‘. evalilTe , 86 ulcere perfefle conglutinato , l'pliinflerem in priflinum flatum rediil‘fe. Vcrum etli haze vcra {unt , tamen qua magis a lphinflcre altius recell‘eris , co peri- culofior incilio accidet , five craffiore aliquo {anguifero vale lsfo, fanguiniscffluxum coercere non poms. five nervum pungas , unde lethalis is dolor, quem obfervavit Fabricius nollcr (o) , videtur provenifle , five ctiarn neutro vulnerato , intellinurn dumtaxat perfores , licquc fzecibus exitum aperias in ventris cavum : quz pcricula in czcis atque abditis incilionibus vitare quis leIlt? 9. 01) has igitur, aliafque caufas {atis per lo manifeflas cum echaci curationi non fit locus , relinquitur , ut cum Ruylchio (p ), 8c Vallalva quam palliatimm appellitant , necellario ampleélamur . Laudabat ille emol- lienti: , 8c dolorem lenientia cnemata . Nec improbabat alter . nili continuo reflucrent : quamobrem modicas injeétiones potius, & infeffuscommendabat, addito etiam quo ad zger fine molellia perferre pellet , apto, & perforatis lateribus tubulo , per quem humorem illum in quo infideret , ad morbi ipfam fedcm admitteret , ad- millumqucinterea dum inlefluuteretur, fervaret. Humorem autem varium pro varia morbi conltitutione laudabat , mode calcis , quam vacant , aquam , plus, minul've , at {empcr dilutam; modo thermalem illam quz {upra Bononiam clt , diciturque Porrefia: Veteris, quam intcrdum quaque potui dabat; alias , cum exulceratio- nem minime adjunflam elle , ccnfebat, communem aquam incofiis qux mngis exulu futura crederet, medi- cabat . Sic varia etiam allumenda prsbebat , in his refinam tercbinthinam, cui aqua fuperbiberetur medicara l‘lchlS vulnerariis ( quacum aliquando refinam illam, vitello ovi {oluram , commilcebat , 8: ad injeétiones utebatur) nonuunquam autem , cum anni tempus effet ca. lidius , rcfina omilla , aquam in qua eaedcm, aut aliie pro rc nata incofiae cllcnt herbx , fed pro aqua: cqpia pauciares; ut quam largilfimus pl‘ope'inllar thermalium aquarum c e pellet earum ufus; bib] volcbat: hyeme vero vinurn , in mcnfa quidcm , idque domelticum , in quo , autumni tempore , cum in dolio fervcret ,radices ligna , folia, quae magis convenire, crcderct, fulllent macérata . Utriufque ego conlilia,& excmpla liafienus fecutus {um , ut alia aliis magis commendans, lere qum adverlanturluiVenerea admilcercm , ut pore quam :jul'modi alieftus precedcre plcrumque fplitarn aninnd< vcrti , multoque minus omitterem qua: 1n duris tumoribus relolvendis magnam interdum tulillc opem , cognovi . His enim {epius quam iis quzz proprie cmolliunt , utcndum credo , nc forte nimium laxatis fibris, panes ingruenti materials cedanc , & tumor increlcat , omnem- que exitum freibus intercludat: itemquc dandam quldern operam, ut ha: rnolles lint , ne duraz, crall‘aeque llbll‘ pla: angufiiorem lam viam obflruant , aut , l1 tranlcant, nimia vi in tumorem faéia dolores moveanr , & ulcera , fiqua fint, augeant; nec [amen ad illud obtinendum , ob has iplas caulas , utendum pharmacis qua: aut ipl'a Epill-' Anat. Mcdica Art. 12. 65 lg. yti: :vidclicet a'rque acerba crebriusE aut largius in- {ed confuetudinem etiam dim multo parimrflmi rcflz‘, pairs/cit, ficquc difpofill'mwmfld/mmo'; rboidrr indm'it. Non {um nelcius, ob alias crummy {as fiagnare languinem in venis ejuldcm intelliniCum cnim harnm intimz ad Portarum dcnlquctrun: g cdendi, & przlertim bibendi , quam ferre'polfit utura. Sic in Sarpu Vita legimus . cum iple )unior '3, iliime edercr , l'lll‘lll autcm‘vel plures nddies l)l- cum pcrtincant; fi forte accidat, ur eae live invia non modo ante triduum lerc, Interdum ante dicsle‘ nihil dcjiceret, vcrum ut dcjlccret tandem, iis nivibus cogeretur, unde multos obhxmurrhoides its, 35: molellum ani prolaplum pertulit annos . mos. Quodliiisquediximus, aliifque cjulcemocinntis, niliilominus zquodurior cll‘e alvus per5;:, neque ulus crcbrior adluvct mullicntiunl ribo7 ;nulli alii lublidium illud pollpones , ne [12r hordes 0b nixus oriantur, quo claros Medicos uti > ,nc ortm, fint adeo inter nitendum molella: . l iunt hi ante dejeétionem unciam lenis cujulpiam :.i,in primilque feminum lini : quo nos quoque m1 duriom rccrementa mollienda funt , imumque m" inum lubricandum , {ape uti ac feliciter confusmus, codem fcrc pondere , aut certe non multo ma1m, :1: continua refluat, imo ut diutius retineatur : quanquim lie olivarum qunquc oleum interdum pr:lmplimus ab 60 ufque tcmpnrc ex quo narrabat Ra- five in tcrmino, aut hic circumjet‘tarum partiumccni vullione , dillcntione , obllruétinnc diutiusllringanm premanturve; proclive ell intelligere, languinem la.' cilc iis in venis rtmoraturum: Sic mclcnteriacnm'ul. fa , lic intellinis flatuum copia nimis tumcntibus,lic obllruflo retinore, Id non difiictilter ficripullc. Quo {pcflat Vcl‘alii becrvatio , qua: prima , Cadfmqucprg. cipua ell de tribus qure in perbrevi illa quam paulo ante indicavimus, See‘tionc leguntur. Ncquc cnimm eo qui fanguinis CX hmmorrlmidibus lluxu per inm. valla laboravcrat, lien {olus durior fuit , ut fortall: credes quintum libri III. dc Fabrica Corpuris huma. ni caput inlpicicns , quo ex uno ea Oblcl'vam in Sepulchreto delcripta ell; {ed & jecm‘ ftzit mir duritic, quod (XXV. capirc cognokes libri V. ubl\:{alius paulo minus prcflc eundcm cafum propoluit, veramque limul quam iis tomporibus ille non pottrat , ex parte {altcm caulam intelliges , cur inrrma haemorrlmidalis vena fab cofz' iiztcfliizifint, 173‘ mm. flz' longitudmc pallirir fire m‘ajjz'titm itgimrct . Nimi- rum haud latis facile erat, {anguincmper jccurenlmodi tranfirc. Sed cur igitur, inquis, non lubllint in aliis pariter venis ad Portarum truncum pcrunm- tibus? Nempe ob lioc dixi, te caufam illam cxparts faltcm clle continuo afieCLiturum . Addcigitur; ll'. alia omirtam; maximam, qua" intcr caétems illmr» nas huic uni peculiaris ell, lungitudinem, ut mulzo ex hac quam ex illis , diliicilius lir {anguincm pr0« moveri lurlum, prelertim utliumanicorpotis requirit litus , qua una haud dubic ex caulis ell , quart alia animanria limmorrlioidibus non lint obnnm. Quod li quibus in corporibus expedite lurlum lan< guinis motuiquodpiam ell impedimentum, iniisquaras , cur in tibiis potlmmum vans: in varices lv dilatent , eandem prazcipue invcnics caulani quam liemorrhoidibus alligmmus . Haeniorrlmidcs auremmW alimi tflc 571mm mrz'w: vemrmn {mi , dilcric vel II! Scpulchrcro (f) habes decentem Walzum: idcmeu; alio loco lcgcs confirmantem Bucrhaavium (Ilium aliquanto fulius, nec ulla putredinis injcfta mentione, eadem quaa paulo ante ex eoretulimus; declalaverat. Quantum autem can venzc fecxpandanr, in"ro quodam ( u ) animadverti bong corpm'is habim & ad plenum accedcnte, qucm ex vulnere l'ul) :13 mortuum Bononim fccui A. 1706. Huic exrrcmummtellinum , quod hemorrhoidibus obnoxium Infill": apparcbat , cum cllet inrus varicolis venaium I109" inequalc; ma}orcm ex lllS peratteme inlpicienwrjl' ratus {um , cum iplo qui non modico alioqum clflendebatur fanguinisgrumo, non nili tenuillimallfr guifcra vafcula communicare, ut cvidens cllct 1‘3‘1' quam percxilcm venamin cam fuillc amplitudlmm dilataram . acria lint, aut acres, multol'que humores illuc verfus concicant. xo. Alvi Adllrifiionem , de qua braves has ad to Litterasfcripfi, duo confequuntur morbi, alter l2pius, n. Ne igitur liaec contingant, quaa an: "199"" id ell meorrhoidum al'fcélio , alter liaud ita raro, id ell bis plcrumquc, &prae{ertim in cgerendo, crulclénl'"S Ani Prelapfus . De hoc , credo quad {circa nullam Elle in minime fierl, notum cl'r , li quidem varices illlflrj Sepulchrcto Seé‘tionem , jam pridem longum Conlilium geant, ncc rumpantur: am: fine profluvio {angulnn' quoddam flagital'ti, quod amc {criptum inaudiveras , fi rumpantur; immedim interdum, & ca poll l6" ego vero, quale id cunque elk , mittam Epillola proxi- linqucnte qua: haemonlmidcs non magnnpcrc C"? 3" ma , De Hemorrhoidum autem afleélione Seétio ptandas, {atis {upcrquc docuerunts primumPlf'll‘m:0 quidcm extat in Sepulchreto ( r] )3 {ed brevis adeo , mi 5 vitanda ell; ncquc cnim ut mulierilius in qlllbusr‘." Scholia demas , vix dimidium pagine impleat . Quapro- cellarium id crat, ita viris apparata‘ ab natura "‘3 pter malumus dc Hrmdrrhoidibus nonnulla huc addcre, {unt , per quas opportune {anguis minuaturi {C .1 quam cum to pervcnerimus , prllulam {cribere , pra morbo aperiantur, oportct , tunc aliquando {aluflncl fertim cum dilleflioneéquz ad earum morbos proprie {gape autem periculofo, fempcr incommodo ; Dim" attineant, nequeinter\'allalv2 Oblervationes , nequc illa fugienda lunt qua; alvum prazduram facxunm‘d" inter nol'tras ferme invcniamus. Quod igitur duram al- ea tautnm Llim (21122 perminura olcula ‘adlln T: vum l'mpc, ut paulo ante diflum all , confequantur he- glandularum, inteflina, & quce his contincnmh flyr. mum?J . r morrlioides , uequr: dubium cl'c , & a Boerhaavio (2‘) iucCtantium, non latls humans produe rmlk (a) D; Chirurg. 0 er. . dc An. F'll.' fi (P) Obf. tit. 95. ' fl . (g) l. huius 3. Sci}. 15. (v) Pmlcfi. (f) In Schol. ad 1?. Obcl'. $861- (ll.l "1 . ( rn ) P121261. cit. ad 5. 1‘1"" n ( u ) D: has Vid. EEifl. 44. n. n. 5cm, in diuturnam alvi adltmflmneminmdille? qua mzzmus, in puerpcra Marrona {eptcm jam dies nil lilisnte, cum multa, ac varia nihil proficerent,reL n memoriam quod Icgille dicebat , li reEle me:m', apud Martinum Rulandum, ut binas horislingaiuncias communis olciinjicicndas curaret, eaque me alvum folville . i1 Matron: llfBC ad memoriam redigit , quad ab ll alia meina remedium adhibsri audivi, qua: I uibus lmmorrhoidibus a longo jam tempore ve- mar. Quas, ut me conlulendi caula huc venerat, Lmllenjillet, ipfc autem quasrerem , qua ratione Linus adeo reponere line intolerabili molcllia pollmntinuo refpondit , {e mulra & varia cxpertam, l1. ullius invenilTe pingucdine qua: circa renes lit Ea igitur rite przparata inungcre {e e. " ticndum htmirrhoides; eaquc ratiofiue dolore, aut ccrte cum mulro leviore, jam Runners ex qun ab aliis qui periculum antea feid {ccuzn pro arcano fuerat communicatum . cm canis pinguedinc interius, non mode exte- ii-iulns interdum Medicos , ante; noveram : ad Lian-rem ulum, Sc ex ccrti canis certa parts acceHM non videwr mcminille . Lung: facrlius caula in potelt utiliratis duorum qua dicam ; lunt c' magis, quamvis non eundum ad morbum‘, an: t cundem ad modum , plcrilque laltem ulitata . JsAlbertinum vidi tumcntium lizmorrhoidum (Imus in Procere quodam lenire admoris cucurblta- l jfltrraneis, aut injef'm aqua in qua 112: fuerant 34' A Proccre autem altero generofilfimo atque m0 quippc Proregis munere nuper fuxi€to , "medica a me pro libi carilIimis conlilia qumrc- ‘nleflo forte dc hzmorrhoidibus lermone, acce- l ‘9" quidem in harum doloribus ita prodclle lina , iluliinde admota , qua: maderent tepida in qua Vllcrnina, & concilx: radiccs althzz dccofia Ellen: rtias , ut cruciatus non modo fcdarent , Vcrum ll llatim arquc hi inciperent, admoverentur , lcere haemorrhnidum tumorem non finercntmec, mnlcquitur, difrumpi, & fanguinis profluvium ‘ bi autcm hoe nimis urgercr, Vallalva; ut ad cos redeam; tria prz cereris laudabat , a quiVldtlicet acciderat ut mirabiles efleflus videret .. m: theriaca rccenri , ponder: lex circiterdrachm, admillis quatuor, aut {ex etiam, in magno u 0?" granis , regionem umbilicalcm linire . "F1, vitriolum in calcem redadum . quod mm fiDPellant calcborar, parti uncle languis pro~1tyadhibere. Tertium, curate, u: 2ger imumin: matitcm piélores {olenr , in extrema quapiam fillula aptatum , ei foramini tantifper apprimere, dum cru- {lam inducat . Hoe autcm quo proponebat , ordine aliud poll aliud adhiberi, volebat, ubi nimirum prim- ra non relpondilrsnt. 1;. Et quoniam non dc novis remediis hic agitur.' aut dc inuliratis curandi rationibus , {ed dc iis quz proficua ex iplo Illullrium Aigrotantium, aut gravium Medicorum tellirnnnio compcrra lunt , in primifque de Vallalvaa nollri confirctudine; bane tibi pcrnolccre cupienti illud quoque adjiciam: Si forte in hominem incidiller , chirurgicam opcm non tcmerc flagitantem , nc immodico in pollerum curlui languinis per lICEmOK‘X‘llOldCS obnoxius ellet; non lccuturum fuif- {e , nili forte in recenti morbo , & curandi quidem ratinne alia , non , inquam , {ccuturum fuilTe Auélorem libelli d: mearrbaidibm inlcripti (,r )I oportcre docenrem "Ml/am lwmorr/widem fine uflz'anc/inere, [Ni 0. 7mm Miners; led Aut‘torem potius Sefliunis VI, Aphorifmortim (y) admonentcm , adiutu‘rm'rfznata Im- morrboz‘dibm, fi mu non fervemr, pcriculum cffé , aquam intercmem, vel rabrm advem're . Hoc enim vel in ulcerum ani curatione diligenter cavebat. Sic quendam qui lexdecim jam annos iis ulceribus laboraverat , cum milii ofiavo a curatione anno latis hen: ctiam tum valentem ollcnderet ; unum enim ulcus , inquir, idque minus quam cctera molef'tum, conful- to intafiurn reliqui. Hemorrhoides autcm , an ulcera ellent quz primarios duus Equitcs male haberent, cum in controverfia foret ; memini , continuo iplum in utroque ulcera clle . ollendille . ln altero cnim cum digitum altiusimmifillet, certam indicavit czteris {edem ulceris, in cujus videlicet orificium di- giti apex cxceptus , annulo quafi qundam conflringi videretur; fie enim {2pc Refill intellini , ac vagina: ulcera (e liabere, ut os angullius in capaciorem finum fe dilate: . In altero , ne digito quidem immiflb , tum ulcus clle, tum non ira alrum ell'e, ollendit; eranr cnim inter alios quidam cenlentcs , id quod excerneretur, mucum elle a glandulisRefii intellini et- iam alzioribus exprcllum . (has Facile convicit ipfo xgri tellimonio, qui cnm fateretur , id libi jugitcr efflucre; confcquebatur. ejus matcriae featurigincs [upra {phinfierem non clTe. Ea autem materia turn pu. rulenta a Vallalva iplo, cujns in cjulxnodi przelcrrim re lpee‘latilfimum crat judicium , procul dubio prununciarctur, atquc adco ollcnderctur , jam nulla re- linquebatur dubitatio , quin ab ulcers ellet dcducenda. Tanro autcm plui'is illud cjusjudicium faciebant, quod ncmini erat obfcururn, pizrclare iplum, liquis alius, nota ea liabcrc atquc parlpcfta qurc in Scholiis quoque commemoranrur ad ()blervationem illam(z) 1. Se&. XV. de mucolis quibuldam, 8; lubalbis lor(libus , c podiceinterdum prodeuntibus , qum, ut nonnullis pro pure impoluerint, aMLdicis tamcn Doc'lif. fimis agnitm fun: non lccuS ab hzmurrlnidalibus venis cxccrni, quam {nape albus fluor ( qulE compara- tio erat Plateri, in iifdemSelmliis laudati ) .ib uteri vafis ablquc ulla ulceris lulpicionc excermrur. Chad a [C facile cadem ration: explicabitur qua cjulmodi urcrinum fluorern a nobis in IV. Advcrfarlis (.1) explicatum videbis, nimirum Ii , qui vafarum hiatus elfundebant. fanguinem, cum magis parcbanr , cofdem , non pmrfus, led magis tamen adflriétos , linere, intelligas, non languincm amplius. led cjusdumtaxat forum, vilcidum per {e in quibuldam, autmura mucolum fat‘tum , fenlim defiillare , aut a recre- mentis exprelrum. tranlire. Hrec habui quz de Hemorrhoidibus adjungerem. Vale . in Infl. 5. m- ‘" ""‘ :43." (i ) Aphcr. u. ( z ) {upn ad n. la. 39 tcl'tinum extrorfum premat, liforte, ut nonnunquam accidit, apertum valis languifcri foramen in confped 6mm Veniat: tunc autcm vitriolifrullulum, [km 112- ( a J Animad. :7- |