OCR Text |
Show 356 Liber IV. De Morbi's Chirurgicis, 8: Univerfalibus Francus ( r ) non rariffime contingentem epiphyfium disjunéiionem przeteriturus. Sed nemo in pluri- bus plures eadem tempeftatc epiphyles ab olfibus ob internam, alterius tamen generis , caufam disjunfias vidit, quam Poupartius (f) in magno illo Scorbutieorum numero qui in Parifienfe conflucbat Nofoconiium A. 1699. Ob cam disjunétionem fieba: , U: H zgri illi moverentur, crepitus audirctur olfium ex Epifl. Anat. Medica LVI. Art. 36- 8C 37- pedibus {entire niliil ccepit , & vefice 31v," crementa infcius egerere, atque ali'a pati 11quin "f buntur. Poft quatriduum mortui tresiu perrores q. em ‘ lum. borum vertebrae invents fun: adeo luxaraa : tranfvcrium digitum in ventris cavo promineli ad ideoque Magnos vaforum truncos ita comprimer:m ' ur oppoiitos eorum parietes ad mutuum ufqug m' horum, & cpiphyiium collifu. Que Obfervatio una ex illis eII, perpaucis alioquin . quaa in CI. Hertii taélum adducerent , ex quo illud inter caerera fiebon? u: venz omnes ab utroque fummo pede ad quat, nem uique non fecus {anguine eflent turgid: 35:0. 3; gb iis qui in poilerum in caius ejufcemodi forte 1 enr, expeéto (i). 56. Quad vero dixi de impedito mufculorum.vertebras five extendentium, five flectenti'um,aut vertebrarum ipfarum motu, commune ombus aliis ell qua mobili iunflura inter i'e committuntur . Nam quod ad muiculos attincr , videre ex nul'rra Obl'ervationc {upl'a ( k ) potuiili, crus, exempli gratia , inflexile fuiiIe propter nimiam muiculorum ipfum extendentium, contentinnem, qua Heflentium afiio impedie- Difcurfu Media) d2 Crcpitu O/fium deliderantur; dili- r13, ac ii per vim {trident infarétaz. (Qis d5) ve u- genter enim collegit caetera quee de hoc affeétu {cripta extant, fubinde interjeflis Parentis quoque Obkrvationibus: quanquam dilieé‘tionum luce caremus in brarum luxatione hic dubitet? Sed num vis uteri: qune vinccre ligamenta potuit, illas non {regerarg num frangendo non minus forte Spinali medulle‘ cauia fiatuenda‘affeétioni's liuius, lit in pleri'ique con- ejufque appendici detrimenti attulerat , quam if. tingit. @od Ii ratiuncm attendamus; ea fazpius caufa in exficcatione quadam ilatuenda cum Hcrtio videtur, quam in liumefiatione, & laxitate. Nec aliter milii vifum cit, cum pro Matrona Primaria confule. res, qua , puerperiu quinfio ad finem inettante, dum {e ab uno in altcrum latus converteret , molei‘tum quendam oifium crepitumin genibus caperat animadvertere, dein progrediente temporc in omnibus artus utriuique {uperioris junc‘tutis fic tamen , ut moleItifiimus eII'et in genibus. quippenon lcvi cum dolore in crurum extenfione cornunc‘tus. (he enim modo a laxitate deducerem quad cum dolore junétum eiTci: .3 Itaque cum ea commendaITem interna , externaque luxazio .3 De his vero , id efi de inipeftis "ml": non pofie, prolubenribus nppofitis mulculis , qui ob aré'tiifimas deligationes Chirurgorum incuria , in poplite exiiccantur denique in durum nodum . Non impediris autem mufculis impediri motum ipiorum vertebris, ipfaque medulla inter tot ali'a qug deft"; offium propterea quia cum plura eile deberent, Unum blintur, ne verbum quidem. Sic in Scpulchrcti libro fiunr, exempla habes in SepulchretiSeclione hac VI. ( m ) non mode in genu, {ed etiam in cubito, imo in omnibus a capiie ad extremes ufque pedum digi- IV. Sectione quidern III- ( c ) Obiervatio extarFontani ( Panaroli euim Obicrvatio quac in Scflionehac VI. ell de Luxationibus ( d ), ad iuprernas mine: vertebras , neque, ut alibidixi, {ariscnnllat an fueri: line fraétura, imo, ut mox indicabitur, an fueritVe. ra luxatio) qua in FontaniObfervatione legirurqui. dem , bajulum qui ex alto in iubjcflam trabem lupj. nus ceciderat , vertebrasdorii dislorajfe, ac diflbhvz/fe, uncle quoad vixit. incurvatocurpore terrain facie lpt- flaverit . Sed doriu mortui per anatomen reteé‘to, cum expefias ur fcias, an (rafts: fuiITent illz vertebra; mitterent; infequenti anno cum iterum me confule~ de lioc nihil, {ed quinque vertebras confpectas intelret , nullee'amplius de illo oiiium crepi'tu , quali ligis‘ ranglobamr, adherentibus viicolis materiis, m nunquam furfl'et , erant querelae; {ed u: gravibusob- gyp/nm quafi calure mtm‘ali infpzflhnze comm-ii. Nenoxin cife hypuchondriacis affefiioni‘bus ante coniue- que in Sepulchreto alix flint preterea di eflionei; verat , de his tantummodo querebatur. quod lciam, huc artinentes: itaque jam vides, aniu. 35.Vertebr€B frangantur facilius, an luxentur, con- {ta {it nobis caufa optandi, ut {:epius, ac diligenrius trovcrfia cit inter Prmfiantiflimus Viros, quam aliis res chet a Majoribus vefligata . Ccrte ifla Fontani Litteris '(t) commemoravi. Er quod ad fupremas illa- Obfcrvatio dare poteb‘. fuipicioni locum, num ille. rum Vatrinet , quare cum feepius milri rei indagande numv'e alia: nonnunquam vertebrae, non a luxatione occaiio in iuipeniorum corporibus olim non defuerit, promineant , {ed a materia quam externa , an: intern! non indagaverim tamen , ibidem indicarnm ell . Ex catiia circa eas cogat , & induret, uncle & iiervi it :0 tempore occafio illa non elk data. Quod ad cere- iii'dem orri premantur, 8: adlitimuiculi, artollendu. ns autem vertebras ipeEtat , cum Valfalva , Sc ego aut fleficndo corpori attributi, vertebrmque ipiee lull pofi vehementiliimos iflus infpiceremus, neuter qua- in a-Etronxbus , atque uiibus impediantur, ac perturtas, uterque fraflasdeprehendimus , ut ex LIV. ( u ) benrur. flame autem minus laedcntur nervi , aut 85 LII. ( x ) Epillola cognovifii. Quod ii dues in re quot drurius protrahetur hominis vita, eo magis ania ejufmodi nimis paucztibi videntur Obfervariones; liuc dabiturnd hanc , aliamve ejufmodi fulpicionem: tres adde Cl. Tabarrani (} ) , qui ea qua pollet , quam, in re praiertim iniolita, eximere dtbrbatl'afolertia, & diligentia cum alia, tum hoc in primis narolus cum luxatam vertebram ccrvicis («cundam , examinavit. Is non {emper vertebras loco mutas in- & quidem aa'madum magmz luxurione, propoiuit , 8t venit , & cum invenit, non adeo fere motas vidir , liominem tamen bar modo per quam plurz'mardirs 7iut luxatas dici polTe , crederer; {emper autem {raftas a‘zfle; neque enim fatis firit dicerc, illud ex mortui' invcuit. Nec vero hic mihi propniiturum te, puto, ftfizane Efll' obfermztum; fed accurate addendum erat. nollrorum Veslingii ( z ), 8c Pujati ( a ) Obicrva- quarn in partem luxata elTet vertebra, 31 an violento riones. lllum probe memini in Dalmata dorIialiquot ex illo cafu, niii fraé'tam ipfam, aut ejus Dcntem; vertebras leviter extrorium dimotas, in Patavinu au- ligamenta Ialtem aliqua inveniIIct difrupta . Contra tem omnes lumborum vertebras extrorfum notabiliter autcm laudo Praai'rantiilimum Trewium ( e ); <Iuicln‘fl inclinatas, cum {lupore partium inferiorum, vidiffe, 1n altero vertebram lumborum primam pamm [uraSic etiam Praecl. Pujatum in aliis , & quod ob meri- ttm vidiiTe {e , icripfit , minime reticuit , 1077‘" tum quo eum proiequor , amorem aegrius tuli , in egufdem vertebra jrmftum langitudinali lziulca periiiu: {e ipio paulatim fuperiores liimbares'vertebras ex~ fifliim fuiffe: in altero autem vertebrae dmfi pcmilti'ri}! trorium prolapfas, nec fine crurum torporibus, ob- carpur rid canmnfliom‘m cum ultima mm folum 11/" fervalle. At {imul memini, utrumque fubluxationes cartilagim‘ pcm'mr avulfum, 176mm etinm ibidrm i" iflas internis caufis , ligamenta vitiantibus, rribuifle. aliquot frufla commmurum , ab {e repertum die 1 Inllltutus autem a nobis iermo de luxationibus illis tradidit. Utinarn alii cum vertebram colli quinC'tflm ell qua corpore , 8: ligamentis rcfle valentibus ab iiniflrorium , {extam vero dextroriumluxatam. magi") externa violentia dicuntur accidere: quas ipic equidcm inter utramque interjcfio Iiiatu (f), aut cum iPllus non nego; quanquam, ur in cai'u prefettim CLTar. colli iecundam vertebram non tam in {cprenni PM"J gionii ( b ) quocunque modointelligere coneris per- (g ) , quzm in milite (/7 ) dirlomttzm offenderunt, dilficilcs habent explicatus; fed an line frafiural ver. tempus liabuiflent accurate inquirendi, num, 3(an tebrarum fiant, per mortuorum dilllftiones eIIe de- in iis vertebris, pneiettimveroin fecunda, mam. monltrarum, baud {atis icio. Hilloriam olirn legi aut in ligamentis difrupturn eiret~ QUE cum di‘." ' quire a Bellino clTe dicebatur, Struétnris qui e tabu: neque Panaroli , ncque cujuiquam fidcm in dubf‘Jm lato corrucns, lumbis perculiis, an allifis, continuo traho ; diligentiam dumraxar, cum licet , rglméu' aulxilia qua; moderate humeflarent, teniionemquete- batur. Et contra, ex Cafpari Hoficmanni (l) Obferj vatione, & moniro intelliges, crus aliquando extendi IOS univerli {enilis corporis articulis . %o in Sene cum vertebrz inter {c non iecus ac extera offa, coaluillent 5 turn in aliis Senibus peculiare id vertebris fuit ex Paau'ii ( n) Oblervatione . Sic diu ante ipfum, in lumburum vertebris nominatim viderat Cattus ( o ), Falloppius autem noller ( p ) vertebras , facienter gibbnfimtem, fuccejfu tEmpori: in: fimul [i- gm', Icriplerar, ut mm praru linrvevtebm, firmll/rm remaneat vrjiigz'um rommi, um . Quas Obfervationes non tam miror Sepulchretu non effe additas , quam riiirabiliorcs, notiurchue Ruyi'chii ( q ), qui in gibbofis non id mode , verum etiam hoc plm'ier animadvertit, vertebrarum antroriumcurvatarum cor< pora in unum adeo fuiile compafla , ut quzdam ex 125 corporibus in nihilum abiifle viderentur, 86 nonnunquam corpora quatuor, an feptem ejuimodi Vertebrarum unum os fac'ta, vix ut unius vertebrae cor. pus aquarent. Poll quas, {ciens umitto alias , prefertim uas alibi ( r ) firnul cum his Ruyichianis . {ed DICEILIS, indicavi, tum Veteruin, tum Recentio- rum junflarum in unum vertebrarum Obfervationcs, nedum nollram qui iic conjunaas quinquelumborum vertebras, in ccemeterio hujus Noiocomiirepertas,8c aMediavia noflro ailervatas, confpeximus. Nam hafienus {cripta de Offium Frafluris , Luxationibus , aiiilque vitiis, motui officientibus {atis tibi fore, arbitramur. Vale . 37. HAiC {cripferam , cum inter plures Differtationes, quas benign: , ut {olet , ad me nuper milit Illuliris Vir Albertus Hallerus unam perlibenter legi ad illa pertinentem qua: paulo ante attigi de vertebrarum luxationc, Tubing: editam a Cel. l'rofelTore Maucharto A. 1747. In ea cum Vir Solertiflimus Luxurionem Nut/m examiner, primum (f) ne um: brim quidem luxuriant: fuille, air, in colli vertebris ullius ex omnibus, quos fecui: , fulpendio enefiis , quamvis carnifices violentiflime , ac diu anrrorium dcprellill'ent illorum capita: nee infra (t) reti. cet; qua! tu fimul conferas cum iis qua? Epillola propoiuimus XIX. ( u ); in duobus Juvenibus, quorum iplc alterum perfecuit , alterum Cl. Profeflbr Weil- 357 fins, laqueo muiculos fuilTe laceratos in primo Ster- norliyroidxns, nedum Sternohyoidzos , in altero hos, 8c Sternomaltnidasos, in eodemque Cricoidcm Carri. laginem in multa diffrafiam eiTe FrulluI-J, & Alperz arterix truncum a laryngc prorfus abruptum. (mod vero ad externas carter-as violentias attinct , ut puta iélus, lapl‘us, alias ejufmodi , negat ( x) ullam certam 8c aceuratam Obfervationem cxtare luxationis primz vertebrm a capite, quantum ipie noverit ,qui [amen celebres Chirurgiz , ac Obfervationum Chirurgicarum Scriptores evolverit amplius quinquaginta . Seceflus autcm {ecundz vertebrae a prima, 84 quartz a quinfia duo omnino producit exempla ( y ) digna fane qua: legantur, u: digna quoque iunt plura qua ad luxationes barum vertebrarum pertinent, monita, ut ( z) falli qui a prima iceundam vcrtebram luxatam ciTe, non dubitant, cum digiti apex inter utramque inleri pntell: , quafi ver_o id_iecundum naturam non pallet, coque magis fi interjefia ligaments! Vim aliquam majoris cxteniionis fint palTa: itemque ( ",2 fecundam vertebram quati antrorfum non puife, nili iummo, 8C incredibili impetu validii'fima eius Dentis ligamenta rumpanrur, aut Dens ipie frangatur . Mirto cztera, Iatis enim vcl ex hisintelligis, anrure in ejufclem Vertebrs luxatinne, aPanarolo propofita, queflus fim ( b ), plum eiTe pretermilla . Certe autem ii ponas, a capite primam vertebram non pofle luxari; oblter iIla Denti fecundee vertebrae ne- ceiTe cit iive oileo anteriore fut) arcu, ne antrorium, five firmiliimo ligamento traniverio, ne retrorium {eratur adeo cum impulfa iecunda vertebra, ut lizcluxetur,nifi aut rumpantur vincula, aut Dens iplc perfringatur: neque aliter Fore, vides , ubi animadver (as, quid Denti a later: fit nbieétum , (r forte eam evertebram luxari velis in alterutrum latus . Sermo nimerat nolter de veriscjul'cemodi luxationibus. QuaIesinduobusMaucharriexemplisfuilfe, vellem. quan- quam enim inter vertebram ,8: vertebram poruiile , ait, pollicem immitti ; tamen in prime vel ipfe diferte negat (c ) , veram fuiiTe luxurionem . Illudque etiam opto, ut illud exemplum primum ab ipfo eiTet , non a Vicino quodam Medico; iic enim ruptorum ligamento~ rum , & frafli, aut non frafii offis {afia elIet mentio: qua: in fecundo non delideratur, in quo tamcn {i ipfe, ut interfuit, iic diiledionem peregilrer; ne- que dubitatio fuiilet ulla dc ligamentis lapfus vehe. mentia, an cultro laceratis; 84 vertebris intus extraquc diligentillimo examine pcripeflis , multo certius nunc eIIet, nut/am oflium fuiiie frafiuram . Qua magis 8c in iflis, 8" in vertebris omnibus abipfo in primis fperandum ell , ut pro data in pofletum occalione controverfia illa penitus dirimatur , iimulque perficiatur anatomica de Ligamentis dofirina , in qua fupereflc quae pol'c Weitbrechrum accuratius trafientur, cum ipleanimadverti; tum Mauchartusiingulari qua pollet in dicheandn periti‘a &diligentia rcapfein Differtatione oilcndit u:e infcribitur Cupiti: Jrlim"wide [Alia cum prints, 0' Vertebm . Atque hxc iubicribere Epillolz liuic volui , ne quia rariiiima {unt in Italia alterius illius qua: modoindicatam fub. fecuta ell. Diilt'rtalionis exempla, quid de {upremarum vcrtebrarum luxatione fenferit, aut viderit Vir Prettantiifimus, ignorares. Vale iterum . 3 __'--° ph. N. C. Dec. 3. A. 4 .Obf. r. (f) Mem. de I'Aead, R. des Se. A. 169:}.. ( ' 3 Epift. rq.n.14. n. 3.). y ) 015(2th Anat. poll n. 7. ( z. ) Er-ifl. 1:C I l Dec. Medic, Obi. 5. n. in. & (eqq. Semilulrnz. delle vertebra leban nelll I. Raccolra d'Otiervaz. Med. < : ) obr. :2.. § . x. (3M. l.§ .. c , r m. N. c. Tom. 1. our. 5]. (f) Commete. Liner. A. x738. Hebd. 4a. 11. - 1734. Hebd. xi. poi! n. 6. ( I: ) A. 1740. Hebd. 51. n. 3. EPI- (u ) u, 16- (I ) Comment. in on. de um Part. in n... I. 3. i m r Olaf. ;. §. 1. k OH. |. §. 3. 8; I. i p ) Prgtat. ad Ttafi. d: Lux. 8s Frafl. Omb. \ fl ) n. a. k u. ( E i ;.§i6l.6in in. (x)§.g.&ir. ( ( g ) Olaf. Amt. Chir. 67. (eh:I ) i -n.&n- |