OCR Text |
Show Epifi. Anat. Medica LIX. Art. 11. 8c :2. num , inreremcrat; ut li a concrete intus languinc , fliflnfll , an_qund alia in vai'a lcccllifl‘ct , an quod concrctus cllct , cum Verbum liac dc rc non addat incertum. Contra ccrrum ell ex Prmflantilfimi llllcrl ( a) cxpcrimcntis, cum languini rcccus eduvfto m. riam», aut quartam partcm iolutionis arlcnici admi. lcuillrt , illIco languinem cflé lpillnrum , ejus [3mm globulis , ii per microlcopium inlpicsrer , nmxime cxtcnuatis, dillolutis, 8: quali in motum afiis: ClllOS inter liic illiC-p‘el'l'picpue apparcbant _p:uv2 cryllalli triangularcs , lClnGCntElquc mucrones lagittarum "(h rcnrcs; ur cx his omnibus intelligcrer , eroliva FlUlmodi validiilima vcncna 3;:ch dci'lrucndo nnntam lluidas7 quam l'lrmas parics nullri corporis l Scd nc. quc ills ignnrabat, dcvorarum quidem arlcnicum nun in immu/icrc lanuuini admilccri , Bz tu as prim" tione dcmum admilccri non pofl'c , vidcs . Pl'xlilibjt igitur, ur ab CXII‘JCEU {anguinc ad \‘ivcns coiprs, & :1 canibus, 8: muribus ad liomincs l‘L‘LlL‘am , L\" gum in his ab dcvorato arlznico dill'ccans Ruylclizui (b) invcncrit, proleram. Aliquotits ills ejulmodi (Ada. Vt‘l‘1 inlpcxit : at cnntra zltquc ii qui in Iali l. filmixmodo fwminrm [raga/mi aurzzmam‘, nuncuami. pl:- cuagulalum rcpcrit , ltd vt‘ntriculum cxulrua. tum, li i'atis quidcm tcmpm-is ad id luillrt , ut in locmina cujus ventriculi magnum parttm in licuurc lervabat , in cujus tunica intima , variis luris ulcrn. qucmadmodum in lubjcé'to Scholio conjicitur, faélum cller, nc cor (Scrmamci ( I) ) comburcretur ; complurium quoquc nlinrum cnrda in quibus nulla clle vcncni {ulpicio pellet, igne abl'uminequillent. Quid? {1 line illud addas quod Solcrtillimo Meadio (i) placet, veucna in nervos prmcipuc, non in languincm , agcrc , a qua lcntcntia non abhorruillc Vidctur Har- dcrus ( k ): ncc lane dc quibuldam vcnenis ncgari id porcll, ut puta qua: illico intcrimunr, quale Vibulcnus Agrippa ( 1 ) in ipfla Curia ( non ex armula, ut Baccius ( m) lci'ibit, tunc alios quoldam , ut npinor ( n ) , in mcntc habcns ) led dsprompmm [hm vcncnum Imufit. prainfliifijuc ac moribundu: , nc fc- fiimitix quidtm [film-um manilm: prius in mrct‘rrmi pi potuit, quam fauccr 1.1m L-xwimir 1.7371450 vcxnrrnrm‘. aur quale Neronis juffii veloz‘iflimum ac pmfm- tancum paravit Loculla ( o ) , quo & porccllus fla- tim u'animntm (ll, &Britnnnicus ad primmn guflum ronridit,‘ virus cnim ( p ) itiz purifier elm arm: ff?"vart, m 7101 writer 6" fpin‘m; raptrrntur. Ipli au- tcm Mcadio ( g ) nullum ad {uam i'cntentiam confirmanclam aptins vil'um ell , quam vcnenum illud quod, ex Nichollii cxpcrimentis , memorat cancm in iplo per gulam tranlitu mm iirrcgm dimizlz'a rrmporix minuro necare , imo injcfium in exrrcmum inrellinum mamcmo idcm facerc, nullis inflammationis, vsl cor- rolionis lignis cxtantibus; u: minus mirari opnrtcat qua dc cuniculo cx Sprucgclio, nut de puclla cx Ettmiillcri filio lupra ( 7 ) atlnoravimus, utroquc proptcrca ad cundem moduin rcm prlicante . (Moriiam tamcn dum vcncna alliciunt ncrvos, motum languinis writ/m ficri , rel intercipi , ur W'cpfcri (f) utar vcrbis . live cjus cirriilzztiamm 7mm z‘mpcdz‘mm, 7mm confufi/flm.1m die, contingit; contingct quoquc, languinem alitcr in aliis conllitutum deprchcndi . Itaque Mcadius (' I ) licri, ccnllt , ut li univcrl‘ali paralyli a vanno indufia, lubito circulatio luffiamineIur , {anguis in valis pcrlcfic lluidus pcrlltt , alias auu'm ( 14 ) ut circulations turbata , {ccretionibus interruptis; minimis valculis llagnatione impeditis, qum omnia ob all'cc‘tos nerves contingunt, languis ipl: raric mutctur , ut potc qui cum lit liumor cx diwrlis parmillis compolitns , mutatinnibus quibulcunquc obnoxius cl't lulu nrutato motu . Mutationcs autem 11:: languinis, plasrtrquam quod neque primus, neque proprius crl‘cflus dcvqrati vcncni l'unt , pro Varia non modo ncivorum afleflionc , {ed 81 languinis iplius diipnlitionc longe aliaa in aliis corporibus cllc pollunt. ltaquc; ne ab arlenico rcccdamus 5 mortua ob illud leJllU‘ fluidum, ut l'upra (x ) lcgilli , lan- guincm habuit, atquc coccincum;mortuus autem ob idtm canis, quemadmodum rctulimus {upra ( y ) , gmmolum habuit, &nigrurn. E: iplc mcmini, cum millbs ab Amico mures novcm ex majoribus arlhnico cncélns dillecarem , vid1fi1' 1n cunftis auriculas ambas cordis nigro fanguinc dillentas , led ncquc rmgulato , ncquc , ut in vivgnribtis , valdc fluido. Vcrum quia non ur vcncni eficflus , led ut alia ar- quc alia , ad naturalcs qualdam llrufluras attincntia, pcrfpiccrem, illas belliolas incidebam, niliil prxtcrca quad l'lLlC attineat , adnotatum liabco, nili in omnibus valde plenum fuich ventriculum , ncc , quantum l‘XtCrlus apparebar , in ullo inflammatum , multoquc minus pertulum , quorum utrumquc dc intcltinis quoque diélum‘putato . Nec Hcydius ( q ) in duobus qui idcm vcncnum voraverant , muribus rcfcrtum limo , 8: pane ventriculum inflamrratum , aut ciolum luillc , ait . Illud vcro ait , cum alterum mortuum diffecaret ,- nam altcrum viventcm in- vrntriuslz'i , rm: nine abfriflb , ne griztam mmri; bus slick: , arlanicuin album limrcbat. (Qndllcmus lnlCl'llnbll{5 tum punfla languinca hic illic vidn [Cl v<ntriculum dzsicc‘ra. 10. Ex his liuylcliii Oblcrvarionibus cum i‘ {upra (c) mme‘aXm lunt , Junctis , pra‘ telligitur, primum , ac proprium dcvorati :lrltmci, & cjul‘modi corrodtnrium Vcncnorum cfilflum cdi in iplas intimas canalis alimentorum tunicas, thriculi przlcrtim, in quu primum morantur , initaiis :2. mm nervis, iplilque tunicis compunftis, &, lllepus detur, inflammatis, cxulccratis, pcrforatii. llaquc in cjulumodi iiifurtuiiiis nihil acciderc lclicius potcll, quzim u: ventriculus id quod ingclfit , rqiciat illico, aut certe quam citilTime: unde prmcipue laélum (ll , ut qui curati lunt a nobis ( d ) 1 Hal:- rint. Quin mulm lclicius gcncrolo cuidam Vim accidit) ut cum pro crcmore tartari binas tartari (mttic1 drachmas l'umplillct, mox aliquot nun line pr1‘-_ cordiurum angulliis, inlccutis vomitionibus,‘ abomm ventriculi incommodo lolutus fit , cenlcntc Cl. DrIliardingio ( c ) , vix nonnullis pharmaci molCCuliS dil'lolutis) 3x ad vomcndum l‘timulantibus, non datum cllc tcmpus dillblutioni rLliquatum, led omn<si q"? ccrte homincm tanta illu copia per-eniilll‘nt , {mile A: fun: qui natura minus ad vomendum rcjeélas . lunt prompti . Sunt ctiam quibus cjul'modi in calibus contenduntur adeo librae orificii linillri vtnu‘iru1iJ 25¢ gulzc , ut fibris relillant {e in rcliquo \‘Cflmf culo contra'nentibus: nec lcmper luccedit, ut l1 alrquid tunc dctur, aut infundarur dcgluticndumy "El" lientcs illz fibre: , 11: W cplerus (/ ) ducct , 197"" tur; funr cnim calus in quibus homo tun: difllum 8c tamcn inani vomcndi dclidcrio lacelfitur (IQ-1‘ li ctiam qui citu non vomunr , minus aliquam10 P5" riclitantur, ut li , venrriculo pleno , vcncn um "9rent . Itaque Baccius (b ) , cum lulpcé‘tum "WV?" vium non potell vitari, conlilium dat , u! n" m" bundi , ncque famclici acccdant , fed prxlumpw 13‘ Etc, 8: {aturi cralfis ac pinguibus crbis . Vidcrat ea nim ( z' ), ex codcm pravo alimcnro quo Oml"IS {3f milia ufa fuerat , dominum dumtaxat mor; illo " plo die 5 nam VEnlrc vacuo comcdcrat ,' lfrVGllS ‘2' teris qui plum . was res ctli non lcmpfl' 4 "Cl'c' no dclcndit , hujus laltcm haud raro vim 95?":in 3 lam rctardat , ut in muliere vidilli a cuius ca. {u hzc Epillo‘la, inchoata ell, & Capuanis quoque Senatoribus ferme duodetriginta ideo lerius mors accidit , quia impleti cibis . vinoqué cum venenum lumpfillent , lic minus cfimem m maturandiz marre 379 to qua: inlcripta ell "Parra magnorum morlmmm 1m?tia. Habebis in ca (14) cxemplum hominis qui hau; {la per errorcm aqua, ut vocanr , fnrti, epota ‘mox aqua: magna vi ab omni noxa immunis ell rcdditus. vim vrnmifecemnt, ut Livius ( I; ) memorize hiflo. Ad quod addc alterum ex Sydenhamio ( x ) , qui hoc uno rcmedio copiolc a: dam , 5c per {edem m- riarum man avit. Quod li inani ventriculu vencni jefio, eum lervavit qui baud modimm mercurii fu- pauxillulum , ledymulro cum cibo, deglutiatur; mirum non Ell, li levius periculum fiat. Sic enim vccnum aut arcetur a ventriculi tunicis , aut multis admillis retunditur. Secundum hazc, pleraquc corum qua lupra a nobis {cripta lunt, explicarc licet. Pleraque dixi; nam quzedam lun: profec'to dilficiliora , illud in primis, cur Sacerdotem ( Z ) dolores non in vontriculi regions, [ed in cpicolica dextera corripuetint. Quod li quarto dumraxat die accidilfct; conji« ci tum pellet, qualdam veneni particulas , in primis illis Coli inteliini cellulis rctentas, pupugillc . Mox autem a vencno lumpto ; nili ventriculum , ut in quibuldam corporibus, aut , quoniam id rarilfimum ellz, Duodcnum intellinum aliquanto dexterius fliille, am: aliud ejul‘modi comminilcaris; non facile intelligas. II. (mind vero in curationc, theriaca , aliili/e cjul- modi antidotis uti, mihi ne vcneri: quidem in mentcm , nihil miraturum tc , {cio . Cur enim , cum crodcns vcnenum clle , ccnlbrem ; oleum camino ad- lzliman' [orwfivi quantitatcm deglutivcrar . E: Boerhaavius ()1 ) ubi ca proponit qua: adhibenda fun: , cum l'umpri veucni l'pecics ignoratur, non modo cam Sydenhamii curationtm, l'cd 8c plcraque eorum laudat quz paulo anti: dicsbamus , & in mgris illls adhibuimus , ne balneo qui'dcm , 6c opio denique , prmtcrmillis , quod etiam ollendit‘quatcnus utile ell-6 poflir. Camera in co quem mode indicavimus , loco apud Ettmullcrum non omittunrur : qua: u: proluc- rim cum verrenum minus ellet notum, Screr: in Se- dcrem, illudque magis commovercm , aut certs ejus ell‘cchtus augerem? E: fan: vidcbam dc quatuor quos curavi , cum unus theriacam lua l'ponte l'umplill'cc (m ), illi :cllum vcntriculi eflé auaum: quo minus miror , pucrum in Sepulchreto (n ) commemoratum , cui tlieriaca bis data all, intraquartam lioram a comcllo a'lcnico interiill‘e : 85 ll Jo. Faber (o ) juveni qui gall! pulvere pro cinnamono ulus crat, nihil nili m1 iridatium , prmbuillbt ; certs non lcr\‘aflbt. Servavit autcm, quia limul julcula pinguia,& lac copinle exhibuit T Sic ctiam ab ‘Io. Jod. Cylaio (I) J pucrum , Si puellas duas, ingello arl'enico periclitantes , {crvari potuillc , credo , non quod Elect. Orvicmmrm, led quod antea lac crebro dcdiflct , na- turn autcm hos omncs ciris vomitionibus ancca adV ' ‘ . Ncque cuim illiulmodi alcxipliarmaca pullunc Cl‘OantCS particulas in tire, ant lic ubruerc , nc pungsnio inllammcnt, & Cxulcerenc , aut CXlllCCl'atJS partcs lt-nirc , & abllcrgcrc; fed illis motum, & vim adders , his vcro calorem , & irritamenta. Contra autcm, lac, olsum, vilcidula alia, tum lerum , atquc adco ipla aqua, alia irrctiendo , alia diluendn , lcniendv), abllergcndo quantum pollint , manifcl‘tum elf, ll ea quidcm copia dcnrur qua vomitioncs adjuvcnt , 8; liquid poll has rcliqui lit , diluant adeo, ur noxiam cjus Vim obruanc . E: Veteres quidem , tamcrli nonnulla quoquc minus convcnicntia propone- rent; ea ramcn qum mods laudabamus , quanti raccrcnt, latis Adoynus ( q ) oltendi: . Rccentiores autcn}, inutilibus, noxiilqtie omilfis, cratera , cum occalio tulit, luis alii {criptis, alii aliorum ctiam collcfti: Oblbrvationibus comprobarnnt. Sic dc laéte , plaster illas quas fupra ( r ) indicavimus , plurima: extant alia: , in quibus ea prmlcrtim all quam ex Hullmzmno dclcripfillc {e , ait Henricus Doorlchod- tius (f ), dcccm vidcliccc juvcnum a jiilculo avenaoco cui arl‘enici plus farm: quim unciae dua cum lacchari tntidcm admillum fucrat , brcvi male [inbenrium, lcrvatorum tamen per lac tandiu exhibitum dnncc omnis vomendi conatus cclfarct : tanta auccm copia cxhibendum fuit , It! fingu/ix vix drrcm mmfum [affix fuffcrerint . Sic dc oleolis ( 251 olcum lane amygdalinum iis quoqua , ut aliis pluribus , datum ell ) quid Rcccntiorcs , non lecus ac Vctcrcs , cenluerinr . a Viro CI. Ioanne Gentili ( t ) propolitum lczcs . Dc aqucis auiem, in qulbus {crumi 5‘ aqua ipla all , apud Ettmullcrum Dil‘putationem inlchi. Morgagni dc Std. @Canf. Morb. Tom". pulchreto ( g ) Oblcrvatio monflrat. Cum vero ejus lpccies cognita ell, quanta prmllct rcmediis uti, ipli paculiarircr advcrfintibus , duz: primum haud dillimiles , exitu nutem dilfimillimo docebunr hiltoria» , altcra ibidpm ( a ), altera apucl Cal. Meadium (b), li inter {c conic": volueris. Cmterum ab uno, eodcmqu: vcncno qmm varia in trihus illis quos limul curavi ( c ) , lint orra i'ymptomata , nilrpcr tc animadvcrtere potuillZ-s, liic admoncrcm. >Scdlatis dc mineralibm, cum ctiam qux a lumpto lulphure detrimenta viderim, alias ( d ) acccpcris . Nunc quaedam de vegetabilibus venynis attcxamus. 1:. PAUPERCULA nara annos ‘circiter {exaginta , qua: fe; quxcunque cjus rei caula allot; alias vo- luerat in flumcn dcjicere , novillime cum cx rhodo. daphnc , qucm fruticem mllrarcs vocant aleandro , magnam foliorum vim dcccrplillet , ex iilque contulis exprcllum luccum , admillo vino , bibillkr; tribus fer: poll horis a mulieribus qum in proximis crant Zotlicculis , audita ell vomcre vehementer . Accurrunr: quid fcccrit, intelligunt: &liticnti aqua: cya- tlium prazbent , poll vomitum ram: nihil mali relictum iri . Verum cum mox pellimc hnberc ceme- rent; Saccrdotts primum , tum dcinde & nollrum , qui forte liaud procul crat , Mediaviam accerluni: quinfia circitcr ex quo mulier luccum illum biberat, hora . In rclpiratione nihil animadvcrtit quod magnopere ellet adnotatu dignum , ncque in {acic , fi fulca labra , & inferius prxlcrtim, excipias ; nam cxtera auc naturali erant colors , aut vix ad pallidul'l'l nonnihil vergL-bant: ncc frigidum corpus era: , led dumtaxat paulo minus quam lcpidum. Cum fcc~ mime qua: adl‘tabant, diccrcnt, jam nullam luperclle loqucndi faculratcm; inclamavit in aurcm 2gra:,qua: lopitz inllar jacebat , bracliium porrigerct.llla vero facile ad lbdcndum l‘c crexit, & cum mulicrcs inte- rca bracliium altcrum protraxifl‘ent. ipla mox alrcrum praebuitl Pullus erant parvi , debiles , lubduri . Interroganti relpondcrc conata , inconditam quidcm vo- cem; led nullum dillinfium edjdir verbum , digito humorem quem vomuerat , nec ita paucum , humi indicans . ILt pi*.r:lcriplit illc quidcm qua: continua poranda darcnt. Scd frullra . Illa enim , nil fer-me accipiens, quarta exindc linra mortua ell; Lit ab epoto fucco horas vixeri: baud amplius novcm . CADAVER pollridie, qui dies fliit XIV. Kn]. D6- cemlrrcs A. 174:. cum Judicis rerum capitalium ful- lu lccandum dict , cique {eétioni idem prazellet Mediavia , a quo mihi liaec omnia inlcquenti dic lunt diligentcr narrata 5 primum omnium animadvcrlum cl‘t , uulquam in lupino carport: livorem ullum , aut ullum tumorem , nc ventris quidcm , apparere ; in prono antem omnia a capite ad calcrs colorc em: violacco . Abdominc mox, & Pcc‘tore apertis, inzus calor etiamtum aliquis perceptus ell; tamctli hora clscr ab obitu dccima l‘eptima . Intra illud omnia fecundum naturam l'c habcntia, & pofitaoccurrcrunt; Bbb 2 ut b ) Sutton. d: [duo/lac. learlb. 1.4,. c. l. , l > Tim Anna- - Ven . arrm. ' smi .a obc x7. Mdium' ( m 3 be Venems ubi( . ia;) Trafl. venencr.dc intellnlafvitia. ((na ) )Se Vid‘.'ulchr. Plin. s.m?'i.H13. 1.3;. ".12 Annol. puma-r- n ) Sum". |- 6« 4 33l p Tacit. Anna]. l. 13< q l _ in Schol. ad )Obi f ) Sepulchr. Ibld. . 5 , _ ( t ) Append . cit . z ))n0bxf £1.54", 4‘2 ) 5‘ 46):". de‘l)AEcal:j. NR. at; Sc. dc c t (I ) lbid. ubi Vunena quibus modis firii poflint irriu. n. is. 7 .m ... mu. m. in Append. Tcntam. 5. ( y ) n. s. a In { . . V fin. 4- mm. s. n, 7a Berli: 3a. Inlrod 175:..uClall Philol‘. (Eipzriipgiz, {(5 I!" ) Thef. Ohm 6: ( :,-.-arm-d?sr.a:..:$nf‘l:.t . ‘1' ' 5""°"° """ "' "' " I I . . In ) n. 7. (n l Sea. ha: in Addit. GM. :3. rm. 7, ( a ) 1 b id;. Bin. 1:, n. 7. 8 P11' )) [Fibrinum. ,m ll L15.& [a],( I ) ( (upia, q ) m Vm‘n. I, (1- c: I- I- 3» s- ubi dc Cum' r n- 5. (l) Dllfm. d: net; in Car-aunt. ) c. 47. ( x ) Epm. Rzrponc i. yerf. fin. l )) Annotal. all: pig. 54. u, s. as": Lett. Filol. in: 1mm, §. int). x: mm. «1 "ma. s. , (L ) l' - 5‘ " .. m (m 7' 2‘- ci it; iii/7i! c wfir gffluxiflr fiznguinir , imo c tardi: 45.45.21,;- Liber IV. Dc Morbis Chirurgicis, 6c Univerfalibus Hill in. in do our. 1;. la ) Hm. w. ( d ) Erull. 5;. n. 9. k In, ..A-Sw win" 378 (oncrctum ; non raro id tibirin cadaveribus corum inventum retulimus quos caula longs alia ‘ac vcnc. |