OCR Text |
Show Liber IV. De Morbis Chirurgicis , 51 Unir‘rerfalibus Erndlium pertinet . accedentibus cum Ravii approbationc aliis Borfiii Obfervationibus, qui cum 0&0 paritcr claudicantes lecuilfet, nunquam luxationemJ fed {raf‘turam {empen ut illi, cervicis femoris deprehenderat. Ruylchius autem , cujus potiflimum auftori. tate res confirmari noflris temporibus coepta eff , 8t rei caulas ( o ) fimul cum Oblervationibus protulit , 8: in harum quibufdam peculiarc aliquid adnotavit , nimirum cervicis olim ruptae, & comminutz , non folum non luperflites reliquias fuille, fed ejus loco aliquando ( p ) plura ligamenra comperta efle dura , cralla , teretia, qua non exterius, {ed interiusduéta , femoris caput cum fuprema ejus parte conneéterent i aliquando autcm ( q ) cum hac illud rurfus conglu. tinatum, ferruminatumque fuille repertum. Ad quas duas ptculiares adnotationes nonnulla lunt qua adji. cias. Ad primam, Salzmannum in Differtatione alia ( r ), quinquennio ante earn quam laudavi, emilfa , indicalle, ligamenta illa dura , Gt craffa quzinter caput, 8: femur Ruyfchius viderat, & ab natura in cervicis locum lubllituta effe, non dubitaverat , ex perioflio faéka elfe, quodafrafiura lacerarum, ibi non raro duriug, & cralfius fieri folet, ac Iigamenti vicem prazlhré. cujusrei exemplum in frafiura quadam ulna, 8t radii Jam olim in Eruditotum Aétis Lipfieniibus (f) propolitum fuerat. Sed tamen hoc {altem attendas velim,Ruyfchiana ill: ligamenta non ad exteriores fraé‘turum oflium parietes , ut perio~ fiium, ubi ell, folet, fed ad corum partem interiorem pertinuiffe. Ad altctam, id eft adnotatam fer- ceps effe, docuit. Cur autem its. divilum fir, &C€I‘ Vicem habeat pene in traufverfum protenlam lonrmanifelliua ell, quam cur cervici fragilis sued mic. &ura contigerit. Nam 61 aliisquibuldam ollibuscom. mune, non huius dumtaxat, ut Dotti quidam Viri aiunt, efl: peculiare, ut partes emittant qualdam cum iplis angulum intercipientes, ut puta lcapulg ' 8: inferior maxilla. Scd eniillz ab his panes longI firmiori flruétura funt, ii luis cum olfibus conferag. tur, quam aervix lemoris cum hoc comparita. Ne. que ipfa 0er (iii additur , alt tanto crnlhor, ut de e_a pariter dici polfit quod de cxtremis longiorum of. 1mm partibus, fua crallitudine , li non llruétura fraétioni relillentibus. ' Quid vero in plerifque accidat quibus cervix fraé‘ta ell; ob :as enim quas diximus , caufas rari omnino fun: quibus coalcfcat; mox videbimus , ad Salzmanni illam aliam Dillcrtanonem tranleuntts,f. mulque eas quas in memorata haflenus rcl'crre non potuit , indicantes; non omnes tamen; plures :m'm apud alios extare, novinius; fed unius folum, 8: alterius mentionem facientes, quz , cum hate {criberemus, erant in manibus. Igitur ut illi quos omittimus, ita ctiam experiens, induflriulque Chirurgus Gregorius Barbettus, ficut in Apologia (v) ell quam ad nos humanirer mifit, idem, in dilleéla a le fa. mina vidit oaoginta circiter annos nata, cui tamcifi ad quartumdecimum ufque ex quo ceciderat , diem non brevior lano artu alter fuerat , cervix tamen femoris fraéta erat, an, ut fulpicatur, quia cum initio ell'et non prorlus fraéta, tandiu mulculis femur moventibus rellitiflet? Idem tamcu alteram puller: Obfervationem liominis qui a vehementi calcis it‘lu ruminationem , five conglutinationem fraoti femoris cum fuo capite, quod alioquin lejunfium in acetabulo inveniri lolet, adjiciendum ell , cum ea accidit conglutinatio; accidiffe autcm non femel novimus; id deligationibus acceptum elf: referendum , per quasfemur ad caput apprellum diutius fervatum eft, zgrique eunllantia: in quiefcendo , omnemque motum e0 luxatum femur depreliendit, ut capite dorlum olfis ilium contingeret, nullo teretis Iigamenti velligio luperflite, orbiculari autem deformato, & acetabulo vitando. Neque tamen non clauda illa anus ctat, in egregie conflituit, neutrum ingenue fall‘us qua ejufmodi conglutinationem invenit Ruylehius . Etli cnim deficiente femoris collo, os totum minus exttorfum obliquum fit, eoque artus minus brevis , IEI; quinquennio poll, utrumque inrerea ita ab le quam futurus fuicht; tamen fic femur femoripropius elt, 5c mufculotum ipfum ) & crus moventium dire- ‘2 '12,? "-0T; .. J!" Epifi. Anat. Medica LVI. Art. 6. 7. 8.6:9. dicaverat; led him majorem trochanterem , inde tervrcem tn fuprema femoris partc fpeaans, ipfum b' ad eundem femoris articnlurn diu claudicaverat . In quafi deleto. Ipfe autcm Salzmannus qui diorum Qua: fingula in fingulis fuis illis Dillertariombus etiamturn contigiffe , erat libi ut per diflefliones confpice- compertum ali‘irmare potuit ( 7;), ut quod ad primurn attinet, fraauram femori: frequentim quam luxationem deprebendere filu' liruifle, alleveraret: quo fliones mutantur. Sed & illa claudicabat femina de vero ad alterum, duo femoris luxationum excmpla qua in Erndlii indicata Obfervatione fermo eft , ta- proferret , in quorum uno femoris caput,eervicenon metli ipfa fraaa cervix per callum, digitipollicis la- fraéla, in alteto (a) cervix, a capite, quod ablumtitudine fub capite cxtantem, coaluerat, ut non dc- ptum erat, abrupta, aflir ilii fedi extreme [721420 l"effe cervix videri polfet, nullaque in ligamentis, vi- pra acetabulum infrflebar , 2"? :21; atm'm a [cage umcinifque tendinibus laelio, aut prxter naturam confli- pare fafia cavitatem quandam @- finum velur flawll' tutio apparebat; adeo facilis ell poll fracturam clau- claim; rfformaverat , mule , pede breviore liter cal/"'1‘ dicatio! Quanta autem amplior, & firmior eff rota re, utrumque fulzjcflum, quamwir mm expedite; ngf' illa pars fummi femoris quacum cervix fua bali co- fur firmarc, 0‘ progredi urrunque poterat . Nec "l0 heret, quam cervix ipfa , tanto is coalitus de quo exemplum de duobus his primum , aut Obftrvaflu primum diximus, minus quam hic alter , difficilis quam ex Aais Berolinenfibus ipfe in Dillertaliofle ell: cujus auget diflicultatem eadem qua: facilem fra- (b) produxerat , 8: fiquz aliz mm freqmnter, utwc fiuram facitr obliqua cervicis proreulio. Impullum ait , illiufmodi Oblervationes ejus fimilesqnampaul" enim quem homine, excmpli caufa, ab alto in pEdEs ante leeundo loco ex Barbettocommemoravi, ltn‘m' cadente, rcGa crurum, & femorum offa impune fepius exeipiunt, ferrc vix unquam potcli cervix in tranfverfum protenfa, adeo praalcrtim fragilis , 81 a capite cujus alcenfui acetabulumobl‘iat , motum femoris, furfum propulfi, lcqui prohibita. Ha: autem e2- tis adverfantur fuse , quz ex ipfo Dillertationisejuidcm titulo lalis :pparet Dc Luxmione awrfemm‘i: rarmre, frequentiare colli Frafiura. Cum plura enim hullISf-Y' tent , quam illius, exem la in adultis quidemi ‘3‘ I caufa externa , ut Ruyfchius (c) rare, Ravius (d) 74‘ dem caufz, cum mufculi femur l'urfum trahunt, fra- i-zflime luxationem accidere , confirmarint 5 exemplél GU" éiae cervicis partes , rurlus inter le contingentes , 8t dam contraria non oflicient cautae prudentique Silz' inanni fententiz; imo, fi hzc nulla elfent, liaretlus & coalefcere incipientes, disjungunt , alque reglutinant . Ilt cervicis quidem hunc politum Aufiores vetullillimi non ignorarunt: itaque Hippocrates ( t ) dilerte feripfit, mput femom, 67' cervicem articuli natura abliquam effe. Arilloteles autem ( u ) cum fcmur bicep: effe, uixit, non id quod Niphus (x) interpretatus ell , voluit , altemm videlicet femur can dexmr, alremm a [lm/h‘iIs modo enim hoc iatis in- fententia non pallet, qua: mriorem elleluxationema ' firmar. Quin , cum enumerat (e) caufas , WOW"uns haze interdum contingat, ut pervulgatam ligament" rum laxitatem ab arthritide, circumjeaorum m" "119' rum,tendinumque paralyfim,majorem zquo a pl'lmor‘l"5 acetabuli amplitudinem , aut capitis femorispar" tatem . item in margin: acetabuli fracturam aliquam: gut defe; "1.5.x. f I Thef. Amt. I. n. in}. {p ) Thef. 9‘ n. 74. ( q ) Ibid. n. . De Artie l. A l .&c. c. 5. §~ '- k 4‘ _ _ ‘ _ ,r . ( bfymh . )r‘J" Cil‘TamJ0 (I APnlneia a; due cim. lz) vid. in Comment. imp. Ami Petropol. Ta... 3. Obi. Anal. (a) Vidfetiam(AR U, mama-$5E j m. §.7. ( c ) Thgf. Ann. 8. in re}. §, 1.. ( L d ) viii Diflert. Salzmln. modo cu. r. e. §~ ‘- I? A. .633. M. Nov. ( a) l. a: Articul. n. a. wild Mannell. "Z .. )(D'e)Hifl. Amniai. i'l'fg. pol. '1'" '"" fettum, aut tumores denique intra acetabulum lubarms; proclive ell: nobis intelligere, ubi aliqua ex his mula {it not! tanta quidcm, ut per fe adliuc polfit femoris Cuput ex acetabulo cxtrudere ; tunc fi forte ext-:rna aliqua vis accudat , non dillicilc fore, Lit luxatio fiat , licut in ii: patiter quibus a natura laxiora aliquanto obtigerint ligamenta, aut teres ( qua rara Nicolai (f) Oblervatio ell) prorfus nullum . 6. Nunc quando nonnullaz funt Obfcrvationescom- memorataa quibus ofienditur quid in illis accident quorum femur aut frablum, autintegrum ex lua fede prolapfum , rellitui in eandem non poturt; luliiicicnd2 funt aliz eodem attinentes. Et Joannes quidcm Salzmannus in Differtatione illa de qua lupraindicatum ell, infcripta Dc r/{rliculationibm «271.110ng , gum: f'aflurir oflt'um fupc-rvenimzt , cum lioc argumentum generatim pcrtrafiet , plura liabet qua: libenter inlpicias, 86 huc transferas; fed Oblervationes profert quarum plerzquc cum ad alia attincntplfa, tum prac{crtim , in viventibus taflu dumtaxat )udicc, non in dilleftis cadavcribus judice etiam vilu, habitat funt : itaque ex iis quas ‘potilfimum hic quzrimus , haber nullam; nili forte attinerc huc velis Ruylchianamillam qua cervicis loco cralla qumdam vincula caput cum fummo femore committhant; nam qua ex Die- mcrbroeckio lunt, illae, ut fupra ( g ) animadverti. mus, ad anatomicam infpeélionem non pertinent . Pertinet autem duplex in una mulicre Oblervatio quam in Differtatione legi Olleologica (b) lu'o prac- lidio Cclebcrr. Gaubii edita, ab eodcmquc benignc ad me mills . Femur utrumque ex luo acctabulo exciderat. Dcxtcri autem caput erat integrum; linillri carie plane conl'umptum . Iraque cum lingula nova acctabula, in lingnlis ilium olfibus, fingulis illis eapitibus rcfpundcntia fpeStarentur; acctabulum linillrum leviter , dcxterum profundius erat excavarum ; vetc'ra autcm acetabula ferme dclcta; u: facile poll‘s: exil‘timari, vcrcra hzc orbata capitibus, quce fua mo. 19, Se prelfione, & motu ipfa confervarent, fuum cavum {critic amififfe, nova autem illa fic inequalircr ell‘c cxcavata, quod capite linillro antea exert) quam fatis apprimi potuiflet, corpus :idextero fulfultum, enque integro, magis magilquc as iliurn dexter '1‘! nd ipl'um apprimendo, ut ab co cxcavarctur , cillet. Neque ablimilia olim vidille Pareum, ani- nadvcrti ex quodam elus loco ( i ) , ‘quem opera yttrium all his tibi delcribere . N97; 1:4 mm ,‘ in- mmfrii lmmorc: m I/clizrzde [mm m m mrit, m bit/m rim. Lululfmzl: cavitatem qua]; zmprm quodaml inmmm: , 14f rllamti: ligamentir .. . . rapid of/z: 1e: marl: hint j'xti/e depellanr , nunqmm rillzziremlum ,‘ ft .3410 dimiur sb/kc‘ril: gum interim 171 111.)»; [1?]!!!- tcm ill. 25 humor, morn: velar in [,zpid‘am qua/noncrrfiit, fin/om vcra zllt' army/14: in vi ‘naKo/je 31.:mflbz cmvz'tatzm ntmvzt, vent vtro puritans . lira, yum [Al'll/aglllfli flint ,_ jlm‘r‘za'rrt U" a: "(j/10m era/ermt. Porto has, 8;. iiquCB lunt alix , cum fenuir aut intcgrum , ant lrac'tum in exteriorem incubui: parlcm; xcavati interduin in ilium ofle novi acctabuli Obfcrvationes line cadaverum diffcctinnibus polleri non minus ignoraffmt, quam Hippocrates in en libri de Articulis loco ( k ), quem li profcrain iecundum eam verlionem quam plerique poll: Carnarium {ccuti funt, minus facile intelligas, ur opinnr, quam fr ex ‘cliciani vcrlione, conjuné'ra cum Galeni interpretations produxero. Sic igirur Hippocrates , de fcmoris luxati capite vcrba faciens . Cum tamer: in (mm, in 17sz pralapfus e/l , articular maram inwon't: 6* am: ltrrzorem tonrmxit: dolm‘e wean; trm- Pari: promfl'u ebulli- Cum vero dolor]: went, alifque bacxila, fi alwqui mlucrint, poffunt ambularc: peg/4ft:ljue corpus lay/a crlln' fu/lcnmre. Sic autL‘m hxc in- terpretatur Galenus ( l ): 'Per trawl/1220mm mamm . Morgagui :12 5rd. 6' Cauf. Marl). Tom. ll. 347 2‘. rplflor dz'xir a lotir zzyiatorilmr dz'utumgimmorrztia; nc attririr , arque agile/affix. Ejufmodi auttm oratia cjur bu cfi‘. Cuincapirtfenzari:epropi'irzfedt claffumin extrriorempartem, in carnefivmatumflicri ' z'IIm'inirz'z yuz‘ idpatizmmr , ex campreflione dolore afficiimmr : paflea 77m; trmpori: prvccflh mra ibi, non/em: arfaflbmm 7mnnr, oz mile/tit . Quad [um fit, lacur dcartimlatzom'flmi/if mm.- mm mam illi , quemudmadum antea acetalmlo ram, mph: fcmorii ltlflfll)'. l'oflea vero quam dixit quomndo poll inflammationem humor ibiquidam/en1141' ac mum/Mr relinquatur; id, inquit, all nmtiom'm capité femorir cammodl 'mum of! . 0b [mm min; [114midimrcm more illa trmquam articulo murmur . Quid igitur in re hac Veteres illi conjicercnr, Zx' quid inlupcr morbidorum cadaverumdillcftiones ollcndcrint, ex eorum comparatione prxclare intclligis . Hazc autem omnia in ipfo Epiflolce hujus initiolonga orationc prafatus fum , ut paucis dilucide poliim quo lingulz attineant, &_ quas confirment more producend: Oblervationes, lignificarc. Earum prima ex Vallalva Lil. M U L I E R I fcxaginta annorum,_dillici- 1i relpiratione cum cull} laboranti, cam 05 lemoris luxatur. Tunc alfidua accedit febris: quze, "1&3 {pi- randi dill-icultatc , mulierem undecimo die interimit . V E N T R E patefafio , jecur invenitur durum, in ejufquc veficula plures calculi . 'l'hor'acc reclufu, pulmones apparuerunt magnis extra, intufque nigris maculis variegati. Adcxtris una circi ~r aqua: libra; a linillris pauxillum thoraci incrat . Concretiu polypola dilatatam coi'dis auriculain dexteram implebat: altera in linillro erat vcn‘ triculo , indcque fe producebat in vafa. TanLlcm quod ad femur attincbar, revera luxarum invcntum all, laxato videlicet coligamcntoquo femoris caput intra Innomjnati offis acetabuluni alligatur. 25. Quae luxationem pra‘celferant, diHicilis refpira- tio, Sc tuflis ab dilatata auricula, aqua in thoracc dcprehcnla , 86 durojecinorc polfunt rcpeti.Quae vero luxationi fucccffit , febris, ab dolorc , & vcxationr: qua: luxatio attulcrit vicinis partibus: a febrili au- tcm fanguinis motu , pulmoncs, aliaquc vifcei‘a ailicicntc , auéla dichulras fpirandi , 86 mars . Sed quod luxatio line fraétura cervicis contigerir , id terctis, ut vocant, ligainenti laxitati tribuéntlum elt , minus iortalfe a natura, an: a pratgrelfa qua- piam caula firmr), 86 robullo, eoque ut magi; 3 ca« {u laxiretnr, facileqirc Caderet , 1am dilpolito. Ne- quc has: Oblervatio adverfatur fcntentiz Ruyfcliii , ut qui i m quidem, ut fupra ( m ) dixi, id con. tingcrc, alhrmavir; non, quod aliqui ipli allingunt, nunquam accidcrc, negavrt. I‘raé‘ta: autcni cer- vicis Oblervationcs has duas accipe , quarum prim: ab cxemtatis apud mc Dilcipulis, altcra a me ipfg liahita ell , g. VlR rufticus ex albore dclapfus, femur luxafl'e cred;batur. Quad cuvn in luam feJt-m reponere fru« lira Cliirurgi conati client tanto majori {CdtlllEAEC , quod elaplum femur-is caput manu pcrciperc libi videbantnr; forte acciilltq ut JUVL‘UCS illi qui me no" ftmel audivillent doccntcm , quanto facilius a vi ex» terna cervicis fraétura , quam icmori; luxatio, con. ting-at, 86 quomodo troclmntcr major Pureo ipfi ( n ) pro femtiris capitc impofuill'ct) hmc minime reticerent, nec tamen lcniores illusCliirurgos a pre)udicata opinion: abduct-rent . ltaquc duobus circitcr exac'tis menlibus cum Thoracis morbus liomincm qui e Icflulo netdum furrexcrat , coi‘ripuillkt , 6.: Se carat-rho quali lufl‘ nte confecrllbr ante finem A 1717. per diflcéiionem cognol'cere voluerunt , ipfi , an Chirurgi dcccpti CilL'nE . F )i M O[i I S fummo olle , cjulquc acerabulo mean, omnibus qui adcrant, Anatomes, & Cliirurgix llu- dIOl'lS ollcnderunt , perfraéram in media luifle ccrvicem , X x 9. 41.. ( h ) De modn qua offs (e vicinis ueommndaut partib, . Amt. Obl'. 7. (g ) n. 3. (I ) m l. Hippocr. de Attic. Comment. 1. r. n. 9;. (Ir J n. 63. apud Marine". c. :1. a. dimi~ (m)n.5. Jug/,1; .44" .e. 34,6 tur, l'zpius quam illa , ab externa violentia contingat. Sunt ill: Obfervationes in iis habits quorum claudicatio a luxatione, non a fraélura ellecredebatur ,aliz :utem ad Ruyfchium , aliaz ad Cheleldenum, aliz ad |