OCR Text |
Show Liber IV. De Morbis Chirurgicis, 5c Univerfalibus fortalle quod paulo ante de fcemina illa eonjiciebarn , non improbabis. Sunt praaterea in Sepulchreto Oblervationes quae ad venena attineant , alie; tametfi contra ac faepe alibi fafium ell , in Seflione hac non indicantur. Reperies in Seé'cionibus VII. 81 VIII. libri III. in illa quidem leptem , vel porius fex; qua: enim Oblervatione XVII. fecundo loco proponitur , evidenter adeo eadem ell ac quz III de ProfelIore illo Patavino produfta jam fuerat , ut mirum lit , non fuilfe id animadverlum -, in Seaione autem altera quinque , an (ex, quarum prima, quz V. elk , ad arlenicum nominatim {pefiat , cujus frullula _circiter duodecim invent: fun: ventricu- Ii tunicrs. ram. arfie inherentia , vix u: avelli polfen: , tumcrs iildem , ut in cane diximus, extenuatis, erol'o przterea , infiammatoque ejuldem vilceris fundo, l3: cadavere a tergo plane livente . Sed pugter vomitiones , drieflionelque , nulla commemoran- tur lymptomata . Oblcrvationes autem carterz quas iu utraque Seé‘tione enumeravimus, an: ad alia, aut ad ignota venena attinent. Quorum elfeflus in mor- tuis lpelfiati , {ere_ventriculi , 8: inteliinorum inflammatio , & erolio fuerum: ; in viventibus autem alias alia ligna; led nullum vomitu frequentius, pro quo fiquando luit, aut_ mox {ucceliit inanis vomendi conatus , regrlutum peius le habuere , & citius interiere , quam ii in quibus reliqua paria elTe viderentur. Quod vomitus lignum cum iis quoque ad eun- dem modum _commune {it qui arfenicum devorarunt; {i forte quazris , quolnam praeterea in iis iplis cre- 1133:3355? girlie???" ""gu-"e'p' a" q" _ , . enies , Videlicet extremo.tum, aut totius corporis frigus , fudores frigidos , pallorem , iplamque interdum lyncopem . Hunc vi- riu‘m languorem , ab alfeao llomacho pcndcntem , qui per nervos cor in conlenlum trahar , molelli'lfima , ut opinor , precedit , 8; comitatur anxietas p.)[IlIS, quam lancinans dolor . In iis certe quorum delcripta habemus lymptomata, pueris, aut canibus clamores fuilIe, non legimus , anxietatem quam VI); exprimere pucri lciunt , in duobus legimus . Casterum in uno torminum indicia, 8: lingultus , in uno abdominis tumor , in quihuldam fitis , in aliis lin. gua tumens, aut aphth: in ore , aut deglutitio impedita , aut zltus , & ardoris lenfus adnotatur . In quibus autem manifeliae fuerints aut non fuerin: convulliones , lupra indicatum ell . Sed horum omnium lymptomatum alia nonnunquam , alia mm mm ab aliis quoque venenis erodentibus contigere win ubi a Sepulchreto dilcelleris , quo uno circa arlenici clfeéhs , & luhlimari mercurii lpeflato ea qua: dc clamoribus, doloribufque mode dicebam, & qua lupra de cruentis excretiom‘bus attigi, dici pol{e videbantur; non dubito, quin continue aliter & merito , lentias. ' 5. Igitur ut'hili'orias quas in Sepulchrem non habemus , attentius iple perlegere, 8c conferre poliis 5 benelmultas protinus indicabo, omnes pariter ad mineralza venena fpeé‘tantes . A vitro antimonii quod "rigs perpcram datum fuerat, inter cztera , deje- fiiones cruentas, motus lpalmodicos, & mortem de- yique adnotavit Cl. Baeumlinus (q ) , abralum ver0 intus ventriculum , & rubra , prope pylorum macula tinflum . (hiamvis autem canis ab eodeni vitro quod Jo. Adr. Sproegelius (r) intrulcrat nihil nili validas convulliones pallus lit, dum vome.' re vellet, nec propter conflriflum vinculo os , pof. (p ) Ibid. 5. 6. let; admonuit tamen Ex eriensVir naturam multo forriurcm E 61' pleruninC mom" wer/rflimam, pervinccre ea venena POlTe e);qua TaRdL non potell. Quin Obfervationes ( t ) ei'rtant no {a alio cane olicndant qua? a vitro illo paralyles quz In vulfionelque cum ejulatibus conjunde & u, can. triculi lede manifelia inflammatio om, fi: q :[m‘ vivens adhuc dilIeétus elfet, graviora fortalIe contriilI gere poruiflent: tum etiam mulierem proponant eodem ingelio vitro per enormes vomitus , morn: b inflar, humi liratam, rigidam, convullam 8: pedit alterius acerbillimo dolore, mox gangrsna;& f has (219 correptam, ut quemadmodum aurigae illi Pfic‘ & ipli non proximam quidcm mortis caulam ) ltd caulam tamen , & occalionem id pharmacum aiiule. rit. Tartarum vero Emeticum Vir alter Expc. riens Jacobus Foelix ( r4 ) cum dedilTet Cani, 8; vomentem .adhuc aperuillet, maximam ad pylorum in. flammarionem per aliquot pollicum lpatium vidit Non me lugit, Clariliimos elle Viros ( x) qui gr. {enicales veras particulas in antimonio necdum fume demonllratas , contendant : neque ego propterea exempla hzc attuli, multoque minus ex Frail-lent. kelio (1 ) illud butyri antimonii alferam per erro. rem exhibiti, fiatim conlccutis faucium, & llomachi conlirrfiione , & ardore immani , deinde vero per menles, annofque iis Ventriculi aliefiionibus, ut pla- num fuerit , nili lac illico , & largiter datum (id quod ab auriga illo nimis lcro, eoque {rulira laftum ell) non tam vomitum adjuvando, quam acerrimum erodens venenum in caleola coagula , qua: plurima egelia {unt , illigando, opem attulillet , hominem m:l'errima morte fuilIe periturum . VlS autem adeo erodens in eo veneno non ellct, nili pararent cum mercurio {ublimatm Sed hujus tamen efl‘eé‘tus ut cum eliefri. bus buryri illius pollis comparare : Krameri l3) curation em lege , non lafle {olum , fed 84 admillo oleo tartari per deliquium, ut loquuntur , ad redifica-ndum mercurium , aliilque feliciter perafiam. Qris, gulz, & Ventriculi eas eroliones fuille , intelligesh antequam reniedia prieberentur, unde mulmm languinis tum per vomitus , mm per dejefliones, idque lazprus, eiiceretur cum angoribus, torminibus, deliquus, convullionibus, aliis ejulmodi. Bacciuslal autem ab eodem {ublimato mercurio, led minori, Lil Videtur, ponders , & certs cum aliis Iumpl0,3.‘llllm ventriculi, {2n tormina, violentos vomitus adnotaVit, per quos denique ichor purulentus acrombuflm. propofita a nobis requirit hilloria (f), potilfimum quzrimus 5 experimenta aut per iplum , aur per ejuldem generis alia a Sproegclio habita (g) non omitremus-. Feli, & cani arlenicum album crudumingclht. Vomendi , aut vomituriendi conatibus , an- xietatis fignis, IS: convullienibus , aut conculIionibus animadverfis , utrnmque animal priulquam interiret, diiIedum ell; oflenditque in ventriculo , aut circa pylorum , aut ubique valde inl'lammato , fanguinis grumos inter rugas, an: inter villos eliufi , & coagulati, qui in cane arlenicum circumdabat . Cobaltum, quod arlenici minmz clt, cum unus , 8i alter canis impunc evomuilient; alteri (b), no cvomerct, obligato orc, vehcmenrilfimi vomendi conatus , anxictas, convulfiunes, debilitasnbvenere, & intra perpaucas horas mors , Hui: vcntriculus nonnullis locis iublividus , ubique multum inllammatusfuit, inflammata quoque intellina omnia, led tanto minus,quanto a ventriculo magis diliabant . Nec delunt in hu- manis corporibus funcliorum lumpti cobalci effeé'tuum ()blcrvationcs; ut una Cl. Kundmanni (i) trium laltem mortem , indc lecutam intra horas non multas , compleéiatur, cum omncs confellim vehementif- lima rormina corripuilIent, enormes vomitus, &lrigidi ludores, dorlo cadaverum livido , valdc inflammato ventriculo . 8-: ex hujus erolis vafis {anguinolento humore elllucnte . lladcm Oblcrvatio obitum quoque proponit mulieris , poll: cjul'modi Ev tormina, 2% vomitus, intra paucas horas fuccedentem de- glutito arlenico rubro. Arfenicum autem citrinum ; auripigmentum vocant 5 quem ardoris, & erolionis lenlum, fizquot vomitiones, dejeaionelquc, & quantas permoverit , Gerbezins ( k ) docebit , utquc totam familiam y ex qua aliqui languinem ex on: , & intellinis ejeccrc , pcne interfccerit , puellam autem plane occiderit; ut minus mirum fit quod leges apud Heydium ( l ) , elicitas ex auripigmento cryliallos , gallinz przbitas , hanc alvi fluxu confecilfe . El: elf habita , compertum ) vero cum lublimatum ingelfilrct , illam in!" , hunc vixingello,mor- quamvis non ad arlenicum , fed ad plumbum lpeétet lithargyrium; digna tamen lunt que a te legantur rum eius , aceto loluti , 8c Codi fafium in canc a Brunncro periculum, canilque difl‘efiio , tum cjul- den], cum bolo cofli, & acidi vini doliis injec'ii , jo. Jac. Franc. Vicarii ( m ) habita: in i_is qui bibe- tua refcrt, nullis przgrelfis lymptomaribus , nili in rant, Oblervationes . Nec minus lcfiu dignce lunt illa convulfionibus Icviflimis) in he: vomitu: additque! in illa intimam ventriculi tunicam ubivis , ltd magis in fundo , inllammatarn fuilIe ; in hoc nulquam, led nec potullIe, prohibente brai'fica amca d:vorata; mortem autem adeo celeritcringruilie, quOd cum aqua datum venenum , ab hac lolutum, vim fuam llatim in nervos exercuilIct . Verum cani (t) cum pariter dedilIet , fed inani ventriculo,‘ hull" aliz, ut Cl. Jo. Mat.Mulleri ( n ) una, 8: CLJulf. David. Hammeri ( a ) altera. Ex torminibus enim, Vomitibus, dejeflionibus, anxieratibus , deliquiis , {1. ti, qua- in prima, 8c cx liti, azl'm , {anguincis dcje. flionibus, quz in lecunda leguntur, tum ex cita mortc qua in utraque; itemque ex cutis univerlz maculis, totius alimentorum canalis rubentibus liigmari- bus , omniumque ejus tunicarum lubtili hie illic perforatione , qu:e in prima, 86 ex cadaveris atro pofierius colore, ventriculi, 86 inteliinorum omnium magna extcrius inflammationc, interius erolione, qua: in lecunda proponuntur, latisconllat, venenum utro- fimulque anima poll triduum cjcfla eli. (Alidnflm per dilfeéiionem, li quidem fir, reticet. Spiocgelius ( b mercurium feli, 8: cuniculo qumque horz minuta prima Villolam tunicam ubique lpiculis veneni repletamv eoque partim rubram , partim lublividam olfendit , ut'os_ quoque totum vidit , imo ventriculum . inprlmilque orificium ejus lupremum , valde inflammatum , nigrum , & gangrznolum , tametfi vivens adhuc animal fecuit poflquam per horam . 56 am- plius magnos vomendi conatus , cum inquietudinc, &.e]ulatibus conjunétos , animadvcrterat . In "Ull‘ trium'harum bel'ti'arum, li primam excipias, languinern in cordc nigrum , & coaflum memoravit - 3' cobi autem Foelicis ( d) unum modo video inuul hique corrolivum cunfla effecide, tametli quodnam id fuerit, pro certo non liqueat. Certe autem a fumpto arlenico fuere BL fymptomata, & vilcerum labes in hilioriis quas prelhus indicabo. Preulfius(p) faucium . CV peé‘toris conltrié‘tionem , litim , ardores , rofiones, tormina , immancs vomitus , 8: dejeétiones mcmorat. Laudatus Mullerus ( 7 J pre- 375' tcr bye, 8: dolores vcntris; hu'us quoque fiatim intumelcentiam , & anxietates. h auricius Hofi‘mam nus (r) celerem pariter , led multo maximam ventris intumelcentiam , faciei livorem, oculorum, St cervicis contorlioncs. Cl. Heimreichius ( f) continuos per horas 24. vomitus cum horrendis clamoribus , artuum tremorem , pcdum paralyfim . Cl. jo. Phil. "Valli-ins ( t ) atrocilnmos ventriculi , 8t ventris reliqui dolorcs , cum Cholera morbo conjunfios . Quem Iupra laudavi, Hammerus ( u ), 81 I'razliantill'. mclmalzius ( x ) ille vehementes vomitioncs , virium infirmitatcm , & artuum contraéturas , hic autem inluper anxictates , cardialgias, intumelcentiam oculorum , & totius capitis , ventriculi , 8c intellinorum lancinantcs , erodcntelg quc cruciatus, ardores , aliaque adnmarunt. _ Sed quoniam arlenicum in his tantum non 0mm; bus cafibus vomitiones iplae magna ex parte. ciecec re , illius vcro quidquid erat reliqui, ab iploque inchoatas noxas blanda olcola , lac autem przler: tim , coliibuere; Obfcrvationes alias , in HS qua Icrvari non potuerunt , dum vrvercnt , a: polt mortem habitas , indicabimus . Ettmullerus films (3/ ) de puella refert , qum a. Iumpto arlcnico cum multa vilcida liquamina prima noflc rcienl{er , mane inventa mortua efl: nec tamcn cadavcr , prxter externum quendam lividum ,_ 8: cc:Iulcum traéium , quidquam mox oflenditnn vrlceribus quod veneno imputarc pplles : nihil .ulqu‘am putridi , nihil fatidi in intellinis , nullas in his , aut in ventriculo inflammatio, aut erolio2 quanquam hic inter cgtcra , album pulvercm Icontineba: , qut prunis inieétus fumum dedit arfemmm fpn'nnmn , eidemque limilis pulvis , in Edibus inventus , ca.tello , & feli ingelius , hanc poll: lequrhoram, ilIurn plurimis excitatis vomitianibus , tcrtia polt hora interemit , ventriculo felis parva ex pane l catelli autem ex magna inflammato , ut 8t. proJ ximo Duodeno inteliino , props quod enormis fur: crolio . Scd ab his puellce ventriculum 8: multa vilcida matcria , 8c cibus quem ante fumplcrat , videntur defendilIc , non item ab irritatione runicae illius intimaa, nervorumque ipli inlervientium; Producuntur autem exempla arlenici vcl cxtrrius admoti , vim luam exerentis live ubi cutis lunr ulcera , qua de re , quippc minus huc attincnte , rejicimus te ad ea qua: alias ( {) lcriplimus, live ubi illa elt integra , cujul'modi cxemplis addi illud in primis potelt dc quo cli Heimrcichii Oblcrvatio paulo ante citata , feu celcritatem {pefl'es qua nocuit , leu gravitatem , {Q pertinaciam jus autem vilceris fundus in vetula , a Mauricio Hoflmanno ( c ) inlpefia , quafi exulccratus, {phacclolus , 8: nigricans fuit . Sic ctiam in altera fa:mina , ab laudato Wolllio (d) delcripta, inven- tus ell plane erolus , nec fine graviflima lpliacclo- fa ad pylorum inflammatione . E: in Viro qucm Cl. Henckclius (c ) incidit , macule fuerunr, nec parvaz, aut ex Have fulcz, aut rubicundx pylorum ver- arlenici pondere , led in cane quem vix iis intrufis bis (4 ) Commere. L'rt . A. AR. N. C. T cm. ;. Olaf. 95, ( z ) Commerc. Lit. A. i755. Hebd. 30. t. ( b ) Expat. cit. Exp. u. a :9. l c J Exp. :8. nocumcnti , cum arlenicum pro cyprio , quem vocant , pulvere capillis inlperlum ell , ne dicam cum olfacicndo intcrnolci voluit. Vcrum quia in propofitm puella: ventriculo iieque pullule , neque tumor , neque rubor conlpeflus ell; idcirco , opinor , exempla non omittuntur noxarum alterius generis, {ummi autem periculi , qum cum a lumpto arfenico oriri lolcant , lunt etiam ab ejus vaporibus, nec mm , allatce . Czterum ut ut res in puella {e habuerit; quomodo tres, aut quatuor alias, quorum hic attingam hiliorias , nonnullas infra (z; ) additurus , arlenictxm interemcrit , dilquirere non eric opus. Nam a Tylone ( [1 ) dill'eflus foramcn neque exiguum, nequc regulare habuit in ventriculo. Hu- ciuldem veneni experimenrum , led cum pari fim" ( f ) Expuim. circa varin ventna 5:5. Exp". u- ([Jlbidr§h5°' i :gig Addinmi‘ad steak-no Sepuicdx 2612f. izi7iihiiibii' ,1" "'E‘ '4 ) Experim. ii. mm en que addidit DIlTen. d: Mot. Pen" f" " E15 mmmt re o in . A . ~cit . Hebd r 24. n. 1. I 1r") n: thenis m: ubi an venenum mini-t if nadir. .d Difiert. cit. Exp. m. ‘V Epifi. Anat. Medica LIX. Art. 5his vnmentem continue {ecuit , & tamen vehemen- tem reperit ventriculi inflammationem. (mam in alterius quoque canis ( e ) ventriculo , prefertim pylorum vcrlus, vehementilfimam autem in proximis intellinis deprchendit, fed eo leviorem, quo propius accedeba: ad Cralla . Hunc vero canem viventem quidem , led non nifi poquuam novies evomuerat , incidit , cum preter arlenicum nihil dcdilTet quod Vt-nenatum elfet . Quo de veneno quoniam hic , ut av flannnna-a so : huan a U 374 {enicum millum fuerat, ex convivisqui haficnusminimum comederant , biberantque , fiatim a veneno (ublati lunt: qui vero jam ventriculum cibo , potu. que diflcnderant , ii vomiru lunt curati lic tamen , lit in eorum cadaveribus , multis poll annis decedentium, erolionum , qux late , & profunde nihiIominus fuerant , apparuerunt note . (nod li qua: cx Pareo proxime (p) lequuntur , perlegas; id . (I) n. 3( g ) me. m. Exp. 30 '6 gr. 5;. (1' no. N. c. Tom. 5. 0M. m. ( b J Exp. ( I ) Olaf. Med. 49. ( m ) Dec. modu cit. A. 4. Dbl. ma. . c- Dec. 3. A. g. a 5. 0M. .37. (9 ) Commerc. Litter. A. 1738. Hebd. m. n . 3. . obi. 51. in Schol. ( , ) Eph. N. c. Cent. 9. a: m. Append. n. ( q ) obi. paulo ante cit. ea Schol. . . Obf. 1;. . . Olaf lo. circa medium. ( I ) Eonind. Tom. 5. ammerc. cm" A. I737. szd. 18. n, 2.. (y ) Eph. N. C. Cent (c ) m . 9. 8: xi. (b )Ac'l. Lipl. Supplem. Tom. 3. S . ci . Obi. )9. (e J M}. N. C. Tom. a. ON. 155. I. CM 38. ( u ') Cammerc. Litti_A. cit. Hebd.a7. ".1. our. :9. in Fm. & 4. Obi. 1:6. cum ScheL (; ) Epifl. 55. n. n. it. Append. Obi. as. |