OCR Text |
Show Epifi. Anat. Medica LIX. Art. 4t. 8t 42. 392 Liber IV. De Morbis Chirurgicis , 6t Univcrfalibus tarchus ( 7.)) Die ( r ): imo bis duobus contenditur , majorem eff: fidcm habendam, quippc Gr:cis, coquc in hilloria verum diligentius inquirerc folitis, quam Latini, 8c in re prefettim ad grzcum imperium atrinente , ii loca attendas , propioribus; fi documenta , inflrufiioribus. Non sit mihi in animolillud Quinéliliani (f) commemorare: Gracia bi- huius‘Vellejus hilloria: finem fecxt, mox ipiam flqm‘: plemmque poeiim fimilz': r]! liremia , mulmque minus (.r) quidquid Grazia menu/4x mm in Infla"4.: quin ultro fateor , {uiITe ex Gi'a'cis lummos Hifioricos , quorum ope res etiam d Vinicmm infequcnti anno Coniulem mittens- i: placeret Dionem, 8c Plutarchum acculal‘es non'dtefa fen: Valefii, Rapinii, Bodini, Vomi, Liplii ceniu. "3.' illum ut plagiarium, a vero defleacnrem 0 ti. mas infenium, {zepe adulantein , {aept hallucina'nttli-ndrierte arguentium, neque alinrum in Plurarchum l majorem in ipio rerurn Romanarum noritiam dtfidel rantium, nec pervererum lolum, ied & earum qua in tempera non ita antiqua incrdcrunr cujufmodj excmpias ut mittam quod til: apud Lambinum (by Romanas diica. mus, przfertim quod ad rims strinet publicos. Hos cnirn, aliaque ejufdemmodi , or in quadam Grorii Ipiilola legifljc videor, adnotant , rraduntque diligenrius Exteri, quam Cives, qui ceu notiflima omni- vel uno in faflo plura prefer: Paulus Manutius (ill bus , inutiliter fcribi ccnfent. Sed Sc res ab Romanis Imgunm Lntimm mm fati: ime/lcxzflc , in Hts Drm. fibrmr (f), wnfitetur. Quo & illud pertiner quad ab Rbodio (g ) {criptum cl'l, Plurarchum , Liti‘n'r rnuaturque, tam turpiter rjfe lap/um , quod 8: alibi ( d ) art, [rope eidem accidiiie: quanquam mirum id elf: negat Bodinus ( e ), in bomint Greta, M [r geflas ex magnis illis inter Crews Hiltoricis per- I'nultas diicimus, in primis ad ea ufque tempera quibus tandem Latini {ua ipli {2&3 elegantius lcribere cmpcrunt '. Nam vel ab initio m'um Rommzarum , ut teflatur Cicero ( u ), quue ad '1'. Murium Pontifi- rqdzczbur ufum, in rebm Ramaizir priufculc frlli. Neque ignora fun: qure ejufdcm vcl in nominibus Romanorum errata notaverat Robortellus, alibi (l2) 3 nobis laudatus, aur quod Liplius ( i), ubi non Plutarchum modo, led univcrfe Grzecos Hilloricos in its prmfertim quaa ad nationes cxternas eminent, Romanis elTe przzponendos, dilert: negat, wria illos cem Maximum 11‘! 07mm fingu/omm mmo'rum manda[mt 1mm: "Pantifcx Max. Quorum Annalium fimil' tudincrn Mir/ta: femur: tire, dicit; 5114i fine ullir ornamentzr monimenta [alum rrmporum, bominum , locomm , grflm‘umque rerum vcliquemm, or major Cato , & Pifior , & Pifo: qum caula videlicet fuit cur ad nos-eorum Scripra non pervcnerinr contra , ac tnulra illorum qui pofl eos Romanas res ornarius la~ tine l'cribere infiituerunt . Q10 ex tempore me non Iniuria faflurum puto, H de modo rci praefertim , quam hic fpeétamus, neutrius partis gloriam augcnto, plus uni Latino crcdam in Romana quidem hifloria, quam Grecis duobus. Ad Romaniam autem , mm In: rréu: ipfi: gcfli: pecta e, rum an ad Grarcam hifioriam {peflet bellum ab Augullo Viéiis, 81 ad mom's neccmratem adaé'cis Antonio, 82 Cleopatra , confeétum, quid attinet ofiendere , cum & dux utcrque Romanus, & belli premium A‘gvpri regnurn fucrit, in Romanam provinciam redafiurn .9 At emm 5r. Cleopatra Graeca erar , & Grzcorum id regnum, ur quorum imperium, 8: lingua vigerent Alexandriae . Fuerir; quis enim negat? & Regime , & regni a Crzcis vetufia origo. Num Greca propterea <34 leges, {St inflituta, 8: lingua , an «Egyptia, an alia polt annos jam propetrecentos in so rum regno dominabanrur? cujus Reges jam antea we! ne Egyptiam quidrm linguam didiczfle, vet Macedo- nrram reliquijfe, fatctur i {e Plutarchus ( x ), popu- li autem illa pars qua: a antiquo ex Cheri: fucrat , {v rommtmz': Gmcoyum confuctudini: baud immemor , pm Polybii state. or Strabo (y) dncet, cvanue- rat. Nam quod Plutarclius, & Dio locis propiores documentis inflrufiiores fuifl'e dicuntur; tam longuni cit intervallum quod Bmotiam, & Byrhiniam, undc illi erant, ab Aigypto disjungit, ut non ranto ma~ )us dlenique videri debeat quod inter hanc, Italian)que interiicitur. At minus cerre, id quod pracipue ioHifloricis {pefiandum efl, intervallum temporrs hut, qua propior Cleopatm morti Vellejus , quam l'lutarchuss 8c Ailianus, quam Dio. Documenta antcm num certiora Plutarchum accepiffe credemus ex aye fun , narrante quod a Philota audivcrar familian quitiidam ex Antouii coquis, an Vellejum, tempori illi quam proximum) ex prtellantibusViris qui cum A'uguflo fuilient Alexandria. lépius audire domi , militraeque potuifle, utrobique ( z ), ut nobi. lcs Maiores fui , non fine illuliribus muneribus 8c ornamentis verfatum? Quod ii 11: huic adulatio'objean eff erg: viventem Tiberium , & necdum omnino peffimum, fed inter [10714, or air Tacitus ( a ) malaque mzxmm, inrnlumi mam, in cujus obiru inc; Graze Rom. q. 111. Vit. in Anton. ' pnerrpue proprii: turpitcr lap/b: efl'e, contendens. V rum nos ob cztera eximii urriulque Hifiorici, DioI115. videlicet, & Plutarchi prazfertim , merita, haze obiicere tanto Iibentius omittirnus, quad ncurer, ut risque Suetonius, ipfe quoque tanto puflerior VelleJo, negat denique id quod dc gcncre mom's Cleopatra: hic tradidit; {ed etli idcm non afl-irrnenr, plum tamen habent , ex quibus, cum Medicorum, adquos tranlimus, diagnoflica dofirina conjunéi'is , Vellqi {ententiam tueamur. 4o. Nam Dio ( k) punflurar tanmm aim: in mortuae Cleopatra: [Ii'dcbiu repermr effr , alliurati quales 8c Plutarchus (l ) memorat dim: . IdemquE D10, 8: Suctonius ( m ) pfyllo: ab Augulio elTe almotor. icribunr, qni vcncnum {cilicer cx/ugrrmrUnde autem exfugerent, nili ex illis venenans pun. fiuris? quibus quam proficuum fuflio remedium fir: iupra (.71) ex veterum, recentiorumque Medicorum fententia latis demonflratum cl}. Punéturz autemexi« guaocduz, ut apt: congruant cum iis quz vetercs iidrm Medici iummo conlenlu dc alpidis morlu tradidere, alrcra oflendit Epiltola noflra. Cum oblcuris enim vulnuicnlis, quae am infliéfa fint , omnes compararunt, 8c diferte rim: tumorcm effe, {ere omnes d0cuere? aliqui etiam bind: eiie, non omiiere . NE vero illos, tanquam {Lia ex aliis defcribentes; dflPi' €135; neque enim aliena femper, {ed & propria {cripfcrunt, quod ex attenta eorum lefiionc , pofuere, ex Obfervationibus fare funt, qua: nili lPfi nobis fervalTent, prorius ignoraremus , excellentium Mcdicorum. Nec quod Dioicorides, qui eadem 13; men qua: ab ilIis omnibus, nut ferme omnibus {cripta elTe, modo dicebamus , ipfc quoque antca docuErat (0 ), ant non fuerit quem Cleopatra: familiarem furfie , accepimus, aut nullam dc hat: ab alpidismor- fu_intcrfefla mentionem injcccrir; idcirco qnz 5. m 631. Ch fortafle Cleopatra: mentio potelt , ut rot "l." quae Maranra indicat (p ) , temporis injurl‘ m. Diofcoridis codice intercidilTe , nec defunt adliuc qu‘ Stiidz: ( q ) ci'edant, fuifl'e hunc ipfum Diofcoridem! . ‘ i f) )1): fun Orbis 1. i7. ((1);)vin Fromm. I circo non brcvi, 81 vclociter moricbantur. Et fiqui Morgagni dc Scd. 0" Cauf. Marb. Tom. II. eflcra: Nationes adhibcbant ad tingcndas fagittasquale D d d qui vixcrit apud Cleopatra»: fub .Amam'o, habenres 7 ut ( I: ) Adnot. )5. in Cicer. Orat. pro Deiot. _ .n.5.1.e;ur, (. J Math. H'fl . . Eprfl. Id, cu. rortn. d: III. Conflii. riomin.‘‘ c exlgua, & fine tumore punaura {cripfcrat , illum conlcquente , non credcmus : quanquam 34 9' Inflit. Out. 1. me. 4. ( r ) Juvenal. Sat. 10. De Oratare 1. 1.'. (x. l in Antoniu.( ) 'hm H'fl' 1"", v‘d.vrr.d - Velleianum . ,- an. add: Vellgii l 1 c. m. m. fin. ' 1. ° .9 ""1 Lu 1- x- c. :4. & Boeclert Indie, m Vellum v aur ex Frcindii Hiltoria Medicine, ubi de fingulis vsrbaftcrt , proclive tibi erit cognofcere: & qua: aliena pm- at. Let}. i. . 17.. err. (11) n. :9 ( n ) De Medic. Mat. I. 6. c. 54. Hi'lonc. ad Vocem Diaj'tovidn . ( I: ) Comment, in prfi, . (g ) Not. ad Scribon._Ep 1. Cxczt. ad Q. Fr. '(1) Vit. . . . 1. 5|. cut. 3 c) Mcth. m (p cognofc. Simplic. L1. 9. UlL Anton. m. 39; m, puto , nonnulla pcr quce rationes fecus cenlen- diutins vitam trahebant , non illis demum mirum trum in dubium voccnt. Verum u: haec prazte- cit ob id ipfum dilcolor, 81 virens corpus fieri potuific: quod li huc communefuifl'et omnibus; plylream -, non illud ccrte moraturum te arbitror . li Cleopatr: non client admoti; fatis enim ejus corquod tam pernicioli morfus tam lave , atquc obicurum , qualeVetcrcs docuerunt, videatur cffe non pus, ut Plutarchus (t‘) narrathnrqur deformatum ; rm aliud Mllum, przter punfia illa duo , ofieudens poise vcfligium; {ed co adduflurum potius , quod {Eliani ( r ) tempore 1am facere conaci cram , ut wneni/igmtm , non ab afpide iétum eiic,demonliraliet . Verum hzc ita dilputavimus , quali ubi inter venenaiplc quoque admirandx hujus rei caufam inquiras. tum iflum , 8: morrem hora aliquot intercefl‘crint, heScilicet hanc illi eife ponendam in min/Jill [cleri- ri non polbt , quin locus , er quem immifl'um venetmnfintima ad vencnum id qua Zatc, exillimabant num el't, tumorem contra iat , & livorcm . Tamen m: , fic ue exterius Iii/til exm arqueemincat: qua. extant certlliima exempla (51:2 oilendant , vel quinrs ab Ofaw'nrzi: Cleopatre mm mm facile , inquit , que, nut {ex horis inKCUC is , quidquam livoris , uruli: camprebenflr efl , mfi madam fora admadum cx duobm punflir diffirilibm ad vidmdum . (mod fi aut tumoris in co loco non apparuifie , ut in columbis quos Al‘ricani {corpii iflibus occidit Radius pla- explicatione recenti tibi vctus illud cogitatum ceat illufirare; tanto facilius uti ea potcris qua (f) . Sed neque in cane quem Monfpelienfis lauciaverat fcorpius, quinfta exindc hora mortuo , tuncrsfos {zpius {upra uli fumus , venenum ponentcs adoriri , quanta [10: ab 00 veneno heri m‘anifeilius moris quidquam in iauciam part: ofiendit Cel.Maupertuiiius ((g ), cum alioquin tumor {olcat vel acit qund al'pis mordendo immittit, fopm'z'fcmm, ut pis, aur ve pa: punfiuram {equi ', verum in cujuf- ante (f) rctulimus , ab Ovidio difium , ut ipi'a que iaus loco parvum tanrummodo rubrum punalpis diéta ell fomnifcm a Lucano ( t ), eademque flum : negatqne , in to: animalibus quz ad idem mente, doftrlfimorum Virorum )udiciO, ab Hclvio adbibuit cxpcrimentum, unquam aliter (e vidifle . Solino a autem difertc , famniculofn Cinna (u) Atque ut ad animal al'pidi limilius , id ell viperam ( x ) Iii/[male ; lic cairn explicat , Iri'pmzlc fomno icrmonem convertam; ex iis ccrte quz fupra ( l) ) mm , ir/tc rziam Cleopatra. Nam qua ratione, ni{cripfi , in Francimi catella nofti parrem nulla"m li tcnuilfimam dicas ve'neni vim per nervos celerricorporis lividam , nut turnidam fails: val plures mc transferri ad :crclirum , exponas hazc qua: Lupoll: horas ex quo lethales a vipcra accepcrat mor- alloafpide ab ifium , proleram cani ( y ) verbis‘ lus, in Nobilis autem JUVCniS (i) digrto qucm alucnus tero dumtaxat dente vipera ita vulneraverat , ut q ' rmllsque zlulure gravilfima lint confecura (ymptomata , putt horas lentur morfm, fulzim talignzc mm'rcm dcmum aliquot tumorcm apparuilTe , cum ad id .Arcipir, U" .\‘[_vgirzr jbmnodcfi'cmiir ad umbrar. ufque tcmpus nil nili punflum ccmi pofl'ct non maNan tam valori cormmptmt panda [ell/o CW. jor ca qlmm infligit aciwla , for. iii: in [upwfiric mimmu rtpparcm , cum [chi/jinn: rubcrlinc , Ulns autem {um nun unius Poem vcr‘ois , non :1th0 Mt fola colors innotrfctret . wod li interex 716qu1 do 8: , veneno nipidis quod dc lommlero dum non plus a vipera cit; quanto minus che ab ea caliginc , ut Diolcorides iplc ( a ) loquitur , aipidc illa potcrit , cujus vencni vis ut celcrrime e- unintellig fed , deefl‘cnt verba niilii Mcdicorutn res , vim liujus veneni maxime hypnoticam tam ad cerebrum rcpit, fic tempus l'auciato loco non relinquit, u: livcat , 8c in tumorcm {c attollar. Mcdiin ccrtam, & vulgatam cfie , u: palfim non 42. Nunc ‘quid I'lutarclius, & Dio, fi cum nliis corum modo , fed 3c in l'octaru'm quoquc libris memorctur . Cercbro igitur celeritcr .3deo , vehe- preterea conjungantur Aufioribus , nobis inppedimenterquc occupato, mirum non elt , in ab eopcndcn- tent, videndum ell, untlc facilius tueamur {cuten- tes rcliqui corporis vircs mox ita collabalcant , ut tiam magis vulgatam . Igicur ex Plutarclio ( k ) tanqtum paralyli univerfali inducta , idcoquc {an- lioc primum liabcmus , Cleopatram , nequc Rupi- guinis motu per tcnucs prariertim lubcutaneos ra- do , ncquc humili animo itcminam , cum priuf. fnulos lul'Haminato , in compuucio loco non magis quam in Auguili putcflitcrn veniret, quid fibi im_ propemodurn rulmr . livor. tumor is polfint often: inincte puller , proipiccrct; mori potius, quzm ex dcre, quam ii cadaVCr pungcrctur . Sic autem ul)l regina leivam fieri , 8c ante vifioris currum pcr alpidis morlum prricntilfimus inrerirus fequitur , triumphum duci, liatuilie . Ha: meme Vim ingen- rcs videtur pofle explicari : LY lane quam celer in [cm vcncnotum parafle , 8t dc fingulorum effech; ClCOera tucrit, ex iis quzl'lurarclms (a)narrat, bus in capite damnatis periculum lctill‘c, nempc ut fibi illud lelijrl'ct, pcr quod non modo line dolemanifellum cli . 41. At cnim Actius ( [1 ), inquis , ab uno qui- re, led ck cclcnilnc obiret, nc forte , fi mors tar, dare: , invita rcmrdiorum ope viverc cugcretur . dem afpidum gencre pmfcntil/iiimm €ch mortem fcripli:, ab alio autem in mm: ad fummum barir: (midnam igrtur ex omnibus elegill‘e , crédemus .3 nec defunt qui tardiorcm (m , ajanr , 8c virente Mmcralia Certc tepudiaflct . quippc utrique qus jam corpora ac dilcolnrc . Quin libri AuCl'or de voto advcrfantin, (i run: illis inter vcnena uli elThcriaca ad Pil'onem ( t‘ ) ctli firetur, rwcm af- l‘cnt, quod fattum non mcmini legiilc , prelcrtim pidcs velocitcr inttrficcrc , jirut jxpc i/7 c in magm cum artificia illa chymi‘ca nccdum client nota per cileaxndria fpcffamr; tamen non continuo intle lio- qu: pernicioiz corum vires acuuntur. Ex Vegetamines caderc, {atis nilendit, liasc littim fubjlciens: bilibus , 8; ex Animalibus in ufu erant , ncc ars Cum mim aliqrzcm has fupplicii gencrc randtmmrmm Varia deerat, ut quam celcrrime nccarcnt , quarum fine lango arm-iam dz'lazionequenemrc nolmzt, afpidc: una ex Suetonio ( l ) intelligitur , cum venenum illu‘rum peflori admovenr , KIWI/lll/tli‘l‘qllf parumpcr f4- intra quinquc horas occidens , mox a Locufla ite- ciunr. argue fir ip/bs brevi ptrimwrr . Scd & Plu~ mm m: lepiur remflum; credo, ut multo maxim: tarchus ( 11' ) alteram c Cleopatra: ancillis inventam partc dimpata aqucarum particularum, vcneficm conrclbrt capiti Keginm diadema nptantcm , ncc Io- fertiorcs forent; jlatim Emmimavir. Quad vcnenum qucudi facultate cartnteni. Utiquc; {ed tamcn fc- five ex Vegetabilium, live ex Animalium, five cxutro. mimrimrm, (‘3: qucc vix pcrpaucis editis \'oculis,c0n- rumque luccis conflabatuametli Cleopatrr notum fuiltinuo cecidit. Ncc qui pm'mn/Jcr ambulabant , id- {ct , ut facile nottrm erat quod ex Animalibus eduflum i. fupra Id n. 38. cit. yhin. c. 19. ( y l . 8, ( a' ; vlr. cit. ommenr. inpu m, al n. 1;. c dunner. Carat. l. 6. c. 3;. . . 5. ‘ . ( I: ) n. 3;. 7 (u ) Ipud Gen. Nofi. Attic. 1. 9. c. n. ' ( b ) Tetrabibi. 4. S. i. c. :0. lnlctti . _ . Erper. ( k ) Viu cut. (i) H Mar. ibiJ.' indicath apud |