OCR Text |
Show 284 Liber IV. De Morbis Chirurgicis, 6c Univerfalibus dem ex olleis cellulis conflantem vidi, medullarioleo quuido, 8c flavo lcatentibus, olfls autem cavum quod extuberantiaz illi relpondebat , majori copia rel‘errum olei ejuldemmodi. paws ‘uirobique ‘Havedinem, &li. quiditatem adnotatione dignam facrebat medulla in ulteriore oliis cavo lubrubens, atque Concreta ; auge- (f) quam fACIlc inlanabiles, & tadii , a. u. adto batque adnozandi caulam tempcllas prazfrigida , qua dolorum pleni ellc poliint clavi aliqui , ne dicam a. cum cztera conglacrarent, pars illa olei ne minimum mnes , in homine przlcrtim qui annum quinflum 6~ quidem concrevillet. . frptuagefimum excel/Mr , dc delimm fit corpora qua. 61. Mutatio illa medullaris olei in exollofi, & ad lem Silium fuillc, idem Author docuit Plinius?" exollolim lecuta hanc lit, an przcellerit, tibi conJi- Que omnia etG ita fint s tamen in tanta rem ut ciendum relinquo . Saris enim luperque de ollcis tu- qurlque velit, aceipiendi faculrate, 8a , quad 55mg. mm-ibus , quantum adprzlcns inllitutum attinet , lcri- quitur, veri alrequendi diflicultatc, nemini quidem pfille me , lentio , 1amque has Litteras ultra cum aliter exillimanti , firmiter advrrlari me polle , mi auem initio putaVeram , modum longe excrevilfc . dam 5 led non propterea fortallc Her , quin ad Veri Nec tamen altlgi tumores cunaos vel ex iis qui in limilitudinem propius accedere tibi videar, fi dixgro anus inferiores maxime cadunt , quibus in artubus novillime lublliti , cujulmodi inter cerems Varices (nut, @demara, & pedum Clavi; tametfi viderim , non alium hic a Plinio clavum defignamm elle' quam pedum . Qui enim oriuntur in oculis , rarigre; lunr; caateri aurem nonnunquam quidcm etiam alibi fed in pediéur Mme" maxim: nafci , & Ccllus (l2)y Grecique illi ( i l, 86 res ip a adeo confirmant , ui nullos ex his elle in Sepulchreti hue refpondcnre Scaione prztermillos. Sed de Varicibusnihil ferme habebam quod dignum ell‘et adnotarione , nili forte ad 285 pedibus , live in oculis, five alibi natos, a figuref militudine clavos elle dié‘tos, cum {ciass praclarcvidcs, uno hot: nominc quam variae 25: natura , & {6: dc , 8: caufis res comprehendantur , ncc lolum ro his varietatibus, fed 6: pro alperiore curandi mg". EPIS TOLA ANATOMICO-MEDICA LI. De Vulneribus, 6c Ié'cibus Capitis verba fiunt . TO: fun: qua ad Vulnera, 8: Iétus attinenr in beret: quod nonnunquam certis quibuldam locis ae- Vallalvz lehedis Oblervan'oncs , uz Gurus Lit- cidere polfe non ell negandum , ut puta qua valcula fanguifera trajiciuntur, aut qua lutura: laxiores lunt. Plerumque tamen latius ell cum iplo credere quad reris compleéli velim univerlass librum videar ad te mittere , non epiflolam. Itaque dividere coafius fecundum varias iliorum ledes, cas qua: ad Caput lpeflant, nunc mitto , catteras dcinceps milTurus . Ab iis autem incipiens in quibus cranium nihil, aut levius fuerat laelum, ad eas progrediar in quibusplane fill'um, aut perfrafium inventum e . 2. pide ram rum ADOLESCENS annorum lexdecim conjefio lapercutitur in finillra fincipitis parte prope futu- Lambdoidem, intervallo dunrum circiter digita2 Sagittali. Nullum confecutum ell lymptoma qui, nulla addita fedis mentione, clavum dicit, is , notatu dignum , nili quod vulncris labra tumuere , Bidloum ( z ) rejicere te vellem, ut immanem qua- prefertim li Medicus non lit , pedis clavum potius rundam varicum magnitudinemcognolceres; ad quam quam alterius partis, lignificare videatur: quanquam jam quidem favflam intelligendam , tunicarum vcnae nc_Medicus quidcm earn facile mentionern , aliudve laxitarcm, live atoniam ponere necelle ell, violentio- adjunftum omittet , li clavi nomine dclignare aliud res exercitationes, diuturniores llationes , graviorum velit quod minus frequenrer loleat eo vocabulo indi. onerum gellationes, & adverlas morui {anguinis com Cari, cujufmodi funt ocularum claVi, aut furunculo. llriaioues , comprel'iionefve , aliave id genus conle- rum quoddam genus , quod nowullar claim, an; quentem . Ad eam vero quaa fieri incipir, dila- jbinam appellzrre canfuevifle , leges apud Ineralfiam tationem allequendam non attinere valvularum laxi- ( k), aut pedum ipl'orum quidam clavi lic accepti, latem, quis concedat .9 Imo ad pervulgatum valvula- ut ab Auétore Mediearum , quae Galeno adlcriptz rum 0 cium, huc maxim: lpeaans, alterum adden- fun: , Finitionum ( l ) 3 in iis enim hac legitur, dum crediderim eodem pertinens , nimirum ut vin- Claw: (fl ulcm in pull: planta orbiculzztum, quad mlculorum inllar, live ligamentorum, ab uno ad oppo- lum tontraxit . Cujus definitionis li Medico el'uduo fitum duflz parietem , venamquo ad ejusfacere pol- Lochnero ( m ) venilTer in mentem , cum lpeeiem lunt, fitment; ut minus, cum laxatae lune, autlace. maligniarz': cujuldam clam" in pedis eadcm parte larate, mirandum lit, dilatationem augeri. (Ede- pe ab le non line conlecuta morte conlpeflam delerimata autem ibi latis propolui , ubi de chronicis vi- beret; illius mentionem, ut opinor , Iibentius frailleerurn, & de hydropicis afl‘eéiibus {cripli : ex quo- {et , quam morbi , a Prilcis gmmrfe appellati, utporum antea habiris trac'lationibus accepta lunt in Se- te qui, li vel clavi aliqua lpecies fuir, non tamcnin pulchreto exempla {ere omnia quz hic repeterenrur. planra, led quod ait Fellus (7r ) , fab minim pfdi: Nec de Clavis quidquarn ellet quad adderem, digim, imo inter digiro: pedum mfce/mtu‘r , m lurinifi tu dc clavo illo infanabili fententiam nuper plerat major Plinius, pariter ab anhnero laudarus, quzfivill‘es meam, cuius clavi tedio vitam inedia fi- libro quidem 2.6. fed capite I. de gemurla luquens , nire voluilTe Virum Confularern , eundemque Poetam ut dc morbo celeriter in Malia reflinfla jam olim, ut non ignobilem Silium Italicum , a Plinio minori etiam nomcn elfet obliteratum . Qua omnia exempli $1 ) lcriptum el'l. Caufzz mom's, inquit, ei fuit m2- caula commemorate volui 5 non quod minoris leii rtudo. Em: illi mm: mfanabi/i: claims. Si plura his aevo tot clavi lignificationes luille apud Medicos, non fcriplilTet; qualis ille clavus, au: ubi fueril: , de me modo apud caeteros , credam 3 ut certe crat apud onon quzreres, ut opinnr. Vis, divinem igirur. Ne« mnes illa qua propterea iplum quoque ulum alley que enim cum Cellum ([7 ). Aetiumque ( c ) perle. eonjicio. Ex qua, 84 ex verbo etiam qun remcnunj geris, ignoras, non mode in pedibus , led etiam in ciavit , 71am: , haud ita omnium , ut liujulccmodi oculis, nedum alibi , clavos nalci polls, & eorum qui morborum , proprio , illud limul intelliges , cut in in oculis nalcuntur , alium ellc qui ab Aetio , ac fenrentiam non iverim , u: alias facere lnlitus lum , qui aCello clavinnminedefignarur; iIlc enim Uveam Medici alterius Dof'tillimi , qui lingulari Epillola. tunicam extra oculum nnn parva ex parte prnlaplam . annis fuperioribus de Silii Clavo edita, luille hung . 8: Jam duram faélam, non {ecus ac Paulus (d ), 84 cenlet, capicis dolorem illum , quem Clavi nominc Aétuarius (e ), intelligit -, Cellus autem callola in tamen vocatum ante Valclcum de Taranta, id cllfin‘ albo oculi tubercula : qui 8: clavos alibi extantes , te lzculum XIV. {e invenire non potuil‘i'e pro ll" non lolum ex conrufione , led ex aliis etiam inter- laudabili ingenuitare fatetur. Vale . idque aliquot tantum dies ante undecimum. Quo die it prodidit febris cum frigate , & vomitu, at fine dutn caulis oriri , lcribit . Hos tamen omnes live in l z) Dec. 1. Exereit. Amt. Chir. 6. ( .a ) l. 3. Epil}. 7. (5)1): Medic. l. s. c. :8. S. u. at l. 7. c .7. s. Telnbrbl. a. S. 3. e. u .. f l l Medic. 4 l d ) De Re Med. I. 3. c. u. ubl de prolapl. orul. ‘( : ledi:. 1. 1.. c. 7. . ( I 3 Vrd. exempla plun npud max crtandum Lochnuum, a: in Epiflal: indieanda. (e ) Epu't. cit. ( b ) Sea. y. m . ( .' Aet. Telrabrbl. 4. Sum. a. e. 8:. Paul. I. 3. m. 5. So. ) D: Tumor. p. n. ubi d: Furuncul. ( l ) lam PYDPi'" in" ( u ) Eph. N. C. Cent. 1. 3t :. Olaf. 191. ( ll ) D: Verbur. signific. l. 7. ulla capitis molellia. Sublecuti lunt motus convull‘. Vi, aphonia , lurditas, czcizas. & decimo quartodie ineunte, mors. CRANIUM erat illsel'um ; 8t ramen lubjeéla vulneri Dura meninx tanto ferme {pa- Celli (I1 ) verbis elo uar, affi‘ taro inlegm manente , inm: ex if?" vcnam a iquam in cerebri membrane ruptam aliquid fanguini: miner: : rumpi autem illam ex violenta cranii conculfione . Ad eundemque modum plures explicabis, allatarum fimiles , Oblervationes, ut Maueharti (c ) in primis illam in qua ad decimum ulque diem fignum malum appatuit nul- lum , BL tamen fub cranio undique illacfo quantum noxarum lateret, dillerf'tio ante decimum quartum repent: mortui monllravit. Quo autem modo fieripoflit , ut in calvariae conculiione vala intra illius cavum rumpantur , a Farm Simone Roulraultio (d ) fule indicatum ell . (god li concullio vix ulla fuerit, & intra minimc viriatum cranium inreriora lela reperiantur ; vidclis qua ratioue conjiceret Bohnius ( c ) id acciderc potmlle in lua , & aliotum Obler- lio: quanto fuerar vulnus, inventa ell cralfior , la- vationibus: cujus ex lcriptis (f) non paucas excer- xior, {uperficie inequali , colore ad lubflavum vergente: & inter iplam , & Piam pus concofium lla- pcs quas huic Scpulchreti See‘lioni adjungas . Verum ut ad eas quas ex Vallalva propoluimus , redeamus; gnans inter procelTum Falcarum & huic vicinam parrem cerebri luperiorem ad anterinra ur'que. Carterum in toto iplo cerebro nulla quz lub fenlum caderet, quzrcs deinde , cur languis intra calvariam effulus , deprelienfa ell lslio. . 3. VIR ad lexagelimum accedens annum ) baculi 1&um excipit paulo {upra extremam lrontis , & linillri temporis partem, nullo tunc, aut proximis diebus apparente lymptomare; ut iple per le quotidie ad Bnnonienlc S. Maria de Vita Nolommium veni- rat, ubivulneri, cutaneo prorlus,& nullius momenti credito, cnnlueta remedia adhiberentur. Quin etiam per eoldem quatuor, aut quinque dies in fora perllitit callaneas vendens , ut lolebat, preefrigida tem- pellate . Sexto autcm circiter die deterius lit vulnus , febrique cum frigore, & rigore invadit: ad eundem modum quotidie recurrens, nullo alio accedente {ym- ultimate, quam levi lauciatz partis gangrazna , lenlim hominem confecit . CADAVER contraélum era: a frigida, ut videbatur , aei'is conllitutio- 11?. E vulnere laniei nonnihil inter sxtremum marglnem Temporalis mulculi, & cs delcendcrar. Gangrzna autem erofione lua vulnus ad amplitudinem monerae qua fmmm [{omanum dicirur , dilatavcrat : ibique os nudum in conl'pcc'cum venie- bat. Exleéto cranio , ne diligentinri quidem in- llltuta perquifitione ullum potuit lazfionis indicium "1 60 0er animadverti. Meninges tamen co to- ‘0 {Ratio quo os iplum dcteflum fuerat. & laniolée, l3! aliquanto cralfiores inventae {unt . Subjeflum his Cerebrum levem quidem, led tamen evidentem lxlio"fin contraxerar . Nam exterius ad parvi ciceris magnitudinem corrupta erat ejus lubllantia , 8c in me- dia pertula foramine perquam exili videbatur . Hoc cum ea corruptione non ultra exiguam altitudinem delcendebat . 41Priul'quam alias huc attexam ejuldemmodi hillonas , nonnulla facile ex me quarries; illud primum , quomodo illzefo ofle, Iaelzc [amen lubjeétce meninges, 5€Putulentar, ac faniole fuerinr; quin cerebrum quotu iplum in Viro non line aliqua noxa rcpertum It? Berengarius quidem , licur habcs vel in II. ills SEPUlCllre-tl Seétione ( a ), fieri polfe , lulpicabatur . UK limes per cranii poros ex vulncre externo tranfi~ "I, praelertim li ex vulnere liberum exitum nonlia- [a ) x. a. in Sehol. ad obl'._r. ((d ) Trzrté des Playes de me ch. a. k m. ( r ) in L 7- Epid. ad :9. 8: in l. 5. ad £7. (5 >l n.Cumin. is. (5 ) De Medic. 1. s. c. a. non continua , fed to: denique poll: diebus inceperit luz elfulionis ligna dare> Nimirumquia tenui ex valculo renuiliimae guttulee {enlim lenteque dellillantes, non nilr aliquot interjeflis diebus , ad eam copiam qua manifello ICEderet . limulque ad eam corruptio- nem pcrvcnire potuerin: qua meninges , cerebrumquc vitiaret . Utrumque autem citius laiflum all in :0 qui przfrigido aeri {e jugiter ubjiciens, caulam prebuit , ut contraf‘lis exterioribus vafis , plus languinis, ejulque nl) coliibitam infenlibilem perlpirationcm minus l'alubris, ferretur perinteriora. Contraria quo- que external caula eoldem potcll elfeélus producere , languinCm concitanda , & fervelaciendn , u: in filiu Theodori ex levi ad {peciem vulnere capitis mortuo, ficuti, nec line ration: Vallelius (g ) conjicit, cum pollquam mma die fuerat in fole verfztm , ptima acccjji'rit febrix dctima die. Quad {1 quzras, cur de dunbus quorum liiltorias lcriplimus , is quem citius {clam prehendit , nullo praeter hanc malo ; is vero quem tardius, tot aliis gravilfimis accedentibus confefius lit s multiplex dilcriminis hujus caula potell afferri : primum mora ipla , qua & copia , 8c pravitas , in pure , quamvis concoan, latens , facile auda ell eli'ulz materiz : deinde alia in alio corpore, aliaque mate humorum , & partium dilpolitio : denique alia a conjet‘lo lapide , alia a baculo iliam violentia. Sic libro Epidemiorum V. ( 1/) qui [apide in :71th prrcu m fumit a M.zcedane , vides , u: vaca dr/titutm 2 6:, u: nibil nmm'no audiret, ut movcrcrur , id cll comm/fire . qucmadmodum reé‘tc in. terpretatur idem Vallelius ( i ) , quae ferme ea fun: quz nollcr pallus ell Adulelccns; {ed rardius , videlicer undecima die, non, utille, tertia; neque enim ur iIle, ab ifiu cecidi: , neque calvariam habuit fifl'am , idque [14pm ramp!!! dcxterum , quemadmodum eadcm , paulo fufius rcpeiita libm VII. ( 1:) docet liilloria , minime animadvertente Vallelio , qui tot alias animadvcrterat, &qu2rente propterea, qua par. 16 capitf: perm/7m illc fuerit . Qua ex hilloria va- riam St vim pcrcutientis corpm'is, & lide printerca pcrculfi capitis in Irujus vulncrum dilcriminibus attendcndam clIc, intelligis. Scd jam alias lubji< ciamus . s. JU- ( e )Eplt. N. c. cam. a. our. a... Differ-t. dc Trepamt. difficult. ( ‘7 ) n. M- apud Nariurll. l I) etiam de Renunc. Vulner. _ ( 1' ) Comm. ad um hiflorum, qua rpfi ell n 36 |