OCR Text |
Show 286 Liber IV. De Morbis Chirurgicis , 6c Univerfalibus 5. j JVENI azuiorum circiter viginzi trium duo vulIlia; cafim infligunrur, alterum in finillra part: fronxis c alterum quali c direélo in occipite . Inanis all ad vomitum irritatio. ‘Vlnritur circa diem vigelimum quinélum. APUT lccando, nihil inrus , extrave reperium ell adnotatu dignum quod ad vulnus occipitis attineret. Vulnus autem frontis primuin uterius {aniem circa {c inter cutcm, & cranium otlcndit, qua ibi pericranium, & cutis ipfius interiorem faciem herpctis inflar excdentis erolerat , & anteriorem, eandemque {uperiorem mulculi Tempo- ralis partern nonnihil feparavcrar. Intus veto, quan- quam 05 frontis nihilo magis quam occipitis, lzlionem oficndcrar; tamen inter illud os , & Crall'am meningcm fanics erar 3d drachmas duas, qua: cam meningem crofcrat. Quin etiam a dextris fub cranii {uperiore pai'te in valorum langurl'crorum meningis ejuldem iiiterlli'tiis matcria inventa ell laniei fimilis; 8; interitum partim puripncumonicz [ruinonis confri' turioni ,‘pll‘tlm {anguiui inter cranii baIim ‘ inn que muningcm concreto, ad candcmquc not fir adhzrcnn, quain in Vll'o adhaarcbat, oui U: algal: alto intra quatri‘ciuum interictus piupnnituriumm menrariis PctropoliCana: Impcr. Scientiat. Ara». n; ( o) Czrerum qua intra cranium nnxa» :plniilla; In, in his tribus Oblcrvati‘onibus deprcl‘icl‘lla' him I ad eundcm modum explicari polls , imcli' is ,3 quem due quas antc ipfas legilli , exphm; mm Epift. Anat. Medica LI. Art. 1!. 12. 6: 13. vi aqucbili: compreflz‘onir mufculomm abdominix omne: illius part2; contigzmx eff: ; ita hudie intcr qualcun- quc Vivcntis corpnris partcs nullum ulun 3 Pre- llantrlfimis non paucis Viris intervallum agnnlci. Attamcn cum immutabilc cranium lit; cerebrum autcm magls, minulve polfit turgcrc live ab Iunz phali‘bus, ut a0 Ductil'fimo Meadio ( z ) traditum ell , live a aquacunque caula qua langui‘ncm augcat , aut' le- pandar; non latis Video, cur illnd minus, magilvca lc liabcbsm . 6. SENEX annns nazus ad fexaginta , epilepfiz valde obnoxius, dum ca corrcptus in tcrram Cadir , {imul thoracis linillram partem. limul capitis idcm latus lupra Temporalem mulculum of‘r ndit. Tliora- ( p ). Ncquc alitcr cxplanandas quinque ccnlcbis quas continuo lubiiciam, Cl'lnlo quidem cxtcrius l2: lo, {cd intus omnino integro . 9. SENEX annorum circiter lepruaginta EA altoin tcrram cadcns, polleriorcm dextcram fincipirispattgm allidit. A calu {emiflupidus jacer: & quamvi‘s paulu poll llupore dilculTo, fuis {e pcdibus in Nulucomium conferar, 'negat ramen, {e quidquam dc calu lcire ullamve clus rci memoriam habtre. Nulla vulnuspri: mis dicbus l‘ymptomata comitabantur. Sad m leptimo die lupcrato, gangraena vulnus COFrlpllm‘; gangrznz autem febris adjungiuir. Attamrnillapau. corum dicruni {patio lublata, hm quoque tullitur, Poll‘hzc zgcr de gravante polleriora capiris dolor: cis ca pars multnm dolct: difficilis ell rclpiratio, 8c qucritur, ncc {amen vchcmcnti . At circa diem drci. principio languis vnrnendi conatu per os cjicitur.Caput imbecillc ell, obtulum, grave; in interrogatus , vix relpondcat. MORTUI Thorace apertn , liniltra cavca (ma; in dextcra autcm ferum ad librain circiter invenitur, 8: pulmo {iipcrius ad pleuram ad. herens. totulque, ut in pcripncumonia lolct, indurazus. Cordis ventriculi concrctioncs pulyuolas continebant :1 dexrcr quidem mayorem. ' In Capite iinillcr mulculus Tcmporalis contufus aliquantum: cranio autcm rcclulor inter {inillrum os Petrelum , {Q Duiam mtningcm concreti languinis porcio invenitur , arftc auco cidem nicningi adhxrcns, ur nun nili Vi Icparari pollit. rIaztt-rum Pia ad valorum lalcra gallium/um lei'i cuncretioncin; vcntriculi paululum lerofi humoris ollcnderunt: reliquum ccrebrum caula haberc maliut Concu‘nnms vchcmcntiuris, niulto autem plures calvariam miiiiinc {raflam , cjulque mum feptimum triduo qualdam pcr artus tcnfionrs lcntit. Circa Vigclimum autcm febre corriuitur cum 112')", & vomitu. Qua: line vomitu dcmceps qu0 bis‘, mndo ttr quotidic revertens , omnibus lenlim dencicntibus afiionibus, zgrum conlecit circa ll'lgg. fimum dicm. SINCIPITIS ()S dcxterum prop: Sagittalem, 8t Lambdoidem luturam, extcriurcm laminam comminutam habebat; intus veto mtomni. no integrum. litter utramquc nic-ningcm , 6c in care. bri ventriculis lcrum incrat; ut univu‘lumunciasl'u. me quatuor azquaic pollcr . (:Cl‘ClHull] mollc crat, & flaccidum: & laxiori {patio intra cranium claudcba. cnim quantum utriquc liuic caula: mnculfionis ccrcbti a Cliirurgis recentiuribus tribuatur , lecunJaequi‘ dcm proptcrca quad cerebmm agitatum raifur cor/m5 durum, (5‘ retro pu/fum pur zllml, fulfil mzo mommto dim menu rantmriw; priina: vuro, quia fi cranium non frangim‘r , lotus impirur prmi/jimzix din'gitm all tti'rumm, quippe nulla cx pane mlcrcrptu: .i magna lradura, an: ab 01]? in plum fry/fa dzfimfio . Cur igitnr, inqurs, cum in Senc qucm mndo cx Villalva dclcriplilli, neque caule dcellcxit ha: dun; cuput enim ad {olum allilcrar , craniuniquc non liabebat psi- led denlior. Caztera intra cranium lecundum naturam lanum fuxt . 7‘ Vll-fl qualraginta annns natus cx alto caLicns , ocultv :Inil rum contundit: cutis autcm lupra i'upcrciliuni ab acutti trurlan lapide laceratut. Principio {mic corrii rur: qua: nonniHil pollea rcmilla ell . At in'ra oundecimutn dicmy poll: admillum errurcm in outta Vivcndi nurma, vchcmcntior fcbris iupcr- vmit: cui tiica dccimum quattum convullio accedit mtius linillra laciei pirris cum last": in iplo oculi bulbo dolurc lVlul'S tant‘lvm ciica vigclimum fecuta (:1, CAN l‘li pcrlullrato conlpefla hac funt. Laccrerr lupi‘a Iuptrctliiin) cuti is {ubcrat nervusqui ex mp ta crnmncns, lurltirn pcr {rim'cm I'cflc tilur, ut au' ontrlus, aut alia ratiuuc facile violatus convulu vrc-m Cltl'c potuerit. Ocull autcm bulbus cxtima paric putrcfccns, lcvcm grolinncm attultrat 0113 Quad Lwlrlia: , 6; ccrebro intcriiritur, lic tamcn , ut lioc to c . in low lanum cllet. Nam linillram verlus mu (1",1 ; pant-m modica ccrcbri portil.) a native calo- ic 2‘ lubiulcum vcrgebat. Dura autem mc-iinx ci p0i uni relpondcns, extcrius lanie madcbat levi- m (Qanquam in calu ab alto przttr cam quad man., lln contula ell, partcm non ram accidit, Lit alia ql[v in minus evicciitur cnntiinuatur, €0un minus iiiirur‘ium all, imn ollu lli)llll3ullilk)) noxain , 8" {anicm intus ad occtuut rcpt) aas cll‘c, (amen in Juvenr quoque ( I ) a nu ilris vulncratu, c..m laitici li» materia a dcxtm invtnia lit, 8; in Sanc- ( m ) '\ mrs thoracxs qux humo airlifta fucrar , {ed a inninuin Vitium ollcndr'ug interim (r1) dc mu AdJuIL‘mUS. Lu dc LUHV'JllluilllJub punter , l' t s utii luu lupt‘hlllu reflcc'ilui , Conic‘ cc 'amcn ci mix.) dumtaxat, fed 65: la, \ Liaifior madcbal, & convulfinncs , . u: 't'iri Iributmus: ur henis inoruum, tur . lo, (fiatuor in hunc zgrum convenire videbanliir corum qua: cum funt, magna cu-cbri crcdi pii'tfi fuille concuifio; calus ab alto , ilupor calurn cnnunuo {equcns cum iplius calu: obliviine, non pr'lia. élum cranium, 8c maius inter lmc , ccrcbrummr intetvallum. LllddViCllS Durctus (47) adillu k01carum locum: gum conch/um t]! .crsbrum. rat/141tque perruflix, nut lap/i5; caminuo var-e [apli mm vidmt, net audiullf , ac flare morimriur. {ans tndirat, quanta opportunius cuncullioni lit cerebrum , [MW prifi um amzfcrf: ubcrmtem gm tomm calvariam mupawt. Hanc autcm ubcrtatcm Falloppius (r) 11! non icius ac Ftrnclius (f) in plcniluniis, award? 1mm tuner tum 7:035. agnolccbat, llC wanna rim: '0 plenilimium, ml‘mriam non prof/m replci'i' a rmbmi fu! adeflc fpatimn aliquad, (7' *mzfa , quc (ti/lira!!! . rfib aliquantulum diflmfia , aflirmahat efie 17 mum , idquc {C in dzflefiionibux obfermvifl'u‘lw' J" alii pollen Anatomici, non vcrbis tantuin, LIEPICCJll'mminus, a me tibi alias ( t), cum in hunc elm. dcm incidiflem lermonem, nominarus; fed arc-aim} oblcrvationibus crinfirinarint, non mcinini ', tam X en confirmatio valdc congruere cum lcntcntia 1W rum pvituilfit qui pro variis lunce plialibus varianl morbnrum vim, capitis prel‘crti‘m, variumqucexhujug vulncribus pcriculum tile, non dubinban‘t, Memini tamen , cum apud quoldam, &l1')ml$)allm Wu Ioanucm Saizmannum ( 14 ) in quibultlam lubll'm inter amcriures cerebri lobos , &'craniuin int? v'" ml pollicz: Lav/linen; rxilemr ( an Izfl'Cl/NII ) l 9145 can/piti, ltgillc; tuzn inilii quoque nnn 29‘1"" tem in omnibus rcpletum ccrcbm cranium ell: ‘ lum ur in Adveilariis ( x ) indicavi : Iquafl‘lu‘m Val‘lfilf-S ha": an variis lune: phalibus rtlpondclflfll nequc ilii aiunt, neque e20, ut verurn (altar; U" quarn attendi, Non mc quidem fugit, u: o'lim "-1 {onius (} ) lcripfir, in virir animalibu: (/78 "m": Paremfa, mm cfiu inter ventris vilccra "mum; calvaria dillare iutcrdum polle vcl in vivcntibus , princgcmus. Accedit huc lubllantiaa ipfius ccrebri contrac‘liu ac dcnlitas, qutr undecunque advcniat (nam vcl ab lcneflutc ipla licri , ccnlcbant Vcteres , 6c in his Liebautius ( a )) molcm imminuat cerebri, & , quad confequitur , a calvariz fornice rctrahar , ne(:ch ell. Litttius ( b ) certe 86 qualem dicimus lubllantiam ccrcbri, d: a cranm non modicc dillantem olfcndit in rubullo juvcne qui vehementilfimo curlu capur quanta maxtma vi plum-(3 ad paricrem alli- dens, le punflo lcmpuris interlccerat. Qtwnvrs aurem cam ccrcbri conllitutionem iple pro cuncul'lionis cl‘fedu habeat ,‘ ei‘unt fortall'e qur cum Dureto ad corpus durum, 6c immobile allilioncm . lraétum , 84 mt alia all}: vidercntur , ex pm Nulti quibus qni cunjici pellet cerebri conculfio; illc [amt-n ante trir climum dicm ell mortuus , ncc gravia villus c mala, neque intra cranium quidquam guinis, aur. puris ollendit? Crcdu , quiu cx alto mn- nun adco lan- quia dam, led fortallc neque ex alrilfimo loco , ncque in laxa cccidit, & pars impetus perculfionis ab lamina, quw comminuta ell, cranii cxtcriorc intercepts liiit. Stupor autcm levis, brevilquc, 8c oblivio qua: tum acciderunt , cum line cateris malis acciderint quz ab Hippocratc l'unt enumerata, minorcm conculfionis violentiam lignificarunt . Noller cnim Pctrus de Mar. chattis, ut in Sepulchretu qunquc illic ( c) habcs , Aliqua: ex prolapfu , nut iflu leb capize , apparente fola 1/0: fympiamzte (mend: vidclicet alienationc rum privariont finfm, (7- motm, qua: lane graviora fun: quamquz nnltri Semis calum cuntinun cxccperunr) vidi‘: frquenn'die omnino IibcratosL‘um proptcr liar: igitur luerltcnnculfiolcvior,eoque levior ,li forte yam rum ccrcbrum mollc crat, 8: llaccidum, aut ad hanc conlliIutinnem accedens, non mirandum ell, quod cralliulrula vafa languifera perrupza non lint, led ea dumIaxat tenuilfima unde lcntilfimo dcl‘luxu quatuor ills ltri unciz dellillarint, quz fcnlim lcefis aé'tionibus hominem deniquc pcremerc. Quad li furtc humorcm illum ex ruptis tcnuilfimis, non languinis, {ed lym- 9hr valculis, fenlimprovcnillc, malueris , arbitratus, llC Facilius intelligi tum horum dilruptioncm, tum Iongam cfl'uli illius fine cvidcnti corruptione moram; habebis, quibus autloribus id lcntias , 5: in iis Rou- lliultium (d ), 6c ant: liunc Bohnium, qui dillc~ (lanes, etiam luas, undc lmc conjiceretur (c l , pmduxit , BC quod in media primum reliquerat , in alters Scripro (f ) le lymphaeductus rim: ail/railinniprimi: ccrebri in quodam puero turgidzflimor ‘v'ldif- 6: Confirmavit. Caetcrum in ccrcbri conculiionc , Valorum aliquod rumpi , ex creberrimis quidcm Cl)ltrvationibus apparcr, quibus accenlcre putts cditam 3 Chrilliano Varero (g )3 tamen in lethali concul. 287 fione id elfc perpcruum, quafi efl'ufi humores lcmpcr. ccrebri aiircm concullio nunquam per le interimc‘rerha ab iis trali polls non Videtur, quibus laudata Litrrll hilloria , itcmque altcra CL szclii ( h) cogngta lit. In neurra cnimagravilfima capitis allilionc quid- quam clfuli inventum ell . Nec liquis dicat , idea effulionem non clTe faélam, quad prutinus a concul- fione fimul cum vita humorum motus deflcrit; quid- quam proficict. Nam prazterquam quad ex fecunda hifioria liquct , homincm duodccim circitcr horas ab allifione vixifl'e; ccrtc neutrum clfulin, qua: nulla erat, occidit. Sola igitur per {c ccrcbri conculfio id fccit. Qiiainobrcm vel quando ellulio conjunda lit; dubitarc lzpc licet, hujus, an illius vis major fucrit ad nccandum. Que autcm mudo vchcmentius perculil cranii particulz concutiantur, concufl'zquc vel niajorern quam lua cll , conculfionem cerebro allcranr, huius auttm conculfio propriam , non magi: invilibilcm , quam tencram, intimam llruéluram, hujm libras contendendu, laxando , contorquendo, compiiinendo, complicando , lacerando: aut quavis alia rations vitianu‘o , inutilem ncccflariis mu< ncribus rcddat, conicfiuras lcgcrc Bohnii ( l ) pote- ris. Quibus pcrlcctis, lupcrvacuum fortalle credcsinquirerc , an Vitium uliquod eyuldcmmotli in nervorum quoque trunculos , ubi cx Oblongata rain cgrediun- tur, medulla, a magma ccrtbri concuifione inducatur, 84 num, fi inductum lit, iplum per le lolum gravimma illa omnia allerrc pollit mala qua: tum le- quuntuiu Jam vcro, his dilquilitinnibus fcpofitisr, aigravmrcs quam in Cli‘lcrlpto Sene,vulncrum capitls cfi‘ccius, live conlccura in vivis, live in inortuis rc< pctta lpcflcmusi propunendos pcrgamus . ix. .‘IIULIIZR quadraginta amplius annos nata , c l'cala alta cadcm, linillram fincipitis partcm lzdit pauli) lupra 05 ramparts . cafu quafi cxanimis yacct‘ Eamon paulo pull {aria , ur nntca , elTe vidctur , ncquc lanio nili cutis, apparct. Qua: mmetli circa decimum quartum die gangrarna, fcbi'i curriitante , prchcnditur; intra dies camcn paucos ill: primum , iiiox liar: abigitur. Vcrum ante trigelirnum cliemirerum Paris ingrnit , cum l‘rigure: eiquc circa trigclimuni quarrum apoplccticus allt-dus acccdit cum aphanlJ, & inotus privatione in Iota dextcra partc cor- poris. {cnlu luperllitc. Atramcn quz dicebanrur, {e mtcllrgerc, nutibus fignificabal: partcm autem illam quxdam quali convulliones epileptics, interdum toto corpore excirarar, non minus quam linillram, movebant. Tandem Circa quadragefimum diem ell mortua. CRANII exterior lamina qua parte caput lzlum fuerat, in lcmicirculi formam aperta Crat,' {ed 0(lis inreriora erant intcgra. Pia: tamcn meningis pars illa qua: ci loco lubjicicbarur, faninla erat, & cere. brum ad cuntlem locum lublufco pallido rolnrc infeflum. Vcntriculi autcrn cjus lani, ut & tom pars dcxtera . iz. VIRGO annorum viginti quinque, in terrain cadcns, pcracum lapidc in linillra frontis parte fau- ciata ell . In Nolocomium cxccpta, alfidna febri torqucl-nrur, qua: in dics augclccbat. Vulnus corripi gangrmna capit: quz tcmpcllate illa ( menfis crat Jumus A. i689. ) vulncribus omnibus lupervcnicbar. Aliquo poll tempore quali lurua asgra lafia, vix audielaat, non loquebatur, in adllantcs uculnsdefigcbat . Accellit Llenique totins corporis tremor: quodurantc mortua ell initio dici duoclctrigclimi. OS vulncri {ubiccluni parva cxtcrius fin'ca, & quafi forami‘nc cxcavatum ci'at, circum quod trcs conlpicicbantur rimzv Std ncquc ha:V ncquc {0erch ad intaririra per- veniebant. Mcningcs tamcn qua partc vulncri rclpnndcbant, crole crant amlaz, [5! hinc lcrolzi colliivins prodibat, qur per univcilam ccrcbri fubllantianv . lulu , gravi iplum odoic, 85c nigricantc colm‘einfecc- l'aI . 1;. Si force (:3de l'uill‘ct tcinpcllas qua, ut huius ir- (n ,n 41.8tnt M. 1. (i)t‘om.7._ (p )n. 4l q ) lvllclplzl 1, yttr1_:.c ‘ I}, mm. 1.7. c, ii l r , Epilll q. n. 51. C a D Diilcit a: inn. menu A r l y )1ncl, d: i'arnb. Conuncnt. t. 16. ii. H. (z ) De Imp". Sal at Lun. Schol. Id Holler. Comm. in Hiprncr Aph. 58 s. (b )Hin. d: i‘imd. R, dcs Sc. (a) a. 170:. ON. Anal. u. _ r: ) Schol. ad our i:(k ) Tr. cit. (upia ad n. a. 'l D: Renun:._ Vuln, 5:61. 2, c. I. ( f ) n: Tmm (Win (g ) Eph. N. c Dec. 5. A. 9. {k In. Olaf, iu';, (b lCommm. Lluet. A. mi. Hum. ii, in fin (i ) c L m( I: In. c, H, |