OCR Text |
Show Epifi. Anat. Medica XXXVII. Art. 15. & I6. Liber III. De Morbis Ventris 76 if! hepate calculos increviflc , lnec vero . gtiam magnos , nifi ibi hareant ubi majorcs Heparin duaus ramos obfideant, & omuino aut compnmendo , aut obfiruendo occludant , id quod pauci, {ed innu- meri, & tutum jecur undrgnaque, ut loquitur potioneus , implmtw , non fyarfim , ut Forellus vidic , per illud disjefli; cum in minoribus quibufque ejus (luau; ramis faciant , idem ncmpe efiiciunc , ac ii i- pfum obturarent truncum. 12. Dixi autem comprimcndo , aut obllruendo , bi- li viam a calculis intercludi . Nequc enim {i quis calculus aliquando aja: in ipfis glandulolis hepatis acinis concrelccre, coque facile attinuill'c minors: illos quos ipfam fellis amplificatam , aliam interdum quafi; Rim, humorc ctiam diflcntam, qua: etli omnino ,y. ter natutam clTet , illam mentirctur tamcn; ids:iu iéiericf) Laurentio Bacchctto, Mcdico olim pum vino, cuu‘ts motbi, & dillcétionis liilluriam pm} Cal Dominicum Militiam ( a ) duo alii ooai vm :di. derunt , ita me gem , ut opinionem quidem indic- rem meam; fen Illl‘lil pm certo affirmarem . Panda. ba: illi infra jecur tumor, quem manu abdominalmora flarim percipercs , glubolus, mobilis , u: man; qua comprchcndcbas , facile pochs dcxu'ntlum 3111 finillrorlum compellcrc. Cum aliisaliud, quma'dmo dum apud Militiam legcs , lingulnrum opinionesin: in cxtmza bepan': fupr‘rficie vidit Riedlinus ( I )_; ad- dicantcm, all: videretur; milii femel, poll alios invcrfari vclim : quanquam {tepius credo in iplis gi- vilenti , elle cyllis fellea vil‘us ell, ab humore pram gni Hflpatici duflus ramis , ur qui diligenrius peric- modum dillendcnte amplificata , deorlumqm producuti lunt . iuvcnerc . Ruyl‘chio ( m ) certs ut nihil fla , quod Mcdico , 2ng Ann") , qui me domum frequentius , in bobus quidcm , & ovibus , accide- liumanircr reduccba: , Dominica Stephancllio (ohm: rat, quam calculos in poris bilariis dcprehcndere, fic icifcitanti ira dixi. ut (amen pro cerro non affirm. nihil ruz'rz'm contigit , quam eofdern in 2'pr bcprzrix rem. Quod fic dcliguavcram, evidenter adto confirparmr/zwmtc tepc-rire; ut quamvis jccinora plus centum pcrquam attente cxmnmruri: , in uno dumtaxar calculum oflbnderit in parmc/gymatc abfiondz‘tum, pn~ r0 [Ii/aria nulla mado affixmn. Ncc alio quam ad cofdcm bilarios ramos antiquns rticrr‘c polTum l'lateri quoque fuill‘c lapidcs , opinor , qui a Columbo (r) mavit diflbfiio, u: rei dcfignatio praztcrmini a m. bufdam , rcs veto ipla ab ncmine reticcti pomgm, Vidal-am id alias, & nominatim in Sens, ex quo in Epillola l. Anatomica (/1 ) jam defcripfcram. Mcmincram autcm multo {spius lcgiilc, nCC modoapud Vetcres , ut cum Vefalius ( c) in Martello eandcm cyflim invcnit duomm [mg/10mm nmguz'mdlnc , an: cum Fernclius (d ) a bile cxupcranlc in ingzntm nonnunquam dzflmdz' magmrudz‘zzcm, fcxipfit; ledapud Recentiorcs quoquc, ut puta Zwingcrum ( l' ),qui fcxtuplo cim'tcr majorcrrz vidit , prefertim verojuumrcm Verncyum (f) , & Yungiurn , cujus vcl monllrolioris amplitudinis Oblcrvationcm communarat Abr. Vatcrus (g); 11: poll illam nou crcdam tiie operas prcrium alias qua: dcinccps products lunt, Indicarc, 11cc querere amplius, quanta cyfiis repent ab Lancifin fuetit, quam proptcr inliantm lnngirudinem defcribere Pacchiouus in animnbhabcbatificu- 8: CflmEnitcuo (f) in Portarum vena credcbantur ti ell in lIleUS lirteris A. 1710. ad me daris: quan- ('1 ) Obl'crvazioncs calculorum ltcpaticol‘um; top/mm Loralloz‘dcm ramp/um , . .. . mum: intrinfcrm replalcntantium, pr {crtim cum GlilTonium (a) lego pcr~ iimiles in buvinis jecinoribus Obfcrvazioncs tubulamm mum lougizzzdz‘ru'x , ut fi mode inttgn' eximz‘ po- tm‘fjwt, plm‘.m.z: pori bilar ' ramzfimzione: continuum apiduz ferie, (or/1111' inflar , rctm'zflbizt , dil‘crtc ab {c habltas {uillt' intra cundem put-um, livc duftum,do- ccre. Cujus mmos Rcverhurllius qunquc (p) in 110. minis caJavuc calculufa crulia intus obfcllos deprehcndit. Ncc ipfc alibi quam in iis rimis , calculus in )tCanrL‘ humano ( q ) invcni . Sed ncquc alibi cos invcnti: cujus upinionis mca? rationes ; quamvis non quam minime negligendar lunt Oblcrvatiunrs duz latis a grawlnus quibuldam Aufloribus animadverfas; cum alias ( t ) propoluerim, l‘liC minimc intcrabo . J-li igitut calculi cum dcnique ex canaliculatis , accrclccntc ulquc, & uique fimili materia , ut contingit in nquTJuvftibuS, lolidi (adj, cas quas dixi, vias numiuo occupavcrint , nihil dubii cll quin bill iter intercludant . 13. Illud ctiam dixi, jecoris calculus, quamvismagnos, nili ibi lint ubi cas vias pomnt occludcre,mi. mm non for: , Ii motbum rcgium non inducant . Qutm {uiflc equidcm credo ; nam pro certo nunc iciic non pofium; in qunclam lmmine cujus licpar in quas nuper apud Amplilfimum Swictenium (17) llgcbam, Illuilr. Edimburgcnfium altera , qui cyllfm ibcici cave nntm lapidcm habuit format 8: magnitudine ovi colunzbini , quemadmodum ante multos annos Amicus ad mc Anatomicus qui Cadavct digecucrat, fcriplit . Minime autcm miror quod is morbus non fucrit iu mulicribus tribus, qua etfi multo majorcm lapidcm, aut plurcs, graviorclquc intra liepau's mcmbrannm habebant, ibi tamcn habebanz, u: potius extra id Vllcus , quam in co, eile vidercntur: qua caula {uit, cur {upra non memoraverim . Ea cnim mcmbrana , inclufo pondere diflrac'ta , 8a dcor{um exrcnla, {acculum in duabus cffeccrat palmi longitudinem; mm in tcrtia non nili pcndulus deorfum iblliculus dcfcriptus cf} . Obfervatio haec ultima ell: Benivcmi ( u ) omnino alia , ut conferenclo intelligcs , ac lecunda , qum ex tcrtin capitc (jus libri in Scpulclireto (x) propnnitur . Ejus autcm iimilis 3 niii quod in {acculo nun plurcs , fed magnus unus calculus cum multo glutinofo humorc conclufa crat , ncc mulicr unquam, nili tit- calorc hcpatis conqucl'ia ell ,' Oblizrvatio {ubjicitur Georgii Greilclii (y ) . {wotum ego cxcmplorum mcmor, cum animadvertcrcm , pcudcre igitur infra jccur pofle prztcr cyllim octo libras bilis continentcm , idque in duodmnni puero, dcprchcndcrunt, iplius altcram , quiin mulicre cyflim candem compcrit dil‘tentam adco» UI 3d 05 ulquc Ilium dextcrum pervcnirer , quod intcros, & collas imas vcl anrequam macilcntilfimum cadufl incidcrctur, {ua ipla mole protuberavcrat. Sad Kin Polono Scnatorc ( i ) mirflm in madam extenllamlfl' venere , ut in vivo maniéu: palpari pojfet . Vcrum ut ad illa redcam qua: an tsmporc , id all A. ‘7'3' jam cdita fueranr , etfi corum probe mcmincraflll non oblitus tamen trium illarum quas primo 10" indicavi ) propendentis ab jecinore faCCUli Obllll'a' tionum , ncque moniti quod in extrema cll NJ" VI. dc Morbis popularibus vel bom'x Mat/fa}. "Sill?" aliis, fimilitum'nn pm‘c‘re crrorc: , imitari Baglivu'm nolui , qucm, fi vivcret , ac qua: fun: apud NM" ncrium uollrum ( k ), Sc Sclicifelium ( l l "515"" poeniteret fane , dum qualdam, non omncs quaSW' tent, Obfcrvationcs attendit, ptepropcre {criP' 3' ( m ), [um iflcro: Vida-5': pci'mmrcx, wlflmnmnfi recidivzznm 3 pro term babmx . so: 11 calm/o 751"" fol/m progigni , ac proz'nde injhnabilcx Fmdz'tito14. CUjus de velicéc calculis , quippc W" 'c' patis fubliantiam pofitis , ut , quemadmodun} Plo' mifimus , vcrba faciamus , ipforum quidcm 1" 0‘ minibus tam crcbre Obfervationcs habcflm" nullo ut modo pom: liarum numcrus cum 1113"." quz ad calculos jccinoris lpeaant coumn' Hujus ii diicriminis caulam quzras; 110" "nil? invenies ubi caufas attendcris qua? tam mqutFm calculorum in cyfli generationis redduntur. VCS'1 ni‘mm in c iii mota‘m, 54 lung: augcntcs Cyl‘tici meazus augu ias , 8_c Yalvul‘as indicavu. Quas caufas in peculiares cylhs Invcmcs ut pcrgquc ad Hepatlmi duétus transferre nonhpol'fis , mirandumquc lit , mvilfimum inter Recemmrcs Medicum , has iplas 'mpofln‘ difcriminis caul'as agnofccntem, minus animadvcrtillc, bovino quoquc gcncri Elle communes, j" quo ut ibi fatetur hepatlcos calculos tile frequen- tiores, ita caufam aliquam indicate Gmul debcbat hujUS alterius inter laumanum , 8: bovinum genus difcriminis . Sed qua: Veslingius prmmonliravcrat , abaliis interea illuiirata atquc aufia fueran: , iivc majorem crafliticm bilis in quibufdam llominibus , & difpofirioncm ad concrcfccndum adnotando, five 3:. qua diuturniorem moram ob Cyflici dufius {pafmodicas crifparuras , & conflrié'cioncs, aut ob infirma11m in laxa‘tis veficulae tunicis {a cuntt‘altcndi vim agnofccndo. Que tuuicarum. infirmatio tanto dcincps major fit, quanto plus bilis retinctur, non fe- tusatque in urinaria vefica accidit , cum ab lotii retenta copia ejus refolvuntur vires : qua fimilitudi- nedc Galcnus (0 ) olim, & Verneyus junior ( p ) ht: nollra state ufus cit: undc caufam intelligis {:15 przcipuam cur immanes illa: flan: cyllis ampli- litztiones dc quibus paulo ante diflum CH - Huc 1li1 infuper addidit in primis Abrahamus Vaterus (q). cujus uomen baud era: ab iis qui eadcm poflca lcriplcrunh reticendum. Is cnim ob fundt cyllis declivltatcm cum dilficllcm bilis afcenfum; ob duélus autemobliquitatem non expedirum tranlitum animadvetu‘llet ; utraque hac caufa fpeé‘tata, cenluit, tomprefla a ventriculo cylli, non nili tenuiorem, 8c mximc Fluxilcm bilis pal'ttm extrudi, {plmurem auttm lempcr in {unis quidcm relinqui, qua facile con- crelcem: , nifi mox novo hepaticx bilis affluxu in- llaurata diluctctur . Hzc autem inflaurario ubi zquopaucior , au: etiam vilcidior bilis i'ecernitur , um nte fieri non pollit , hinc tauto facilius {pifv lomn illam in calculus abir: . Vatem autem, quin mam Veslingio quadautenus Fernelius ( r) prmlumat. cum arigincm his calculis c/fr, {si-ipfit, a Firm bile , 91m pro/271's comrpmm/o dlun'u: wereita, '1' tempt/live ramam, 2m 1107);: inflmu rum/mm, m: w; in madam oba'urcfcit. 13. Cum igitur tot , 8c tam facilcs in ranta human: we infirmitate, & intempcrantia prfitlio fin: Hula: ob quas cyltici calculi produtantur; mirari unloportet, quod {cape adco a Veteribus , & Re. (enuunbus inventi iiut . Nam poltquam Gcmilis f): 86 Nicolus ( t ) lapidcm hic in Vcfica fcllis, lllcvaute'm in hujus meatu it: vidill'e , tcllazi lunt , chvcnius ( u ), Velalius (x) , Cumus ()1 ) , a"Opplus ( z), Fcrnelius ('* ), Stephanus ( a ) , Cglunibus ( I) ), Coirerus (c ); ut minus clari no- mlms Auétores przteream; Obfervationes protulcrunt luafi ex quo autem humana cadavera multo lepius Inudi cmpta {unt ad hunc uiquc diem, ncmo fare dc EAnatomica, aut Mcdica icribens, de sa vellcula 131310 'fufius loquendi occafionem habuit, quin calms lbi ab le vilos commemoraven't; ut jure ajar 0- Profeflot Fabricius (d ), fete {spius fcllex , ‘luam unnanaa veficz, calculos ell: adnotatos: qui- 11 am autcm in regionibus vcl longe frequcntius 0Ccurrere, ab Ill. Hallero ( e ) ofienfum fit. Chlamarm "0" mirari . fi dixero , cum has: fcnbcrcm , ll1teoculns habuifl'c Obfervationcs, minimum , du‘FF‘AS. Cx quibus undeviginti mes; lunt: mircrispoElist'esqulild non lcgerim , auc non meminerim multo m d. E}: tatnen quas q1x1,_tatn pauccc lunt . u: Un_um Illas ll qumrcntt ubirelpondcam, quid fre‘ifc‘rgnssdaut rarius in cyfiicis calculis occutrat ; rcprimi I eat refpa-ndcre‘. Foxes autpm llléud 1_n l‘lll SVqurcre, 1n quibus crcbrms reoerlamur. Scr_1enxm olim Carolus Stephanus (f ) , tile pan/L 77 fimum in mulz'rribmprowfiiovibma {econfp65los, hoc autcm fzculu Frldericus Hoffmannus ( g ), Tariu: i7; bominilm: 10mm florcntix, frequently; vsro in fem'bu: , itemquc in fwmz'm': n‘rbrz'ux, (11mm in viri: , repez-z'ri. Multo igitur verius ell Hoffmanni pronunciatum primum, quam ultimum. ln memoratis enim Obfcrvationlbus video, mariumtrcrmC parcm , ac firminarum clle numcrum. Scncs autcrn, quantum ab Obl‘erva- tor1bus indicatum cl}, cum promilcuc utriufquc icxus invemam unum, 8: fexaginta; juniores amplius otm non invcnio; ex his autcm nullum infantem , unum puerum; minorque in his 0&0, mas all .mnurum dundetim , major uudctriginta. Nimirum te- nuiorcs, vividiorclquc, fioreute (state , (um fucci , qurm inclinata. 8c cclcrius quuque in gyrum aéti , id uod Vidit Huflmannus, quam in minus operoia pr: crtim, {Cnloru111, & mullt‘rum vita. Quapruptcr a mufculorum utio rcpctit iauoatus Hallcrus( I) )frequenm m/cm'ax vefluc film" , 7ou in m'x rlz'u 1.22'1'31‘, inclufi; rcpcrit. Eodcmquc c1:-squo.iinminimeagitata lJIlC contingcrc vxdit lll..\':ctcmus ( i). Lam cnim mm in flaunt-[101m rtliquz'fli't,utpzm'c/Zr'retg mfmza do )mjix grumos calmlofos invem'z. Madiatamen was, licct actuula 11:, non liabctluccos cum {lorcutc compaiandos, quu lit, ut Hon :un pollicintcmpcrantm, 8: ammi aficfliouum Injurus rclillcrc , quarum utril- que vel magis . quam {cnilis , obnoxia Ell. Huc (i acclas plebcjarurn mulicrum magnam partem non ita dcliicm Vitam agc1':: 81 {i liasc omma cmn 1is cunfu'asqucelupra ( I: ) dc caulls. cyllncalculos gignentibus, lcripta lunt; mums Oblcrvacioncs cum ratio~ nc convcmtc, hole intellxgcs. 16. Quod lijam quazras, vcrumn: (criplcrit litvcrn liorihus (I), cum adnotandum mic, monuit , lins caltulos, qua [int c carport" mm'u‘wc, :0 71101711? cjj'u rc- mzflioru. ia' Cfl,PaHZ‘d1‘oTl'5 [010273, 0‘ in main 1mm: :ij colon"; fllzvi, 2'22 ju‘orcc't'iore .mtcm obfcm'ion'swloris, I'mo nigrimnm; multo fanliur 1':lponfi,> cri: . Ncque cnnu quin fi‘cqucntius lit , his qucritur; ledquid pcrpctuum; ut val meis dumtaxat inl'pcétis ()1). {crvaziunibus , aliirmarc poliim, prmpropcrc id {cri- ptum futile. ngcrrimoscuim calculos, non modom- gricanzes. in plurious etiam chiz aeratis dcprchtn» dig in juvenc autem annurum vigmti quinque , 8i in Ann {cucuagima quiuque ( quorum ille junior , 11ch l'cnmr 1m: mtcr cos omncs a quorum cylli ha» Cicnus L'XICCLI‘ calculus ) lucrun: hi non ita dilfizmli iutcr f. colors, ut ncque nigricarcut in Ann, us: wk 1: pallcrcut iu Iuvcnc, prsimtxm licumcincracco coulcram) qucm rcpen in muli anuos nata undc lcxaginta. Sci 110 m<;i unius [LsObfcrvationibus; juniorcm cct‘ic non lcgi (Inninam, in qua E}'~ ltui calculi invcnti (int, quatu Virginsmillam annu- 1umuu..;v1;¢,1n11, qua: iupcriort l1oro aBoncm ( m ) dClgfl‘lufa el .11] ca tamcn laprlll omncs flu! flicruur, (3‘ bil'em Lolorr m‘crmtcr. Contra, provccho- 1'15 ztatls crat muiicr 111.1 anuorumtrlum 5.; {ex ' Lujus l11ll‘u1‘1.11n a-curate pmjroluzt (injctauus couu' ( n ). & uigm 11:111th iém'oaflicda. Attamcn cuuL‘tl hujns calculi nun modo 4d all/Mum , jive rif- lurc cronimucaloremanam'clmzt; lcdéz corricibus, cum intus crocci clleut, inllructi want .zlbmzluilzm, 1M1" dix, argmtmm matrix par/.2271": intrrz'oum jam-m f mu/nmibux. Scilicct non tam eras , quam matcriafpc- Cianda ell, ex qua fiant, aut {aCti flxcrint; ncquc enim fempcr cjus in qun repenuntur, bilis COlOl‘Cfll imitantur s hauc autcm pru vario aut l'angulnis, aur organorum vino, in pdl'i stiam tetate difpar intutlum vile potcli. vcl ftullc, aut [no codcm aiamco< lnrc non cjuldem gencris illas particulas ex quibus potiliimum calculus ficrct, abfcondillc. Sic Abr. Va‘ tcrus (' o ), 11c Cl. 'Ircwius (f) ); ut alias Si no. iltas, 81 aliorum Obl'n‘varioucs prmtercamusn 1n LUlc cm_/]z]]zma 0‘ mgrimnte calm/14m ille tqndlcamem gius nutter ( n ) cyfiice bilis cratfitiem: 35¢ 5:11;" invcmt, (. "e 106- .1: 1( 1)) fish. N. C. Cent. 5. Olaf. 45. ( in OH. edit. cum Dilucid. Valvular. in Lymphat. :4. ( ~ 1 Schol. cit. ad Obi. I). ( Anat. Hey. c. 7. ( p D §. 51.:1t. uptz, ad n. )1. C t ) (f) 10:15 cit. ad ".11. ‘ ' 43' ‘ . (r ) Ema. I u[. n. 49 ( u_) D: abdil. nonnull. kc. c. 9;. ( "595* "111.144.... .5». 1 M y E 12)) D: Mon: Exitial. Nob. Virgin. ( 5) n. 4;. (z ) Epil't. d: Rad. ( d ) lehol 1. s, c. j, z na. N. c. Tcm. :, our. 73. ( f) Mem. de 1- And. R. des Sc. 17m. (g 1 bitten. qua Calcul. m wr, m1. 5th '1an (i_) cnmm, Litter. A. 175;. Rebel". ma. LkJOPmT-i-P- "1'""7' ( h ) Comment. in BoCrH. Aph. s. 930. at 93s. (1 ; Dulcrt. d: Luhxefi 1.11. §. :8. ( m j De Expenm. citn Bilem. s. c. 7. 11m in procul a fine. (p ) cir- rum a; n- .3. ( q ) 01,1 mimcncui. 3. c. x. (1):. cit-ad rm:if 5 I) apud Donn, <1. Med. Hm. Mir. 1. 41 c. 35. ( u )c ) cit. {upn ad_ n._ 1;. . InMIndin.Anat,uh| a: Hem: in fin. ( z ) oat Anat. (*1 man, u. (.)D=d«ren.p-rt.corp-hum.1.z.c.u. ti I n.Dmment. a: a"... 1. 1.1:. ( , ) our. mm. ( a ) Propcmpt. ad Dichtt. Jo. 3.1m. mama". ( z ) owxrc. maul. 0br- 3;. . (I ))c. a. merit) m. {g ) Mudic. 1m. '1‘. 4. P. a. 5.1. c . 3. , 1 1~ l )1 l Expwrim. Anzz. dc Sangu. mm. c. 6. . (I gammlnt. in Boeth. Aph l» . . k ‘ ""5 quilauld- th-t. Aflgfl?sgbfetvi (p J1 C°‘"'""°Lum- A~ :7". chd. 1:. n. n. 14. ( I J Duh-rt. dc mm bills §. 57. ( m ) Sepulchr. 1. 1. s. 4. ow. 35. o 1 Diflen. qua "1N1, be. met. 4. a. 5. )( 3. a. Hebd. 36. n. .. ( n j Syut. Amt. c. 4. i‘ Wu um |