OCR Text |
Show De Mundi' F abrica ,_. Jt!uminatio ~ V1nbra Veneris__ 4. . Cap. 1 I~. I NT E R admjranda, qure nuperope T;elefcopij . c~Jicus. innoeuerunr 1 ·, illud fane pulcherrimum de Veneris illum1nario·ne. ; qua non vnicam, ·in czlo Juoamrfed .. duas.in ccrlo.Iunas rim1tus_, atque miratus eft muodus:. i!lumioarur emma fole, ita v.r modo fa:Icata, modo femi P.Iena)modo pie~ na Iuman~ confpiciatur, non aliter ac luna, quamuis, aliq ordine; q~ll il• lumi.na.tionum.fe~i~s, ~ modus.in .appo.fi~a .figura clarior eual;fet. in quu, · ~ oculus nofier afpic iens hafce.~ . A illuminationcs fit vbi, 0, .fol fit v,bi S, gyrufque folis proprius. fir X S Y.. Epicyclus fiue gyrus, V,ener~s· c i rca {olcgl~fic .quem_, , vides; in cuius.varijslocisde· pitta ell VenerisJph~ra,eodem modo fcmper illuminara; .ve. rum non eodem modo fe o.culo, in 0; fico apparens . dua: Iin.ez· 0 X) 0 Y, rciogenees epicyclu, difta.nt a Jioefl 0 SA, ipfulil..l bif~riam fecante, .hinc inde oer· grad •. 48, ideft, an: us S X, S Y,l f~nt gra. 48, finguli, iuxr~. ma-:o ximam Y-eneris a foJe dtgre~ . tioncm. quando igitur V:enus; incipit efJe Vefper rio us Hefp~- rJJs, quando fcilicet pofi fohs. · occafum primo appa.ret, tunc: per te·fef~pium ,vi fa~ rot~nd ~feu ·plena~pparet , q 1.1ia .ell io B, in quo fi •. tu coram fut illuminacionem oculo in 0 1 firo ,. videndam obuertir • .poftea. rece~_ens arfoL~.rotuoditatetn paulatim amiteit1 quia defcendit a~ C, vbi1 arnp ,ms coca Jllurnmatioab oculo videri neql;lic, .& proprerea .gibbofa.,.,, appare.t. ~c~n~~ dimidi.l feu r~ miplena apparec, quoniam ad .Dideuoluta. eH, vbt d1m1dtam fui ill~tminationem oculo exhibet. dehinc iu E, delapfa. cornicubca ceroit.ur' qq.ia oculus o,paruam illumi.aationis parcem ,ea-:o· q~t- f _lcata'!l videre potefi, .ficuti ·etiam in :luna explicacum .eft. In A,&. F;. VJ~en nequ1t ~b nimium fo ljsJulgorem. eafdem .appatenrias· alrerulll..J eptcyclt !cmtctrcqlum·.ingrediens ~ vbi ex Hefp.ero euafie Lucifa, & ma~e .. prcdL11 gc-~, reft iruit; Jed inuerfo ordine, nam in G,corniculata , .in H, dt~ midt.aca,m I;g.~bbofa,in K_, plena confpicirur: .vr confideranei pae~rrp~ te.Lt >~ o,ulus. emm. VHkt camJo.lam p_utem .illuminationis , qua- concsne~ · · tU( · Pa'r.r Ttrtla. . i .6 5 'tur titeris e r p, qu~ f'alcata ~pparer, quia t'll: in ruperlicie fpha!rica, cant• que pr:rcingir. qu~ omnia [!1Juanturperfc8e, fi dicamus Venerem circLfolem tircuncurfare, vt in figura ollendicur.Jdeln hac iucunda experiea. tia contirma'ri) ac rite percipt potelf. Cape fph~ram ali quam tertam.__,,. eamque circa lumen aliqut>d pau latjm tircunducas ) ita vc oculus tuus extra gyrum fit, gyru~ port? ~ic debet elfe in plano irthgina rio per ocuJum tuum tranleunte.Jn hac 1g1tur ~) ha:rz gyratione iucu nde contemp' a~ beds has omnes Veneris jJiuminationes: hoc eodem modo Mercu rium._. illuminari e"ilHmo. H.1c Veneris illuminatiooe fie profpecta fac isfacere polfumus cuidam qu~fiioni, qux priores Aflronomos vrgebat; cur nimirum Venus quando drta ima epic}' eli verfarur, nobifque propior efl, minor appareat; quam eum fublimwr fertur, conerariu·rn enim accidere de .. beret, qu~ enim prOpiora funt ~ maiora videneur. Refpondc:mus iaitu r· ideo minorcrn videti >quia non toea viderur, fed minor eius pars ii J~mi· nata, ~ti modo explicaturn eft; & apparet infpicientibus eciam per Tele fcopiurn. quod fcilicec quando eft iufra fo lcm, parum illumination is eius eernicur. Notandum pr~terea lotam Venerem inter omnes pJanetas, pr.rr:er h.:lhinaria ~, i,nterdiu non raro percom~ode videri, quod ei accidjc,cum....... plenam fui illu~inationem nobis exh bet, ac fimul extra folis fulgorem....... cuafit: adeo cnun magna aliquandQ coofpicitur, vt vuJgus earn, aut co ·meta'?, 3.ut noua~ aliquam fieJJam exilt:imet- il lud t?ndem ei proprium ex qumque planetls, vt nottu cum pleno iubare fu Jget, corpora 'ab ipfa_, tollu~raca, vmbras cfficiant: Porro locus Plinij ex lib. z .. cJp 7. digous e~ qut hue refc:ratur; foJem,inquic,ambtt ingens lydus appellatum Vene. rts, _altern-~' meant vagum,ipi'S cognomioibus ll'muJum tolis, & Iuo~r:przuemcns qutppe, & ante matutwum c:xoriens , Luc1feri nomen accepir, ve fol alter diem maturans: contra ab occafu refulgens nuncunar.ur Vt f?er, aut prorog~ns Iu~em, vicemque !u 11 cr r ddens.quam ews oa~urarn Pytha ... goras SamiUs pnmus deprehend1t 0 ympjade ctt cirer il· qui fu ic Vrbis ltoma:.14 s. lam J?agni_cudine extra ~un cca alia fyde ra eft clar ira tis q .dem tancre, vt vniUs hums ftellcr radlJS vmbr~ rt:ddantur.ha-c ille. . Po_tlremo none~ pr~tereuda cotideracio vmbtz. ipfius Veneris) quanta ~1dehce_e fie; eam h_c habebtmus, co_ntlrutta figura 10 qua vera- (jot corpotum foh.s & Veoe1 IS ~.,ecnon dtltantJ<£ p .. oportwnes, dud1s dua bus Jmeis taog~nttbus vrrumque, exurgec vmbra conica Veneris, ex parte concurfus hnearum tangencium, quemadmodum in Juna factum eli:: fed & a :io modo, quo vfi fum us in inuelbganda vmbra terr~ & M ercurjj, cuws de, rnonfiracwnem & figuram habes pag. 78. duo ramen fuppol1enda funt, qu~ paulo pofi probabtmus: difiantia nimirum folis, & Veueris; CJecnon \'~t1Ufque dj~metr~rum proporcio • . diHantia cr 1 ·midi.1m: rerrz 8 55. dt~meter foJ1s ad drametrum, VenctJs dt, li un .6, ad 2.. £., vt igrcur dl: lJ ~ d 8 • . I J ' ,· . TT a ;l 1 T, fie fiat 8J !,.ad ~hud per aurcnn regulam, .r eperie que L 1 ~ .H~l, ~ e |