OCR Text |
Show .,.... tJI circul/J sph4r" ; . "' 3 + . . . uz d'iA:antia rumenda eft sn ~qu~·· euius lOCI a mertdiano Fortuna.~_ru~ .. ~pendiculariter tradeuoc ' quart.~> tore, per eum coim ~mnesmen tanl'petus eft arcus .JEq \l atoris.a roeridia:tanta ell, f .gr. L.ongttudo Parmz, quanridianum numer atus io gr. v·.g• J 1-. no Forcunatarum, vf~u~.a1d Par:-~ m;. m appellarint wngitudinem,fuit, caufa vero,cur Geograp 1 unc. 1 an ~~ Lon ior erat ab O~cidente ad quia po,rcio. terra: tunc tcm~orts.bc~g~r~· '~d Se~tentrionem ' qua propter Orientem procedendo .' ~uam _a · . u 11 runt· are h~c l.or:gitudo cam di.uenfionem mde:,\co l~n~ttu~tnoet!Yllloapmpeert'~iano,f~ terrte longitudine •. m'h 'l I' d a quam I ,antta "'pnm . . 1 a tu · ~ ' . · .· . 1 · d. ·bus locorum menfurandts , ac Inferutt pa.rlCer mend1anus atttll H 1 . . . • . b . ~~merandis; Etl enim.loci lati tudo arcus meridt~nt· etUfcte~ loc~ ~ ~~~d1:. tore v[l .ue ad darum rocum numeracus :. qu~ dlmenfio dt ~ ~ a~ I .•. quonia'Jn.dimenflo ten~ antiquitus. cogmt~ 'qu:r ~b Auf~ro tr,_Sr; pt.entnO: nem atebat, anguflior crat klcera , quz ab Oc~1clente ~n Onentcmyre tend~batur: dimenfio au tern a5lg!Jftior in ali!:; hut~fmodi rebus·. latJ:~~· folcc app.ellari: quare laticudo loc~ru~ ell: dJftantta eo~um ab ~9u:t ' fecundumterr:e-latitudi.oem. porro ohm locorum om_ntu~. ccg J!to, urn...,. laticu.do.erat·tantum Borealis ; nunc autem.pofl N.ou1 orb1s ~ & multarum· aliarum prouinciarum,deceetionem., plurirna fuot lo~a vltra _.A?.. q ~ ator~m,, quorum.latitudines in AuHrum c:x.cmrrlll:c· H.ilc. breums expltraut' qm~· fufius, ea explicare munus.eft _Geograp_ht; ergo t ~i pnrfiabo,w Geographl:_ Introduttione, ad· fin em opens :.vbt et1am quontam val deere ~fh onoml ca eft) longitudinem , & latituctinc:m·przcipuorum locOium to promptu. habere'· dabo Tabellam eo rum Longitudincs ac latitudin~s £Onttnentemo. . De~ cquatore, feu A equinoaiali. circulo·. Cap: . V . .. A B S 0 · LV f Is. duobus cirtulis.oluralibus. , ac f1xis , re lrqu t funt JJ ,. qui fingulares, ac mobiles dicu~tur,quorum primu£. ac omnium noblhfiimus. eft JEquator, vel .&quinolS:ialis, f1c dictus, quod quando fol ad. cum peruenic, a:-1u:.tntur dies,noc!l.ibus~ idelt, dies artificial is no8ibus ar· tificialibus, fen}£ .Jninoctium efficitur •. Eft au.tem .&qu a·or circulus '?.a· ximus, quem cum !ol percurrit efficit vbique terrarum £ ,1ninotbttm.EJU_5· centrum eft idem cum centro mundi, einfquc poli fuut etiam poli mnndl,· ac primi mobilis, fnper qui bus motus diurnus. peragitnr ;. qnorum a l ee~ · qui nobis eleuatur dicitur artljcus ab Artlo, idefi, Vrfa con!lel larione till: proxim1: alter vern quod huic opponatur propterea Anrartt icus appell~· tur; Etl autem vn icus in mundo ..tf..quator •. ea pra:terea.mobilis., motu. fcl:-licet diurno, totus.reuoluitur. Eius autcm in mundo· pofitionem fie rette concipiemus: Inuenta oamq;·. linea meridiana, vti lllperjori capite docuimus, ducatu.r t1er cen.trum,E, ill~us_ figura: li~ea,. ~ C_, fJ.~iens angulos reaos. c:um meridiana, hTc eni~ ent !mea .&qutnochalls, tdefi , vdligium a:quatoris in horizonte fenfib1ll• puna: urn, A.. verum orcum.t C, vero occafum vtrum mooftrabunt: vndeo~ ·. · edam. Par.r SecunJ;e .· · · -~ r ~tiam apparet duas tineas £quinoetialem ' & meridianam recare totum...l llorizoncem in zqualc:s 4· ~adrancc:s. AJit("t A::quinoctiil.lem linc:.~m, aofque meridiana , iAueniemus hoc mo. ·do;cempore alcerucnus .A:'Jutnottij in plano quopja horizontali,& aprico, engatur rty ,us, deinde tnterdiu notentur qu~tuis punti:a per quz vmbxz apex inccficrit, omnta enim ilia punet<LJf.quinott'j die funr in linea rctta • quonia tunc apex vmb.-z mcedtc per lmeam reCta in plano horizontali; hzc Jgicur linea eft, & dicJtur lwea. zquto:-is, per quam videlicet zquator horu: onn !nleritur; hui ~s c;&ul am atfetrt; Gnomonici dt .. v ld('. igitur P. Clauij ~nomonicam hb. 1. prop. i t .corol. z.. lmoq·Jobbccdic fie earn breuiter reperies ; nam Gin eodem circnfo, quem fupra. adhJbuimus pro inuen·tiooe line~ meridianz,notaueris tantunt duo puna: a, G, H, eaquc recta linea coniunxcr1s, eric ea A:.quiootl:ialis. Verum uon tacis ett ..£quinothalem li.neam cognofcere ad perfedallLI· ~qua.tor is llruationem pcrcipiendam, fed przcerea opus etl cognofcere • ·quomodo fe h:~beat ad horizoncem. in fph.t:raenitn reCta zquator erigicur fupra hortzontern ad angulos n:dos, & per vcrticem tranfic : in fpha:ra... Vero parallela horizontt zquator COlncidlt, & poll eiu.1 funt ijdem cum po .. Jis hums. idcfi:, cum Vertice, & Imo: in czceris autem obliquis fphzds Z• quator factt cum horizonce angulos acucos , qui varij funt pr:o varietateJ ()bliquarum fphzrarum. hanc igitur zquatoris ad honzorc:m h~bicudinem · fie indagabtmus. Inueniacur pnmo, vc fuperius dictum eft poli altitudo, deinde hums altirudinis accip·iacur complementum vfque ad 90. gra.idcft, complementum ~ad r antis, nam ifiud compiernentum eric eleuario , feu angulus zquacons cum hor izonce .. habetur au tern hoc complementum, ti gradus altitudini$ pola is demantur a gr.9o. nam r~tidui gradus erunt an• gulus cr.quatotis qua: ficus , exempli gr. quia eletlatio Poli Parmenfis cfi gr. i4· +qui ti a 9 o. demantur, remanent 4 5 ~ · qui funt prreditl:um complementum) & proinde funt eleu:H io ~quaroris in hoc Parmenfi horilonte. Demonfhano huius h;rc efi, quia dictum coplc· mentum eft vbJq; zquaJc: eleU Jt ioni ~quatoriS • fir in pr.r fenn figur a,mertd 1anus circulus A C F. horizon A E, ~quacor G D ~' o ! J mundt B. F. arcus ·\ tl , dt a1ut udo poli fupr a honzontem , arcus r---"*----ID vero B C, dt c<,mplementum eius: arcus ED, elt: altiwdo zquaror IS; probandum efi, at(Um B C, dfe crqualem arcui DE: quia igitur arcus B D, dt ~drans, iddl, gra. 90. tan tum et~im dillat polu~ a circulo max1mo, qual is eft Tquator :· pa-rirer arcus C E, eft ~drans, idefi, gra. 90, ob ~andem rationem, qui~ v-idehcec, c, ell P?Jus _horrizonns:e_rgo C E. B ~· ;nc ~qualt-s; demn ur'f am arc,~ s, CD, qut vrnque commums elt, fie eoJm ~mlturzquale aba:quahbus; ·qui igitur remanent duo arcus, B C, DE, E ~ er~nt |