OCR Text |
Show HARMONIZ 5 MA CROCOSMICE aquz A vaporibus, & exhal;\t"xoncVetefu {uperficiem, quantam terrx Bodinus 2ic, &3. : ite guit, quo fiinternam & fp ualem aqu dem verifimilius , fivatailla Arétici & Antarciici difti vaporibus contentam & veltam intate pote fpatia exceperis, dequibus nondum confiat, a it, a veritate haud multum recedere vide ibi tellus aqua carcat, ac veroaquarum undis operiatur. Aliiitadiftinguuntdicentes, plusaqu quim terrz effe , fifuperficiem nudam fpectes - Aquz vero magnitudinem & copam. & tellur vice verfa longe fuperari,, fiutriufque corpus to tum conferatur. Si Helmontio credimus , aqu quin terr= longe majus corpus , & longe majo rem copiameffe fatendum erie. Quantumadfiperficiem utriufque hatenus cognitam attinet Occani, quam Telluris vaftiorem extenfione rafinéi RERSR & A R di@z fuperficiei agnofcunt etiam alii ob exhala tiones & vapores, quiin Zond torrida magis rarc feant,, &longé-altius (e atrollunt , quimin frigidis, & mundiverticibus, i. ¢. fub utroque pol propits terree_incabant nubes minus dimidi telli cur. Totamremaltius perveftigare hujusnon cf Toci : ad aérem jam ftylum conyertamus Opor tet Arn Terrevuy Gropum vafto, &ar laté. diffufo {patio ambiens cft Blementum cali- Supe milliari ab ejufdem fuperficie diftantes, & moll quodam clivo per temperatas afcendentes in tor tidam zonam , ubi concavitas eftaltiffima, , dum & humidum ,'Aqua Elemento humidicat invif u exter t nden t refr d l c & Tgn fugax incerius fixum, &yifibile, quo & l b veluti gibbus & media craffities figure oval . Qualitaces hujus Regionisfint vari, ob propin Tum vita, fine quo Aqua putrefeit, Ferrano fratuentibus facit Robertus Fes, cx quorum mente ad 1 2. ftadia aut tertiam fere milliaris Germa L trien cunét ofitu inter part f totiu narem Unive tiliffimam conciliat Aér Elementorum ctero sutricur, & Ignis extinguitur', mobilis eft, fuidus, & perfpicuus, ballamumque omnium cotmineralia, vegetabilia, & animalianuterrenorum altitudini conyenire , tefte Phtarcho , porum,, refo illans, & confervans. Inter Sublu nici, quod triginta duorum eft fiadiorum, parte fubfideret, quantam Sardoi maris maximam pro- repletur, ut easumcontinud largitate aquarum e fin fundicacern Pofidanins apud Strabnem perhibet. terriafcendenti vaporibus communicet,ndos Sed quoniam plures. montes longe excelfioris incermiflione in Terrenum Globum defere . funcalticudinis , ratio hec plant non conflat, ut qui fruibusagris plovie, rori, pruine, geand & plures alix Veterum opiniones, quas expe- ni, & aliis commixti Terram & aquam vigeatum sientiaNautarum hodiernorun, quiomoia maria calefium participes reddunt. Aqua & Terr pervagantur, liquido refellit. Fundus Marisad- fubtilior , ac rarior, Igne & cuteris corporibu Funds modum inaqualis, rard admodum Paflus centu afuperficie remotuselt. Plurimisinlocis tricenis ad fenos afcendit Suntalia, infiequentiffim tamen, inquibus major profundicas offenditur Xdcirco Fundi maxima ubique inxqualitas nihi virtutum & influentiarum ceeleftium influxibu fuperioribus craffior , & denfior itd difpoficu eft, utinferiores aquaram, cumquibus eftcon veribilis, vapores afcendentes ' & fuperiore influxus altrorum in fe recipere poflic. Regi " fluxu Maris in Orbe Atlantis Maritino fufe tradta stveni car. Flebyontifententia tit. Ajua de hoc Elemen gens. Atmofphzra, i e. vaporum Regio , & Jmt quoddam regnum nuncupatur acintresiteru &nam: toclt, ucloquitur. Terram puta ab initio anté Regiones Summam , Mediam , & Infimam diftri dilavinm continuam & indivifam fuiffe, infulas buitur,, quarum fpatium 4 Terrd, five concavi- s non habuiffe, & unf parte globum mare, alteri aris lined extremdufque adultinum convexitaterram oftendiffe Diluvio cataradtas tam infe sioris Abyfli, quimceelorumapertas fuiffe , u globum terrenum operirent , & fubmergerent Marc quod unicum duntaxat globi latere tot frabat, in varias terr oras tranfmifium , hanc ve 16 feparatam & divulfam fuiffe. Interiorem A concavitate fu terr contigua intercapedinem & fpatium illud complet, quodinter Terez co byffum Szbulo bulliente; & aquarepletum fixo vexitatem & propinquiffimam nubem interce tubis perforato circumeired jam concladi; a dens dimidii milliaris Ttalici , aut oftava parti Germariici, i.e. quatuor ftadiorum,, aut quingentorumpaffuum altitudine abfolvitur. TantaHe {o crat Tagphergly infinits poris & filtulis au Globum ex terra & aquacompofitum rotundu quidem efic ab Oreuper Occafom in Ortum non tamen ab Aquilonc in Auftrum , {ed terete & ovalis figurz. Coclum, Terrent Orbis the cam, juxti polos profandiusclic , quam fubSo Lisorbita. Sic Rtatuic Alelmontius cujus rationes di &olocovideri poffunt. Sihxcfigura Univerfif iti haberet, proculdubio nova Hypothefis conferui poflec,, per Spicalem Corporum Cocleftiu circa Terram revolutionem , Pheenomenis fal vandis idonea. Sunc autem 8¢ alil, qui hodi Hlelyontio quoad ovalem hane figram aftipulan tur, & ctiam Terreno Orbi cande ateribuunt aérematqueaquam Corpor impermucabilia afferit. - Ga proxima reflecter putatur Quoad figuram; Fgu concava cjus fiperficies terram circumeingen ejufidem figuram & convexam & fphasicam imi tatur, auc Spherica crit ab Oriente in Occidentemad Orientem, & inter ucromque polum teres aut Ovalis, {i Helmontii & aliorum opinion fides adhibenda. Superficics interhanc Infima & Mediam aéris Regionem, huic concava , &ill convexa fecundum candem opinionem Ovali ctiam erit. Bandem figuram & extenfione quorum mente & hiec hujus Regionis convexi jam vidimus. Superficics ejus, quam cum Su tur. Aér porrd proprius & nativus cftlocus Me- esor tas cft, & hujus concavias candem cum Super quodin fublimi, nempé aére fiant, & confpiciantur. Varia funcarque multiplicia, & ad duoge nico five quater mille. paflibus abefle diciur Concayitatem ejus, que Infima convexicasct a proinde juxca cum illi tercs & ovalis cenfecur Qlitan Qualitas ejus adventiia cft frigus A vaporibu pendulisin cihrentibus,, & nubium congeric Suprem Tegio Locur & per antiperiftalin orcum, five per cireumifientiam caloris utrinque tam fuperius , quim inferius illam Regionem obfidentis, ac frigus coarfantis, perinde ac fic in cellis (ubterrancis quas antiperiftalis caloris zfiivo tempore frigidiores, & fiigoris, hyberno tempore calidiore reddit. Suprema Regio 4 foa fuperficie concaVi, Mediz nubes continntis convexitati con lant. Quod verd ad qualicatem hujus Supremie quie propter vicinam caeli figaram fphericam, quam Fiss cum alii teretem & ovalem efle affitment, c tas, ac caeli proximi concavitas, inter Carlu & Aéremintermedia teres aut Ovalisefle crede teororum in ipfo genitorum atque ita dictorum nera revocantur : Quzdam fant Ignca veligni- rgnes ta exc fumo fulphureo feu pingui ortam capicn tia, qui vel Purior in Suprema acris Regione rerors exhiber tria cohzrentia five continua, Facem Tgnem perpendicularem, & Bolidem, ac du diffipata feu disjun®a, Capram Saltantem , Scinillasvolantes, qua quinque altiora vocan tur,, & reliqua humiliora, duo in Media acri Regione, Stella cadens, & Lanceaardens quin quc in Tnfima, Draco volans , Tguis fatuus, Igni lambens , Sidus Helenz,& Caftor acque Pollux Vel Impurior, qui Comctas, & Fulmen cumeo- fepuon tigud, ufue ad extimam fuam fuperficiem con- nitru, & fulgure falmini conjuntis generat Quadam fune Aéria exipfo aére confiantia, qua- Mediam & Infimam involyens, reccptaculum eft lis funt Vientus, & Terra motus, illeinaéreipf vexam,, [e extendens, atque duas pracedente proximum influentiarum ceelcfiium , & virtu tum Altralium, cx carleftium corporuin Sphe effe - communis Mathcmaticorum dimenfio ftatuit, & nubibus conte&torum altitudine perpen flesio,, quos terranonaltius, quam ad nubes fib bus & dimidio milliaribus Italicismetiri, &4 terreni fuperficie quatuor milliaribus Tralicis , au triginca duobus fladiis, vel uno milliari Germa tercedente conditionem & rationem habet ‘enimaltitudine propinquiffimas nubes A terrabrum Solariumrediculari compr ; ut & b radio bens , atque inter Infimam & Supremaminte pofica, fpatii fui latitudinem five alticudinem tri ficicinter Infimam & hanc Mcdiam Regione in ‘menfura fampth & Meteoris, qua altius & fublimius afcendere non creduntur, Infima Regio ftast cacuminibus in tertiam hanc & fupremam a¢ri Regionis attinet, calor in ci dominatu ob fervidos vapores ex inferioribus in cam afcendentes, & calidos vicini ceeli influxus, quiincamde fcendunt, & faciunt ut naturaliter hofpitiu firum caleat. Convexitas rotunda ipfi affignatu premicommunem habet , & qua ipfius convexi Tealicis, vel tredecim Germanicis definiri folec <cundum non eft, quod montes in Globo Ter- reno reperiantur, qui altiffinis fuorum jugorum 1 noceat, imd quandoque peftilenti qualitate cor aéis Regio nubibus domicilium ac fedem pre tis cerminum quiniquaginta duobus milliaribu mineinde naco, quod unus terra majorem, aliu Regionem penetrent, & fupra nubes featcol MediaRes rupta magnam mortalium firagem edat. Medi roensc ceiti hac in re flatuere permiteit. De fluxu & re- & fimili conyexitate Lunacem Regionem attin effe pronun libi humidior , inaliis ficcior exiftat, & hic vale tudini humanz magisconveniat;; atque alibiplu iplius concayitate fpherica terram circumdans Ii, qui hanc diftantiam majore minorem ambitum aflignet. Silentiohic prater- Yo f tantes poflideat, & hic fiigidior , ibi calidior, a Eigua s & Pitelonem multis: experimenti Tcko demonfirayi, Inveniuntur tamen nonnul 11¢ & multiplicicer afficiunt, & cateris crafliorem & denfiorem reddunc , atque faciunt, u praster Nacuralem (nam calidicatem & humidica Alitado A ciant, & alii contri reperiuntur , qui cam diminuunt, & minorem effeajunt, variczate & diferi tem variasqualicates & proprietates foris adven tiquis Geometris cjus profinditatem montiu Jiaribu d Superficie Terreni diftantibus, utpof quitatem Terre, & Aque, qua perpetuascx halationes& vaporcsinfincos cmittentescamya fixatum omnibus corporibus pencerationem b effe ex tabulis Chorographicis,vel GloboGeographico difcimus. De profunditate Maris Authores Geographi&ealiietiam diffentiune. Cum An QL A M 5 duorum milliatium afeendendo non fuperent patet ex fammis halitibus & crepufculorum lamPadibus primis mané radium Solis rapientibus, nhimisvefperi retinentibus, ac proinde altiflimi ex omnibusils, qui videri & nobispoffune, atqu itanon longius quarm quinquaginta duobus mil vis undique allabentium Aliiudo & verfus Terrelire Globum proficifeentium ; uc a vaporibus aquei excipiantur, & in Terram deferancur. Alticudine autem, & autlatitudine fui fpatii vel Orbi polfidet milliaria Ttalica quadraginta & oo, ve Germanica duodecim , & a Terra quatuor Italicis, aut uno milliari Germanico diftac. Tan excitatur, hic verd cx aérein cavernas Terrz de latus, & candem concutiens Quazda funt A- Aquca quea, utNebula, Ros,, & Pruina in Infimo tra&uaério, & Nubes, Pluvia, Nix, Grandoin MediaRegione aris, quaomnia ex aquis produ cuntar Helnontins Aérem & Aquam arbitratur Jron cfle Primogenia Elementa, Terramque frudtum tueni propric dicendo horum duorum primatiorum quenullaratione in {c invicem permutabiliacli cum enim incervalli ipfi reftat procrafliticfua, f aic, adedutaquain agrem , &aérinaquamne cuor milliaria Italica faciens ab universd altitud Natura, nec ab Arce converti queat. Aqua in halitam perfiigus deferri dicit, halitumqu illum Gasvocat, vapore, fuligine, & oleoficati- o3 Materia Meteororum , aut ipfa Meteora altiu concretorum adhuc larvatam, acre tamen mul craflities duarum prazcedentiom Regionum q ne totius Regionis aétix, que cltquinquaginc duorum milliatiom , detrahator. Quod aute noncleventur, & terminum hunc quinguaginc bus ftillatis longe fubtiliorem, aquam ferment totics adhuc denfiorem, atqueicahalitum hun (p Ga |