OCR Text |
Show HEMASPHARI arguit ctiam, quod Afsrpurgim Regiomonso Occi denraliogem fitum teneat Auferantur hor 3. & minut 12, abhoris 4. minut. 16. refiduum, 1. hora filicer, s:Conit 4 minaa, indicat dificentiam Longitudinis i hotis, qu dane 16, gradus, quibus Adarpurgum Regiomonto cft Occidentalius. 16. gradibus his & Longitudine Regiomonsi 41 grad. 16. minut, habente ablatis, {uperfun 25, geadus pr 3, Per Conjuntionem Lume cum Planeti aliis» au Geautseel- Licer autem hujus operationis fundaméntum fit demon JaEi¥ ditarum emendationemin hoc per Lue Ecljgfes Longi. Longitudine dasrpings tor geadibus, A Prime Meridisno sndinem inquirendi modo reliquum eflc videtur. Etenim " tranftunt per Infuias Canarias,difiante inurilis ft ccreé Operatio, que cffe@tut darinequi, nifi Ry ot cum ssells Fisitzadinyeniendam Longitudinisdiffeentiam firativum, tamen admodum moleftum cft, &c difficile,a peritiflimum requitit Affronomum ob Paraliaxces, & Refvadiones Lunares, quee operationem reddunt moleftifiman difficillimam , & rard quid perfe@um cfiicientem "HEMISPHZERI SPHERARU anificibus faceflic , unde paucorum locorum Zoygirydings hac ratione defignat inveniuntar. Ac quia Zon sudinum indagatio, preetex alias cauas, ctiam ided infi Tuicur, ut tim Geographice, quam Hydrographics Tabule Tadtenus imperfocte, emendaii, & ad majorem perfe &ionem deduci poffent, paruen {pci , quoad Zabular ry ‘majores adhuc committantur errores , qui majori didta Tabulus confufioni fubjiciant. Nullins aucem Eelpfi Obfervatio,, ctiam peritiflimis Arsificibus faka, tim exaft et perfeionis u dici non queat, erroresi ca com miffos, majore cllc is , qui in Tabulis corre@tionem emendationem pottulant. Errores demon(trat Georgiu Fonrmier lib. 12. Hydrograph. cap. 36. & 27. ac evidente gy chincy S F' 4 Vew 4 Pecyerum locum Zuze dard hord coguofcendum, oftendit , (i fecundum Obférvationes Eclipfim in GeagraLocus Li- quzz operatioin cateris Plaetis ob tardiorem ipforum ex. phicis & Hydrographicis Tebulis cuivis 100 foa Zongitud Occafun in Oricngem motum, & in fpecic etiam in Venere alignanda cllct, longd majores & craffiores errorcs com& Merewriolumine Solis pleramque tedis, locum habere mifamiti, quam ii funt, quorum emendatio quaritur non poteft, & pra cateris aliquid certi polliceri videtur Exrorum caufas adducic : Primam cap. 28, Quod Edi- Erron e de motu celeri & perceptibili Zune, fingulis dicbusab Oc- liamiitium & finis oculo noftro e cafizin Ortum 13. gradus, Y0.minuta,& 3 5. fecunda cur. revera contingunt. Sicnim oculo tuo videris, aliqua fufuo conficientis. Deorigine & modis hanc perficiendi Ecipfim jam dimidio , vel toto digito Lumam obumbralle vide Hydrographiem Gallick corferiptam & Georgio Fourniero & per Tubum Opticum eandem afpexeris , totam adhu Sucies. Tef: viro dedhif. pag. 386.387. frve lib: 12. cap. 21, puram & umbra vacuam deprehendes. Ipfa Edlipfi duranqui tamien hanc operationem non magni facit, & nikil tc, quicquid obfcuratam cft, oculo foli multo minus fpei de cidens concipiendum effe dicit, nifi fuerit infti- per Tubum Opticum afpeflanti multo majus apparebit tuca cum prccautionibus notatis , & indicatisd fobannes Sicin fine Eelipfeos Tubusidem Lunam totam obfcuritat Baptitta Morino in o opere Affronomico, quod s didto Geer- liberatam oftendet, quam tuus Oculus uno feré digit g0 Fonrmieromulis laudibus extollitur. Anno 1654 Gal- adhuc fub ubra latitare judicabit, Omnes igitur £eli- gy Tict inlucem prodiic Ze secret des Longitudes defionvers an pfium obferyationes oculo folo pera@ta A 4., ufque ad 24, ok Rey & &l Reyne Regente , par.le Pére Leonard Du Lirii Reli- minuta dveritate abearunt, & properea ad Tabularum 1 gien Recollet, Parifis impreflus Liber, in quo Longitudi- emendationem incpta funr. Secundam cap. 29. qua cft, H ¢ ognofeends hora nesreduciin Praxin fipra Globum ccelefiem per locum maxima difficultas cxaété & perfe@t Lune, quod opufeulum le@tu dignifimum, non modo momenti, quo operatio peragitur, fiveillud fiat per Stelie fingularem do@rinam & experientiam Authoris comFixas, five per aliquem Plaretam ive Lanam ipfam. Duo Dow mendat, verum etiam magni& certi quid de Longitudi- enim fint modi de note inquirendi , quora hod fit; ‘ ‘num inventione pollicetur. Unuis per Seells Fixds , alter per Altitudinem Planetarum, 5 LunsMe. 5. Pex Lunam Meridianu cum aliqua Fisarum Stells- praciput vero Zane, fi operatio fit nodu, aut Salis, f rdisnum oot 7w cran(eunem, qui modus cft ab Herigone i fuocorfs diurno tempore operandum eft. Qui uno-minuto hi Foacun . Marhematico veadicus Lingisadiuim differentiam invenite aberrat , decies quinquies mille paffuum, five quinqu seelaum - docet milliarium Gallicorum errorem perpetrat in Longitudi\patiens, 6. Calbitadin Poli Mumdani Gatd , & cognitd & centro ne loci, qua quaritar. Quatuor minutisaberrans violivun. Laein Meridians exillente, obfervarur aliuds alicujus ginti. milliaribus, five uno gradu exotbitat. Dimidi daniy & Syelle Fixe [upra 20. gradum alritudinis conflitute refra- horz errorem committens, fivein Mari, five in Ter€iones vitandi caufd, ex qud obfervatd porrd ad inda~ 74 » centum & quinquaginta milliaribus Gallicis vera Lugz ‘gandam Langizudinem Operatio procaditco modo , quia Longitudine (ecedit. Tychs ib. 2. Progymuaf: pag. x45 Geargio Fourniero in Hydragraphielib. 2. eap. 3. indsearur imusli b alitudines , i aded ferupulofe , ut nibil defdeubi ctiam refert, Herigonss hanc & priorem efféinventio- relur yobsineartur, operam G olenm ut dici oles, perdidenem, utramque tamen Praxi incptam judicatam , abeo vis. Pancorum mamge fernpulornm vis fenfibilinm lapfis, i ip(o, ob diverfas canfas quarum prima eft irregularitas sempore, atque ceterss datis, aliquor gradunm erisatis eop motus, quem Luzeauget vel minhic, prout A Terré vel Sole digreffionem fuclé inducis. Tertismesp. 30. Quod admo- remotior, aut utrique propior fuctit: Altera multitudo dum difficuiter inuno codemque, aut criam diveris loOlférvationum , uno codemque tempore fimul expedien- cisdup Artifices inveniantur , qui eadem cura & folicit darum : Tertia, augmentum -erroram tam in Zabalir, dine, iifdemque circumflantiis Operationes (uas inftiZuze per Obfervationes invento tuant. Parifils anno 1639. 5.aut6. homines admodu 7 Sul e quaminloc 7. Obfcrvanda stellarum Iovialium una bono, & cxa&o doti in una cademque domo ex diverfis fencllris Zclyp)i Jovides aliquo Telefegpio, quando atrigerit lincam aboculonoftro Solarem obfervarunt , & feré duobus gradibusincee fe difrectdad Corpus Zovsstendentem, Hac hord obforvatd in fenferunt, perindeac fi in locis 30: aut 40. milliarium diTabulss Aflronomicss inquirenda quoque et hora dic ob- fantid difltis operati foiflent, Quartam cap. 31. Exigui. Q Lervationis, qua diéta ftella debet effe in diéid lined con& ineptitudinem inftrumentorum, & imperitiam junetionis : Diffrentia herarum tim obfervatioric , quam tate eorum qui Obfervationibus opetam dant. Quintarm cap. sovm in Tabulisiryentarum, & in gradusac minuta redu@arum 32. Imperfeione Epbemeridum & Tabulrune quibus Q monftrabit Longitudinems Loci, ex quo obfervatio fata in operando utendum eft, & qua nunquam certee ffe pof- cft. Sed ob longum Telefeopiun in mari inutile, & irri- fune, quamdiu verus Zuse motus, qui hactenus defide- éumect tmufum parvorum tuborum opticorum, quibus Joviales xatur, non innotuit. Modus fuppurandi per tres fpecics b sielle obfervarinequeunt, & pluresalias parvas differenquo Zyeko utitur, fexta partc unit tlas inquirendas ingeniofa hac cjufdem Herigonis Specu- Profthapharefium gradusinterdum major , interdum minorelt. Keppleri . ' 1o paru vel il commodiaffere Calculus 0&o vel novem minuis differunt, qua e Quantumad Zunam attinet, que in his Operationi- Tychons in Zuma tertiam unius horz parcem,& . gradus Longirudii, DU ad indagandam Longivadinem diverfimod adhiberur aisinTerrd, i ¢. 7. milliaria Germanicain Terrd faciunt Primo (ciendum quoad Zeljgfes, i obfervatione Prolemaica, Alphonfine, & Prutenice Tabule Erafii Reinwriafeofieree tempora, nitiurs puta,caru Medinm, & Finit, holdi obfervationibus, & Calenlo Coperaicans innizae uf- Jaitim nonnulli lacuuntillud momentu Zizain quead unum gradum, & ulteriusab apparentis fecedun umbtam ingzediincipit, quod com obfervatu, quoadmodu Lansbergii Tabule itidem ab appacentils & Tychonico Cale ftdifiile, ali llud momentum captan quo il incipit I abeunt, & haud minoribus, quam cxtér, exroribu penittts obfeurari : S¢d momenti medii potiu featent satio habenda eft, quod rawen mediuin Eelipfisaccurat Atque he funt, qua Lunsbeneficio in LongituR‘r‘\x':‘x‘uijr‘k‘:mj:fim::‘u RO Minus , quam iztempu ob- dinum indagatione tentari folent , de quibus qu ifficile acnon pavum negotii ctiam peritis fpes concipicnd fit, intclleximus. Videndum reftar quibu . quibus alifs modis tanti momenti res inquiri foIeat Muldper fsgreris Paristionem Longitudines ancu2 . Mgt paris. moliuntu wilhelmus Nautonnier deminus de Caste anc in libro, cui adecometrie momen impfiit id e poft fibi perfuafit; Sed quia hinc inde fatis audader affirma ea, que veritatiadverfantur, jureac merito fide excidit Emannel Figuercido Cofinagraphus atajor Lufiania fatuit quod duplicata Varintio ugnerss nbique Zongisudine cxhibeat, & Primum aeridianum ponic so. milliacibusa Infulis Azores vocatis verfius Occafum. Fundamenta fua {umplit ex cap. 8 Relationum Vincenii Rodrigues Navarch ool Majoris Nvigationis in Indiam Occidentalem: Sed his fom&t niis experientia quotitiana refiagatur, & inconftantia atque incertitudo Pariationis in Magnete, & Act Magnesic molitionibus cjulinodi Artifices fuperfederejubent 5 tlor 9. Alii Horologils, fimilibufgue inflrumentis Longi tudinem expifcari conantur, atque per Clepfydras au SPHERARU o A B. zquidiftantem. Hac ratioric inter utrurique Pa sallelum AB, & CD. erit Latitudinis differentia 6. graduum, 10. minutorum, ‘qui dabunt 370, minuta, quo rum quodyis cft wille paflaum Geometricorum. Ta dem Linca C B. dudta ex C. in B, cum Linea AB. comprehendet Angulum A B C. quicft Zmi-1Deft/ pe quem navigatuz in Infulam Maderam. Si jam ex punéo C, inpun@um A ducatur Linca C A, wquidi flans 4 Linca B D. cum qua Paralles offc debet, Pun&om . monfirabit Mader infule fitum, quoad /o gitudinem, perlineam G A, queiplius deridianus crit & C D. differentia Longitudinis inter Oftium Tagi , Infulam Maderam, utpote inter utcumaque Ateridismun fita, cujus inveniendz canfa fic ratiocinabimur. In Triangulo B A C, Angulus A cft reétus, 9o, graduu & Angulus A B C. 4. graduum, ut innotuit. Angulus igitr A C B, etiam 45. gradus continebit per 32 propef-1ib. . Elementor. Euclidss, & per 6. ejufdems Later Automata vel hydraulica, vel arenaria voti e compotcs AB, & A C, funtequalia. Quia autem Linca A C futuros fperant,, ita obfervaturi fpatium horaru e £gui- linee B D et qualis, per 34. gifders, & nosjam cju nocHialiam inter duorum locorum Meridianss. Atcunéta longitudinem 3 70. minutis five 3 70060, pallibus conflar talia, quod promittunt, & nos fperamus ‘non prae- invenimus, ac linca A B, @qualis linez A C, & line 1 ane C D. wqualis lince A B exiflit, per 34. primi, feque 1 Angs10, Omnium modorum, quiad Zongisadinis inquii spofi0- tionem ufurpari cum fructu folent, nulluscft certior, fa*cilio, & etiaminter Geagraphos,& Hydrographos ufitatior quam it per Angulim Pojitionis, qui clanditar Meridian alicujusloci, & grandi Cireulo Perticali tranfeunt per Zenith ejufdem loci, & pex Zenithalteriusloci, cujus longisudinem, fivealind aliquid feire cupio. Quantitas fiv magnitudo hujus Angeli cft numerus graduum comprehenforum in Herizonte prioris loci inter ipfius Meridia sxengla. 707 & grandemillum Girculum Verricalem, Exempligra tid; Defidero (cire, quis & quantus it Angulus Pofitiani urbis Dicpein Gallia ad Infu lam Ve@tim , five Wieht i EftoA B. Meridianu uebis Dicpe, & A ipa Urb Dicpa, C verd Infula Iieht ac A C, Circudus Perticalis tran@ ficns Zenith Infulz Wicht] C & Urbis Dicpe 4. Dico igiur Angelum Pofitipmisinter hz duo loca Dicpam, & Vedti effe Angulum B A C. Acquo niam diftantia Infule 10tCh cft 33, milliarium ab urbe Diepd verfus 1De(t-Poos1elt/ uc Nauez vocant, dico, fi quanticas, five magoicudo Anguli Pefitionis inter Dicpam & Infulam Ve Qim talis clt, Dicpd poficd in A, Veétim five Infula et in C. ponendam effe.. Quia hic Angulus Peficiv‘2is fandamentum eft plurimarnm pulcherrimarum, utiliffimarum Operationum, inprimis in Geographii, Hydrogrephid, opera: pretium erit unum hic adjiceread hic exemplum ex cap. 37. lib. 12. Hydyographie Georgi Fournicri, qui plutibus pulchris exemplis ibidem huji Anguli maximum ufom declarat. Garcia de Cefpedes Magnus Cofpographus Cafllie 4. Cap. fie Hydragraphie ‘Ta gi Fluvii Ulyflibond in Lufitanid defcendentis Oftium LaBaree, ou bouche du Tage 4 Gallis appellatum, 38 gradui, & 0. minuo Latssadinis, & Infulam Madera 32.gradui, ac 30. minuto fubjicit, Angubamque Pofitionis verfans, quem nonnulli Tylon, alii :Ehufen/ naute Ehy unius Lociad alterum effe 1200:0-@olt/ & Zuid-1peft Sujet/ vel ThHpl Eplandt nuncupare folent, Scotia cf afferit. Refpondentautem induo Ventiin Aagno Circulo quibufdam, aliis Scetlandia, nonnullis 1landia, & hau 45. gradibus. Pofito igitar in B cfic oftium illud Ta- paucis Scandia. In fufraiautem Hemiffherio cadem Lai, perillud pundtum titndo Vetus finitur 17. geadu Latirudinis verfos Auftrum B fiufanmsunf'-mu.fl., five Praflo Regionis Agafymbe Promontorio, cuihoquee exhibebic Paral: diernum nomen eft Mozambique. Etenim 17. vel 18, Pafelum 3 8. graduum rallelum Afiralis Latipudinis Vereruns navigationes no & so.minutorum,ac tranficrunt, ac proinde Terras ulteriores non exploraporrd alteram Linc- verunt Nevs Latitudo et omnc illud fpatium Terre & Mari , Nov am, BD. qua cu linca A'B, comple- quodinter uttnmaque Palu proximis& hoe noftro fccufed ter@atur Angolum re- lo innotuit,ac e quidem longé latéque extendit &um g0, ggaduum, 133, aut aquas fub utroque Polo fitas cxcludit. In Hem qua exit Citeridians Jpherio Boreali-primi Hifpanorun, Anglorums , Belgarum p didi Oftil in flumine Gallorum, Danornm , & Germanorum nautz & mercatore Tago. Rurfus exG balenarum, & grandium Cete pifcation operam dantes ducamus Lineam C D. cum Linca B D. Angulum re- ufquead 71. gradum, Sepeentrionales Terras detexcrunt &um comprehendentem , & oftendentem Parallelim Poftea balnas fenfimulterius verfus Polum profeéios feMaderz 32, gradunm, & 30. minutorumn , 3 Parallcly quuti, tandem nfque ad 80, Gradum, fiub quo Spi{zbc;g Zi it Anglia s e, C.D. differentiam Longitudinis T 3 7000. paffuum qui mutati in minuta Paralel 3 2. geaduum , & 30. minuorum dabunt 43 9. minuta hoc eft7. gradus & 19 minuta, Actribuuntur autem unicuique graduihujus 2a7alll 32. graduum & 30. minutorum, 50. minuta 56 fecundatalia, qualium fexaginain e£iquatore unum gr dum conficiunt. ~ Differentia igitur Longitudinis inte Oftium Tagi, & Infulag Maderam quefita cft 7. gradunm, & 19. minutorum, Gicutieft demonfiracum. Ha&enus de Longitudine fequitur Laritudo LATITUDO cftfpatiu fe interval um, quol Tarie cus aliquis velab e figuatore, velalterutro Polorum abe dicitur. Sicutautcm Zoagitado inventu admodum difficilis cft, ob defeétum Principii alicujus immobilis, quo nullibi apparet, aut certo haberi poteft: lraé contrati Latisudini exploratio tantd facilior cft , quia utringu Principium immobile, nempéduo ofi (¢ offerunt, qu Latiudiners monfirant, In Latitudine tria confiderari volune s Divifio , Theoremata, & Explorandi candem Rasio - L. DIPISIO. Latitudo ¢t wel Vniverfalis vel Parti- 1. vivifio calaris 1. Priverfalis Lasitndo et feries graduum & minu- 1. Univa torumiin Meridiano ab wEqnatore vesfus alterutrum Polo- F* 1 7um numerata, monftrans, quantum locusaliquis 3 meditullio Terre, i. ¢. ab eiguatore five Lined £quineftislidiftet , & quantom altec Polorum adundi (aprd Horizontem exaltetur , & alter deprimatur. Hac eft vel Zef velNova Petus Latitudo, cft Terre & Maris trausiille, qui e V seribus tantum cognitus fuit, &fe non longius cxporrigit quam per $0. Magni Gircali gradus , five 1700, milliatia Germanica ,_quorum 13, uni gradui folent adferibi Hanc enim Prolemens, ut Cateros Peteres, videlicet rsemidorum, Ifdorun , Eratofthenems , Strabanem , Plininm aliofque tacitus prateream, Infald Thyle, quam:ide Pote ultimam yocarunt, fitb 6;. gradu verfus Borea fita terminavic. Locus apud Geographos in controverfi |