OCR Text |
Show cumducitu ; nos Vero ipfi circumducimur circa Sole contrumnofiram, quemnon alter, qum femperin conTertiVo Vide que denvibus d il Mo Ob quam canfam Copernicus tertinm motum inclinationis , declinatio nifve indycerit waredic T Nelinationis Declinationifye motus oritur, exafcenf Calin & defcenth Terreni Globi fe femper in Parallelifino fito inflar Trochi, 24, horarum intervallo verzentis, &circ Solem currentis, Excmpli gratiain typo depiéto cérnis Terram in Principio Cancei,_ ubi eft Solffisinn Hybernur adumbratum in Spherd illd pef tencbras du@tas ulera polu Arfticum, ufuead Circulum Articum. Quiaenim tetz pervenit ufiue ad altiora illa Signa, quein vulgari Syftemate Ziitiva, in Copernicano Hyberna nominaneu, So nobis humilior& Terra propior, apparet , arqueided adi s fuis ulterius pervenirenon potelt, breviorefue dics aclongioresnoétes in hzmifphzrio Boreali, longiores ver dics ac breviores noétes in hamifphario Autiali cfici Dedinsio Nam dum Terra in o Parallelifino i Axis ich afcendit e~ Polum finym Septentrionalem & Sole longlus avertit , i s eum declinando morum declinationis exhibec: Polum vefeadendo. 5 Auftralem Soli propius admovet, & eum admovendo inclinationis morum effcic."Sic nobis in nofiro HamifDicwm¢ phario Seprentrionali ab Aquinoétio Autumnali, five nodium foxed maruind , & fextd vefpertind dics nfim decrefcun acnoftesaccrefcunt; Aufralis verd Hemifphriiincoli ews, contra dies fenfimacerefeune, & noétes decrefeunt, quandia Tetzenus Globus 4 principio Asicti in Ecliprcd pe illud idem fignum, atque Tauram & Geminos ufguea principium Cancriafcendit, ubi nos in Hemifphario Boxeali Solfitium Hybernum Habemus, & Auftralis Hemifphacti incolee Solfttium faum ZEftivam habere folen Teempl T deh Sitid Hyberauz Quemodo Ide it cum Terrain Ecliptica fignis, Cancro, Leonc deenden* Virgine defcendit adinitium Libre, tubi contingit Aiquis, &illa Noctium Vernum, quia, Terrd in Medium Eclipticz pun sugmena Eum veniente , uterque Axis Polus , xqualiditantia, o e Ais i Pazallclifimum, 3 Sole diftans,, neque averfus, au declinarus, nequeinclinatus refpectu Solis cernitur Quan Foende tumnale afeendens, & in perpetuo fuo parallelifino manens, dum Capricornum, Aquariu & Pifces percusic doautem ex Librd per Scorpitim & Sagittarium ad initiu Capriconi defeendit, in 1o paratielimo perpeuo fé continens {enfim Axis i polum feptentrionalem verfiis Sofe inclinar, & Aufiralem declinar, aded utdicrumincremen£0& nodium decremento in noftro Hemifphario Solllitium Aftivum, & in oppofito Auflali, dicrum decremento& no@ium incremento Solftitiom Brumale continik gt Sic jterum 4 Solfltio Bfivo ad Bquino&ium Au Polum Scprentrionalem pedetentim declinat , & oppofitum Aufirleminclinat, donee ad_inicium Arictis perveniens /Bquino@ium Autamnale cffcir, dicbus indictoru Signorumperagratione interim in noftzo Hemifphiri decrefeentibusac noibusacerefeentibus, quain contrario hamifpherio rurfus decrefeunt, dum interea dics foliti fuis accretionibus augentur. Hoc pa@to ZBquator Terr Ecliptica planum fecat, & axem faum conftantemin paallelifino fio , cum Axe Mundi Terra confervar, utitahosizon cvjufiucloci, cumipfo Sole fitum fum commutct Otjelione SYSTEMATI fequentia, ad oppolfitam nobis patea, progtedi crmimys & cemere poffunus Refponfiones Copernicanorum a L okt 'H OcSyftemate Copernicano conceffo objiciunt, reque in eadem loco Poli lsisudinen fempe " futsrams, neque fellas cardem werticales, ciusdemaueconflanser magnisudinds manfirds, meque ot fecundum Eclpsicam fuct {am dierurn, ac voffium, tempeflarnmque commitatione eventuram e, neque lum motum Stellarams Fixaram i confequentia obfervatum ri. Thas & Gmils objetiones cx Sluo: pracede fats faperqu dibudila s pollun Motus Pasallelifino evidenterrefelluncur, Scabipfo Terti UL i Terpenus Globus exir lum in ali ciosile lecocallocatusficrit omnind Vaiverfio, medisu us integram G Dorcrenit. hemifphsrium [rve Sex Signa usinneceff confpectu vewiant, u s o contingere[olet, quindoTerre , tanquim no Vaiverf centro covlosi debirti fusslocu lgratny, - 1 ed enim extra Cemprim P e, oo confltusd icclluri & quibnfd Cel pars, c Plarss quim i<, db dlic minor pars,m Gmjorpancior guim souo. figna confpciensar, Copemnicanirefpondent; Ublcur u acnonmodd dierum & noftium ob Sofem modd confe&um, mod ex confpedtu fubdu@um, viciffitudo efficig tur, fed etiam nobis inBorealibus regionibus fedesnofiza habentibus tumor Terr impedimento fic, quominus So Iem aded altam,, & apertum,, quim cum in Auflalibu Sigois verfatur, Fabeambs, nec diesaded longos videamus ncque etiam calorem aded vehementem @ntiamus. Ex hiy cyrpee cundtisliquido apparet, ob dieru & no@tium, atque ofty. f i, autumni, hyemis & veris viciffitudines perpeuas, hujus motus ertif, quo Terma circa Solem citcumfersi dicitu, fa 5 excogitationem utlliffimam, & maximé neceffariam fujfi Nam i Terra ith per Zodiacum transferri crederctur, conceptus in ea Aquator in idem cam Eclipricd planu coincideret, cjufgucaxisparallelus Ecliptica Axi ficret, a uterque tam Mundi, quim Eclipticz Polus, unusidemqu exifieret , Zquinodtium perpetuum ubiquc haberemus habitantibus b Ecliptica Sol perpetud fpra vertice tranfiret; habitantibus hincinde verfus utrumque Polumveheretur perpetuoad eandemalsitudinem meridiananhabitantibus fub Polisapparcret fempes horizontem circu circa praterradere, autfio dimidio, aut obrefradtione t0to corpore., prorfus ut jam fieri pro varictate habitantium, Aquinodtiitempore obfervarurs undenec dierim necnotium, nec tempeftatum, nectemporum ullavicifli tudo , aut variatio contingere pofitr, taque hic Motu Telluris Tertius diverfas utiltates & quidem maximasha. Tesitbet. 1. Dierum noftiumque ac quatuos temporum , in 6 qu annus divifas elt, commutationes, & viciflitudincs | e monflzat. 2. Declaratquomodo Polialtitudoin unoguo- & nediu queloco eadem, feu invariatmancat, quod Paralefnus faept dictusefficit, canfa exiftens, ut wquéalrus, tbicungue fep Terraverfetur, appareat, licet quisexiftimarc poffet, Polam Boreum longcaltiorem debere nobis apparere, Terr in Cancroverfante, quim cum ad Capricornum pervenit 3. Explicat, quopado eveniat, utcadem fclle fmperver su icalesfint, & eadem femper magniudine appareant , ni- +et mirum illud & pradiéto Parallelifino itidem oriri demonfirans. 4. Oftendic Pracelionem Aquino@iorum's fen motumillum lentumab Occafiin Ortum, quem Vulgaris Hyporhefis Oftave Spharre, feu Firmamento artripuit, 2 5. Partim exhocmotu, pastim ex fuperioribus vifum fore ; e fan fuic Galles magis commodum& congruum, explicare, & demonftrare Aiftum, five Fluxu & Refluxum Maris, quimeundemad Lunzeinfluxum, ae ad aliam quamlibe haltenus excogitaram caufam referre Confhltiusigicur Copernicus putayit, quod ex hacenu dictis evidenter patet, utin ipfim Terre Globulu transferret ea munia,, qu operofiflimo conatu in Viulgari Syftemate, aut Soli, aut Sphar fixarum immeniie , au cateris Sphatis operofo commento fomniatis, impofit fin. Nos his dimiffs ca percurremus, qua Copernican ad objeétiones Syltema Copernicanum_ oppugnantes refpondere folent objectiones ex A ftronomia petitas Terraintrd cocliambitum, exted centrum Univerfi verfit fiscrit, omneillud, quod exparte Ceeli fiprd ho extac, & inftar fornicis Tera imminet, ocul mifphriiappatcbie; nifi tim paucis A ceeli fornice orgy abfimus, ut verticale, & circunftantia pun@a ncernofcanaurdiftarcminus anobis , quamipféhorizon, extremumveillud, quod eric ox terma confpicuum, Erenim oculi Caelum circumquaque ipfi extremo Terr contiguum i arbitrantis proprium eft, altitudinem forn & ci fpfam horizontis latitudinem & diftantiam, una cademque diametro, metiti. Tea fiveors evedtam ex centr , in Mag Orbisfuperficiem, five ex cju(dem Orbis Tropico, Cap comninomen gerente, in alterum Tropicum a Carcro denominatum tranflatam concipiamus, non ided tamen it adipfimcoeli fornicemaceedic, utminus ab co, quama horizonte Terra diftemus, Quin, fcutex antedidis parct ne ullo quidem punéto fenfibili coelo propior cvadic, a proind S'CENOGRAPHTI semperé: projnde non effcic, ut aliquid minus cx hemifphario 258598 aut ex ipfins Zodiaco minus, quim fex figna, aue cen e, tum & o&oginta geadus fupra horizontem apparere cer fguni pamus cotporamore caterorum, qua mutud obfutatione, illaminatione fibi invicem occurtunt. Quicquid igit VenusautMercurius apparcnt Terre , idem apparet Ter raMatti, Jovi & Saturno : Quicquid icem Mars Jupiter & Satumis Terrz appasent , idem Veneri & Metcurio Terra apparct; hoccft, quoad motum, formamque ipfius, - quoad magnitadinis variationem » quod Phafes, &c VL Lnconcinmnm, inpevitus incredibile widetnr, Ficg= V& Ovc um Stellarum diffentiam a Terrd aded immenfam off , ws Ho2oin- punitiinflar babendus it totu ille Magnus Orbis , 8 s il cmpareny. Contrariom flataunt Copernicani , ob cani Saluo caufam, quia nequenlld ratione, nequenlld obfervatione }55 0 fenfit £203 hatenus, eam minorem cfic, probatum cit, i is & praterea longe commodius & verius omnia Phano- &ncceliamena, hujus fippofisi operd, falvari poffant, quam f diftantia lla fecundum vulgazem Hypothefin minor fup‘poncrerur. 1ded qui tantam vaftitatem, tanquam fupet| luam , Contcruptui ducunt , injariam inferre videnti g1t Obie- TLL. ol Perigeins & Apageinsdick rians ampliss pote o fiiiague e in deficsudiners abibun, Bec Adverfarii i fed Copernicani fects videtur. Suam enim Hypothefi coinn. ajunerecepros ufitatz Aftronomie terminos ion cxprin sde. gere, modd fecundum apparentiam i ufam adhibean ‘tur, ac e, que revera exifli, nullo prajudicio noccane g Seipfo ceiam cerminis, S voribus Alh ronomicis uti, a BValg Joguents, proutres apparent, diccre, quod Sol oriatur occidat, in fignoaliquo verfetur, dc. Hac ratione Sosnotr: Lém Apogcium quis dicet, aut Perigeium, quando Terr ‘Apheliaclt, aucPerielia, & proximé Solom circumat lud enim Solifecundu apparentiam , hoc Terr reipl convenit, quatenus ¢us Orbis Eccentricts non tim C Hamhe. cultmrotundum, sy Ellpreom puendyn e exhibebit,in cujus focorum fen centrorumalter Sol i conflitutus, ad quem ‘Texra proinde nunc magis nunc. Summi oificis Magnificenti , & Majeft inte minus accedet, ac pro co aceefla & recell modo Perihic‘que in finem Dews tam grandem & ampla liz, modd Aphelia dicetus. Sic autcm cum Planctis quo- -machinam condiderit, atque itd cjus potentia & faxum ordini Tetra ctiamin hoc Syltemace Copernicano picatiam ad fui capts , aut porius parfimonie anguftia i, comparatu eft, ut nempe ipforum vi, xeftringunt aut orbitz: , quas cozporibusfu , ctiam dum perEcce Si fotys "AMagnus Orbis ob excilitatem [iian i Fixis V1L Ob Pl cum tricos, & Epieyclosyehi reyehique fupponuntut, defe confpici aequit, Sl satius Vniverf centrams, qudvis tell 1503 Sovias! " bere folent, quotidiand experientia Elliptice inyenian- Fixdmio futuris, multd minas confficietsr. Copernicani caugonie tur, & obferventur, co feré modo, quiin Typo Lunz hac dicentibus regerunts Licetdaretur, Solem, qui mi- solui Theoriam exhibente,&inter reliquos hujus libri fequente ‘o cffe rion potelt, minorem exiftere, nihilominustacernctur; Tametf, calculi facilitat icd exigente, Ellipfes men ex Fixarum Regioneipfm cerni poffe. Etenim di- Siglivd illeinEccentrico & Epicyelos reduci intelligantur feulos Stellarum per tencbras noGurnas i dilatart, ut o 1¥. OicV. Sulitos Planetarum afjectus , ¢ confuetas lsitudines, lucernz flammula procul, & tencbris craflioribus, cone Zuneque Bhafes ufiates , ipfiusqe& Solis Eclifes, ufitato {peaa, inampliffimam fpecicth dilatari folet; Sinc tcric70re nop apparituras pusant, quiliis hoc Syffems Copernica- brisautem illis, atque abfgue tali dilatatione, ipfos off Soluto. 2u demon- ‘pun@ula inconfpicua, & oculos penius fugicntia. Par firantibus ca omnia, qu & Vulgari Syftemate fecundum zatione Solem perinde amplificart fpeGtatum & tencbris apparcates motus in confpedum producuntu, jn fiio cfficique ftcllzinftar, confpicoum, atqueabfque ampliSyftemate, faciliore'& compendiofiore vid, fecundu ficatione tali evadecc punétulum plant inconfpicuum, veros motus, inintuitam ocularem deduci, acproinde invifibile nullo modo mutari, ant abrogari Quicrunt porrd Ariftotelici, & Prolemaici Vit Quev. Obj.ab V. dbfurdum eft; ex Terri, Elementoram omnin fece, 3. Qui ft s corporstem ari , atque mlipliia, santum K abfurdo, Clefle corpus facéres &in Planetarum ordinem referres. ab Occafi in Ortum , & quidem ad oEquatorem parallels, o salwia, At qui ratione cterisPlanctis contemptio Tersa cflede- atque femper, moveantiir, & munquam quicfiant? Refp. Fi LiaFla, beat, Copernicani nonvident. Ut rotundum & globo- hoc el procfus rationc, qui Prolemaici Stellas Fixas a vt fum corpus non minus, quim Planct ad circumyolutio- Aquino@ialem patallelas ab Orientc in Occidentem in nemidoneactt: Magattudine nonnullis Planctis xcelly ceflanter moveri credunt. 2. Car Corpors aliora celeriu Buscol aliis rurfus cedit : Luce proprid, utilli, carct : Alicno & humiliorasardivs moveantur? Cicculu & Sphara feied Cita sos Lumine, Solis nimiru , ue idem , perfunditur. Supet- habent, ut ipfis cirea faum centrum aut axem circumyo- ficicinzquali &afperd obducitur; urdeipf per Telefco lutis , remotiores partcs circulos majores, & propiote pitm innotuit, atque de cateris probabilc e, quicxuno minores codem tempore defcribant, 3. Quare Corpora pundomajus; quam exaltero , lumen ad nos remittun, <Equinoétiali propiorain mujori, ab cé remetiora in minor aliundeobrufam lucem emittunt, & Lixaruminflar non Circuls ferantur? li:/?. Sphzre natura hoc pofiulat , i feintillant, perind ac (i ob anfradtus varios , magnam ra- quiex medid circumterentid ,.quz medium axem ambir diorum pattem alid, quam ‘verium nos, defieétave. Ee ‘omnes partes, rotundi convexitate, ad utrumqueaxispoe generationes & corruptionesin Terrd funt, quisiti- lum, afcendendo & defcendendo abeunt; undenecellari demin cateris Planetis eafdem ficti negabits cum zqué circuli ad maximum Circulum Paralleli, majores aut micx Terrd cerninon polint, ac ez, qu apud nos contine nores fieri debent, quantd magis aut minusa circulo magunt,ex Lunayiderinequennt. Nee criam eft, cur quis jore ad utrumque Polum accedunt, aura co recedunt Propterca ipfos imperfetos judicer, ficjufmodi genera 4. e Sphera aut Pile b Equinoctial to1a masimo amb ‘tiones, & corruptioncs i ipfis comperiret, fiquidem ca 2, & celerirare ineredibil cirea centrum Terre., [ Polo veQueine imperfofta judicanda funt, que corrumpuntur , & per 70, circa censrum proprinm » gyro nnllo , tsrdiiste fiprem <it corruptione effe definunt, nonverdilla, qua incolu- walyainr 7 Refp. Eieriid ad imitationem Stellarum Fixa migatem fiam confervantia ex aliarum erum corruptio= rumin Firmamento , quz idem fa@ur cfient, i Motu ne, aliaaliaqueprogenerant, ficut Terra facit, qua per- Diarnus s competetet. 5. Quare eedem 1es, . gr. pils % Tefetionis fe@ionem fuam teflatur, producendo & patturiendotam Plumbes , fifemel erram circumsit deferipto Cirenls M Teresefi. incredibilem tot elegancifimorumy forum , aliarutnque im0, enndem utiquenon circummigre fecindum Circulu o8l yeyn pulcherrimarum copiam, & quidem finc ullé fire Haximum, [fd. extra Aiguinodtislems tranflass in Circumolisjatturd & detrimento ; que profe@ores longé ma- L Minoribus agarur 2w, Tdem facerent, imo fecerun joris eftmomenti, quam i omnis corruptionis cxpers & jam, cx Prolemas dodsind , nonnulle Stellz Fixe, qu mmunis, fine fupeficici fie mutationc incodem ftat erant Equinogiali vicinifiim , Cireulofque Maximo femper mancret. Tandem Terra cam Luna vices com-= deferibebant, quos nunc, remote longius, minoresdcmue, it ue emuad obfeurent & illuminent hc duo feribunt COPERNICAN 3 Olicio ction L Solutiones Copernicanoruim., objeiticnes ex Phyficamutuatas, diluentes s celeritas, motui Terrenod 71, ominemn e excedere, edquede canfincredibilis ac tanguaon Hyberbolcun fgmentum s plant nan adwitre daffwidstur. Gonceffo enim hoc motu, cireaTerra citeulari, fpatio viginti quatuor horacum abfolyendo fequeretur,, quod hic Terrefiris Globi motus, infinitis weqy gradibus fuperarct Equum, cicuiflimo curfu campum e percurrentem; Baculum ychementer impulfm;; Aves g Giobi velociflimo volatu aérem fecantes 5 Sagittas incredib ccleritatead copum emiffas ; Globos mxmcumimcclug D zi |