OCR Text |
Show 392 STIRPIVMaduerfarianona, Nonnulti vulgo teola fibris multis donata,latéque humi fufis, A{clepiadis modo: flores ex luteo herbacei, pharmaco. K#- yu filli numerof ix pediculis & atomis, cironibusq; interficiendis , in balnea inditur, Garvark mona~ Tyyerjore gracilitate differre tantimvidetur,alioquin1i{dem natalibus & facultatibus,(ed chorit 4 rubore yemilsioribus pradita eft. at Ruta _pratenfis GALEGA,. Sd REP IV M aduerfarianoua. 393 barat delineationem né tam rudem,quamnulla reliquerint.Cimanté pre Faba Theop, Diofc.& aliorum antiquorum iftam vulgaremnoftram, vtpote maiorem,pinguioremd;, potiorem duxiffet pofteritas, ea pene cotempta,hgc noftras fola nomenFabe fubripuit, retinétq; etiamnum hodie: Antiquorum enim Fabulzfiue Fabelle,pu(ille tametfi, veluti pares,Loto & Terebintho comparantur. Taxiq; bacca maior quamfaba afferitur apud Diofcoridé,& rotunda iuxta & equalis afellis fubter vrinis delitefcentibusycvapio vocatis Areca foliis eft Glycyrrhize , vel Lentis Glaucii , cui etiam nomen ab Herbariisfas eee Gumalludit:dutimcubitorum illi caulis,flores albi,purpurafcentes,in teretibus,obl6. wufolit Cordi. ois liquisemenexile.In Pedemontanaplanitie,iuxta Eridani fluenta & Taurinumvber= tim luxuriat, pafsimque alibi. Satis liquet, non ex delineatione , fed potius ex effeGione, Rutg nomeninditumilli, quia vel odor ipfe potius Leguminis, cui videturfimiliorsfed quia venenisefficaci{sima,vti Ruta,peshibetur,cOfimili vulgd nomenclatura donatur. Vew heti namque Pharmacopexi atque etiam Circulatorumillic fex, qui viperas ftipis colli. Galenus: Ariftotel.autem pulli decimi incubitus diei ocuias maiores Faba facit: tamen n illicd noftrates ¢ Fabarum cenfu amouent, vt placet do&iffimo & modettiffimo Dodonzo:fed id nos docent,corum Fabamfuiffe minorem,quamhodierna, nec tamen {pe- cie diuerfam, fed congenerem,& potius fructu,magnitudine, figura quam plantz natura temperamento,aut lineamentis diftare. Nam Theoph.& /i. Fabam, qualis noftras eft; defcribunt caule reo & vnico,folamq; inter ligumina, vt plutimim, culmo tradunt:& multislocis Diofcorides canlem Fabz quadrati dicit, & florem Fabz Peryclimeni affe- gendz caufa circumferunt, fimulatque demorfi funt, nihil certius hae aut prefentius ha rit. Sed id euenirequia variant magnitudine, colore,effigie latiore, compreffiore, tereti bent; eadé multé magis' freti,quamillis decantatis Theriacis. rotunda.Et frequentiflima hodie Faba noftra maior, raro vfpiam tamen nifi fata prouenit,ferunt quippe in {crobillas paxillo depreffas. Quare vt non eft difficilé noffe iftam vul LEGVMINA, ( LEGVMINOS A, Maior vulgatiar noneft eadem antiquo- Lens, rumfabafed congener. Orobus,fine Ernuum, Fabe) Minor. Vicia. \Sylucftris Norbo. anfit Paba antiquoric. Cracca, fine Aracks, ‘Phajeeli. Varietates. Craccaaltera, Phafeoiusfylucftris. Hedifarum vtrumque. Smilax hortenfis Diofe.fine Phaf. vulgaris. Glaux vulearis. Sefamum, Caputgallinaceit Belgarit,an Onobrychis Frumsétums Saracenicit . numfit Erifinsis Theop? Diofe ? Lupini. Ornithopodiwn,, ‘ Ecruzdem» Varietata. Ferrum equinum. Ferro Cauallo [talarnm» Maius, Scorpivides legumminofa. Minus. Tribulus terreftris, Pifim Spontaneums. Anthillis prior Dod. Herbariorune. Cordatum , Cor Indich , Flalicacabis L Peregrinit Offic an Lfopyrum Diofc? Eruilla(yin. Hit» Lathyris , fiue Cicercula. Aphaca. Eruum, Gheyrrhiga triplex. Colutea, Lathyrisfylueft. Coluten Scorpivides. Pfeudoapios Germanorum erraglandes. Sena. Domefticum. Cicer 3 Anietinum, Sylucftre duplex. Diétamnusalbus Officina, ans The gium Difco? \ F ABZ antiquorum G recentiorums Germa Boonen. Gallis Feues. edng.Beanes, AG xovimvsfuperius triticea cam Leguminofis magis quadd vfus & pattium propor tione contienire,quam delineatione:na veilla {picatur olumis & ariftis,fichac grauidan tur filiquis & vaginulis,vtraq; magno vfui tum pecori,tum homini:illaa terendo, hac 4 lee gendo Latini dixerunt,quia nonfalce vtiilla,fed manu yncéve auellédo legerentur.Grges vero omogie , quafi fatina aut ferenda,quod fementé multo feenore penfarét/fant enim leg mina né pari feeciidiora triticeis,minored; tempore & labore,fed maiore prouétu colatue aqua quidé feracitatis facilitate nudwess vocariit, vt Galenus annotat,antiqui fere cua legumina Fabas,quafi pregnantes & feraces,id enimvalet verbii nud, quod pregno,vne’ nuxa0t,tefticuli dicti olim.Speciatim poftea indicariit legumé fama mult6 omninotifsias & fami plebcie adeo vulgare fubfidit,ytnd fecus atq; generaaut dinerfitates Tritici, ~~ garem Fabam, maiorem, longiorem,minufq; rotunda effe,quam antiquorum Faba fu- erit, fic eandem Phafiolum Dolicumte aflerere,neutiquam eofdein authores: F ABA Minor. Ltera,que minor eft, Italis & Belgio fatu frequentiflima a am vfus frequentior quamin Anglia,vbi panes Fabaceus veter ceos dant.Hzc non multum videturabeffe a Grecorum, quam fi Faba:Eft enimea illis adhuc viitatiffima, frefa imbi vocata,ad pulmentaext lie, Venetijs prefertim,vulgo Fana menada ditla, Sed fylueftris,qualem fepius in Galloprouincia & in Botoneti Exicetis fe procul Monfpellio enatam legimus,tota minor elt, fefq it quadrati,minus rigidi furculi,communis Fabe folijs, quali egensadmi ah)Pe rr Me Sylese} ifg;, nonSuluctrite & culmi i,& fuperné in cirros,capreolofve Pifi definentibus,flore Vicie obfcure purpureo,&filiqua dum matu ruit alioqui nondifcrepat:cohibent autem quaternas Fabasaut quinas, guftu Fabaceo, fed nonita grato,odore grauiufculo,magnitudine Orobi, quem Diofcorides Tithymali Paralij emini comparat. Plinius quafi equalitatemhanc & parilitatem innuens,Fabg pa radit : que nos adducunt, vt noninuiti credamus hanc preceteris delineationem xplere. Quandoetiam hec non fecus atq; antiquorum Fabe {ponte prodeunt,in locis Galli paulo ante dictis,guemadumille é Fabarijsinfulis,quibus cognomine fuiflé ferunt autc ametfi malim effe illam Cherronenfem in Mari Euxino,quam in Germa nio fiue Arético Oceano, vbiterra alfiofa, & minus olim nota Grecis aut Romanis fuit: nec puto in Dania infulife finitimis hafce reperiri; eam tamen volant effe Cymbricam Cheronenfum fiue peninfulam Plin. autoritate.Itaq; illam vulgatiffima Fabamamiflam putare,tampartverifimile eft,quam filigine laudatione tritico carere nos,de quo tamen fuerunt controuerfie multe.Sed noftrates Fabe ciim caulem quadrati,reGut 1, furreQi ynicum,vt plurimim folz leguminum habeant Theoph.& Plin.a tim floreant, ipfiq; flores nigricantibus lituris(quas lituras lugubres rati 5 articulaFlamines Romaa ni,non mandebant,vt tradit Varro)infigniatur,n6 effe nucuove fine fabas nolimaffentiris Et in ipfius fructus latiore quafi bafi,qui cerhit nigrumyeftigiumillud,quod hilum antiqui rome germinis vonbilicellia & inuolucrum, nel iquamvulgares refpuet fabas,quibus pene id {igni peculiareeft. Ipfe etiam in duas {emiffes fponte feré & natura diuelluntur:& plane tot iifdemd; facultatibus comperiuntu santiqui prodiderynt, tumcibo tam medicamento:nam flatns & tetrainfomniaes itare,vulgus etid queritur, &advicera abftergenda,atq; carnem procuranda quinis chirureus harumfarina vtitur; Quamobrem nonalio diffident a Greca notiffima illa noftrates Fabe Germanorumte Boong,quam magnitudine & oblongiore teretive figura:que chmin plerifque eiufdem {peciel & nature pomis,nucibus, & feminibus, tumin Cicerefatiuo & fylueftri,difcre- pant, Diofc.monente:nam, inquit, fatiuo nihil differre,nifi femine tantim. PHAe6 |