OCR Text |
Show 194. DE 0V0 ET PULLo. Dr. vitas [Elm ampla faé‘ta, & aar ita copiolus contentus, ut tim exficcare albumen , Sc ovi cavitatem fufiicientem ad jam adauéta impenlu‘ls rel'piratione , exul‘llationem quo- ulum commodum parare potell, Idquue in liac Pataque , & vocem emittat. Etenim cavitas licuti .3 principio vii regione tutius (m l‘allor) ell ova fupponere requiem : perexigua ell, ita lenfim, ferifimqueexuccatione fubin- qure cavitatem jam antea paratam liabeant fulllcientcm ' de ampliatur , quoulque amplillima reddita jam propter liuig enim communis confuetudo lublcribit. Lx quo etiam fequitur , verilTunum illud Elle fignum , copiolum contentum aErem exul‘llationem. & vocem promere polllt ,- atque eam {an}; vocem prol'ert , quzc in quo mulieres azimu ram; ad {orbendum , aurmm reram primo ortu naturalis pullo ell , lortéquc quidpiam perentis llgnificatrix : qum etiam exterius audiri facile 2" quo- Ht lllmll'llm pullus CXYCI‘I'IO fl uatur Rifle PTO fill conlerva- Lione, aut ii mavis dicas pullidileélique filii confpiciendi deliderio lmtans allefla, jam rollro corticem rumpit : quinon (lilliculterabrumpitur, cum co loci propterca- vitatem jam diu liumoribus dcllitutam , & 2'1 contento flifl‘C',E& calore exiccatam fragilior, friabiliorquc eva- rent. Vox igitur pulli primum, 8: maximum fignum ell Ejusdem exitum quazrentis , cxtcriio<il1ea€§1‘e indigenti Qlam ita exaélé Gallina percipit , ut li lom‘g for-tuna KL tans >ulli voccm internam, inlei'namque elle (lignol‘cat, tum urlum pedibus ovum revolvar, ut ca duntaxatpar~te, qua \‘ox venitfine ulla pulli noxa corticem abi‘um- pat. Addit &alterum llgnum I-lipp. inlib. (le naturn pueri , pulli lcilicet ex ovo cxire percntia : vidcllcet qubd pullus ubi alimento dellituitur, lln‘titcr movetur , ubcrius alimentum qua'rens ; Fx pelliculu: cn'cum dis- rumpuntur: Scubi mater lentit pulium vclieinenter motum , putamcnexl‘calpens, :plum cxcludit, qui‘itl vigiu~ ti diebus fit. Jam igitur pater quot, 8c quizm infignes utilitates omni tempore 2‘1 memoram provcniant C(lYitleC, maxmie autem ad pulli tum gcrcrntionem , tum conlervationem. Q13? omniaoptimr': intelligentes inulicres in lupponen- durum ovorum ratione veilam: , 17mm! ml "(lull/111ml you flrppwzxmt , nlfifix , filly": m: iln‘v‘um li7lll'WJ/A,fl 11/10; In ; quo tempore ovum cum priiis ellet plenum , aut exlguu nimiscavitare prmditum, jam ab ambicnte exliccarur, digei‘iturque, & ita cavitatem ITIJJUI'CIII ea purtc contraliir, Scell'ormat: id quod ex Plinio confirmatur, qui ova cubari intra leptcmdies edita utililllmum protulit: vetera, autrecentiora in chunda cenlct'. ideoque ubi ovum rece cubandum lubjicitur, infieliciter luccedit eonceptio: imquereéls':dicuntmulieres, )lerunqueluf- locaripullum, quod ovum nimisplenum uppolirumllt, 8Comniferecrivo , & aare dcllitutum, aut quém pau- cillimo: tamctll Columella recentillhna quoque {unponcuda elle fcribat: qua: tanicn fi requiem lupponantur; non vetulliora admittit, quém decem dierum: recentillima commoda cll'e ova voluir ad flipponcndum , quo- ruam cum in obtnfaovi pnrte albumen tenuius lit , facile aculore cubantis‘coloci albumen exiccatur, Sc cavitas major, acnecellaiin paratur. 1n quo calu oportet, & anmtcnzporis, 8c conflitutlonis, Sr omuino mnbientis ae'n's l1:ibere ratlouem; qui) fit, ut rcéh‘; g‘i Columcllj fii‘iptuns llt, rcccntilllma eflelugi)011eii(la ova, proptez'ca quod aei'lkumx, ubi ipfe dege agmlidior cum lit 1 1};,. ET PULLO. 19; cuum. Vitellus clams erat ad cacumen. Vitelli media Pars candidior reliqufi parrc cernebatur. In medio con- lpexi quid lemini llmile. Punélus & circulus invcnti fun: lub membrané involvente ovi fubllantiam , atque llina utrinque extenduntur. E0 in loco fovendis Ovls fibris quibusdam alperll , album ut vitellus aliquanto li- Conlpiciunt : ll enirn cavitas nulla appareat, aut per quam exigua, recens: fin major conlpicitur , requietum aptillimo dorfiimprimls ) deinde circum ofitarum par- tium ligamenta dilatata fingulisovh lmgu as membrams venis arteriisque refertas , ut inde nutrimentum augmeutumque acciperent impartiunt. Globuli in principio pauciSc parvinumero & quantitate auéli majoresSL inferiores primo, pollreliqui ad priorem uterum protruduntur , ex lioc ad lecundum , 5i fecundo perfeéla pro- rumpunt; qua v. ratione, nunc pcrutriusque uteriex- quidiorfolito. fubllzmtia alba vitro fimilis , quam vulgus lemen galli exillimat , aliquauto du rior extitit. I II, Dig in albumine Fuit uulla deprelienla mutatio ,' at punélus f. globulus languiueus in vitello ante inventus. jam in albumine potius repertus manifellé pull'abat , Fun- debatquc unum venie ramum , ut ex colorejudicarc qui~ Vimus , qui in duos fulfils multos emil'it ramulculos , qui Elle ovum pcrnolcunt. plicationcm declarabo. fiifiulciebantnr membraué tcnuillimé , qua: tum munCrc, Habent etiam w/i'udflgnurn, quod prze rlié'lum {equi- turi Ell autem , ut ovo adverla luce pollto , ll lucem ovum pervadere , ita ut tenuius , clariusque dia )lianum intusconlpiciatur, fignum ell, recens ovume e: contra fi lux intusobl'CLIrior vifitnr, tum diaplianum craflius; fignumell, requietum ovum exillerE: ratio ell, quia primp tem )ore ovi liumores tenuiores lunt, pollea verb cralliores hunt , dilllpazis videlicct tenuioribus partibus : uncle 8c cavitas , 6C diapliani corporis denfitas In gallinis duo reperiuntur utm', quorum altar ch12m exillit, & lati intellinuli in gyros ciicumvoluti for- mam i‘cpi'acl-eutat albo colore pm‘ditus , vacuus, 8c dorlo annexusz‘i me inventus ell. Superiori regirmc pertingebat ad imperfeélorum ovorum cumulum fub diaphragmate 2‘1 dorfi ligamento dependentem, Gui bencficio tenuiilimzt membranze alligatus erat, lilc (leprehendere non potuil‘oramen, perquod inclioata ova vel ovorum leiiiiilaiia in liunc mgredmntur uterum. Conllat a, primus uterus ex zlualzzu tun/n}, inter-nil niiniium or external , internaell alba , multisrugis relerta , lic n. antelullum tempus ovanou elabuutur, externn luuilis ell peritoneum quze dveufi cavaramos latis iniigues vena- rum, ab aOi-té arteriasmultas ad ureruiuduot. In hoc Ova valde auqentur 8: album Conlequuntur. .fl/rar 8(kinflrwrurm'trr, perquem galli femeu immirtitur longitudine aquuat dimidium digitum , confequitur orificium angulluin & llriélum , quod ad Ci‘alli- tiem ovi perFeSti dilatatur , uterus v‘ lllC laxé ovum Compreliendit. Silk/12mm CJUS ell crall‘a atque ex propria impropriaque five 2‘1 peritonxo mutuala , conflatur tir- tum lubllantiz‘i lecundmam expi‘imebat. Tres itaquelile repertze funt membrana: , quarum prima putamini alll‘ri- Ji/tingunt , ac dilcernunt, videlicetfi ovo ad oppufitam lucem polito , manuque fupra cralllorem ovi partem luperpolitam ,_ cavitatem aut adelle, aut abelle; autfi non quo potellzjrxrerquém quod leiuxlilz: m. up. 3;. Stain/3.6. obi/l. an. mi). 3. i<lipfumarhi'mat: vide- ex toto abelle, [altemexiguo numilmati llmilem adelle Iicet vigefimo die ll moveatur ovum , jam viventis intra putamen vocem audiri: pipitenim pullus aliquantulum (inquit Arill.) Qm pulli voce a ketante protinus audita, quafinecellltatem rumpendi Corticem cognofeens, Ovcl) lobuli as: mere vitello conflati , cumulatlm ob dermis firevitatem cumulatlm, min'imé fecundum ventris longitudinem , lit in viperis 8c lerlweiitibiis oviparis monilis ex corallis l. magnis margaritis Conflati inltarjuxta inte- feucrallities lequitur. ' Propter quam caulam albedo etiam, qua diapliano proxima ell , 8c ovi levitas quoque reccntis ovi figna iunt; nam fl leve ovum ell , recens elTe fignum ell, qubd lcwtas arguat, pluresinnatos aereos {pii'itus in ovointusadhuc contineri , qui ab externo aere adhuc non lint dillipati, 65¢ ita leve ovum reddunt : Uncle nonnulli ovo duntaxar manu apprxlienlo, 5c Iibrato an recens, vel requietnin fit , agnolcuut. I U/muumfigmim ell ovi rugofitas‘ 7 vel u: melius dicamus , quid medium inter lrevigatum , & i'ug‘olum , quod in nollra lietrulca lingua dicitur ruvido, l‘liC rulpido. Ubi enim ovum lmvrgatum ell , llgnum ell, elle requietum; contra, ll rugolum : ratio ell, quia l] in utero ovumlievigatum ellét, facile ex feiplo exiret, & ante tempus coullitutum tum luopte pondere, tum lmvore exutero foras elabcretur: requietum autem ovum 1:9vorem contraliit, quiz: minimx illius extuberantia: ab externo aere exiccantur, 8: complanautur. Ultimo ovum recens propeignem llccum polltum , ludar: rcquietum minime. Atque base de ovo , feu de animalium ex ovo generatione:l1€la,lulliciant. Qixlibenter tanquam commentaria , leu expolicionemincapita ab Arill. de ovo confcripta eonlliruenda candido Leélori cenlbrein , ac proponcrem, ui invitus a lumino omnium prwceptore interclum defleélere cunélus ellém. COITERI. 011' E RU s T1715}. d3 Oviri‘quI/ir Gallium-i: hxc liabet. Ova in plcrieque avibus generationis primordium ab avibus leminis fumere Zepliyria f. hypanemia, id ell. lubventalica , quorl alias llerilia &irrita vocautur, & :ibsque maris lemme excula funt demonllrant. Circa brumam itaque in gallinis communibus fub diaphra- gmate uhi Suva vcna ex jecore prodiens di'xpliragina parrumpit , leufim ac pedetentlm J)1uld«ga|.\{i& fubflavi glu bula cireuli modo pullantcm punélum ambiére. Hi ramufculi bitur, {ccuuda ovi univerl'a: lubllaiitix, tettia fecun- dime. IV Div pertudiovum 11b obtulloriparte, & primb occu . 'lt lpatiuni , ader‘) vacuum utarticulum digiti priorem lacileadmilerit. Album inllar aqum ob tenuitatem diHlucbat , globulus & rcliqua n'iujora luntrenerta, pullahat u. globulus, vala minimé. Ab altero latere glo~ buli tres ‘bi mutuo conjunéli colore traullucidi . vitro 114 milircpcrri, abzilterolateze duorami five vala al'tCI'llS nondillnnilm extirérc, qua: {amen non pulfabant. Albumine eflulb in conlbutlum prodiit vitellus falls liqui- dus , it liinc indé languine quoquomodo conl‘perfus. V. D/e deprelieudimus lecundam membranam mtius ovifubllautiam ambientcm , & multis venis perfu111m, itaé putaminis mcmbi'ana liberam & validam , u: absque offenllone cum ovi lubllautifi extralii potucrit, apcrt'a 1131C membranfi globulum laiiguinetlm ulfantemquc Vidi prol‘undius lolito lublidillc. Sump i utriusque gallium quinti diei ovum, 8: in alrero apparuit tantum nit/2‘ , axtm'nd lixc peritoneal tenuigarque plurimig venis globulm pullcms informis , adhuc lunguine utcunque Cir-4 arteriisqueintertexta ell. Intern; l, propria crqlllor ell cumlliluscum luis veuis utante diélum. Globuli a latere multo Erminorilius paucioribusque valis pcrfula. Ute- cxillentes colore tendebant ad nigrum , liabebaur ue in rusliic {cumulus terminatur ad glandulas duas, quacrc- medic; minores adliuc globules , qui coniunéli cere rum num in avibus vicem fubire exxllimantur. illic liabct llri ~ quoquomodo reprel‘entarunt , tertius globulus non niii {tum arr/i‘rilmx l'pliiniilei nllar, quod zilecundo utero in magnirudine mutatus Fuit , in albumine ville {Lint parcxcipirur, liaud dubie lplimc'ler liic dilatatur o'c conlll'ln- res dillimilares , quarum umdam tenues ad candorem Qitur rurllis, dum ovum lugreditur & ingrellum ell. accedentcs, qumdzlm cral iores. Vitellus facillimé cum Oll'icium luqus ell ovum excoquere , 8; calore {no .‘ta albumine confimdcbatur. In altero ovo manifelle Caput inrlurnre, ut putamen Cniileqliatiir, num v. liic prolifi- pulliapparuit pro ratione coqxoris maximum 8: in ca cum gnlli lemon impartintur me later. Uteri cervnf latis urrinque é lateribus unus Ocu us fubniger, qui in melonga crallaque ell. Hailenus de ovorum origiue oi ab- clio perlucidus confuicxebarur. In medio Oculorum terr()lll[;l peiFeélionc, nurc dc pullarioite Anna 1 §64 men- tius globulus, 5| capite depcndebat reliquum cor us le Mayo Bunonice inlligante me Dr Ul/[u/I/xlmmm/a oblongum , non longfi- é capite Cor vel orbiculus pul ans duas gnllinas ad lncubarionem proclives lelegi, enrmn- fitus , nude 5: venm vifre lunt primum ducere originem. quellngulis z; ova lubjcci , llnguliq diebue unum, quo Nullumhic potuidepreliendere liepatis vcl‘iigium , ita haw: duo prmcipué cerneremns nnnirum originem vena- intcrna eraut confula. V I. Dw prmter reliqua qurt omnia fuere maiora rum , atque quid prim?) in a: imali gigrebatur,-aperl11. In primi dzriow vidi luteuin Conlequutum Circulum vidimus ab ohtullore pai'te poll membranam primo albumen , hmrelmtenlm lureum in Fundo in albumine pul- album, non admodum magnum, in cujus medio ejus- dcm coloris punétum live urbiculum. Ex Cll'CulO flue~ lus vivus animatus 8: omnibus luis partibus adumbratus bunt duo germini quorum alter cral'lior 8c longior altcro fluéluahat, Caput pro ratione cor-poris maximum illi cunccllum erat. Nihil porter oculos perfeélius 84 majus exillebat , vitellus fluidior atque recentis ovi luteum. II, Dm Vidi (luas tenuilllmas pelliculas ceu membra- obtinuit. potui enlm fed cum aliqué dill‘icultate in oculis omnes tunlcas & humores A ll: mutuo dilcernerc. l'ornas, quarumaltera putammi immediate adliasl'it, ultc m aliquantisper 21 putamine dillita lubllantiam on m- rointer duos oculos in l'upei'iori region: apparuil: glovolvcbar, in cacumme enimfparium exiguum luit va- bulus l'atis magnus 8c pellucidus , qui cerebrum reBb 1. P"?- |