OCR Text |
Show DE Ovo ET Uuum autem admirari tum in vitello , tum in albumi- ne oportet: qubd , cum nullum eorum languis llt‘ its. tameu unturre lhvguiuis propiuqua lint; ut modicé 0mm103i languinc (lilient. 8i pail‘lm ablit) qum uterque llqunr iquis lit; qué C5 rngnn Iabm'e, lrwquc rcnrofzmm z. 'ilw‘ulnxm tlt'l'rllllfll)‘ 17,: inleo \‘idere ell venas. & ar- t); lflflnll] albumiuis , L\' vitelli membranns propagams perpe' n lhnguine refertas: albumen autem , &\‘itel»1le in lira nature coullllere; led limulatquea vafisutmque lubllautiu exugitur, in fanguinem migrare , adeb eo- rum lubllantia v ciua languiniell. Id quod Clare confirmatur olilér‘vatioue quadmn 51 me faéta 16 :4 Florentia: prasleutibus Excelleutill. D. Camille 1‘ mall Magm DLlClS Medico , &Excelleutiliuuis D. Vi&01'io l‘xollio , I). A- driano S )iqelio , & Andreghetto Andreglicttio, in maqno Gal inn: ovo, quod exillimavimus duplicem obtme- re vitellum : iuquo tamer. verlus oviacutiorem par-rem \‘itellus mturalis inventus ell : ad obtullorem verb glo- bulus rotuudus 17311le Vitello minor , duriulculuf, &' molw 1i membrana obduftus compertus ell : quo dilleétn intus fubllantiu pareucllymati jecoris perlimilis cum color-e ‘ tum odore, tum conlillentia Vila ell. (Axed lane ml allud it: u F733" nobis fignificnt, uill guild lllC vitallus z‘i vegeto loci calo- re :11ch Fuerit concoftus ‘ ut in fauguinem primo lit con- l'i verlus, indeinremulam feré jecoris fubllantiam: Nam & nos cum aliquando l‘anguinem e vena emillhm in aqua decoqueremus, illum crallefac‘tum, 8: in jccoris {ere fllbllaumm mutatum, & color-em, odorem , & {aporem jecoi is redoleutem 0blérvavimuc. (Amnquam amcm liaec vera l'unt, exillimnre tamen oportet , lmuc l‘ubllautiam , (wage vitello , 8: albumine avenisexugitur, eomodo elle lauguiucm . quo cliylus iuineleraicis veuixc in quibus nil aliud conl'picitur, qufim fauguis, cum tamcn CllyluS umbram tantiun l'auguinis fiifccperir, perllcmturautem in jecore: llc lubllautia ab albo , & luteo exuc‘lci in venis llatiin l‘anguinis umbram contrahit, 84 magh C(Jquitur , (1113) in venis mugis mora- tur‘ retmens adliuc proprias qualitates , nimirum CIllKlaS, aul‘ fi'iqitlas. Sccl lllC languispotius m veuis , quziiii in je(ore elaboratur, &' coquitur; evatlit autem os , Cartila- go, caro‘ & cxtera in xplis partibus, ubiexaét-E coquitur, 6; allimilatur. PULLo. Sunt hi duoliquores non compaéli, fed mill/fin", 35 propemodumfluidi ‘ ut Facile permeare in Retuscorpus pollint ad lpl'um nur'ieudum : leu potlus u: Facilius verti in l'luidum l‘anguinem valeant‘ uux‘; melius permeeut. Et propter liauc caulhm varium confil'reutia albumen ell : ridelicet alibi tenuius‘ & ra i 1 alibidenfius‘ Sc crulllus. Teuuius in obtuliore ovi parts , ubi foetus oritur, apparet ; ut primo temporet quod ex tenuiore albu- minis parte tenuius rel'ulttit, lhcilu‘ls tumin languinem vertatur, tum per exiles veuasintret, tum in {return per- meet, rum verE} etiam lel'Va cavitas aclzugeutur, qure omma primo menu‘s: tempore eraul: perquam necel- luria. El} 8: alia utilitas, ut citii‘is exllccetur , evaporetque quidpiam en parte, qub naturalis illu cavitasmaiur in dies fiat, &ulum uecelTarium infra propalaudum ruppleat. Illud iufiiperaduotaudum ell 7 Vitellum tauqunm molliorcm interior-enmbtinuille politiouem , hoc ellin medic albuminis,~ qui‘) ab extrinlecus occureutibus ellet rcmotillimus‘ pmiudeque tutillimus : propter quam caulam purflflé etiam rarmzdm ell. Lute/calyx" 5/? z‘iti‘I/LU , allmmm all/ill , ut alter Ml:dm, alter lltfrlgidia. Etenim, utialiésdifiumell, in animaliscorpore Omuia rubra Calida , alba verb fi'iqida flint. Unde nou polliim libenter Arillotelis opinioui acquielcere , lcribcnti vitellum ellballiuniiiie maqis terrefirem. Nam 1} album, frigidius, tenac'ius , &poi1derolius ell; lcquitur, terrellrius elre. Neque obllat albedo ipflus tauquam diaplmno, 8c aEreo corpori propiuquior, quan- (10 LY olla cum e0 qubd albillima luut , etiam maximé luut terrellria, e0 qui‘xl ex iis teuuiores partes evaporarint: quod confirmabat Aril}. exemplo cineris, a quo refolmo Fumo t1l‘l&lll'&3 opilice, albus redditui‘ cinis. Mal!" vital/Mr ell, quia mollium parriuiu nutrimcntum erat futurum. ail/mum; rufi'njimzelb qui‘v ad nutrienilmpartes cralliores , (lurioresque el'l'et accommodum. Ultimo viral/m ulbummc rapzqflorell , pmpterezi quail arlcalirlas, liumidas, mollesque partes euutricmlis; ac relarciemlax‘, de quibus vi calorix‘ mayor fublluntia: purtio definite ac deperrlltur, erat comparatus: contra albumen. Atquehxcde virelli , & albumiuis utilitatibus (liétaliut. Ell 8c a/ru: nib/min" nfiu‘ , quo a vitello Fuit Fegregatus, ut lcilicet in albumine fcrtus inuatet , & im fullente~ tur, nedeorlumiimpte ponder-e vex-gens all unamprlr- tcm inclmer, & vala traliantur, mmpauturque . ad quod prmllamlum temcita; , Ck puritas albumiuis confert; Etenim li in Vitello Llegei'et Retus , facile tlcorfum iu pi'oliindiiiu delceuderetcum vitelli etiam rupnone. Scribit Aril'r. alceudere vitellum ad obtufiorem ovi partem, cum pullus concipitur. Hoe propterea fit quocl ex cha- laza pullus corporatur, qua vitello adlm‘ret, umle vitellum, quiiu media ell, fur-{um attollioportet udlatiorem ovi partem , ut imbi giguatur , ubi cavitas naturalis aclell ad pulli lalutem peiquam necelTaria, uti infra patebit. Bx lioc argumento a elicitur ex chalaza ficri pullum. Jam liquet, cur duoliquoresiuovo politi lint . curquc coun'arii , alter Calirlus , 8c ruber , ut puta vitellus , alter fllgidus,€.\:anguis, &albus, utputa albumen,- prmterea cur unusliquoi liulicieus non lit, & curtandem temporis Ere momcnto iu lhnguiuem uterque commutetur : MO- db rei‘u alias llEIiusque liquoris utilitates recenleamus. DE Ovo ET PULLo.‘ 193 ell propter l'piritus feu aEris copiofi admillionem: cujus us, utilis a'drell in Cavitate contentus, utpaucilfimus, caulalevillimum quoque femenell, ut emillum uon de- ut pancus, ut copiofior, & utcopiofillimus: aut rurfus cidat, fed fervetur. mil {1 album omne lemen cl} , ergo filgidmn , cum jam ége diétum fit , in animalis corpore omuia alba friida elle. Hoc (amen de corporea tantum fermms lubllantia intelligendum ell. Nam quin ut fpumolum, etiam fpirituol‘um ell, Scaércum, lmc nomine calidum nativumhabet multum. Ell vero l‘lOC calidum in fiibl'lantin Frigida collocatum, quia n in filbllantia Calida politum ellet Facile (ligereretur, dil‘ipareturqile . antequam ex iplo animal corporaretur: id quod lrigiditas prolubet. Cuirei tcmmmr quoque conducit, qureetiam tacit, ut in uterum femen projcéhim ndlisereat. Moll/fir; autem Facit ut id iplum cmporeturfacilius. Utveri‘) l‘emi- nis iu lingulo coitu congrun portio emltmtur , pro cun- élisque lulliciat, mturam repagula , Sc obllacula congrua parare , utputa vel olliola, vel angul'cium in imo vale , autintorta capreolorum modo valbliuiC muneri fubllitui , creclibile ell, ultimo quamvis mole exiguum leme femeu ell , virtuce ramen , 8: faculmte maximum el't, ne (licnmdivinum : neque euim in rerum uatura quid repe- ritur, quod tot, ac cantas ex E: {e exerar facultates, u: icmen. C‘hrzlizmmm, 67' :xigui circa/i ciratrillilflm in I'm/la rrferemi: Uri/mun. tertib clicas, el'tutilis, (‘5: in prime oviortu, Scper t0- tum tempus, quo ovum non fupponimr, tum verb ut fuppolitiim ell , & lactum ; tertio ut grandior pullus Fa' flsus; ultimo ut exclrrlioxii prnpinquus. Itaque pro diver-£1 cavitatis man uitudine , & n‘e‘risco, itavariiufiis lere pia varia, & Pratu ovi, «quullii exerunt: Eteizim Him/17mm aprimaipla natali die ovr) utilis ell :ltl elus eventariouem , cunl‘crvationemque , Ut verb arm in ovo luppulito‘ & prima pulli conceptione, um cor palpitat, 8c arterire ad ejus refi'igeratia» uem attracto El corde . & arteriis a‘ c. U: rurlué magnet in auéto pullo ad ullim sclpircitionis prazbendum: (Hui). tempore pullus ampliore eget refrigeratioue, qua: ex rel‘piratione compare ur- Dcuiquelur mun-m ad voCem prmbendam, Lit pullus i} corticeexciudatur. Eteninr inprimo ovi arm, 8: so nomlum fiippolito, 5c flute, minimaque cavitatetlnnato, exigua cavitas tantumaer_is continet, utovi calm'em EVCIICZII'C , ac moderate rciligemre , confervareque aliquandiu valeat. UL; autem mrmrzfilf/zz/imm ell, 8c jam pulli con~ ceptio l‘equuta ell, quo tempore cor palpitat, Scarre- rire; tune ex cubnntis calnre exiccante major reddira cavitas plus aéris coutiner, quo ad cor imprimis, indeque rotmn corpus Vitali calore jam aFFeélum , refrigeran- rlum lulliciat: ideoque &cnr, & arterire pulfu perpc~ tub aarem in cavitate cementum attmliunt. E clialazis autem , 8: cicatriculze velligio in vitelli luriei'ficie apparente, Sc quafi adnato, niliil ell, quiwd dicamus; Cum de clialazis fugm exat‘te , cum lo- cus id exigeret , (lifimtamm lit. Nili {ortc‘ illud adilatur, Videlicet in c0810 ovo ‘ ita in {e iplis contralii rim/1:4; , ut conceptus , live pulli jam lam ell‘ormati , :lc geniti fimilitudinem refer-ant De peduuculi autem velligio am- trim/11m refereute uihil limilirer ell , quod dicamus, cum nulliusufusuunclit, fed tantummodo })edufculi l‘epara- tiunix‘ lit velligium. (glare meritb ultimo loco cavitatis obrulle uvi partis utilitates recenlendze l‘unr. Tertius cavitatis flatus ell , rum l(ml/m gmnd'iar flEhrr, calorque auc‘tus 1.1m copiofiore indiget aére, ut relrigererur: qun tempore rel'pirzuio jam exigitur: Sc aérem traliit pullus rel‘pimtioue accrta ; fed omnino exigua , ac mitilllma, qua aErem traliit pullus potilis per iplius leciimlze membranmporos , quiun ab ipfamet ca- vitate; qubilcawtatis tnnquam fepimeutum membrana lit, acque foetus inrus in membrann concludatur : fed nonniliil quoque traliere conlbnum ell ex :0 fpatio, quod inter pullum , & membranam intercerlit. Qiarm cavitaus lll'llltaS ell , army/dim 1.1m trim auBn r r/l , 111' nfiwufwni‘ Imligrxt Influntlarr , qua non am- Cavimzix, qua: impart: obtuflzefl O'vi, Crfrw', (7 71m focti milimtw. Galli Semim'J Uri/inner. Alli l‘cminis ul'um eximium , ac pa‘a'ciyuum elle , Vi- Aritns , qure in omnibus ovis , 84 foetis , & non for:- ti<, utaxime autein in pullum liabentibus , in obtufio- \lelicet mrrum ,ovumqurfa'rwzJJrr , ne irritum lit, re ovi par-re, ubi caput‘ Scrollrum coufillit, apparet: ctium 13 extra ovum lit , jam filpra explicatum ell. Hot: roprqfi/jfmum {uppeilitari ‘ ut Gallus tor coiribus . quot plucis horis , immounaliora abipl‘o per-agurtur , l'ull'i Ciat, rationic0nléntaueumell : ideoque lefté nmplilli- mum vas conl'cimtum , 8c efformatum elle ad mutam le- minis copinm fulclpiendam , fiiggereutlaruque ut ex fir pradié‘tis pater. Porrb lemen albrjfimum ell, utlac. Scribebat Axill. femeugeuitale volucrum omniuw album elle ‘ ut cxtcrorum animalium; ego autem addo , omne l'emen live animalis, livze plants: album elle: difl‘erc tamen uuum ab altero per majorem, ac minorem albedinem. Uncle Arill. Cal'Iilaginea aquatillalaéteum emitters humorem prodidit. Caudoris cujnsque feiiiinis caiifam afl‘erens Arill. diccbat, quia genimra fpuma ell , {puma autem all): e. atqne efv major , qub pullus ortui ) fen exitui propinquior ell , conflucitur: przeterea non exaétc" in cacnmine , l'ed quadanteiuis ad lams , iteque mquxlis Sc plam, fed obliqua \‘illtili‘: majorque ell, ubi rollrum pulli confillit: prceterea 'crb it primo etiam ovi ortu opncum circulum urvo nummulo limilem vulgo foldino exteriiis :ulverlh uce refert . ovo l'cillcet cacumiue , 8c acutiore parteuna manu appraelienla in coéto verb ovo cortice ac membramsdetraétis manifellilllma el'c, non unicam , ueqne vulgar-em , l'ed plures, ck eximias prcebetutilitates: idqueomnitempore z‘lnrimaipla ovinacalidie. Q13: l'ané cavitas, pro ut magnirmiine varia ell, lic uliis varios prasllat. In univerlum autem omnis utilitas ab aare, qui in ea continerur , depenclet , 8c fluit. Itaqueutilis ell, ut minima, ut pal-m, Ht magma, & u: maxima, Veldi- plius per iplius membranm pores ex cavitate ner traha- mr, fed ab ipl'amet protinus cavitate fine membrane obllaculo, quo tempore rollro ullus, quafi refi'igerii necellltate conftus, pungit, 8c :1 rumpit incmbranaln, 8c in patula rm: cavitate relpirationem agit perliberum afirem in cavitate couteurum : qui lioc tempore longcK copiuliorell. quail cmums abiisdem caulis aufia magis , x amplior ita new ell , ut pane ovi medietatem mquet. Ultima cavitatis utilitss ell, rum jam usque adeb au5his , CV per Eus pullus ell, ut peros nutriri polllt , ob idque twill/.7 w Ii‘m/II/r I‘m/let .- proptcrea qmd neque amplifis ea relpirntione, (112$élC2V'ltfltc, CY mere in ca coutcuto liippeditmur , risque e0 alimeuto , qui interius ex on humor ibus liiggerirur , led utroque exteril‘is adve- cieute opus liabeat: piius auzem . CV citius imliget exteruo aifre qunm cibo , cum alime ltl ailliuc aliquiLl intus fuperlit: in quo calu jam pulllu) qui (lurum Corticem prxrollrimollitie, Sccorticis :irollrudillautia, eoque intra alum adllriflo, rumpcre non valet; jam ligm‘m matridat rumpendi uecellitatis: i<lquod yer vocemrf- ficit emillam. Eteiiim pullus tunc itaiobullus efl J & ca- vitae Bb |